(Zawgyi/Unicode)
WHO ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ကြီးကို အမြန်ပြုပြင်ပြောင်းလဲသင့်ကြောင်းနဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကပ်ရောဂါ ဆိုင်ရာ ကိုင်တွယ်မှုတွေမှာ ပိုမိုပွင့်လင်းမှုရှိစေဖို့ အီးယူ ဥရောပသမဂ္ဂ အရာရှိတွေက သောကြာနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
WHO အဖွဲ့အစည်းရဲ့ လုပ်နိုင်စွမ်းအားနဲ့ အရင်းအမြစ်တွေတိုးတက်လာစေဖို့ လိုအပ်တဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေ နဲ့ပတ်သက်ပြီး ပထမဆုံး အကြိမ်ချပြတဲ့ အီးယူရဲ့စာတမ်းကို အတည်ပြုတဲ့ အီးယူအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေက ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးတွေ ရဲ့ အွန်လိုင်းအစည်းအဝေးမှာ အခုလို ပြောကြားလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
COVID-19 ကပ်ရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေ က အချိန်နဲ့တပြေးညီ အချက်အလက်တွေ မ ျှဝေဖို့သတ်မှတ်ချက်ကို လိုက်နာမှု မရှိတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်မှုတွေ ရှိလာတဲ့ နောက် အခုလို အီးယူက လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိကြုံနေရတဲ့ ဒီကပ်ရောဂါရဲ့ စိန်ခေါ်မှုက သိပ်ကြီးမား နေပေမယ့် WHO အဖွဲ့ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဆိုင်ရာ အခြေအတင်ဆွေးနွေးမှုကို တချိန်ထဲမှာပဲ လုပ်ဆောင်ရေးဟာလည်း သိပ်ကို အရေးကြီးကြောင်း ဂျာမဏီ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး Jens Spahn က အစည်းဝေးမှာ ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းတွေကို ဘယ်အချိန်မှာ စတင်သင့်တယ် ဆိုတာကိုတော့ မပြောပါဘူး။
အခုလို အီးယူက ထုတ်ပြန်တဲ့စာတမ်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး WHO က အတိအကျ ပြန်လည် မဖြေကြားပေမယ့် အီးယူရဲ့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ခိုင်မာတဲ့ ဦးဆောင်မှုနဲ့ ပံ့ပိုးမှု အတွက် ကျေးဇူးတင်ကြောင်းပြောပါတယ်။
WHO အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus ကတော့ ဒီရောဂါရဲ့ ဇစ်မြစ်ကို သိရဖို့ ဆက်လက် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း သောကြာနေ့ ဂျနီဗာသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ မှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“နောင်မှာ ဒီလို ကပ်ရောဂါ မဖြစ်ပွါးအောင် ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ဒီဗိုင်းရပ်ပ် ဖြစ်ပေါ်လာမှုကို သိရဖို့ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပြီး သိနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင်
သောကြာနေ့မှာပဲ ဒီရောဂါဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူများအဖွဲ့ဟာ တရုတ် ကျွမ်းကျင်သူတွေနဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါဆိုင်ရာ အွန်လိုင်းဆွေးနွေးပွဲတွေ ကျင်းပနိုင်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။”
ဒါပေမယ့် ဒီဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါဖြစ်ပွါးမှုရဲ့ မူလအစကို သိဖို့ သိပ္ပံဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုတွေဟာ ခက်ခဲတဲ့ အတွက် နိုင်ငံအစိုးရတွေ လက်တွဲလုပ်ဆောင်ပြီး ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ကြဖို့ လည်း WHO က ပြောပါတယ်။
...............
WHO ပွုပွငျပွောငျးလဲဖို့ ဥရောပသမဂ်ဂတိုကျတှနျး
(Unicode)
WHO ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေး အဖှဲ့ကွီးကို အမွနျပွုပွငျပွောငျးလဲသင့ျကွောငျးနဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကပျရောဂါ ဆိုငျရာ ကိုငျတှယျမှုတှမှော ပိုမိုပှင့ျလငျးမှုရှိစဖေို့ အီးယူ ဥရောပသမဂ်ဂ အရာရှိတှကေ သောကွာနေ့မှာ ပွောကွားလိုကျပါတယျ။
WHO အဖှဲ့အစညျးရဲ့ လုပျနိုငျစှမျးအားနဲ့ အရငျးအမွဈတှတေိုးတကျလာစဖေို့ လိုအပျတဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးတှေ နဲ့ပတျသကျပွီး ပထမဆုံး အကွိမျခပြွတဲ့ အီးယူရဲ့စာတမျးကို အတညျပွုတဲ့ အီးယူအဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံတှကေ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးတှေ ရဲ့ အှနျလိုငျးအစညျးအဝေးမှာ အခုလို ပွောကွားလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။
COVID-19 ကပျရောဂါနဲ့ ပတျသကျပွီး တရုတျနိုငျငံနဲ့ တခွားနိုငျငံတှေ က အခြိနျနဲ့တပွေးညီ အခကြျအလကျတှေ မ ြှဝဖေို့သတျမှတျခကြျကို လိုကျနာမှု မရှိတာနဲ့ ပတျသကျပွီး ဝဖေနျမှုတှေ ရှိလာတဲ့ နောကျ အခုလို အီးယူက လုပျဆောငျခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
လကျရှိကွုံနရေတဲ့ ဒီကပျရောဂါရဲ့ စိနျခေါျမှုက သိပျကွီးမား နပေမေယ့ျ WHO အဖှဲ့ပွုပွငျပွောငျးလဲရေး ဆိုငျရာ အခွအေတငျဆှေးနှေးမှုကို တခြိနျထဲမှာပဲ လုပျဆောငျရေးဟာလညျး သိပျကို အရေးကွီးကွောငျး ဂြာမဏီ ကနြျးမာရေးဝနျကွီး Jens Spahn က အစညျးဝေးမှာ ပွောပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီပွုပွငျပွောငျးလဲရေး လုပျငနျးတှကေို ဘယျအခြိနျမှာ စတငျသင့ျတယျ ဆိုတာကိုတော့ မပွောပါဘူး။
အခုလို အီးယူက ထုတျပွနျတဲ့စာတမျးနဲ့ ပတျသကျပွီး WHO က အတိအကြ ပွနျလညျ မဖွကွေားပမေယ့ျ အီးယူရဲ့ ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ ခိုငျမာတဲ့ ဦးဆောငျမှုနဲ့ ပံ့ပိုးမှု အတှကျ ကြေးဇူးတငျကွောငျးပွောပါတယျ။
WHO အကွီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus ကတော့ ဒီရောဂါရဲ့ ဇဈမွဈကို သိရဖို့ ဆကျလကျ ကွိုးပမျးနကွေောငျး သောကွာနေ့ ဂနြီဗာသတငျးစာရှငျးလငျးပှဲ မှာ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
“နောငျမှာ ဒီလို ကပျရောဂါ မဖွဈပှါးအောငျ ကာကှယျနိုငျဖို့ ဒီဗိုငျးရပျပျ ဖွဈပေါျလာမှုကို သိရဖို့ ဆကျလကျ လုပျဆောငျနပွေီး သိနိုငျမယျလို့ မြှောျလင့ျကွောငျး ပွောပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ
သောကွာနေ့မှာပဲ ဒီရောဂါဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျသူမြားအဖှဲ့ဟာ တရုတျ ကြှမျးကငြျသူတှနေဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကပျရောဂါဆိုငျရာ အှနျလိုငျးဆှေးနှေးပှဲတှေ ကငြျးပနိုငျခဲ့ကွောငျး ကွညောခဲ့ပါတယျ။”
ဒါပမေယ့ျ ဒီဗိုငျးရပျဈရောဂါဖွဈပှါးမှုရဲ့ မူလအစကို သိဖို့ သိပ်ပံဆိုငျရာ လုပျဆောငျမှုတှဟော ခကျခဲတဲ့ အတှကျ နိုငျငံအစိုးရတှေ လကျတှဲလုပျဆောငျပွီး ယုံကွညျမှု တညျဆောကျကွဖို့ လညျး WHO က ပွောပါတယျ။