(Zawgyi / Unicode)
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း နေရာကို စစ်ကောင်စီဘက်က အစားထိုး ခန့်အပ်လိုတဲ့ ကိစ္စ အပါအဝင် ကုလသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်ဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုတွေကို ဖြေရှင်းမယ့် ၇၆ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံကို အင်္ဂါနေ့မှာ စတင်ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ ဆိုင်ရာ ကိုယ်စားလှယ်နေရာတွေကို အဆုံးအဖြတ်ပေးမယ့် Credentials ကော်မတီ အဖွဲ့ဝင်တွေကိုလည်း အင်္ဂါနေ့မှာဘဲ ခန့်အပ်ခဲ့ပါတယ်။ မသိင်္ဂ ီထိုက် စုစည်းတင်ပြပေးမှာပါ။
ကုလသမဂ္ဂရဲ့ မြန်မာဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း နေရာကို အစားထိုးဖို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ကြိုးပမ်းမှု အပါအဝင် ကုလသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ် လက်ခံရေး အဆုံးအဖြတ်ပေးရမယ့် ကုလသမဂ္ဂရဲ့ Credentials ကော်မတီသစ်ကို အင်္ဂါနေ့မှာ ကြေညာပါတယ်။ ၇၆ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံ ဥက္ကဌ Abdulla Shahid က အခုလို ကြေညာသွားပါတယ်။
" ၇၆ ကြိမ်မြောက် အထွေထွေ ညီလာခံ အတွက် Credentials ကော်မတီမှာ ဘဟားမား၊ ဘူတန်၊ ချီလီ၊ တရုတ်၊ နမ်မီးဘီးယား၊ ရုရှား၊ ဆီရီယာလီယွန်း၊ ဆွီဒင်နဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံတွေ ပါဝင်ပါမယ်။ "
၇၆ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံမှာ စက်တင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့ မိန့်ခွန်းပြောမယ့် စာရင်းမှာတော့ မြန်မာ၊ ဂီနီနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန် နိုင်ငံတို့ ပါဝင်ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ မြန်မာဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးအဖြစ် လက်ရှိ တာဝန်ယူနေတဲ့ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း မိန့်ခွန်း ပြောဖို့ ရှိမရှိ ဆိုတာကတော့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပါဘူး။ မြန်မာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂမှာ အတိအလင်း မိန့်ခွန်း ပြောခဲ့တဲ့ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းရဲ့ နေရာကို အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီဘက်က စစ်သံမှူးနဲ့ အစားထိုးဖို့ ကုလသမဂ္ဂမှာ တင်ပြထားတာပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အခု ရွေးချယ်လိုက်တဲ့ Credential ကော်မတီ အနေနဲ့ ဒီသီတင်းပတ် အတွင်းမှာတော့ ဆွေးနွေးနိုင်ဖွယ် မရှိဘူးလို့လည်း သံတမန် အသိုင်းအဝိုင်းက ပြောပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းခံရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ နည်းတူ ကုလသမဂ္ဂ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ် ခန့်ထားရေး ဆုံးဖြတ်ရမယ့် တခြားနိုင်ငံတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ အာဖဂန်နဲ့ ဂီနီတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဖဂန်ရဲ့ တာလီဘန် အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့သစ်ဘက်ကလည်း အရင် အစိုးရရဲ့ သံအမတ်ကြီးရဲ့ နေရာ အစားထိုးဖို့ တင်သွင်းတာ မရှိသေးသလို လတ်တလော စစ်အာဏာသိမ်းထားတဲ့ ဂီနီ နိုင်ငံဘက်ကလည်း မတင်သေးပါဘူး။
ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံကတော့ မြန်မာ့ အရေး အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အရေးကိစ္စတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေကြား မဲခွဲပြီး မဖြစ်မနေ လိုက်နာစရာ မလိုတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နေတာပါ။ ၇၅ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ ဥက္ကဌ Volkan Bozkia က ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီကြား ခိုင်ခိုင်မာမာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။
" ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေး ကောင်စီနဲ့ ခိုင်ခိုင်မာမာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ရှိရပါမယ်။ ဒီ အဖွဲ့ကြီး နှစ်ခုဟာ ဆက်စပ်နေပါတယ်။ အဖွဲ့ကြီး ၂ ခုလုံး အတူ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မယ်ဆိုရင် ခရီးရောက်နိုင်ပါတယ်။ အဖွဲ့ကြီး ၂ ခုတို့ ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင်တော့ အဖွဲ့အစည်းတွင်း ကွဲပြားသွားနိုင်တဲ့ အန္တရာယ် ရှိပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေး ကောင်စီကြားမှာ ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှု အကျိုးရလဒ်တွေ ရှိပြီး လက်ရှိမှာ အပြည့်အ၀ အသုံးမချနိုင်သေးပါဘူး။ ဥပမာ ပြောရရင် အထွေထွေ ညီလာခံက မြန်မာ၊ ဆီးရီးယားနဲ့ ပါလက်စတိုင်း အရေးတို့ကို ဆောင်ရွက်မှုဟာ လုံခြုံရေးကောင်စီကို ထောက်ခံမှုဖြစ်ပါတယ်။ "
စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့မှာ စတင်တဲ့ ၇၆ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံ အဖွင့်မိန့်ခွန်းမှာ ကမ ္ဘာ့ ရေးရာတွေကို ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres ကလည်း တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။
" နိုင်ငံရေးနဲ့ အယူဝါဒ ဆိုင်ရာ လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်လိုမှုတွေက လူမှုရေး မတည်မငြိမ်မှု၊ မယုံကြည်မှု၊ အကြမ်းဖက်ဝါဒနဲ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကို လှုံ့ဆော်ပေးနေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီ အခက်အခဲတွေ၊ ကွဲပြားမှုတွေကို ပြုပြင်နိုင်ပါတယ်။ "
၇၆ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံမှာတော့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၀၀ ကျော်က ခေါင်းဆောင်တွေ နယူးယောက် ကုလသမဂ္ဂ ဌာနချုပ် အစည်းအဝေးတွေကို ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။ AP သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြထားချက် အရတော့ အမေရိကန် သမ္မတ Joe Biden၊ ဂျော်ဒန် ဘုရင် Abdullah ၊ ဘရာဇီလ်းနဲ့ ဗင်နီဇွဲလား သမ္မတတွေ၊ နောက် ဂျပန်၊ အိန္ဒိယနဲ့ ဗြိတိန် ဝန်ကြီးချုပ်တို့လည်း ညီလာခံမှာ တက်ရောက် မိန့်ခွန်းပြောဖို့ ရှိနေပါတယ်။
(Unicode)
ကုလဆိုငျရာ မွနျမာကိုယျစားလှယျရှေးခယြျမယ့ျ Credentials Committee သဈ ဖှဲ့စညျး
ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး နရောကို စဈကောငျစီဘကျက အစားထိုး ခန့ျအပျလိုတဲ့ ကိစ်စ အပါအဝငျ ကုလသမဂ်ဂ ကိုယျစားလှယျဆိုငျရာ အငွငျးပှားမှုတှကေို ဖွရှေငျးမယ့ျ ၇၆ ကွိမျမွောကျ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံကို အငျ်ဂါနေ့မှာ စတငျပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ ဆိုငျရာ ကိုယျစားလှယျနရောတှကေို အဆုံးအဖွတျပေးမယ့ျ Credentials ကောျမတီ အဖှဲ့ဝငျတှကေိုလညျး အငျ်ဂါနေ့မှာဘဲ ခန့ျအပျခဲ့ပါတယျ။ မသိငျ်ဂ ီထိုကျ စုစညျးတငျပွပေးမှာပါ။
ကုလသမဂ်ဂရဲ့ မွနျမာဆိုငျရာ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး နရောကို အစားထိုးဖို့ စဈကောငျစီရဲ့ ကွိုးပမျးမှု အပါအဝငျ ကုလသမဂ်ဂ ကိုယျစားလှယျ လကျခံရေး အဆုံးအဖွတျပေးရမယ့ျ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ Credentials ကောျမတီသဈကို အငျ်ဂါနေ့မှာ ကွညောပါတယျ။ ၇၆ ကွိမျမွောကျ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေေ ညီလာခံ ဥက်ကဌ Abdulla Shahid က အခုလို ကွညောသှားပါတယျ။
" ၇၆ ကွိမျမွောကျ အထှထှေေ ညီလာခံ အတှကျ Credentials ကောျမတီမှာ ဘဟားမား၊ ဘူတနျ၊ ခြီလီ၊ တရုတျ၊ နမျမီးဘီးယား၊ ရုရှား၊ ဆီရီယာလီယှနျး၊ ဆှီဒငျနဲ့ အမရေိကနျ နိုငျငံတှေ ပါဝငျပါမယျ။ "
