မြန်မာ့အရေး အဆိုပြုချက်တွေ အာဆီယံအဖွဲ့စဉ်းစားနေ

ZAWGYI/UNICODE
မြန်မာနိုင်ငံကို လူသားစာနာမှုအကူအညီပေးရေး အဆိုပြုတင်ပြဖို့ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေ စဉ်းစားနေကြောင်း သံတမန်အသိုင်းအဝိုင်းက ပြောပါတယ်။ ဒီလထဲကျင်းပမယ့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအဖွဲ့ (ASEAN) ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့အစည်းအဝေးမတိုင်ခင် ဒီအဆိုပြုချက်ကို စဉ်းစားလာကြတာပါ။ မြန်မာစစ်အစိုးရနဲ့ ရွေးကောက်ခံ လွှတ်တော်အမတ်တွေကြား ဆွေးနွေးပွဲတွေ ဖြစ်ပေါ်လာစေရေး ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးဖို့ ရေရှည်လုပ်ငန်းစဉ်ရဲ့ ပထမခြေလှမ်းအဖြစ် ဒီနည်းလမ်းကို စဉ်းစားနေကြတာပါ။ အာဆီယံအစည်းအဝေးကို စစ်ကောင်စီခါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်လည်း တက်ရောက် လာနိုင်ကြောင်း သံတမန်တွေက ပြောကြပါတယ်။

အာဆီယံအစည်းအဝေးကျင်းပဖို့ အတည်ပြုချက်မရသေးပေမယ့် ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်ကတော့ ဧပြီလ ၂၄ ရက်မှာ ကျင်းပဖို့ရှိကြောင်းနဲ့ အစည်းအဝေးတက်ဖို့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံကို လေကြောင်းခရီးနဲ့သွားမှာဖြစ်ကြောင်း သူ့ရဲ့ ဖေ့စ်ဘုတ်မှာတင်ထားပါတယ်။
ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးဖို့ ရိုက်တာကမေးတာကို စစ်ကောင်စီက အကြောင်းမပြန်ပါဘူး။

ဒီကနေ့သောကြာနေ့မှာပဲ မြန်မာပြည်မှာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရတရပ်ဖွဲ့စည်းကြောင်း ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) က ဒီကနေ့ ကြေညာခဲ့ပြီး အာဆီယံကပေးတဲ့ ဘယ်လိုအကူအညီမျိုးမဆို သူတို့ပဲ ကိုင်တွယ်လုပ်ဆောင်သင့်တယ်၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး ပေးမတက်သင့်ဘူးလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

လူသတ်သမားတွေရဲ့ခေါင်းဆောင်တယောက်ကို ဖိတ်ကြားတယ်ဆိုရင် ဒါဟာ ရဲစွမ်းသတ္တိရှိတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေကို အကြီးအကျယ်စော်ကားလိုက်တာဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ CRPH က ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီနဲ့ ရာထူးကဖယ်ရှားခဲ့ရတဲ့ အရပ်သားအစိုးရတို့ကြား ဆွေးနွေးပွဲတွေရဲ့ နိဒါန်းဖြစ် လာနိုင်တဲ့ လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီပေးရေး လုပ်ငန်းအကြောင်းဟာ အာဆီယံအစည်းအဝေးမှာ ဆွေးနွေးမယ့်အကြောင်းအရာတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ဒေသဆိုင်ရာ သံတမန် ၂ ဦးနဲ့ မလေးရှားအစိုးရနဲ့နီးစပ်တဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တခုတို့က ပြောကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း တွေ့ဆုံနွေးနွေးဖို့ဆိုတာကတော့ နှစ်ဘက်စလုံးရဲ့အနေအထားအရ မဖြစ်နိုင်သလောက်ပါပဲ။

အာဆီယံရဲ့အဆိုပြုချက်က လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်အခြေအနေတွေကို ရပ်တန့်ပြီး လူသားစာနာမှုအကူအညီ ပေးပို့တာနဲ့ စတင်ဖွယ်ရှိမယ်လို့ ဂျကာတာအခြေစိုက် နိုင်ငံတကာနဲ့ မဟာဗျူဟာလေ့လာရေး ဗဟိုဌာနရဲ့ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာချုပ် Rizal Sukma က ပြောပါတယ်။ မစ္စတာ Sukma ဟာ လာမယ့် အာဆီယံ အစည်းအဝေးအတွက် မူဝါဒရေးရာပိုင်းဆိုင်ရာ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့အဖွဲ့မှာ ပါဝင်သူပါ။

