စစ်ကောင်စီထိုးစစ်ကြောင့် ကသာမှာ အရပ်သားသေဆုံးမှုတွေရှိ

မီးရှို့ခံထားရတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း ကသာမြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာများ (ဖေဖော်ဝါရီ၊ ၂၀၂၃) (ဓါတ်ပုံ - Citizen Journalist)

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကသာမြို့နယ်တွင်း ကျေးရွာတွေထဲ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းမှုတွေအတွင်း နေအိမ်တွေမီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ရသလို အရပ်သားတွေ သေဆုံးတာ ဖမ်ဆီးခေါ်ဆောင်ခံရတာတွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ပြောပါတယ်။ ကသာမြို့နယ်တွင်း တိုက်ပွဲသတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုအောင်အောင်က ပြောပြမှာပါ။

စစ်ကိုင်းတိုင်း ကသာမြို့အစွန် ရှမ်းပြည်နယ်အစပ် ရွှေလီမြစ်ဘေးမှာရှိတဲ့ အင်းရွာတိုက်က ကျေးရွာ ၆ ရွာဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက်ကစလို့ ၃ ရက် ဆက်တိုက် မီးရှို့ခံခဲ့ရပြီး နေအိမ် ၁ ထောင်နီးပါး မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ပါတယ်။ အင်းရွာတိုက်နယ်က မယ်ငို ၊ ဘုရားတောင် ၊ အင်ကြီး ၊ လှေဘို ၊ သက်တူလယ်တို့ဖြစ်ပြီး အိမ်ခြေ ၄၀၀ ဝန်းကျင်ရှိတဲ့ အင်ကြီးကျေးရွာနဲ့ လှေဘိုကျေးရွာတို့ဟာ ရွာလုံးကျွတ်နီးပါး မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ရတာ်လို့ ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။

အင်ကြီးကျေးရွာက ကျေးရွာသား ၂ ဦးလည်း အသတ်ခံခဲ့ရသလို ၈ ဦးဟာလည်း ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခံခဲ့ရပြီး အဆက်အသွယ် ပြတ်တောက်နေတယ်လို့ ကာကွယ်ရေး အဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ ကျေးရွာတွေထဲမှာ မြှေမြုပ်မိုင်းတွေ ထောင်ထားတဲ့အတွက် အရပ်သားတွေ နေရပ်မပြန်နိုင်သေးဘူးလို့လည်း ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။

“အရပ်သား သေဆုံးမှုက ၂ ယောက်ရှိတယ်။ စစ်ကြောင်းနဲ့တိုးတာပေါ့ တိမ်းရှောင်ရင်းနဲ့ တယောက်က အသက် ၄၀ ကျော်ပြီ တယောက်က ၂၃ နှစ် အရပ်သား ၈ ယောက်လည်း ပါသွားသေးတယ်။ အင်းကြီးရွာကပေါ့။ ကျန်တဲ့ရွာကတော့ မသိသေးဘူး။ အင်ကြီးရွာက ၈ ယောက်ကတော့ သေသလား ရှင်သလား အခုထိ အဆက်အသွယ်မရသေးဘူး။ ရွာသားတွေကတော့ ဒီအတိုင်း မဝင်တော့ မဝင်ကြသေးဘူး။ ကျန်တဲ့ပစ္စည်းလေးတွေရှိမလား ရှင်းကြလင်းကြတုန်း အဲ့လိုလေးပဲရှိတယ်။ ဟိုလိုလည်း မဝင်ရဲကြသေးဘူး။ စစ်ကြောင်းက အချိန်မရွေးလှည့်ထိုးလာနိုင်တယ်လေ။ ပြီးတော့ ခြေနင်းမိုင်းတွေက မိုင်းအန္တရာယ်ကလည်း ကြောက်ကြသေးတော့ နွား ၁ ကောင်သေတယ်။ ဆိုင်ကယ်နဲ့ တက်နင်းမိလို့ ဆိုင်ကယ်နဲ့လူ အနည်းငယ် ဒဏ်ရာတော့ ရတယ်။”

