{{{Zawgyi/Unicode}}}
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခြေခံပညာကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်လို့ ကျောင်းပြန်တက်နေသူ ကျောင်းသားမိဘတွေကြား သူတို့သားသမီးတွေ ကိုဗစ်ကူးစက်ခံရမှာနဲ့ လုံခြုံရေးပိုင်းအတွက် စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေကြပါတယ်။ ပညာရေးထိခိုက်မှာစိုးတဲ့အတွက် ကျောင်းတက်ခိုင်းရပေမဲ့ ကပ်ရောဂါနဲ့ နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် စိတ်ပူနေရတယ်လို့ မိဘတချို့က ပြောပါတယ်။ ကိုဗစ်စည်းကမ်းတွေနဲ့ အညီကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်နေတယ်ဆိုပေမဲ့ ဒီစည်းကမ်းတွေကို အားလုံးလိုက်နာဖို့ ဖြစ်နိုင်ပါရဲ့လား။ ဒီအခြေအနေတွေအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကိုကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုတွေများနေသေးတယ်လို့ဆိုတဲ့ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် ၉ ခုက မြို့နယ် ၄၆ ခုက စာကျောင်းတွေက လွဲရင် တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ အခြေခံပညာကျောင်းတွေ၊ ပုဂ္ဂလိက ကျောင်းတွေနဲ့ ဘုန်းတော်ကြီးပညာသင်ကျောင်းတွေ နိုဝင်ဘာ ၁ ရက် တနင်္လာနေ့က စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်စည်းကမ်းနဲ့ အညီ ကျောင်းတွေ ဖွင့်လှစ်ဖို့ ဆောင်ရွက်ထားတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောထားပေမဲ့ မိဘတွေကတော့ သားသမီးတွေ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှာကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ ပညာရေးထိခိုက်မှာစိုးလို့သာ ကျောင်းထားရပေမယ့် ကိုယ့်ကလေး ကပ်ရောဂါကူးမှာ စိုးရိမ်တယ်လို့ ရန်ကုန်တိုင်း ဒေသကြီး ထန်းတပင်မြို့နယ်က မသင်းသင်းပိုကပြောပါတယ်။
“ကလေးတွေစိတ်လေသွားမှာ ကြောက်လို့ တကြောင်းရှိတယ်။ နောက်တခုက ၁၂ နှစ်ကလေးတွေကို ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနေတယ်။ နောက် ဆယ်နှစ်ကျော်တဲ့ကလေးတွေကို မှတ်ပုံတင်လုပ်ပေးနေတဲ့အတွက် မှတ်ပုံတင်မရမှာ ကြောက်တာရယ် စိုးရိမ်တာတွေအတွက် ကျောင်းပို့ကြတာ။ တဘက်မှာလည်း ဗုံးဖောက်ကိုလည်း စိုးရိမ်နေရတယ်လေ။” (သထုံမြို့က မိဘတဦး)
