[Zawgyi/Unicode]
ရန်ကုန်တိုင်းထဲက သုသာန်တွေမှာ မီးသဂြိုၤလ်ဖို့ ရောက်လာတဲ့အလောင်းတွေ အရင်ကထက် အဆမတန် များလာနေလို့ မြို့နယ်အလိုက် သုသာန်တွေခွဲပြီး သဂြိုၤလ်ဖို့ သတ်မှတ်လိုက်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ တတိယလှိုင်းနဲ့ ကြုံနေရချိန် သေဆုံးနှုန်းတိုးလာနေပြီး အလောင်းတွေကို မီးသဂြိုၤလ်ဖို့ စီစဉ်ရာမှာလည်း သတ်မှတ်ချိန်ကျော်လွန်တဲ့အထိ စောင့်ဆိုင်းသဂြိုၤလ်နေရတဲ့ အခြေအနေရှိနေပါတယ်။ ဒီအခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ သတင်းအပြည့်အစုံကို မဆုမွန်ကပြောပြပါမယ်။
ရန်ကုန်တိုင်းထဲက ရေဝေး၊ ထိန်ပင်၊ ကျီစုနဲ့ ကျူချောင် သုသာန်တွေမှာ မြို့နယ်အလိုက် အလောင်းတွေကိုသဂြိုၤလ်ဖို့ စည်ပင်သာယာကော်မတီက မေတ္တာရပ်ခံထားပါတယ်။ မီးသဂြိုၤလ်ဖို့ရောက်လာတဲ့ အလောင်းတွေကို ညအချိန်ထိ သဂြိုၤလ်နေရတဲ့ အခြေအနေကြောင့် အခုလို ခွဲပြီးသတ်မှတ်လိုက်တာပါ။
ဇူလိုင် ၁၄ ရက်၊ မနေ့ညတုန်းက ရေဝေးသုသာန်မှာ မီးသဂြိုၤလ်ဖို့ စောင့်ဆိုင်းနေရတဲ့အလောင်းတွေ ပုံနေတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ မြို့နယ် ၉ မြို့နယ်ကနေ ရောက်လာတဲ့အလောင်းတွေကို တာဝန်ယူရမယ့် ကျီစုသုသာန်မှာတော့ ဒီကနေ့အထိ အလောင်းတွေ များနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ သဂြိုၤလ်ရမယ့် အလောင်းအရေအတွက် ပုံမှန်ထက် များတာမှန်ပေမဲ့ အရေအတွက်အတိအကျကိုတော့ ပြောပိုင်ခွင့်မရှိဘူးလို့ ကျီစုသုသာန် တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။
"လာတဲ့ အလောင်းတွေကိုတော့ ကျနော်တို့က အကုန်လုံး သဂြိုၤလ်ပေးတာပဲ။ Body က ပုံမှန်ထက်တော့ များတယ်၊ မြို့နယ်များတဲ့အတွက် Body များတဲ့ သဘောရှိပါတယ်။ အချိန်ကတော့ ပုံမှန်သတ်မှတ်ထားတာ ညနေ ၆ နာရီပေါ့နော်။ များတဲ့အခါကျတော့ ၆ နာရီ ကျော်သွားတာတွေရှိတယ်။ များတဲ့အခါကျတော့ ရောက်လာတဲ့အလောင်းတွေကို ကျနော်တို့မလုပ်ပေးလို့ မရဘူးလေ။ အချိန်ကျော်လည်း ကျနော်တို့ အဆင်ပြေအောင်တော့ လုပ်ပေးပါတယ်ခင်ဗျ။"
အခုရက်ပိုင်းအတွင်း သေဆုံးသူတွေကို အများဆုံးသဂြိုၤလ်ပေးနေရတဲ့ ရေဝေးသုသာန်မှာတော့ မြို့နယ် ၇ မြို့နယ်အတွင်းက ရောက်လာမယ့်အလောင်းတွေကို တာဝန်ယူ သဂြိုၤလ်ပေးရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ရေဝေးသုသာန်တာဝန်ခံတဦးက ပြောပါတယ်။
