(Zawgyi / Unicode)
မဲဆန္ဒရှင်စာရင်း အမှားအယွင်းတွေ များနေတာကြောင့် ပြင်ဆင်နိုင်ဖို့ ရက်တိုး သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ မဲဆန္ဒရှင်စာရင်း ကပ်ထားတဲ့အချိန် သတ်မှတ်ရက် မနေ့က ကုန်ဆုံးသွားပါပြီ။ နောက်ထပ် ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ချက်တွေနဲ့ အသစ်ပြန်ထွက်လာမယ့် မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းက အမှန်ထွက်ပေါ်လာနိုင်မလားဆိုတဲ့ ကိုယ်တိုင် မဲစာရင်းမှားယွင်းတာ ကြုံခဲ့ရသူရဲ့ အတွေ့အကြုံနဲ့ နိုင်ငံသားတို့ အခွင့်အရေးနဲ့အညီ မဲပေးခွင့်ရရေး ကြိုးပမ်းနေကြသူတွေရဲ့ အမြင်တွေကို မဆုမွန် စုစည်းတင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လာမယ့် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ ပါဝင်မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လ ၂၅ ရက်နေ့ကနေ သြဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့အထိ ပထမဆုံးအကြိမ် မြန်မာပြည်တဝန်း ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မဲစာရင်းတွေက အတော်လေးကို အမှားအယွင်း များတဲ့အတွက် မဲဆန္ဒရှင်တွေရဲ့ ပြင်ဆင် ဖြည့်စွက်နိုင်ဖို့ အချိန်ပိုပြီးတော့ရအောင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဘက်က သြဂုတ်လ ၁၄ ရက်နေ့အထိ နောက်ထပ် သီတင်းတပတ် ၇ ရက် သက်တမ်းတိုးပေးခဲ့တာပါ။ ပြန်လည်စိစစ်ပြီးရင်တော့ လာမယ့် အောက်တိုဘာလ ၁၄ ရက်နေ့မှာ ဒုတိယအကြိမ် မဲစာရင်းကို ထပ်မံကြေညာမယ်လို့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးတင့်စိုးက မဲဆန္ဒရှင်စာရင်း ပထမအကြိမ် ထုတ်ပြန်ချိန်မှာ မှတ်ပုံတင်နံပါတ်၊ မွေးသက္ကရာဇ် စတဲ့ နိုင်ငံသား အချက်အလက် မှားယွင်းမှုတွေနဲ့ ကိုယ်တိုင်ကြုံခဲ့ရတဲ့ သူ့အတွေ့အကြုံ အခုလိုပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်က ဘယ်လိုသိလဲဆိုတော့ ထွက်လာတဲ့အခါမှာ ကျနော့်ရဲ့ မှတ်ပုံတင်နံပါတ် ပါမလာဘူး။ နောက် ကျနော်က အိမ်ထောင်စုရဲ့ ဟိုးအောက်ဆုံးမှာ ရောက်နေတယ်။ ကျနော့်သမီးကြီးက အိမ်ထောင်ဦးစီးအနေနဲ့ ထိပ်ဆုံးက ပါနေတယ်။ နောက်တခါ ကျနော်တို့ အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးခင်မောင်မြင့် မွေးနေ့သက္ကရာဇ် မှားနေတယ်ဗျာ။ နောက်တခါ မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ကိုယ်တိုင်ဗျာ ကျနော်တို့ ဖားကန့်ထဲ လုပ်ငန်းတွေ လိုက်ကြည့်ရင်းနဲ့ သိတာ၊ သူတောင် မှတ်ပုံတင်နံပါတ် မှားနေတယ်ဗျာတဲ့။ ဆိုတော့ မြို့နယ်မှာ အရေးပါတဲ့ နေရာတွေမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ သူတွေတောင် မှားနေတယ်ဆိုရင် ကျန်တဲ့သူတွေက ပြောစရာကို မလိုတော့ဘူး။