“စိုးရိမ်မှုတွေကတော့ ရှိတာပေါ့နော်။ ဘယ်လောက်ပဲ ကိုဗစ်စည်းကမ်းချက်နဲ့ အညီ ကျောင်းကနေ လုပ်ပေးတယ်ဆိုပေမယ့် သူတို့က သွားလာတဲ့အခါမှာဆိုရင်လည်း သူငယ်ချင်း အပေါင်းအသင်းတွေနဲ့ ထိတွေ့မှုတော့ ရှိမှာပေါ့လေ။ တကယ်လို့ ကိုယ့်သားသမီးက ကျောင်းသွားလို့ရှိရင် ကိုယ့်မှာ ရောဂါမရှိဘူးဆိုပေမယ့် တခြားသူတွေမှာ ရောဂါရှိတယ်ဆိုရင် သူ့ကို ကူးစက်နိုင်တယ်ပေါ့နော်။ အဲဒါတွေကိုလည်း စိုးရိမ်တာပေါ့နော်။ အခုဆေးထိုးထားတဲ့သူတွေကိုလည်း တခြားနိုင်ငံတွေမှာ ပြန်ဖြစ်တာတွေကြားတယ်လေ။ အဲဒီအခါကျတော့သူတို့ ဘယ်လောက်ပဲ ကာကွယ်ဆေးထိုးထားထိုးထား စိုးရိမ်မှုရှိတာပေါ့နော်။”
ကျောင်းတက်နေကြတဲ့ ဆရာ ဆရာမတွေ၊ ကျောင်းသူ ကျောင်းသားတွေအနေနဲ့ လက်မကြာခဏဆေးတာနဲ့ နှာခေါင်းစည်း Mask တပ်တာတွေကို သတိထားပြီးလုပ်သင့်တယ်လို့ရခိုင်ပြည်နယ်ကျန်းမာရေးဌာန ပြောခွင့် ဒေါက်တာ စိုးဝင်းပိုင်က အကြံပြုပါတယ်။
“တရက်လုံး mask မတပ်နိုင်ကတော့ မတပ်နိုင်တာပေါ့လေ။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့မှာ အခြေခံကျတဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါ ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ဆိုရင်တော့ လက်ဆေးဖို့၊ mask တပ်ဖို့ ဒီဟာကတော့ အရေးကြီးတာပေါ့။ တယောက်နဲ့ တယောက် ဆက်ဆံတယ်။ အမှုံအမွှားတွေ ကိုင်မိတယ်။ အဲဒါနဲ့ ပါးစပ်တွေ၊ နှာခေါင်းတွေကို ပြန်ပွတ်မိတယ်ဆိုတော့ လက်ဆေးဖို့ လိုတာပေါ့နော်။ mask ကတော့ ကျနော်တို့ တပ်ထားတာတော့ အကောင်းဆုံးပါပဲ။ ဒါပေမယ့် maskက တနေကုန်တပ်ရင် စိုလာနိုင်သေးတယ်ပေါ့နော်။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့က ကျောင်းကလည်း တက်ဖို့ အရေးကြီးလို့ တက်ရတာပေါ့ လေနော်။ ပြောရင်တော့ ကိုဗစ်စည်းကမ်းနဲ့ပဲ ကျနော်တို့ တက်ခိုင်းထားတာဆိုတော့လေ။ တက်နိုင်သလောက်တော့ ကြိုးစားလိုက် တာတော့ အကောင်းဆုံးပေါ့။ ဒါတွေက အခြေခံဆိုပေမယ့် တကယ့်အ ရေးကြီးတာကြောင့် Mask တပ်ဆိုရင်တော့ တပ်ထားရမှာပေါ့နော်။”
ဒီအချက်တွေအပြင် လူစုလူဝေးတွေ မဖြစ်ရအောင် အတတ်နိုင်ဆုံး သတိထားဖို့လည်း လိုအပ်တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။
ကျေးလက်ဒေသမှာရှိတဲ့ တချို့ ကျောင်းတွေမှာတော့ နှာခေါင်းစည်းကို ဂရုတစိုက် မတပ်ကြသူတွေရှိသလို ကိုဗစ်စည်းကမ်းကိုလည်း သိပ် တင်းတင်းကြပ်ကြပ်လုပ်ထားတာ မရှိပါဘူး။