၇၆ ကွိမျမွောကျ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေေ ညီလာခံမှာ စကျတငျဘာလ ၂၇ ရကျနေ့ မိန့ျခှနျးပွောမယ့ျ စာရငျးမှာတော့ မွနျမာ၊ ဂီနီနဲ့ အာဖဂနျနစ်စတနျ နိုငျငံတို့ ပါဝငျပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ မွနျမာဆိုငျရာ သံအမတျကွီးအဖွဈ လကျရှိ တာဝနျယူနတေဲ့ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး မိန့ျခှနျး ပွောဖို့ ရှိမရှိ ဆိုတာကတော့ ရှငျးရှငျးလငျးလငျး မသိရသေးပါဘူး။ မွနျမာ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျကွောငျး ကုလသမဂ်ဂမှာ အတိအလငျး မိန့ျခှနျး ပွောခဲ့တဲ့ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးရဲ့ နရောကို အာဏာသိမျး စဈကောငျစီဘကျက စဈသံမှူးနဲ့ အစားထိုးဖို့ ကုလသမဂ်ဂမှာ တငျပွထားတာပါ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ကုလသမဂ်ဂရဲ့ အခု ရှေးခယြျလိုကျတဲ့ Credentials ကောျမတီ အနနေဲ့ ဒီသီတငျးပတျ အတှငျးမှာတော့ ဆှေးနှေးနိုငျဖှယျ မရှိဘူးလို့လညျး သံတမနျ အသိုငျးအဝိုငျးက ပွောပါတယျ။
စဈအာဏာသိမျးခံရတဲ့ မွနျမာနိုငျငံ နညျးတူ ကုလသမဂ်ဂ အမွဲတမျး ကိုယျစားလှယျ ခန့ျထားရေး ဆုံးဖွတျရမယ့ျ တခွားနိုငျငံတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ အာဖဂနျနဲ့ ဂီနီတို့ ဖွဈပါတယျ။ အာဖဂနျရဲ့ တာလီဘနျ အုပျခြုပျရေး အဖှဲ့သဈဘကျကလညျး အရငျ အစိုးရရဲ့ သံအမတျကွီးရဲ့ နရော အစားထိုးဖို့ တငျသှငျးတာ မရှိသေးသလို လတျတလော စဈအာဏာသိမျးထားတဲ့ ဂီနီ နိုငျငံဘကျကလညျး မတငျသေးပါဘူး။
ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေေ ညီလာခံကတော့ မွနျမာ့ အရေး အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ အရေးကိစ်စတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး အဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံတှကွေား မဲခှဲပွီး မဖွဈမနေ လိုကျနာစရာ မလိုတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျတှေ ခမြှတျနတောပါ။ ၇၅ ကွိမျမွောကျ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံ ဥက်ကဌ Volkan Bozkia က ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံနဲ့ ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီကွား ခိုငျခိုငျမာမာ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျကွဖို့ တိုကျတှနျးသှားပါတယျ။
" ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေး ကောငျစီနဲ့ ခိုငျခိုငျမာမာ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု ရှိရပါမယျ။ ဒီ အဖှဲ့ကွီး နှဈခုဟာ ဆကျစပျနပေါတယျ။ အဖှဲ့ကွီး ၂ ခုလုံး အတူ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမယျဆိုရငျ ခရီးရောကျနိုငျပါတယျ။ အဖှဲ့ကွီး ၂ ခုတို့ ဆန့ျကငြျဘကျ ဖွဈနမေယျဆိုရငျတော့ အဖှဲ့အစညျးတှငျး ကှဲပွားသှားနိုငျတဲ့ အန်တရာယျ ရှိပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေေ ညီလာခံနဲ့ ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေး ကောငျစီကွားမှာ ပူးပေါငျးညှိနှိုငျးဆောငျရှကျမှု အကြိုးရလဒျတှေ ရှိပွီး လကျရှိမှာ အပွည့ျအ၀ အသုံးမခနြိုငျသေးပါဘူး။ ဥပမာ ပွောရရငျ အထှထှေေ ညီလာခံက မွနျမာ၊ ဆီးရီးယားနဲ့ ပါလကျစတိုငျး အရေးတို့ကို ဆောငျရှကျမှုဟာ လုံခွုံရေးကောငျစီကို ထောကျခံမှုဖွဈပါတယျ။ "
စကျတငျဘာလ ၁၄ ရကျနေ့မှာ စတငျတဲ့ ၇၆ ကွိမျမွောကျ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေေ ညီလာခံ အဖှင့ျမိန့ျခှနျးမှာ ကမ ်ဘာ့ ရေးရာတှကေို ဖွရှေငျးဆောငျရှကျနိုငျရေး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျကွဖို့ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guterres ကလညျး တိုကျတှနျးသှားပါတယျ။
" နိုငျငံရေးနဲ့ အယူဝါဒ ဆိုငျရာ လှှမျးမိုးခြုပျကိုငျလိုမှုတှကေ လူမှုရေး မတညျမငွိမျမှု၊ မယုံကွညျမှု၊ အကွမျးဖကျဝါဒနဲ့ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကေို လှုံ့ဆောျပေးနပေါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ဒီ အခကျအခဲတှေ၊ ကှဲပွားမှုတှကေို ပွုပွငျနိုငျပါတယျ။ "
၇၆ ကွိမျမွောကျ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေေ ညီလာခံမှာတော့ နိုငျငံပေါငျး ၁၀၀ ကြောျက ခေါငျးဆောငျတှေ နယူးယောကျ ကုလသမဂ်ဂ ဌာနခြုပျ အစညျးအဝေးတှကေို ကိုယျတိုငျ တကျရောကျဖို့ စီစဉျထားပါတယျ။ AP သတငျးအဂေငြျစီက ဖောျပွထားခကြျ အရတော့ အမရေိကနျ သမ်မတ Joe Biden၊ ဂြောျဒနျ ဘုရငျ Abdullah ၊ ဘရာဇီလျးနဲ့ ဗငျနီဇှဲလား သမ်မတတှေ၊ နောကျ ဂပြနျ၊ အိန်ဒိယနဲ့ ဗွိတိနျ ဝနျကွီးခြုပျတို့လညျး ညီလာခံမှာ တကျရောကျ မိန့ျခှနျးပွောဖို့ ရှိနပေါတယျ။