အခုလို အကူညီပေးရေးအစီအစဉ်ဟာ စစ်အစိုးရနဲ့ ကန့်ကွက်နေသူတွေကြား ဆွေးနွေးပွဲဖြစ်လာရေး အခင်းအကျင်းတခု အဆုံးသတ်မှာဖြစ်လာဖွယ်ရှိတယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။
“တတိယမြောက်လိုအပ်ချက်” အနေနဲ့ကတော့ တပ်မတော်ဘက်က နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို လွှတ်ပေးဖို့ အမှန်တကယ်လိုအပ်ပါတယ်လို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။
အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေဖြစ်ကြတဲ့ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ စင်င်္ကာပူနဲ့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွေဟာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက ထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုလွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြပေမယ့် အာဆီယံတဖွဲ့လုံးအနေနဲ့တော့ အဲဒီလိုတောင်းဆိုတာ မရှိသေးပါဘူး။

အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ဖြစ်စေ၊ အငြိမ်းစားထိပ်တန်းသံတမန်တဦးကိုဖြစ်စေ၊ စစ်ဘက်ခေါင်း ဆောင်တဦးဦးကိုဖြစ်စေ အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးချယ်ဖို့ကိုလည်း စဉ်းစားနေကြကြောင်း သံတမန်နှစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ အဲဒီအထူးကိုယ်စားလှယ်က စစ်အစိုးရနဲ့ ရာထူးက ဖယ်ရှ ားခံရတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့တွေကြား စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးရမှာဖြစ်ကြောင်း သံတမန်တွေနဲ့ သုံးသပ်သူတွေက ပြောကြပါတယ်။

အာဆီယံအဖွဲ့အနေနဲ့ မြန်မာပြည်တွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေအဆုံးသတ်ပြီး ဒီမိုကရေစီပြန်လည်ရရှိ ရေးတို့အတွက် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့နဲ့ ချက်ခြင်းဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း၊ အကူအညီပေးတာတွေကို စစ်တပ်လက်ထဲအပ်လိုက်ရင် ခိုးယူခံရမှာဖြစ်တာကြောင့် အကူအညီတွေကို စစ်တပ်ကတဆင့်မပေးသင့်ကြောင်း ဒေါက်တာဆာဆာက ပြောပါတယ်။

..........................................

ASEAN

UNICODE
မွနျမာနိုငျငံကို လူသားစာနာမှုအကူအညီပေးရေး အဆိုပွုတငျပွဖို့ အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံတှေ စဉျးစားနကွေောငျး သံတမနျအသိုငျးအဝိုငျးက ပွောပါတယျ။ ဒီလထဲကငြျးပမယ့ျ အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံမြားအဖှဲ့ (ASEAN) ခေါငျးဆောငျတှရေဲ့အစညျးအဝေးမတိုငျခငျ ဒီအဆိုပွုခကြျကို စဉျးစားလာကွတာပါ။

မွနျမာစဈအစိုးရနဲ့ ရှေးကောကျခံ လှှတျတောျအမတျတှကွေား ဆှေးနှေးပှဲတှေ ဖွဈပေါျလာစရေေး ကွားဝငျစေ့စပျပေးဖို့ ရရှေညျလုပျငနျးစဉျရဲ့ ပထမခွလှေမျးအဖွဈ ဒီနညျးလမျးကို စဉျးစားနကွေတာပါ။

အာဆီယံအစညျးအဝေးကို စဈကောငျစီခါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျလညျး တကျရောကျ လာနိုငျကွောငျး သံတမနျတှကေ ပွောကွပါတယျ။
အာဆီယံအစညျးအဝေးကငြျးပဖို့ အတညျပွုခကြျမရသေးပမေယ့ျ ကမ်ဘောဒီးယားဝနျကွီးခြုပျ ဟှနျဆနျကတော့ ဧပွီလ ၂၄ ရကျမှာ ကငြျးပဖို့ရှိကွောငျးနဲ့ အစညျးအဝေးတကျဖို့ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံကို လကွေောငျးခရီးနဲ့သှားမှာဖွဈကွောငျး သူ့ရဲ့ ဖေ့ဈဘုတျမှာတငျထားပါတယျ။ ဒါနဲ့ပတျသကျပွီး မှတျခကြျပေးဖို့ ရိုကျတာကမေးတာကို စဈကောငျစီက အကွောငျးမပွနျပါဘူး။

ဒီကနေ့သောကွာနေ့မှာပဲ မွနျမာပွညျမှာ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရတရပျဖှဲ့စညျးကွောငျး ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီ (CRPH) က ဒီကနေ့ ကွညောခဲ့ပွီး အာဆီယံကပေးတဲ့ ဘယျလိုအကူအညီမြိုးမဆို သူတို့ပဲ ကိုငျတှယျလုပျဆောငျသင့ျတယျ၊ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကို အာဆီယံထိပျသီးအစညျးအဝေး ပေးမတကျသင့ျဘူးလို့ ပွောခဲ့ပါတယျ။

လူသတျသမားတှရေဲ့ခေါငျးဆောငျတယောကျကို ဖိတျကွားတယျဆိုရငျ ဒါဟာ ရဲစှမျးသတ်တိရှိတဲ့ မွနျမာပွညျသူတှကေို အကွီးအကယြျစောျကားလိုကျတာဖွဈလိမ့ျမယျလို့ CRPH က ပွောပါတယျ။