ကျောင်းသားမိဘတွေကြားမှာတော့ ကျမ်းမာရေးစိုးရိမ်မှုအပြင် လုံခြုံရေးစိုးရိမ်မှုပါ ရှိနေကြပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်း အုပ်ချုပ်နေတာကို ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုတွေ၊ အကြမ်းမဖက် အာဏာ ဖီဆန်တဲ့အနေနဲ့ ကျောင်းမတက်ဘဲ သပိတ်မှောက်ကြဖို့ ဆော်သြမှုတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်တဲ့ မနေ့ကပဲ ရန်ကုန်အပါအဝင် မြို့တချို့မှာ အသေးစားဗုံးပေါက်ကွဲမှုတွေဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ကလေးတွေ ပညာရေး ထိခိုက်သွားမှာ၊ အခွင့်အရေးတွေ ဆုံးရှုံးမှာ စိုးလို့ ကျောင်းပို့ထားရပေမဲ့ သူတို့ လုံခြုံရေးအတွက် ပူပန် နေရတယ်လို့လည်း မွန်ပြည်နယ် သထုံမြို့ပေါ်က ကျောင်းသားမိဘတဦးကပြောပါတယ်။
“ပညာရေးစနစ်က အဆင်မပြေဘူးဆိုပေမယ့် ကလေးတွေစိတ်လေသွားမှာ ကြောက်လို့ ကျောင်းပို့တာ တကြောင်းရှိတယ်။ မိဘတွေမှာ နောက်တခုက ကလေးတွေ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနေတယ်။ ၁၂ နှစ် ကလေးတွေပေါ့နော်။ နောက်တခု ဆယ်နှစ်ကျော်တဲ့ကလေးတွေကို မှတ်ပုံတင်လုပ်ပေးနေတဲ့အတွက် မိဘတွေက မှတ်ပုံတင်မရမှာ ကြောက်တာရယ်၊ ကာကွယ်ဆေးမထိုးရမှာ စိုးရိမ်တာတွေအတွက် ကျောင်းပို့ကြတာဆိုပေမယ့် တဖက်မှာလည်း ဒီဘက်မှာက ဗုံးဖောက်ကိုလည်း စိုးရိမ်နေရတယ်လေ။”
ရန်ကုန်မြို့ထဲအပါအဝင် တချို့ မြို့တွေက စာသင်ကျောင်းတွေမှာ စစ်သားတွေ တပ်စွဲနေထိုင်တာတွေရှိနေသေးသလို ကျောင်းလုံခြုံရေးဆိုပြီး လက်နက်ကိုင် စစ်သားတွေ စောင့်နေကြတာတွေကိုလည်းတွေ့ရပါတယ်။ မန္တလေးတိုင်းထဲက ကျောင်းတွေရဲ့ ကျောင်းတွင်း ကျောင်းပြင်လုံခြုံရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့က တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ပေးနေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီထုတ်သတင်းစာတွေထဲမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
=========
{{{Unicode}}}
အခွခေံကြောငျးတှပွေနျဖှင့ျပေးမယ့ျ ကပျဘေးနဲ့လုံခွုံရေးစိုးရိမျ
မွနျမာနိုငျငံမှာ အခွခေံပညာကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျလို့ ကြောငျးပွနျတကျနသေူ ကြောငျးသားမိဘတှကွေား သူတို့သားသမီးတှေ ကိုဗဈကူးစကျခံရမှာနဲ့ လုံခွုံရေးပိုငျးအတှကျ စိုးရိမျမှုတှေ ရှိနကွေပါတယျ။ ပညာရေးထိခိုကျမှာစိုးတဲ့အတှကျ ကြောငျးတကျခိုငျးရပမေဲ့ ကပျရောဂါနဲ့ နိုငျငံရေး မတညျငွိမျမှုတှကွေောင့ျ စိတျပူနရေတယျလို့ မိဘတခြို့က ပွောပါတယျ။ ကိုဗဈစညျးကမျးတှနေဲ့ အညီကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျနတေယျဆိုပမေဲ့ ဒီစညျးကမျးတှကေို အားလုံးလိုကျနာဖို့ ဖွဈနိုငျပါရဲ့လား။ ဒီအခွအေနတှေအေကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကိုကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကူးစကျမှုတှမြေားနသေေးတယျလို့ဆိုတဲ့ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျ ၉ ခုက မွို့နယျ ၄၆ ခုက စာကြောငျးတှကေ လှဲရငျ တနိုငျငံလုံးအတိုငျးအတာနဲ့ အခွခေံပညာကြောငျးတှေ၊ ပုဂ်ဂလိက ကြောငျးတှနေဲ့ ဘုနျးတောျကွီးပညာသငျကြောငျးတှေ နိုဝငျဘာ ၁ ရကျ တနငျ်လာနေ့က စတငျဖှင့ျလှဈခဲ့ပါတယျ။ ကိုဗဈစညျးကမျးနဲ့ အညီ ကြောငျးတှေ ဖှင့ျလှဈဖို့ ဆောငျရှကျထားတယျလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ပွောထားပမေဲ့ မိဘတှကေတော့ သားသမီးတှေ ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျမှာကို စိုးရိမျနကွေပါတယျ။ ပညာရေးထိခိုကျမှာစိုးလို့သာ ကြောငျးထားရပမေယ့ျ ကိုယ့ျကလေး ကပျရောဂါကူးမှာ စိုးရိမျတယျလို့ ရနျကုနျတိုငျး ဒသေကွီး ထနျးတပငျမွို့နယျက မသငျးသငျးပိုကပွောပါတယျ။
“စိုးရိမျမှုတှကေတော့ ရှိတာပေါ့နောျ။ ဘယျလောကျပဲ ကိုဗဈစညျးကမျးခကြျနဲ့ အညီ ကြောငျးကနေ လုပျပေးတယျဆိုပမေယ့ျ သူတို့က သှားလာတဲ့အခါမှာဆိုရငျလညျး သူငယျခငြျး အပေါငျးအသငျးတှနေဲ့ ထိတှေ့မှုတော့ ရှိမှာပေါ့လေ။ တကယျလို့ ကိုယ့ျသားသမီးက ကြောငျးသှားလို့ရှိရငျ ကိုယ့ျမှာ ရောဂါမရှိဘူးဆိုပမေယ့ျ တခွားသူတှမှော ရောဂါရှိတယျဆိုရငျ သူ့ကို ကူးစကျနိုငျတယျပေါ့နောျ။ အဲဒါတှကေိုလညျး စိုးရိမျတာပေါ့နောျ။ အခုဆေးထိုးထားတဲ့သူတှကေိုလညျး တခွားနိုငျငံတှမှော ပွနျဖွဈတာတှကွေားတယျလေ။ အဲဒီအခါကတြော့သူတို့ ဘယျလောကျပဲ ကာကှယျဆေးထိုးထားထိုးထား စိုးရိမျမှုရှိတာပေါ့နောျ။”
ကြောငျးတကျနကွေတဲ့ ဆရာ ဆရာမတှေ၊ ကြောငျးသူ ကြောငျးသားတှအေနနေဲ့ လကျမကွာခဏဆေးတာနဲ့ နှာခေါငျးစညျး Mask တပျတာတှကေို သတိထားပွီးလုပျသင့ျတယျလို့ရခိုငျပွညျနယျကနြျးမာရေးဌာန ပွောခှင့ျ ဒေါကျတာ စိုးဝငျးပိုငျက အကွံပွုပါတယျ။
“တရကျလုံး mask မတပျနိုငျကတော့ မတပျနိုငျတာပေါ့လေ။ ဒါပမေယ့ျ ကနြောျတို့မှာ အခွခေံကတြဲ့ ကိုဗဈရောဂါ ကာကှယျနိုငျဖို့ ဆိုရငျတော့ လကျဆေးဖို့၊ mask တပျဖို့ ဒီဟာကတော့ အရေးကွီးတာပေါ့။ တယောကျနဲ့ တယောကျ ဆကျဆံတယျ။ အမှုံအမှှားတှေ ကိုငျမိတယျ။ အဲဒါနဲ့ ပါးစပျတှေ၊ နှာခေါငျးတှကေို ပွနျပှတျမိတယျဆိုတော့ လကျဆေးဖို့ လိုတာပေါ့နောျ။ mask ကတော့ ကနြောျတို့ တပျထားတာတော့ အကောငျးဆုံးပါပဲ။ ဒါပမေယ့ျ maskက တနကေုနျတပျရငျ စိုလာနိုငျသေးတယျပေါ့နောျ။ ဘယျလိုပဲ ဖွဈဖွဈ ကနြောျတို့က ကြောငျးကလညျး တကျဖို့ အရေးကွီးလို့ တကျရတာပေါ့ လနေောျ။ ပွောရငျတော့ ကိုဗဈစညျးကမျးနဲ့ပဲ ကနြောျတို့ တကျခိုငျးထားတာဆိုတော့လေ။ တကျနိုငျသလောကျတော့ ကွိုးစားလိုကျ တာတော့ အကောငျးဆုံးပေါ့။ ဒါတှကေ အခွခေံဆိုပမေယ့ျ တကယ့ျအ ရေးကွီးတာကွောင့ျ Mask တပျဆိုရငျတော့ တပျထားရမှာပေါ့နောျ။”