“ပြီးတော့ ကျနော့် ဖားကန့်မှာ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲတုန်းက အသက် ၁၈ နှစ်အထက် မဲပေးခွင့်ရှိသူက ၄၀,၀၀၀ ကျော်ပဲ ရှိခဲ့တယ်။ ဒီမှာက ရွှေ့ပြောင်းတွေ ရေမဆေးတွေက သိန်းချီရှိတာ။ သူတို့ကို လဝကက ယာယီအိမ်ထောင်စု ထုတ်ပေးတော့ တသိန်းနဲ့ ငါးသောင်း သုံးထောင်ရှိတယ် မဲပေးခွင့်ရှိသူက။ ဒီထဲမှာ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ကျန်နေတဲ့ သူတွေလည်း အများကြီးရှိတယ်။ ကျနော်တို့က သူတို့ကို အဓိက ဘာလုပ်ပေးနိုင်လဲဆိုတော့ ပုံစံ ၃(က) နဲ့ မဲပေးနိုင်ဖို့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ကျန်ရှိနေသေးတဲ့ စာရင်းများဆိုပြီး ပြန်လုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။”
နောက်တကြိမ် အောက်တိုဘာမှာ ထုတ်ပြန်မယ့် မဲစာရင်းမှာ အမှားအယွင်းကင်းဖို့ မျှော်လင့်ပြီးတော့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား သိန်းချီရှိနေတဲ့ ဖားကန့်ဒေသလို နေရာမျိုးမှာ ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ချက်တွေနဲ့ စိစစ်ပြီး မဲစာရင်း အမှားအယွင်း မရှိအောင် ရပ်ကွက် ကျေးရွာ ရွေးကော်တွေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတွေဘက်က အထူးသတိထား ဆောင်ရွက်ကြဖို့ လိုတယ်လို့လည်း ဦးတင့်စိုးက အကြံပေးပါတယ်။
“မြေပြင်အနေအထားမှာ ကျနော်တို့က ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲဆိုတော့ သက်ဆိုင်ရာ ကော်မရှင်ရယ် နိုင်ငံရေးပါတီတွေရယ် ဒီက အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းတွေပါ အကုန်ညှိနှိုင်းပြီးတော့မှ ဆိုကြပါစို့ဗျာ ကျနော်တို့ ဖားကန့်ဆိုရင် ရှေ့က ကုတ် ၁/ကမန နိုင် ကားမိုင်းပေါ့။ ဒီ Error တွေအားလုံးကို ပြန်ပြင်ဆင်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ဆီမှာ သိန်းနဲ့ချီရှိနေတဲ့ Migrants တွေ အဓိက ဒီ ရွှေ့ပြောင်းတွေပေါ့ဗျာ၊ သူတို့တွေ မဲပေးခွင့်ရဖို့က အခုက ရက်ကလည်း ကုန်သွားပြီပေါ့ဗျာ မနေ့က ၁၄ ရက်မှာ။
“အဲဒီတော့ ခုနကပြောတဲ့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ကျန်နေခဲ့တဲ့ ပြည်သူတွေ မဲပေးခွင့်ရနိုင်ဖို့ အတွက်က ပုံစံ ၃ ကို Door to Door စနစ်နဲ့ လုပ်ဖို့တွေ ကျနော်တို့ စီစဉ်ထားတာ ရှိပါတယ်။ ဘယ်ပါတီကိုပဲ မဲထည့် မဲထည့်ပါ နိုင်ငံသားတယောက်ရဲ့ မဲပေးပိုင်ခွင့် မဆုံးရှုံးရစေရေး ကျနော်တို့တွေ ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ လိုပါတယ်။ ကော်မရှင်ကို ဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုးကူညီပေးဖို့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ ကျနော်တို့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ သက်ဆိုင်ရာ ဌာနဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ကိုယ့်ဒေသမှာ မဲစာရင်းတွေ မှန်ကန်ဖို့ မဲပေးခွင့် မဆုံးရှုံးဖို့ ကျနော်တို့အားလုံး တွေ့ဆုံညှိနှိုင်း လုပ်ကြဖို့ရှိပါတယ်။”
အလားတူပဲ မဲဆန္ဒနယ်ပြင်ပ ရောက်နေတဲ့ နိုင်ငံတကာရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ မဲပေးနိုင်ကြဖို့ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံအသီးသီးက မြန်မာသံရုံးတွေမှာ ကြိုတင်ဆန္ဒမဲပေးခွင့် ရှိသူများ လျှောက်ထားနိုင်တဲ့ ပုံစံ ၁၅ တွေကို ဒီလ သြဂုတ်လ နောက်ဆုံးထား ဖြည့်သွင်းပေးပို့ဖို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မဲပေးခွင့်ရှိသူတွေရဲ့ အမည်စာရင်းတွေကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က မြန်မာနိုင်ငံမှာ ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်ချိန်မှာတော့ မဲဆန္ဒရှင် အမှားအယွင်းတွေထဲ ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေထဲမှာလည်း အလွဲအမှားတွေနဲ့ ကြုံခဲ့ရပါတယ်။
ပြန်လည်ဖြည့်စွက် ပြင်ဆင်နိုင်ရေးအတွက် အပါအဝင် မဲပေးခွင့်ရှိသူတွေ မဲမဆုံးရှုံးရစေရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတွေမှာလည်း ကြိုတင်မဲပေးခွင့်ပုံစံ လျှောက်ထားရမယ့် ရက်တွေကို ဒီကနေ့ သြဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ထပ်တိုးပေးထားတဲ့အကြောင်း နိုင်ငံတကာရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ မဲပေးခွင့်ရရေး ဦးဆောင်ကြိုးပမ်းနေသူတဦးဖြစ်တဲ့ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံသားများအသင်း ဂျပန်က ဦးသန်းဆွေက အခြေအနေကို ပြောပြပါတယ်။
“နိုင်ငံတကာမှာရှိတဲ့ သံရုံးတွေကို စာပို့ပါတယ်။ Over Sea မှာရှိနေတဲ့ သူတွေထဲမှာ ရှိတဲ့သူတွေထဲက တချို့တွေက အကြောင်းကြောင်းကြောင့် မသိတာတို့ နောက်ကျသွားတာတို့ကြောင့် ရက်ထပ်တိုးပေးဖို့ ဝိုင်းဝန်းတောင်းဆိုကြတာတွေ ရှိနေတော့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကနေ သံရုံးတွေကို ကိုယ့်အစီအစဉ် အလိုက်ပေါ့လေ တိုးမြှင့်လက်ခံကြပါဆိုပြီး စာပို့တယ်။ ကျနော်သိသလောက် ဂျပန်ရယ် ကိုရီးယားရယ်ပေါ့လေ သြဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့ ဒီနေ့ပေါ့၊ စနေနေ့ည ၁၂ နာရီအထိ နောက်ဆုံးထားပြီးတော့ ပုံစံ ၁၅ တွေ ပေးပို့နိုင်တယ်ဆိုပြီး ကြေညာပါတယ်။
