စစ်ကောင်စီက ကျင်းပမယ့် အခုနှစ် ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လူဦးရေစာရင်းကို နိုင်ငံအဝှမ်း ရပ်ကွက်အလိုက် မြို့ပေါ်တွေမှာ လိုက်လံကောက်ယူနေပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း တိုက်ပွဲတွေကြောင့် နေအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေက ဒီစာရင်းထဲမှာ ပါဝင်နိုင်ပါ့မလား။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်က မေးမြန်းသတင်းပေးပို့ချက်ကို မမြသဇင်အောင်က ပြောပြမှာပါ။
စစ်အာဏာသိမ်းထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခုနှစ်ထဲ ရွေးကောက်ပွဲထပ်ပြီး လုပ်ဖို့အတွက် စစ်ကောင်စီဘက်က ပြင်ဆင်မှုတွေ လုပ်ဆောင်နေပါပြီ။ မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တွေမှာ လူစာရင်းကောက်ယူတာကို ဇန်နဝါရီလ ၉ ရက် တနင်္လာနေ့ကစပြီး လုပ်ဆောင်နေတာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် နေရပ်စွန့်ပြီး ရောက်တဲ့အရပ်မှာ ခိုလှုံနေကြသူတွေအကြားမှာတော့ အခုလို စာရင်းကောက်ယူတာတွေ မကြုံရသေးပါဘူး။
ကယားပြည်နယ် ဒေသအခေါ် ကရင်နီပြည်မှာလည်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ဒေသခံတွေမှာ အခုချိန်ထိ နေရပ်ဆီ မပြန်နိုင်ကြပါဘူး။ တချို့ကလည်း နေအိမ်မီးထဲပါသွားလို့ ပြန်စရာအိမ် လုံးဝမရှိတော့တဲ့ အခြေအနေ ကြုံတွေ့နေရပါတယ်။ အိမ်ပြန်ဖို့ အခွင့်မသာသေးဘဲ ၂ နှစ်နီးပါး စစ်ရှောင်နေရသူ တဦးကတော့ အခုနေထိုင်နေတဲ့ ကျေးရွာမှာတော့ သူတို့ကို ရွေးကောက်ပွဲအတွက် တစုံတရာ ပြောလာတာမျိုး မရှိသေးဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
"ရွေးကောက်ပွဲ အတွက်တော့ အန်တီတို့ ဘာမှ မကြားရသေးဘူး။ ပြန်လို့တော့ ပြောကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အန်တီတို့ ပြန်တော့လေ ရောက်သွားတော့ အန်တီတို့ ရွာကတော့ လုံးဝပြန်လို့မရဘူး ဖြစ်နေလို့လေ။ ပြန်လို့ရရင်တော့ အန်တီတို့က ပြန်နေမှာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ပြန်စုံစမ်းကြည့်လိုက်တော့ ဘယ်လိုမှလည်း သူများမပေးဝင်သေးဘူး။ ပြန်နေတဲ့လူလည်း မရှိသေးဘူးလေ။ အဲဒါကြောင့် အန်တီတို့လည်း မနေရဲဘူး။ ကိုယ့်နေရာဟောင်းမှာပဲ ပြန်လာနေရတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ အတွက်တော့ ရွာလူကြီးကတော့ ဘာမှတော့ မပြောလာသေးဘူး။ အန်တီတို့ကို တကယ်လို့ ပြောလာရင်တော့လည်း အဲဒီအချိန်ကျမှ အဖြေပေးမှာပေါ့။"
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကရင်နီ နဲ့ ချင်းပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ် တို့မှာရှိတဲ့ စစ်ရှောင်စခန်းတွေကို ဖျက်သိမ်းပြီး စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ကြဖို့ကိုလည်း စစ်ကောင်စီဘက်က ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလကတည်းက ဖိအားပေးတာတွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ စစ်ဘေးရှောင်နဲ့ သူတို့ကို ကူညီနေသူတွေက ပြောပါတယ်။ အခု ၂၀၂၃ နှစ်အစပိုင်းမှာလည်း စစ်ရှောင်တချို့ နေရပ်ပြန်ကြဖို့ကို ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ပြောဆိုတာတွေ ရှိလာပါတယ်။
"နောက်ပိုင်းတော့ ဘယ်လိုဖြစ်လာမလဲ မသိဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲ နီးလာတဲ့ အချိန်ကျတော့ တချို့ကတော့ ပြန်ခိုင်းတာပေါ့နော်၊ လွိုင်ကော်မြို့နယ်ထဲ။ တချို့ဆိုရင် ပြန်လာတော့၊ လုံခြုံရေးယူပေးမယ် ဘာညာတော့ ပြောတော့ပြောတယ်။"
စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကတော့ သူတို့ရဲ့ နေရပ်မလုံခြုံသေးသလို ပြန်စရာအိမ် မရှိတော့လို့ ရောက်တဲ့အရပ်မှာပဲ အခက်အခဲတွေ ရင်ဆိုင်ပြီး နေနေကြတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီက ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ မပါဝင်ကြဖို့ကိုလည်း၊ နိုင်ငံရေးတတ်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေကလည်း ပြည်သူတွေကို တိုက်တွန်းနေကြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