"ကျနော်တို့ဆီမှာ ပုံမှန်ပဲ သဂြိုၤလ်နေပါတယ်။ မြို့နယ်တွေကတော့ ခွဲထုတ်ပေးလိုက်ပါပြီ။"
ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းက သုသာန်တွေမှာ ဒီရက်ပိုင်းအတွင်း သဂြိုၤလ်ပေးနေရတဲ့ အလောင်းတော်တော်များများဟာ အောက်စီဂျင်လျော့ပြီး ရုတ်တရက်သေဆုံးသွားသူတွေ ဖြစ်တယ်လို့ ပရဟိတအဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။
အခုဆိုရင် ပရဟိတ လူမှုကူညီရေးအသင်းတွေရဲ့ အရေးပေါ်လူနာတင်ကားတွေနဲ့ အလောင်းတွေကို သယ်ဆောင်ပြီး မီးသင်္ဂြိုလ်ဖို့ ဆောင်ရွက်ပေးနေရတာပါ။ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း လူသေဆုံးနှုန်းက စိုးရိမ်စရာကောင်းအောင် မြင့်နေတယ်လို့ ကိုဗစ်လူနာတွေကို ကူညီပေးနေတဲ့ ဆရာတော် ဦးရေဝတ မိန့်ပါတယ်။
"ပရဟိတလုပ်နေတဲ့ အဖွဲ့တွေက ခါတိုင်းက ရှင်ကူပေါ့နော်၊ နာကူမဟုတ်ဘူး။ အခု ထိန်ပင်သုဿန်မှာကို Ambulance ကားတွေက Body တွေ တိုက်ရိုက်ပို့နေကြရပြီ။ နာရေးကားတွေ အဆင်မပြေတော့လို့၊ နာရေးကားတွေနဲ့တင် မလုံလောက်တော့လို့ ဒီ Ambulance ကားတွေနဲ့ကို အခုကတန်းစီပြီး နေနေရပြီ။ တော်တော်ကြီး ဆိုးဆိုးရွားရွားကို ဖြစ်သွားတယ်။ ဒီနေ့ဆိုရင် ဘုန်းဘုန်းရဲ့ ဒါယိကာမအရင်းကိုယ်တိုင် ဆုံးသွားတာမကြာသေးဘူး။ ဒီနေ့မနက်ပဲ Ambulance ကားနဲ့ ပို့ပြီးတော့ တခါတည်းသင်္ဂြိုလ်ဖို့ရန် စီစဉ်လိုက်ရတယ်။ သင်္ဂြိုလ်တဲ့နေရာမှာတော့ သူတို့ကအစအဆုံး အဆင်ပြေအောင် စီစဉ်ပေးပါတယ်။ ကန့်သတ်ချက်မထားဘဲနဲ့ အလျဉ်းသင့်ရင် သင့်သလို သူတို့အကောင်းဆုံးလုပ်ပေးပါတယ်။"
မြို့နယ် ၁၂ မြို့နယ်ကနေ ရောက်လာမယ့် အလောင်းတွေကို မီးသင်္ဂြိုလ်ဖို့ တာဝန်ယူထားတဲ့ ထိန်ပင်သုသာန်မှာတော့ ဒီကနေ့အထိ အလောင်းတွေ စုပုံရောက်လာနေလို့ သင်္ဂြိုလ်ဖို့အတွက် အချိန်ကြာကြာစောင့်ဆိုင်းနေရတယ်လို့ ဆရာတော်က ဆက်ပြီးမိန့်ပါတယ်။
"ဒီနေ့အနေအထားက ဘယ်လိုရှိလဲဆိုရင် ဘုန်းဘုန်းတို့ကတော့ ဓာတ်ပုံလေးပဲမြင်ရတာပေါ့။ ဘုန်းဘုန်းတို့ ကိုယ်တိုင် သွားချင်ပေမဲ့လည်း အဲဒီကတာဝန်ရှိတဲ့သူတွေရော၊ ပရဟိတအများစုရော မလိုလားအပ်တဲ့လူတွေ အများကြီးမလိုက်ဖို့ရန်အတွက် ယာဉ်မောင်းရယ်၊ ယာဉ်ကူရယ်၊ PPE ဝတ်စုံ တောက်လျှောက် ဝတ်နေကြတဲ့သူတွေပေါ့နော်၊ သူတို့တွေ တန်းစီနေရတာ။ အဲဒီအချိန်တောင် မနက် ၈ နာရီခွဲလောက်ဝန်းကျင်မှာ တအားတန်းစီရတာ နေ့လည် ၁ နာရီကျော်ကျော်လောက်မှ ပြီးသွားတော့တယ်။ ဒီ ဘုန်းဘုန်းတို့ရဲ့ ဒါယိကာမကိစ္စကတော့။ ဒီနေ့ ထိန်ပင်သုဿန်မှာတော့ အလောင်းလည်းတန်းစီနေတယ်။ ကားတွေလည်း အများကြီးတန်းစီနေတယ်။"