နေအိမ်တွေကို ဝင်ရောက်မီးရှို့တဲ့တပ်ဟာ ရှမ်းပြည်နယ် မဘိမ်းမြို့ ငါးအိုးကျေးရွာရှိ ခလရ ၁၂၁ ဖြစ်ပြီး အဲ့ဒီ့တပ်ဟာ မဘိမ်းမြို့ထဲက ကျေးရွာတွေအပါအဝင် ရွှေလီမြစ်တဖက်ကမ်းသာခြားတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း ကသာ ၊ ထီးချိုင့်မြို့နယ်တွေထဲက ကျေးရွာတွေကိုပါ လှည့်လည်ပြီး နယ်မြေရှင်းလင်းနေတာလို့ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။

အခုလိုနေအိမ်တွေ မီးရှို့မယ်လို့ ထင်မထားတဲ့အတွက် ဘာမှမယူဆောင်လာဘဲ ကိုယ်လွတ်ရုန်းပြေးခဲ့ရတာလို့ ဒေသခံတဦးက အခုလို ပြောပြပါတယ်။

“တရွာလုံးနီးပါးတွေပဲ ကျန်လှမှ ၁ အိမ် ၂ အိမ်ပဲ ကျွန်တော်တို့ရွာက ၂၅/၃၀ လောက်ကျန်တယ်။ ဟုတ်တယ် ရွာတွေအကုန်လုံးက ရွာလုံးကျွတ်ပါသလောက်ပါပဲ။ ကျန်လှမှ ၄/၅/၆ အိမ် အဲ့လိုပဲကျန်တာ။ အကုန်လုံးက ခက်ခက်ခဲခဲပါပဲ အရင်နှစ်တွေက ရွာထဲကို မရောက်ဖူးလေ သူတို့စစ်ကြောင်းထိုးတာက ဒီအခါနဲ့ဆို ၃ ခါရှိပြီ စစ်ကြောင်းက ဒါပေမယ့် တခါမှ မရောက်ဘူး။ ရွာထဲကလူတွေကလည်း မရောက်ဖူးထင်ပြီးတော့ ဘာကိုမှ မသိမ်းကြဘူး။ အကုန်လူလွတ်ပဲ ရှောင်ကြတာဆိုတော့ အကုန်လုံးကတော့ ခက်ခက်ခဲခဲပါ။ ဘာမှမကျန်ပါဘူး အိမ်တွေ စပါးကျီထဲက စပါးတွေပါ အကုန်ရှို့သွားတာဆိုတော့ ခက်ခဲတာတော့ အဲ့ဒါတွေတော့ ခက်ခဲတယ်။ အကုန်လုံး နိုင်သလောက် သယ်ခဲ့တဲ့ ဆန် ၁ အိတ် ၂ အိတ်လေးတွေနဲ့ မျှစားပြီးဖြေရှင်းနေရတာပေါ့။ ရွာလည်း ပြာပုံပဲ ရှင်းလင်းမယ့်သူလည်းမရှိဘူး။ အဖွဲ့အစည်းလည်း တခုမှ မရှိဘူး။”

လက်ရှိအချိန်မှာ စစ်ကောင်စီက အခြားကျေးရွာတွေဘက်ကို လှည့်ပတ်သွားပြီး နယ်မြေရှင်းလင်းတာတွေလုပ်နေသလို စစ်ကြောင်းတွေ ဆက်ထိုးလာရင် စစ်ရေးတင်းမာပြီး တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ယူဆနေကြပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

စစ်ကောင်စီထိုးစစ်ကြောင့် ကသာမှာ အရပ်သားသေဆုံးမှုတွေရှိ

[Unicode]