“၂၀၁၅ တုန်းက ဂျပန်မှာရောက်နေတဲ့ မြန်မာတွေထဲက စာရင်းထုတ်ပြန်ချက်အရဆိုရင် လူ ၈၀၀ ကျော်လောက်ပဲ မဲပေးခွင့်ရခဲ့တယ်။ အခု ၂၀၂၀ မှာကျတော့ အခုလက်ရှိ အချိန်အထိကို နောက်ထပ်တိုးတဲ့ စာရင်းတွေ မပါဘဲနဲ့ လူ ၆,၀၀၀ ကျော်နေပြီလို့ သိရပါတယ်။ ဒီအဝေးရောက်မဲ ကြိုတင်မဲပေးပိုင်ခွင့်တွေ ရဖို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အဝေးရောက် မဲပေးမယ့်သူတွေဟာ ပုံစံ ၁၅ ဖြည့်ပေးရုံတခုတည်း မဟုတ်ဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ သန်းခေါင်စာရင်းမှာ ရှိနေတဲ့ဒေသမှာ ကိုယ့်နာမည်ပါမပါ ကြည့်ကြဖို့ လူထုကို အသိပေးပါတယ်။ အကြိမ်ပေါင်း မြောက်မြားစွာလည်း Alert လုပ်ကြပါတယ်။”
အခုဆိုရင်တော့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြည်သူတွေ မဲစာရင်း မကျန်စေရေး မဲစာရင်း မှန်ကန်စေရေးအတွက် မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် တာဝန်ရှိသူတွေဘက်က ပြည်နယ်နဲ့တိုင်းက မြို့နယ်တော်တော်များများမှာ တအိမ်တက်ဆင်းအထိကို မဲစာရင်းတွေ လိုက်လံစစ်ဆေးနေပေမယ့် မဲစာရင်း မှန်ကန်တိကျမှုရှိရေး အတွက်ကတော့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ တရားမျှတမှု ရှိရေးအတွက် စောင့်ကြည့်နေကြတဲ့ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ မဲဆန္ဒရှင် ပြည်သူတွေဘက်က စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
--------------------------------
(Unicode)
မဲဆန်ဒရှငျစာရငျး အမှနျပွငျနိုငျဖို့
မဲဆန်ဒရှငျစာရငျး အမှားအယှငျးတှေ မြားနတောကွောင့ျ ပွငျဆငျနိုငျဖို့ ရကျတိုး သတျမှတျလိုကျတဲ့ မဲဆန်ဒရှငျစာရငျး ကပျထားတဲ့အခြိနျ သတျမှတျရကျ မနေ့က ကုနျဆုံးသှားပါပွီ။ နောကျထပျ ပွငျဆငျဖွည့ျစှကျခကြျတှနေဲ့ အသဈပွနျထှကျလာမယ့ျ မဲဆန်ဒရှငျစာရငျးက အမှနျထှကျပေါျလာနိုငျမလားဆိုတဲ့ ကိုယျတိုငျ မဲစာရငျးမှားယှငျးတာ ကွုံခဲ့ရသူရဲ့ အတှေ့အကွုံနဲ့ နိုငျငံသားတို့ အခှင့ျအရေးနဲ့အညီ မဲပေးခှင့ျရရေး ကွိုးပမျးနကွေသူတှရေဲ့ အမွငျတှကေို မဆုမှနျ စုစညျးတငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ လာမယ့ျ နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့မှာ ကငြျးပမယ့ျ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ ပါတီစုံဒီမိုကရစေီ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲမှာ ပါဝငျမဲပေးပိုငျခှင့ျရှိတဲ့ မဲဆန်ဒရှငျစာရငျးကို ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ပွီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုငျလ ၂၅ ရကျနေ့ကနေ သွဂုတျလ ၈ ရကျနေ့အထိ ပထမဆုံးအကွိမျ မွနျမာပွညျတဝနျး ထုတျပွနျကွညောခဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ မဲစာရငျးတှကေ အတောျလေးကို အမှားအယှငျး မြားတဲ့အတှကျ မဲဆန်ဒရှငျတှရေဲ့ ပွငျဆငျ ဖွည့ျစှကျနိုငျဖို့ အခြိနျပိုပွီးတော့ရအောငျ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျဘကျက သွဂုတျလ ၁၄ ရကျနေ့အထိ နောကျထပျ သီတငျးတပတျ ၇ ရကျ သကျတမျးတိုးပေးခဲ့တာပါ။ ပွနျလညျစိစဈပွီးရငျတော့ လာမယ့ျ အောကျတိုဘာလ ၁၄ ရကျနေ့မှာ ဒုတိယအကွိမျ မဲစာရငျးကို ထပျမံကွညောမယျလို့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။
ကခငြျပွညျနယျ ဖားကန့ျမွို့နယျ ပွညျသူ့လှှတျတောျ ကိုယျစားလှယျ ဦးတင့ျစိုးက မဲဆန်ဒရှငျစာရငျး ပထမအကွိမျ ထုတျပွနျခြိနျမှာ မှတျပုံတငျနံပါတျ၊ မှေးသက်ကရာဇျ စတဲ့ နိုငျငံသား အခကြျအလကျ မှားယှငျးမှုတှနေဲ့ ကိုယျတိုငျကွုံခဲ့ရတဲ့ သူ့အတှေ့အကွုံအခုလိုပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျက ဘယျလိုသိလဲဆိုတော့ ထှကျလာတဲ့အခါမှာ ကနြော့ျရဲ့ မှတျပုံတငျနံပါတျ ပါမလာဘူး။ နောကျ ကနြောျက အိမျထောငျစုရဲ့ ဟိုးအောကျဆုံးမှာ ရောကျနတေယျ။ ကနြော့ျသမီးကွီးက အိမျထောငျဦးစီးအနနေဲ့ ထိပျဆုံးက ပါနတေယျ။ နောကျတခါ ကနြောျတို့ အမြိုးသားလှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဦးခငျမောငျမွင့ျ မှေးနေ့သက်ကရာဇျ မှားနတေယျဗြာ။ နောကျတခါ မွို့နယျအုပျခြုပျရေးမှူး ကိုယျတိုငျဗြာ ကနြောျတို့ ဖားကန့ျထဲ လုပျငနျးတှေ လိုကျကွည့ျရငျးနဲ့ သိတာ၊ သူတောငျ မှတျပုံတငျနံပါတျ မှားနတေယျဗြာတဲ့။ ဆိုတော့ မွို့နယျမှာ အရေးပါတဲ့ နရောတှမှော အလုပျလုပျနတေဲ့ သူတှတေောငျ မှားနတေယျဆိုရငျ ကနြျတဲ့သူတှကေ ပွောစရာကို မလိုတော့ဘူး။
“ပွီးတော့ ကနြော့ျ ဖားကန့ျမှာ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲတုနျးက အသကျ ၁၈ နှဈအထကျ မဲပေးခှင့ျရှိသူက ၄၀,၀၀၀ ကြောျပဲ ရှိခဲ့တယျ။ ဒီမှာက ရှှေ့ပွောငျးတှေ ရမေဆေးတှကေ သိနျးခြီရှိတာ။ သူတို့ကို လဝကက ယာယီအိမျထောငျစု ထုတျပေးတော့ တသိနျးနဲ့ ငါးသောငျး သုံးထောငျရှိတယျ မဲပေးခှင့ျရှိသူက။ ဒီထဲမှာ အစုလိုကျအပွုံလိုကျ ကနြျနတေဲ့ သူတှလေညျး အမြားကွီးရှိတယျ။ ကနြောျတို့က သူတို့ကို အဓိက ဘာလုပျပေးနိုငျလဲဆိုတော့ ပုံစံ ၃(က) နဲ့ မဲပေးနိုငျဖို့ အစုလိုကျအပွုံလိုကျ ကနြျရှိနသေေးတဲ့ စာရငျးမြားဆိုပွီး ပွနျလုပျပေးသင့ျပါတယျ။”
