(Zawgyi / Unicode)
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် တာ့ခ်ပြည်နယ်ထဲက အုန်းဖျန်ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ၂ လအတွင်း ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်သူ ၅၀၀ ကျော်အထိ ရှိနေပြီး ဒုက္ခသည်တွေ မိသားစုလိုက် ကူးစက်မှုတွေနဲ့ ကလေးတွေ ကူးစက်တာတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူကတော့ ၂ ဦးရှိပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ထိုင်းအခြေစိုက် ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မအေးအေးမာ တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် တာ့ခ်ပြည်နယ်ထဲက အုန်းဖျန်ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်သူ ၂ လအတွင်း ၅၀၀ ကျော်ထိ ရှိနေပါတယ်။
ကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်းမှာတုန်းက ကူးစက်မှု အနည်းငယ်သာ ရှိခဲ့ပေမယ့် ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းမှာတော့ ၂ လအတွင်း ဒုက္ခသည်တွေကြား ဆက်တိုက်ကူးစက်မှုတွေ ရှိလာပြီး နိုဝင်ဘာလထဲမှာတော့ ကူးစက်ခံရသူတွေထဲမှာ ကလေးတွေ များလာတယ်လို့ အုန်းဖျန်ဒုက္ခသည်စခန်းက ဒုက္ခသည်တဦးက ပြောပြပါတယ်။
“အုန်းဖျန်ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ကိုဗစ်လူနာတွေကတော့ ၂ လအတွင်းမှာ လူ ၅၀၀ ကျော်သွားပြီ။ ၁၀ လပိုင်းမှာက တယောက်သေတယ်၊ ၁၁ လပိုင်းမှာက ၁ ယောက်သေတယ်။ မိသားစုလိုက် ကူးစက်တာရယ် ကလေးတွေမှာ ပိုပြီး ကူးစက်မှု ဖြစ်လာတယ်။”
ကူးစက်ခံရသူတွေ များလာတဲ့အတွက် ဒုက္ခသည်စခန်းတွင်းက စာသင်ကျောင်းတွေ ဂိုဒေါင်တွေကို ကိုဗစ်စင်တာအဖြစ် ပြောင်းလဲပြီး ဖွင့်လှစ်ထားတယ်လို့လည်း ပြောပြပါတယ်။
“အထက်တန်းကျောင်း High School 1 မှာလည်း ထားတယ်။ ကိုဗစ်စင်တာ လုပ်ထားတယ်။ ဇုံအေ ဂိုဒေါင်မှာလည်း ထားတယ်။ နောက် ဆေးရုံမှာ အခန်းတွေ ဖွင့်လိုက်တယ်။ အဲဒီလူတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ TBC က ဘတ် ၆၈၀ ပေးတယ်၊ တယောက်ကို။”
အခုဆိုရင် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးတာတွေ ရှိနေပြီး စခန်းတွင်း ဒုက္ခသည်ဦးရေရဲ့ ထက်ဝက်လောက်က ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးနံှပြီးစီးခဲ့ပြီလို့လည်း ပြောပြပါတယ်။
“စခန်းရဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေက အသက် ၁၈ နှစ်အထက်တွေကို ကာကွယ်ဆေးထိုးကြဖို့ ဖိတ်ခေါ်တယ်၊ တိုက်တွန်းတယ်၊ တဝက်နီးပါးလောက်ကတော့ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးသွားပြီ။”
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကတော့ အုန်းဖျန်ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ပထမဆုံး ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါပိုး စတင်ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီအချိန်တုန်းက တဦးစ နှစ်ဦးစသာ ကိုဗစ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး အခုလို အစုလိုက် အပြုံလိုက် ကူးစက်တာတွေ မရှိခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီနောက် ထမ်ဟင်ဒုက္ခသည်စခန်း၊ မယ်လဒုက္ခသည်စခန်း၊ မယ်လအူးနဲ့ မယ်ရာမူစခန်းတွေမှာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါတွေ ထပ်ကူးစက်ခဲ့တာပါ။ ထိုင်းအစိုးရကတော့ စက်တင်ဘာလက စပြီး ၄ လအတွင်းမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး တနိုင်ငံလုံး အပြီးထိုးနံှနိုင်ဖို့ ရည်မှန်းထားပါတယ်။ ဒီအတွက် နိုဝင်ဘာလထဲမှာတော့ အုန်းဖျန်ဒုက္ခသည်စခန်းထဲမှာ မည်သူမဆို ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၃၀ ကျော်ကတည်းက ပြည်တွင်းစစ်နဲ့ နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသူတွေဟာ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်မှာ ရှိတဲ့ ဒုက္ခသည်စခန်း ၉ ခုမှာ ခိုလှုံနေကြရပါတယ်။ တာ့ခ်ပြည်နယ်ထဲက အုန်းဖျန်ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ လူဦးရေ ၈,၀၀၀ လောက် ရှိပါတယ်။