ဒီအခကြျတှအေပွငျ လူစုလူဝေးတှေ မဖွဈရအောငျ အတတျနိုငျဆုံး သတိထားဖို့လညျး လိုအပျတယျလို့ သူကပွောပါတယျ။
ကြေးလကျဒသေမှာရှိတဲ့ တခြို့ ကြောငျးတှမှောတော့ နှာခေါငျးစညျးကို ဂရုတစိုကျ မတပျကွသူတှရှေိသလို ကိုဗဈစညျးကမျးကိုလညျး သိပျ တငျးတငျးကွပျကွပျလုပျထားတာ မရှိပါဘူး။
ကြောငျးသားမိဘတှကွေားမှာတော့ ကမြျးမာရေးစိုးရိမျမှုအပွငျ လုံခွုံရေးစိုးရိမျမှုပါ ရှိနကွေပါတယျ။ စဈအာဏာသိမျး အုပျခြုပျနတောကို ကန့ျကှကျဆန်ဒပွမှုတှေ၊ အကွမျးမဖကျ အာဏာ ဖီဆနျတဲ့အနနေဲ့ ကြောငျးမတကျဘဲ သပိတျမှောကျကွဖို့ ဆောျသွမှုတှလေညျး ရှိပါတယျ။ ကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျတဲ့ မနေ့ကပဲ ရနျကုနျအပါအဝငျ မွို့တခြို့မှာ အသေးစားဗုံးပေါကျကှဲမှုတှဖွေဈခဲ့ပါတယျ။
ကလေးတှေ ပညာရေး ထိခိုကျသှားမှာ၊ အခှင့ျအရေးတှေ ဆုံးရှုံးမှာ စိုးလို့ ကြောငျးပို့ထားရပမေဲ့ သူတို့ လုံခွုံရေးအတှကျ ပူပနျ နရေတယျလို့လညျး မှနျပွညျနယျ သထုံမွို့ပေါျက ကြောငျးသားမိဘတဦးကပွောပါတယျ။
“ပညာရေးစနဈက အဆငျမပွဘေူးဆိုပမေယ့ျ ကလေးတှစေိတျလသှေားမှာ ကွောကျလို့ ကြောငျးပို့တာ တကွောငျးရှိတယျ။ မိဘတှမှော နောကျတခုက ကလေးတှေ ကာကှယျဆေး ထိုးပေးနတေယျ။ ၁၂ နှဈ ကလေးတှပေေါ့နောျ။ နောကျတခု ဆယျနှဈကြောျတဲ့ကလေးတှကေို မှတျပုံတငျလုပျပေးနတေဲ့အတှကျ မိဘတှကေ မှတျပုံတငျမရမှာ ကွောကျတာရယျ၊ ကာကှယျဆေးမထိုးရမှာ စိုးရိမျတာတှအေတှကျ ကြောငျးပို့ကွတာဆိုပမေယ့ျ တဖကျမှာလညျး ဒီဘကျမှာက ဗုံးဖောကျကိုလညျး စိုးရိမျနရေတယျလေ။”
ရနျကုနျမွို့ထဲအပါအဝငျ တခြို့ မွို့တှကေ စာသငျကြောငျးတှမှော စဈသားတှေ တပျစှဲနထေိုငျတာတှရှေိနသေေးသလို ကြောငျးလုံခွုံရေးဆိုပွီး လကျနကျကိုငျ စဈသားတှေ စောင့ျနကွေတာတှကေိုလညျးတှေ့ရပါတယျ။ မန်တလေးတိုငျးထဲက ကြောငျးတှရေဲ့ ကြောငျးတှငျး ကြောငျးပွငျလုံခွုံရေးအတှကျ မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့က တာဝနျယူဆောငျရှကျပေးနတေယျလို့ စဈကောငျစီထုတျသတငျးစာတှထေဲမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
#MyanmarEduction #MyanmarHighSchools #MyanmarSecurity #Covid19 #VOABurmese