နောကျတကွိမျ အောကျတိုဘာမှာ ထုတျပွနျမယ့ျ မဲစာရငျးမှာ အမှားအယှငျးကငျးဖို့ မြှောျလင့ျပွီးတော့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား သိနျးခြီရှိနတေဲ့ ဖားကန့ျဒသေလို နရောမြိုးမှာ ပွငျဆငျဖွည့ျစှကျခကြျတှနေဲ့ စိစဈပွီး မဲစာရငျး အမှားအယှငျး မရှိအောငျ ရပျကှကျ ကြေးရှာ ရှေးကောျတှနေဲ့ သကျဆိုငျရာ တာဝနျရှိသူတှဘေကျက အထူးသတိထား ဆောငျရှကျကွဖို့ လိုတယျလို့လညျး ဦးတင့ျစိုးက အကွံပေးပါတယျ။
“မွပွေငျအနအေထားမှာ ကနြောျတို့က ဘယျလိုလုပျရမလဲဆိုတော့ သကျဆိုငျရာ ကောျမရှငျရယျ နိုငျငံရေးပါတီတှရေယျ ဒီက အုပျခြုပျရေးပိုငျးတှပေါ အကုနျညှိနှိုငျးပွီးတော့မှ ဆိုကွပါစို့ဗြာ ကနြောျတို့ ဖားကန့ျဆိုရငျ ရှေ့က ကုတျ ၁/ကမန နိုငျ ကားမိုငျးပေါ့။ ဒီ Error တှအေားလုံးကို ပွနျပွငျဆငျမယျဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့ဆီမှာ သိနျးနဲ့ခြီရှိနတေဲ့ Migrants တှေ အဓိက ဒီ ရှှေ့ပွောငျးတှပေေါ့ဗြာ၊ သူတို့တှေ မဲပေးခှင့ျရဖို့က အခုက ရကျကလညျး ကုနျသှားပွီပေါ့ဗြာ မနေ့က ၁၄ ရကျမှာ။
“အဲဒီတော့ ခုနကပွောတဲ့ အစုလိုကျအပွုံလိုကျ ကနြျနခေဲ့တဲ့ ပွညျသူတှေ မဲပေးခှင့ျရနိုငျဖို့ အတှကျက ပုံစံ ၃ ကို Door to Door စနဈနဲ့ လုပျဖို့တှေ ကနြောျတို့ စီစဉျထားတာ ရှိပါတယျ။ ဘယျပါတီကိုပဲ မဲထည့ျ မဲထည့ျပါ နိုငျငံသားတယောကျရဲ့ မဲပေးပိုငျခှင့ျ မဆုံးရှုံးရစရေေး ကနြောျတို့တှေ ဝိုငျးဝနျးဆောငျရှကျကွဖို့ လိုပါတယျ။ ကောျမရှငျကို ဝိုငျးဝနျးပံ့ပိုးကူညီပေးဖို့ နိုငျငံရေးပါတီတှေ ကနြောျတို့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှေ သကျဆိုငျရာ ဌာနဆိုငျရာ အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ကိုယ့ျဒသေမှာ မဲစာရငျးတှေ မှနျကနျဖို့ မဲပေးခှင့ျ မဆုံးရှုံးဖို့ ကနြောျတို့အားလုံး တှေ့ဆုံညှိနှိုငျး လုပျကွဖို့ရှိပါတယျ။”
အလားတူပဲ မဲဆန်ဒနယျပွငျပ ရောကျနတေဲ့ နိုငျငံတကာရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ မဲပေးနိုငျကွဖို့ သကျဆိုငျရာ နိုငျငံအသီးသီးက မွနျမာသံရုံးတှမှော ကွိုတငျဆန်ဒမဲပေးခှင့ျ ရှိသူမြား လြှောကျထားနိုငျတဲ့ ပုံစံ ၁၅ တှကေို ဒီလ သွဂုတျလ နောကျဆုံးထား ဖွည့ျသှငျးပေးပို့ဖို့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျက တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ မဲပေးခှင့ျရှိသူတှရေဲ့ အမညျစာရငျးတှကေို ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက မွနျမာနိုငျငံမှာ ထုတျပွနျကွညောလိုကျခြိနျမှာတော့ မဲဆန်ဒရှငျ အမှားအယှငျးတှထေဲ ပွညျပရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှထေဲမှာလညျး အလှဲအမှားတှနေဲ့ ကွုံခဲ့ရပါတယျ။