စဈကောငျစီနဲ့ ရာထူးကဖယျရှားခဲ့ရတဲ့ အရပျသားအစိုးရတို့ကွား ဆှေးနှေးပှဲတှရေဲ့ နိဒါနျးဖွဈ လာနိုငျတဲ့ လူသားခငြျးစာနာမှုအကူအညီပေးရေး လုပျငနျးအကွောငျးဟာ အာဆီယံအစညျးအဝေးမှာ ဆှေးနှေးမယ့ျအကွောငျးအရာတှထေဲက တဈခုဖွဈလာနိုငျကွောငျး ဒသေဆိုငျရာ သံတမနျ ၂ ဦးနဲ့ မလေးရှားအစိုးရနဲ့နီးစပျတဲ့ သတငျးရငျးမွဈတခုတို့က ပွောကွပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး တှေ့ဆုံနှေးနှေးဖို့ဆိုတာကတော့ နှဈဘကျစလုံးရဲ့အနအေထားအရ မဖွဈနိုငျသလောကျပါပဲ။

အာဆီယံရဲ့အဆိုပွုခကြျက လကျရှိဖွဈနတေဲ့ အကွမျးဖကျအခွအေနတှေကေို ရပျတန့ျပွီး လူသားစာနာမှုအကူအညီ ပေးပို့တာနဲ့စတငျဖှယျရှိမယျလို့ ဂကြာတာအခွစေိုကျ နိုငျငံတကာနဲ့ မဟာဗြူဟာလေ့လာရေး ဗဟိုဌာနရဲ့ အမှုဆောငျဒါရိုကျတာခြုပျ Rizal Sukma က ပွောပါတယျ။ မစ်စတာ Sukma ဟာ လာမယ့ျ အာဆီယံ အစညျးအဝေးအတှကျ မူဝါဒရေးရာပိုငျးဆိုငျရာ ကူညီဆောငျရှကျပေးနတေဲ့အဖှဲ့မှာ ပါဝငျသူပါ။
အခုလို အကူညီပေးရေးအစီအစဉျဟာ စဈအစိုးရနဲ့ ကန့ျကှကျနသေူတှကွေား ဆှေးနှေးပှဲဖွဈလာရေး အခငျးအကငြျးတခု အဆုံးသတျမှာဖွဈလာဖှယျရှိတယျလို့ သူကပွောပါတယျ
“တတိယမွောကျလိုအပျခကြျ” အနနေဲ့ကတော့ တပျမတောျဘကျက နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှကေို လှှတျပေးဖို့ အမှနျတကယျလိုအပျပါတယျလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။

အာဆီယံအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှဖွေဈကွတဲ့ အငျဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ စငျငျ်ကာပူနဲ့ ဖိလဈပိုငျနိုငျငံတှဟော စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးကတညျးက ထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကိုလှှတျပေးဖို့ တောငျးဆိုခဲ့ကွပမေယ့ျ အာဆီယံတဖှဲ့လုံးအနနေဲ့တော့ အဲဒီလိုတောငျးဆိုတာ မရှိသေးပါဘူး။

အာဆီယံအတှငျးရေးမှူးခြုပျဖွဈစေ၊ အငွိမျးစားထိပျတနျးသံတမနျတဦးကိုဖွဈစေ၊ စဈဘကျခေါငျး ဆောငျတဦးဦးကိုဖွဈစေ အထူးကိုယျစားလှယျအဖွဈ ရှေးခယြျဖို့ကိုလညျး စဉျးစားနကွေကွောငျး သံတမနျနှဈဦးက ပွောပါတယျ။ အဲဒီအထူးကိုယျစားလှယျက စဈအစိုးရနဲ့ ရာထူးက ဖယျရှ ားခံရတဲ့ အစိုးရအဖှဲ့တှကွေား စေ့စပျညှိနှိုငျးပေးရမှာဖွဈကွောငျး သံတမနျတှနေဲ့ သုံးသပျသူတှကေ ပွောကွပါတယျ။

အာဆီယံအဖှဲ့အနနေဲ့ မွနျမာပွညျတှငျး အကွမျးဖကျမှုတှအေဆုံးသတျပွီး ဒီမိုကရစေီပွနျလညျရရှိ ရေးတို့အတှကျ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရအဖှဲ့နဲ့ ခကြျခွငျးဆကျသှယျဆောငျရှကျသင့ျကွောငျး၊ အကူအညီပေးတာတှကေိုစဈတပျလကျထဲအပျလိုကျရငျ ခိုးယူခံရမှာဖွဈတာကွောင့ျ အကူအညီတှကေို စဈတပျကတဆင့ျမပေးသင့ျကွောငျး ဒေါကျတာဆာဆာက ပွောပါတယျ။