ရွှေပြည်သာ၊ အင်းစိန်၊ မင်္ဂလာဒုံနဲ့ မှော်ဘီကနေ ရောက်လာမယ့်အလောင်းတွေကိုတော့ ကျူချောင်သုသာန်မှာ သင်္ဂြိုလ်ဖို့သတ်မှတ်ထားပါတယ်။
သေဆုံးသူ တော်တော်များများမှာ ကိုဗစ်သံသယလက္ခဏာတွေ တွေ့ခဲ့ရပြီး နောက်ဆုံးမှာ အောက်စီဂျင်လျော့ပြီး သေဆုံးခဲ့ကြတာလို့ ပရဟိတ ကူညီသူတွေက ပြောပေမဲ့ သူတို့မှာ ရောဂါပိုး ရှိ၊ မရှိဆိုတာကိုတော့ စစ်ဆေး အတည်ပြုနိုင်တာမျိုး မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါကြောင့်လည်း ဒီသေဆုံးသူတွေဟာ တရားဝင်ထုတ်ပြန်တဲ့ သေဆုံးသူအရေအတွက်ထဲမှာ မပါဝင်ပါဘူး။
ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်နေတဲ့ ကိုဗစ်လူနာ သေဆုံးနှုန်း ပမာဏထက် လက်တွေ့မြေပြင်မှာ သေဆုံးနှုန်း ပိုများနေတာက ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးဌာနတာဝန်ရှိသူတဦးက ဗွီအိုအေကိုဖြေကြားထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ရနျကုနျတိုငျးမှာ သဆေုံးသူတှသေငျ်ဂွိုလျဖို့ သုသာနျတှေ ခှဲခွားသတျမှတျ
ရနျကုနျတိုငျးထဲက သုသာနျတှမှော မီးသဂွိုၤလျဖို့ ရောကျလာတဲ့အလောငျးတှေ အရငျကထကျ အဆမတနျ မြားလာနလေို့ မွို့နယျအလိုကျ သုသာနျတှခှေဲပွီး သဂွိုၤလျဖို့ သတျမှတျလိုကျပါတယျ။ ကိုဗဈကပျရောဂါ တတိယလှိုငျးနဲ့ ကွုံနရေခြိနျ သဆေုံးနှုနျးတိုးလာနပွေီး အလောငျးတှကေို မီးသဂွိုၤလျဖို့ စီစဉျရာမှာလညျး သတျမှတျခြိနျကြောျလှနျတဲ့အထိ စောင့ျဆိုငျးသဂွိုၤလျနရေတဲ့ အခွအေနရှေိနပေါတယျ။ ဒီအခွအေနနေဲ့ပတျသကျလို့ ရနျကုနျကလာတဲ့ သတငျးအပွည့ျအစုံကို မဆုမှနျကပွောပွပါမယျ။
ရနျကုနျတိုငျးထဲက ရဝေေး၊ ထိနျပငျ၊ ကြီစုနဲ့ ကြူခြောငျ သုသာနျတှမှော မွို့နယျအလိုကျ အလောငျးတှကေိုသဂွိုၤလျဖို့ စညျပငျသာယာကောျမတီက မတေ်တာရပျခံထားပါတယျ။ မီးသဂွိုၤလျဖို့ရောကျလာတဲ့ အလောငျးတှကေို ညအခြိနျထိ သဂွိုၤလျနရေတဲ့ အခွအေနကွေောင့ျ အခုလို ခှဲပွီးသတျမှတျလိုကျတာပါ။