စဈကောငျစီထိုးစဈကွောင့ျ ကသာမှာ အရပျသားသဆေုံးမှုတှရှေိ

စဈကိုငျးတိုငျး၊ ကသာမွို့နယျတှငျး ကြေးရှာတှထေဲ မွနျမာစဈတပျရဲ့ နယျမွရှေငျးလငျးမှုတှအေတှငျး နအေိမျတှမေီးလောငျကြှမျးခဲ့ရသလို အရပျသားတှေ သဆေုံးတာ ဖမျဆီးခေါျဆောငျခံရတာတှေ ရှိခဲ့တယျလို့ ဒသေခံကာကှယျရေး တပျဖှဲ့ဝငျတှကေ ပွောပါတယျ။ ကသာမွို့နယျတှငျး တိုကျပှဲ သတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုအောငျအောငျက ပွောပွမှာပါ။

စဈကိုငျးတိုငျး ကသာမွို့အစှနျ ရှမျးပွညျနယျအစပျ ရှှလေီမွဈဘေးမှာရှိတဲ့ အငျးရှာတိုကျက ကြေးရှာ ၆ ရှာဟာ ဖဖေောျဝါရီ ၁၁ ရကျကစလို့ ၃ ရကျ ဆကျတိုကျ မီးရှို့ခံခဲ့ရပွီး နအေိမျ ၁ ထောငျနီးပါး မီးလောငျကြှမျးခဲ့ပါတယျ။ အငျးရှာတိုကျနယျက မယျငို ၊ ဘုရားတောငျ ၊ အငျကွီး ၊ လှဘေို ၊ သကျတူလယျတို့ဖွဈပွီး အိမျခွေ ၄၀၀ ဝနျးကငြျရှိတဲ့ အငျကွီးကြေးရှာနဲ့ လှဘေိုကြေးရှာတို့ဟာ ရှာလုံးကြှတျနီးပါး မီးလောငျကြှမျးခဲ့ရတာျလို့ ဒသေခံတှကေပွောပါတယျ။

အငျကွီးကြေးရှာက ကြေးရှာသား ၂ ဦးလညျး အသတျခံခဲ့ရသလို ၈ ဦးဟာလညျး ဖမျးဆီးခေါျဆောငျခံခဲ့ရပွီး အဆကျအသှယျ ပွတျတောကျနတေယျလို့ ကာကှယျရေး အဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။ လကျရှိအခြိနျမှာ ကြေးရှာတှထေဲမှာ မွှမွေုပျမိုငျးတှေ ထောငျထားတဲ့အတှကျ အရပျသားတှေ နရေပျမပွနျနိုငျသေးဘူးလို့လညျး ဒသေခံကာကှယျရေးအဖှဲ့ဝငျတဦးက ပွောပါတယျ။

“အရပျသား သဆေုံးမှုက ၂ ယောကျရှိတယျ။ စဈကွောငျးနဲ့တိုးတာပေါ့ တိမျးရှောငျရငျးနဲ့ တယောကျက အသကျ ၄၀ ကြောျပွီ တယောကျက ၂၃ နှဈ အရပျသား ၈ ယောကျလညျး ပါသှားသေးတယျ။ အငျးကွီးရှာကပေါ့။ ကနြျတဲ့ရှာကတော့ မသိသေးဘူး။ အငျကွီးရှာက ၈ ယောကျကတော့ သသေလား ရှငျသလား အခုထိ အဆကျအသှယျမရသေးဘူး။ ရှာသားတှကေတော့ ဒီအတိုငျး မဝငျတော့ မဝငျကွသေးဘူး။ ကနြျတဲ့ပစ်စညျးလေးတှရှေိမလား ရှငျးကွလငျးကွတုနျး အဲ့လိုလေးပဲရှိတယျ။ ဟိုလိုလညျး မဝငျရဲကွသေးဘူး။ စဈကွောငျးက အခြိနျမရှေးလှည့ျထိုးလာနိုငျတယျလေ။ ပွီးတော့ ခွနေငျးမိုငျးတှကေ မိုငျးအန်တရာယျကလညျး ကွောကျကွသေးတော့ နှား ၁ ကောငျသတေယျ။ ဆိုငျကယျနဲ့ တကျနငျးမိလို့ ဆိုငျကယျနဲ့လူ အနညျးငယျ ဒဏျရာတော့ ရတယျ။”