-----------------------
(Unicode)
အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျး ကိုဗဈကူးစကျမှု မြားပွား
ထိုငျး-မွနျမာနယျစပျ တာ့ချပွညျနယျထဲက အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျးမှာ ၂ လအတှငျး ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျသူ ၅၀၀ ကြောျအထိ ရှိနပွေီး ဒုက်ခသညျတှေ မိသားစုလိုကျ ကူးစကျမှုတှနေဲ့ ကလေးတှေ ကူးစကျတာတှေ ဖွဈနပေါတယျ။ ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးသူကတော့ ၂ ဦးရှိပွီလို့ ဆိုပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ထိုငျးအခွစေိုကျ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မအေးအေးမာ တငျပွပေးထားပါတယျ။
ထိုငျး-မွနျမာနယျစပျ တာ့ချပွညျနယျထဲက အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျးမှာ ကိုဗဈကူးစကျသူ ၂ လအတှငျး ၅၀၀ ကြောျထိ ရှိနပေါတယျ။
ကိုဗဈဒုတိယလှိုငျးမှာတုနျးက ကူးစကျမှု အနညျးငယျသာ ရှိခဲ့ပမေယ့ျ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးမှာတော့ ၂ လအတှငျး ဒုက်ခသညျတှကွေား ဆကျတိုကျကူးစကျမှုတှေ ရှိလာပွီး နိုဝငျဘာလထဲမှာတော့ ကူးစကျခံရသူတှထေဲမှာ ကလေးတှေ မြားလာတယျလို့ အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျးက ဒုက်ခသညျတဦးက ပွောပွပါတယျ။
“အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျးမှာ ကိုဗဈလူနာတှကေတော့ ၂ လအတှငျးမှာ လူ ၅၀၀ ကြောျသှားပွီ။ ၁၀ လပိုငျးမှာက တယောကျသတေယျ၊ ၁၁ လပိုငျးမှာက ၁ ယောကျသတေယျ။ မိသားစုလိုကျ ကူးစကျတာရယျ ကလေးတှမှော ပိုပွီး ကူးစကျမှု ဖွဈလာတယျ။”
ကူးစကျခံရသူတှေ မြားလာတဲ့အတှကျ ဒုက်ခသညျစခနျးတှငျးက စာသငျကြောငျးတှေ ဂိုဒေါငျတှကေို ကိုဗဈစငျတာအဖွဈ ပွောငျးလဲပွီး ဖှင့ျလှဈထားတယျလို့လညျး ပွောပွပါတယျ။
“အထကျတနျးကြောငျး High School 1 မှာလညျး ထားတယျ။ ကိုဗဈစငျတာ လုပျထားတယျ။ ဇုံအေ ဂိုဒေါငျမှာလညျး ထားတယျ။ နောကျ ဆေးရုံမှာ အခနျးတှေ ဖှင့ျလိုကျတယျ။ အဲဒီလူတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ TBC က ဘတျ ၆၈၀ ပေးတယျ၊ တယောကျကို။”
အခုဆိုရငျ ကိုဗဈကာကှယျဆေး ထိုးနှံပေးတာတှေ ရှိနပွေီး စခနျးတှငျး ဒုက်ခသညျဦးရရေဲ့ ထကျဝကျလောကျက ကိုဗဈကာကှယျဆေး ထိုးနံှပွီးစီးခဲ့ပွီလို့လညျး ပွောပွပါတယျ။
“စခနျးရဲ့ တာဝနျရှိသူတှကေ အသကျ ၁၈ နှဈအထကျတှကေို ကာကှယျဆေးထိုးကွဖို့ ဖိတျခေါျတယျ၊ တိုကျတှနျးတယျ၊ တဝကျနီးပါးလောကျကတော့ ကာကှယျဆေး ထိုးပွီးသှားပွီ။”
ပွီးခဲ့တဲ့နှဈကတော့ အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျးမှာ ပထမဆုံး ကိုဗဈကပျရောဂါပိုး စတငျဖွဈခဲ့တာပါ။ အဲဒီအခြိနျတုနျးက တဦးစ နှဈဦးစသာ ကိုဗဈဖွဈခဲ့ပွီး အခုလို အစုလိုကျ အပွုံလိုကျ ကူးစကျတာတှေ မရှိခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီနောကျ ထမျဟငျဒုက်ခသညျစခနျး၊ မယျလဒုက်ခသညျစခနျး၊ မယျလအူးနဲ့ မယျရာမူစခနျးတှမှော ကိုဗဈကပျရောဂါတှေ ထပျကူးစကျခဲ့တာပါ။ ထိုငျးအစိုးရကတော့ စကျတငျဘာလက စပွီး ၄ လအတှငျးမှာ ကိုဗဈကာကှယျဆေး တနိုငျငံလုံး အပွီးထိုးနံှနိုငျဖို့ ရညျမှနျးထားပါတယျ။ ဒီအတှကျ နိုဝငျဘာလထဲမှာတော့ အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျးထဲမှာ မညျသူမဆို ကိုဗဈကာကှယျဆေး ထိုးနှံနိုငျပွီ ဖွဈပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ လှနျခဲ့တဲ့ အနှဈ ၃၀ ကြောျကတညျးက ပွညျတှငျးစဈနဲ့ နိုငျငံရေး မတညျငွိမျမှုတှကွေောင့ျ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျလာသူတှဟော ထိုငျး-မွနျမာနယျစပျမှာ ရှိတဲ့ ဒုက်ခသညျစခနျး ၉ ခုမှာ ခိုလှုံနကွေရပါတယျ။ တာ့ချပွညျနယျထဲက အုနျးဖနြျဒုက်ခသညျစခနျးမှာ လူဦးရေ ၈,၀၀၀ လောကျ ရှိပါတယျ။