ဇူလိုငျ ၁၄ ရကျ၊ မနေ့ညတုနျးက ရဝေေးသုသာနျမှာ မီးသဂွိုၤလျဖို့ စောင့ျဆိုငျးနရေတဲ့အလောငျးတှေ ပုံနတေဲ့အထိ ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ မွို့နယျ ၉ မွို့နယျကနေ ရောကျလာတဲ့အလောငျးတှကေို တာဝနျယူရမယ့ျ ကြီစုသုသာနျမှာတော့ ဒီကနေ့အထိ အလောငျးတှေ မြားနတေယျလို့ သိရပါတယျ။ သဂွိုၤလျရမယ့ျ အလောငျးအရအေတှကျ ပုံမှနျထကျ မြားတာမှနျပမေဲ့ အရအေတှကျအတိအကကြိုတော့ ပွောပိုငျခှင့ျမရှိဘူးလို့ ကြီစုသုသာနျ တာဝနျရှိသူတဦးက ပွောပါတယျ။
"လာတဲ့ အလောငျးတှကေိုတော့ ကနြောျတို့က အကုနျလုံး သဂွိုၤလျပေးတာပဲ။ Body က ပုံမှနျထကျတော့ မြားတယျ၊ မွို့နယျမြားတဲ့အတှကျ Body မြားတဲ့ သဘောရှိပါတယျ။ အခြိနျကတော့ ပုံမှနျသတျမှတျထားတာ ညနေ ၆ နာရီပေါ့နောျ။ မြားတဲ့အခါကတြော့ ၆ နာရီ ကြောျသှားတာတှရှေိတယျ။ မြားတဲ့အခါကတြော့ ရောကျလာတဲ့အလောငျးတှကေို ကနြောျတို့မလုပျပေးလို့ မရဘူးလေ။ အခြိနျကြောျလညျး ကနြောျတို့ အဆငျပွအေောငျတော့ လုပျပေးပါတယျခငျဗြ။"
အခုရကျပိုငျးအတှငျး သဆေုံးသူတှကေို အမြားဆုံးသဂွိုၤလျပေးနရေတဲ့ ရဝေေးသုသာနျမှာတော့ မွို့နယျ ၇ မွို့နယျအတှငျးက ရောကျလာမယ့ျအလောငျးတှကေို တာဝနျယူ သဂွိုၤလျပေးရမှာ ဖွဈတယျလို့ ရဝေေးသုသာနျတာဝနျခံတဦးက ပွောပါတယျ။
"ကနြောျတို့ဆီမှာ ပုံမှနျပဲ သဂွိုၤလျနပေါတယျ။ မွို့နယျတှကေတော့ ခှဲထုတျပေးလိုကျပါပွီ။"
ရနျကုနျတိုငျးအတှငျးက သုသာနျတှမှော ဒီရကျပိုငျးအတှငျး သဂွိုၤလျပေးနရေတဲ့ အလောငျးတောျတောျမြားမြားဟာ အောကျစီဂငြျလြော့ပွီး ရုတျတရကျသဆေုံးသှားသူတှေ ဖွဈတယျလို့ ပရဟိတအဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။
အခုဆိုရငျ ပရဟိတ လူမှုကူညီရေးအသငျးတှရေဲ့ အရေးပေါျလူနာတငျကားတှနေဲ့ အလောငျးတှကေို သယျဆောငျပွီး မီးသငျ်ဂွိုလျဖို့ ဆောငျရှကျပေးနရေတာပါ။ အခုရကျပိုငျးအတှငျး လူသဆေုံးနှုနျးက စိုးရိမျစရာကောငျးအောငျ မွင့ျနတေယျလို့ ကိုဗဈလူနာတှကေို ကူညီပေးနတေဲ့ ဆရာတောျ ဦးရဝေတ မိန့ျပါတယျ။