=======================================
[Unicode]
၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ လူဦးရစောရငျးမှာ စဈဘေးရှောငျတှေ မပါသေး
စဈကောငျစီက ကငြျးပမယ့ျ အခုနှဈ ၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ လူဦးရစောရငျးကို နိုငျငံအဝှမျး ရပျကှကျအလိုကျ မွို့ပေါျတှမှော လိုကျလံကောကျယူနပေါတယျ။ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ နအေိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနကွေရတဲ့ စဈပွေးဒုက်ခသညျတှကေ ဒီစာရငျးထဲမှာ ပါဝငျနိုငျပါ့မလား။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျက မေးမွနျးသတငျးပေးပို့ခကြျကို မမွသဇငျအောငျက ပွောပွမှာပါ။
စဈအာဏာသိမျးထားတဲ့ မွနျမာနိုငျငံမှာ အခုနှဈထဲ ရှေးကောကျပှဲထပျပွီး လုပျဖို့အတှကျ စဈကောငျစီဘကျက ပွငျဆငျမှုတှေ လုပျဆောငျနပေါပွီ။ မွို့ပေါျရပျကှကျတှမှော လူစာရငျးကောကျယူတာကို ဇနျနဝါရီလ ၉ ရကျ တနငျ်လာနေ့ကစပွီး လုပျဆောငျနတောပါ။ ဒါပမေဲ့လညျး အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ဖွဈပေါျလာတဲ့ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ နရေပျစှန့ျပွီး ရောကျတဲ့အရပျမှာ ခိုလှုံနကွေသူတှအေကွားမှာတော့ အခုလို စာရငျးကောကျယူတာတှေ မကွုံရသေးပါဘူး။
ကယားပွညျနယျ ဒသေအခေါျ ကရငျနီပွညျမှာလညျး လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ ဒသေခံတှမှော အခုခြိနျထိ နရေပျဆီ မပွနျနိုငျကွပါဘူး။ တခြို့ကလညျး နအေိမျမီးထဲပါသှားလို့ ပွနျစရာအိမျ လုံးဝမရှိတော့တဲ့ အခွအေနေ ကွုံတှေ့နရေပါတယျ။ အိမျပွနျဖို့ အခှင့ျမသာသေးဘဲ ၂ နှဈနီးပါး စဈရှောငျနရေသူ တဦးကတော့ အခုနထေိုငျနတေဲ့ ကြေးရှာမှာတော့ သူတို့ကို ရှေးကောကျပှဲအတှကျ တစုံတရာ ပွောလာတာမြိုး မရှိသေးဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
"ရှေးကောကျပှဲ အတှကျတော့ အနျတီတို့ ဘာမှ မကွားရသေးဘူး။ ပွနျလို့တော့ ပွောကွပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အနျတီတို့ ပွနျတော့လေ ရောကျသှားတော့ အနျတီတို့ ရှာကတော့ လုံးဝပွနျလို့မရဘူး ဖွဈနလေို့လေ။ ပွနျလို့ရရငျတော့ အနျတီတို့က ပွနျနမှောပေါ့။ ဒါပမေဲ့ ပွနျစုံစမျးကွည့ျလိုကျတော့ ဘယျလိုမှလညျး သူမြားမပေးဝငျသေးဘူး။ ပွနျနတေဲ့လူလညျး မရှိသေးဘူးလေ။ အဲဒါကွောင့ျ အနျတီတို့လညျး မနရေဲဘူး။ ကိုယ့ျနရောဟောငျးမှာပဲ ပွနျလာနရေတယျ။ ရှေးကောကျပှဲ အတှကျတော့ ရှာလူကွီးကတော့ ဘာမှတော့ မပွောလာသေးဘူး။ အနျတီတို့ကို တကယျလို့ ပွောလာရငျတော့လညျး အဲဒီအခြိနျကမြှ အဖွပေေးမှာပေါ့။"
ရခိုငျပွညျနယျ၊ ကရငျနီ နဲ့ ခငြျးပွညျနယျ၊ ရှမျးပွညျနယျ တို့မှာရှိတဲ့ စဈရှောငျစခနျးတှကေို ဖကြျသိမျးပွီး စဈပွေးဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျကွဖို့ကိုလညျး စဈကောငျစီဘကျက ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှဈ စကျတငျဘာလကတညျးက ဖိအားပေးတာတှေ ရှိခဲ့တယျလို့ စဈဘေးရှောငျနဲ့ သူတို့ကို ကူညီနသေူတှကေ ပွောပါတယျ။ အခု ၂၀၂၃ နှဈအစပိုငျးမှာလညျး စဈရှောငျတခြို့ နရေပျပွနျကွဖို့ကို ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ပွောဆိုတာတှေ ရှိလာပါတယျ။
"နောကျပိုငျးတော့ ဘယျလိုဖွဈလာမလဲ မသိဘူး။ ရှေးကောကျပှဲ နီးလာတဲ့ အခြိနျကတြော့ တခြို့ကတော့ ပွနျခိုငျးတာပေါ့နောျ၊ လှိုငျကောျမွို့နယျထဲ။ တခြို့ဆိုရငျ ပွနျလာတော့၊ လုံခွုံရေးယူပေးမယျ ဘာညာတော့ ပွောတော့ပွောတယျ။"
စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေတော့ သူတို့ရဲ့ နရေပျမလုံခွုံသေးသလို ပွနျစရာအိမျ မရှိတော့လို့ ရောကျတဲ့အရပျမှာပဲ အခကျအခဲတှေ ရငျဆိုငျပွီး နနေကွေတယျလို့ ပွောပါတယျ။ စဈကောငျစီက ပွုလုပျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ မပါဝငျကွဖို့ကိုလညျး၊ နိုငျငံရေးတတျကွှလှုပျရှားသူတှေ တောျလှနျရေး အငျအားစုတှကေလညျး ပွညျသူတှကေို တိုကျတှနျးနကွေပါတယျ။