ပွနျလညျဖွည့ျစှကျ ပွငျဆငျနိုငျရေးအတှကျ အပါအဝငျ မဲပေးခှင့ျရှိသူတှေ မဲမဆုံးရှုံးရစရေေးအတှကျ သကျဆိုငျရာ နိုငျငံတှမှောလညျး ကွိုတငျမဲပေးခှင့ျပုံစံ လြှောကျထားရမယ့ျ ရကျတှကေို ဒီကနေ့ သွဂုတျလ ၁၅ ရကျနေ့အထိ ထပျတိုးပေးထားတဲ့အကွောငျး နိုငျငံတကာရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ မဲပေးခှင့ျရရေး ဦးဆောငျကွိုးပမျးနသေူတဦးဖွဈတဲ့ ပွညျထောငျစု မွနျမာနိုငျငံသားမြားအသငျး ဂပြနျက ဦးသနျးဆှကေ အခွအေနကေို ပွောပွပါတယျ။
“နိုငျငံတကာမှာရှိတဲ့ သံရုံးတှကေို စာပို့ပါတယျ။ Over Sea မှာရှိနတေဲ့ သူတှထေဲမှာ ရှိတဲ့သူတှထေဲက တခြို့တှကေ အကွောငျးကွောငျးကွောင့ျ မသိတာတို့ နောကျကသြှားတာတို့ကွောင့ျ ရကျထပျတိုးပေးဖို့ ဝိုငျးဝနျးတောငျးဆိုကွတာတှေ ရှိနတေော့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကနေ သံရုံးတှကေို ကိုယ့ျအစီအစဉျ အလိုကျပေါ့လေ တိုးမွှင့ျလကျခံကွပါဆိုပွီး စာပို့တယျ။ ကနြောျသိသလောကျ ဂပြနျရယျ ကိုရီးယားရယျပေါ့လေ သွဂုတျလ ၁၅ ရကျနေ့ ဒီနေ့ပေါ့၊ စနနေေ့ည ၁၂ နာရီအထိ နောကျဆုံးထားပွီးတော့ ပုံစံ ၁၅ တှေ ပေးပို့နိုငျတယျဆိုပွီး ကွညောပါတယျ။
“၂၀၁၅ တုနျးက ဂပြနျမှာရောကျနတေဲ့ မွနျမာတှထေဲက စာရငျးထုတျပွနျခကြျအရဆိုရငျ လူ ၈၀၀ ကြောျလောကျပဲ မဲပေးခှင့ျရခဲ့တယျ။ အခု ၂၀၂၀ မှာကတြော့ အခုလကျရှိ အခြိနျအထိကို နောကျထပျတိုးတဲ့ စာရငျးတှေ မပါဘဲနဲ့ လူ ၆,၀၀၀ ကြောျနပွေီလို့ သိရပါတယျ။ ဒီအဝေးရောကျမဲ ကွိုတငျမဲပေးပိုငျခှင့ျတှေ ရဖို့နဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အဝေးရောကျ မဲပေးမယ့ျသူတှဟော ပုံစံ ၁၅ ဖွည့ျပေးရုံတခုတညျး မဟုတျဘူး။ မွနျမာနိုငျငံမှာရှိတဲ့ ကိုယ့ျရဲ့ သနျးခေါငျစာရငျးမှာ ရှိနတေဲ့ဒသေမှာ ကိုယ့ျနာမညျပါမပါ ကွည့ျကွဖို့ လူထုကို အသိပေးပါတယျ။ အကွိမျပေါငျး မွောကျမွားစှာလညျး Alert လုပျကွပါတယျ။”
အခုဆိုရငျတော့ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ ရှေးကောကျပှဲမှာ ပွညျသူတှေ မဲစာရငျး မကနြျစရေေး မဲစာရငျး မှနျကနျစရေေးအတှကျ မွို့နယျအုပျခြုပျရေးမှူးတှနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျ တာဝနျရှိသူတှဘေကျက ပွညျနယျနဲ့တိုငျးက မွို့နယျတောျတောျမြားမြားမှာ တအိမျတကျဆငျးအထိကို မဲစာရငျးတှေ လိုကျလံစဈဆေးနပေမေယ့ျ မဲစာရငျး မှနျကနျတိကမြှုရှိရေး အတှကျကတော့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ တရားမြှတမှု ရှိရေးအတှကျ စောင့ျကွည့ျနကွေတဲ့ အရပျဘကျ အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ မဲဆန်ဒရှငျ ပွညျသူတှဘေကျက စိုးရိမျမှုတှေ ရှိနဆေဲ ဖွဈပါတယျ။