"ပရဟိတလုပျနတေဲ့ အဖှဲ့တှကေ ခါတိုငျးက ရှငျကူပေါ့နောျ၊ နာကူမဟုတျဘူး။ အခု ထိနျပငျသုူနျမှာကို Ambulance ကားတှကေ Body တှေ တိုကျရိုကျပို့နကွေရပွီ။ နာရေးကားတှေ အဆငျမပွတေော့လို့၊ နာရေးကားတှနေဲ့တငျ မလုံလောကျတော့လို့ ဒီ Ambulance ကားတှနေဲ့ကို အခုကတနျးစီပွီး နနေရေပွီ။ တောျတောျကွီး ဆိုးဆိုးရှားရှားကို ဖွဈသှားတယျ။ ဒီနေ့ဆိုရငျ ဘုနျးဘုနျးရဲ့ ဒါယိကာမအရငျးကိုယျတိုငျ ဆုံးသှားတာမကွာသေးဘူး။ ဒီနေ့မနကျပဲ Ambulance ကားနဲ့ ပို့ပွီးတော့ တခါတညျးသငျ်ဂွိုလျဖို့ရနျ စီစဉျလိုကျရတယျ။ သငျ်ဂွိုလျတဲ့နရောမှာတော့ သူတို့ကအစအဆုံး အဆငျပွအေောငျ စီစဉျပေးပါတယျ။ ကန့ျသတျခကြျမထားဘဲနဲ့ အလဉြျးသင့ျရငျ သင့ျသလို သူတို့အကောငျးဆုံးလုပျပေးပါတယျ။"
မွို့နယျ ၁၂ မွို့နယျကနေ ရောကျလာမယ့ျ အလောငျးတှကေို မီးသငျ်ဂွိုလျဖို့ တာဝနျယူထားတဲ့ ထိနျပငျသုသာနျမှာတော့ ဒီကနေ့အထိ အလောငျးတှေ စုပုံရောကျလာနလေို့ သငျ်ဂွိုလျဖို့အတှကျ အခြိနျကွာကွာစောင့ျဆိုငျးနရေတယျလို့ ဆရာတောျက ဆကျပွီးမိန့ျပါတယျ။
"ဒီနေ့အနအေထားက ဘယျလိုရှိလဲဆိုရငျ ဘုနျးဘုနျးတို့ကတော့ ဓာတျပုံလေးပဲမွငျရတာပေါ့။ ဘုနျးဘုနျးတို့ ကိုယျတိုငျ သှားခငြျပမေဲ့လညျး အဲဒီကတာဝနျရှိတဲ့သူတှရေော၊ ပရဟိတအမြားစုရော မလိုလားအပျတဲ့လူတှေ အမြားကွီးမလိုကျဖို့ရနျအတှကျ ယာဉျမောငျးရယျ၊ ယာဉျကူရယျ၊ PPE ဝတျစုံ တောကျလြှောကျ ဝတျနကွေတဲ့သူတှပေေါ့နောျ၊ သူတို့တှေ တနျးစီနရေတာ။ အဲဒီအခြိနျတောငျ မနကျ ၈ နာရီခှဲလောကျဝနျးကငြျမှာ တအားတနျးစီရတာ နေ့လညျ ၁ နာရီကြောျကြောျလောကျမှ ပွီးသှားတော့တယျ။ ဒီ ဘုနျးဘုနျးတို့ရဲ့ ဒါယိကာမကိစ်စကတော့။ ဒီနေ့ ထိနျပငျသုူနျမှာတော့ အလောငျးလညျးတနျးစီနတေယျ။ ကားတှလေညျး အမြားကွီးတနျးစီနတေယျ။"
ရှှပွေညျသာ၊ အငျးစိနျ၊ မငျ်ဂလာဒုံနဲ့ မှောျဘီကနေ ရောကျလာမယ့ျအလောငျးတှကေိုတော့ ကြူခြောငျသုသာနျမှာ သငျ်ဂွိုလျဖို့သတျမှတျထားပါတယျ။
သဆေုံးသူ တောျတောျမြားမြားမှာ ကိုဗဈသံသယလက်ခဏာတှေ တှေ့ခဲ့ရပွီး နောကျဆုံးမှာ အောကျစီဂငြျလြော့ပွီး သဆေုံးခဲ့ကွတာလို့ ပရဟိတ ကူညီသူတှကေ ပွောပမေဲ့ သူတို့မှာ ရောဂါပိုး ရှိ၊ မရှိဆိုတာကိုတော့ စဈဆေး အတညျပွုနိုငျတာမြိုး မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါကွောင့ျလညျး ဒီသဆေုံးသူတှဟော တရားဝငျထုတျပွနျတဲ့ သဆေုံးသူအရအေတှကျထဲမှာ မပါဝငျပါဘူး။
ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျနတေဲ့ ကိုဗဈလူနာ သဆေုံးနှုနျး ပမာဏထကျ လကျတှေ့မွပွေငျမှာ သဆေုံးနှုနျး ပိုမြားနတောက ဖွဈနိုငျတယျလို့ ကနြျးမာရေးဌာနတာဝနျရှိသူတဦးက ဗှီအိုအကေိုဖွကွေားထားပါတယျ။