နအေိမျတှကေို ဝငျရောကျမီးရှို့တဲ့တပျဟာ ရှမျးပွညျနယျ မဘိမျးမွို့ ငါးအိုးကြေးရှာရှိ ခလရ ၁၂၁ ဖွဈပွီး အဲ့ဒီ့တပျဟာ မဘိမျးမွို့ထဲက ကြေးရှာတှအေပါအဝငျ ရှှလေီမွဈတဖကျကမျးသာခွားတဲ့ စဈကိုငျးတိုငျး ကသာ ၊ ထီးခြိုင့ျမွို့နယျတှထေဲက ကြေးရှာတှကေိုပါ လှည့ျလညျပွီး နယျမွရှေငျးလငျးနတောလို့ ဒသေခံကာကှယျရေး တပျဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။

အခုလိုနအေိမျတှေ မီးရှို့မယျလို့ ထငျမထားတဲ့အတှကျ ဘာမှမယူဆောငျလာဘဲ ကိုယျလှတျရုနျးပွေးခဲ့ရတာလို့ ဒသေခံတဦးက အခုလို ပွောပွပါတယျ။

“တရှာလုံးနီးပါးတှပေဲ ကနြျလှမှ ၁ အိမျ ၂ အိမျပဲ ကြှနျတောျတို့ရှာက ၂၅/၃၀ လောကျကနြျတယျ။ ဟုတျတယျ ရှာတှအေကုနျလုံးက ရှာလုံးကြှတျပါသလောကျပါပဲ။ ကနြျလှမှ ၄/၅/၆ အိမျ အဲ့လိုပဲကနြျတာ။ အကုနျလုံးက ခကျခကျခဲခဲပါပဲ အရငျနှဈတှကေ ရှာထဲကို မရောကျဖူးလေ သူတို့စဈကွောငျးထိုးတာက ဒီအခါနဲ့ဆို ၃ ခါရှိပွီ စဈကွောငျးက ဒါပမေယ့ျ တခါမှ မရောကျဘူး။ ရှာထဲကလူတှကေလညျး မရောကျဖူးထငျပွီးတော့ ဘာကိုမှ မသိမျးကွဘူး။ အကုနျလူလှတျပဲ ရှောငျကွတာဆိုတော့ အကုနျလုံးကတော့ ခကျခကျခဲခဲပါ။ ဘာမှမကနြျပါဘူး အိမျတှေ စပါးကြီထဲက စပါးတှပေါ အကုနျရှို့သှားတာဆိုတော့ ခကျခဲတာတော့ အဲ့ဒါတှတေော့ ခကျခဲတယျ။ အကုနျလုံး နိုငျသလောကျ သယျခဲ့တဲ့ ဆနျ ၁ အိတျ ၂ အိတျလေးတှနေဲ့ မြှစားပွီးဖွရှေငျးနရေတာပေါ့။ ရှာလညျး ပွာပုံပဲ ရှငျးလငျးမယ့ျသူလညျးမရှိဘူး။ အဖှဲ့အစညျးလညျး တခုမှ မရှိဘူး။”

လကျရှိအခြိနျမှာ စဈကောငျစီက အခွားကြေးရှာတှဘေကျကို လှည့ျပတျသှားပွီး နယျမွရှေငျးလငျးတာတှလေုပျနသေလို စဈကွောငျးတှေ ဆကျထိုးလာရငျ စဈရေးတငျးမာပွီး တိုကျပှဲတှေ ဖွဈလာနိုငျတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ယူဆနကွေပါတယျ။