ခုဆိုရင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်ပြီး နိုင်ငံတော် သမ္မတ၊ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တို့ကို ဖမ်းဆီး၊ အာဏာရယူ အုပ်ချုပ်ခဲ့တာ ရက် ၂၀ ဝန်းကျင် ရှိနေပါပြီ။ ဒီကာလအတွင်း နိုင်ငံအနှံ့မှာ ရဟန်းရှင်လူ ပြည်သူလူထုကြီးရဲ့ အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး၊ လူဦးရေ သန်းနဲ့ချီ ပါဝင်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲကြီးတွေ နေ့စဉ် ရက်ဆက် ဖြစ်ပေါ်နေသလို၊ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းကနေ အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်တွေကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ ပိတ်ဆို့မှုတွေကိုလည်း ဆက်တိုက် ဆိုသလို ကြေညာ ချမှတ်နေတာတွေကိုလည်း တွေ့မြင်နေကြပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ပရောဂျက် ရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေ ဆက်လုပ်သင့်မသင့်၊ နိုင်ငံတွင်းကနေ ထွက်ခွာဖို့ သင့်မသင့် စဉ်းစားချင့်ချိန်နေကြချိန်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ အာဏာသိမ်းပွဲ မတိုင်ခင်ကတည်းက ကိုဗစ်-19 ရောဂါဒဏ် ခံစားခဲ့ရပြီး စီးပွားရေးအပိုင်းမှာ ကျဆင်းမှုတွေ ကြုံနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခု အာဏာသိမ်းမှု ဂယက်ကြောင့် လာမယ့်အချိန် စီးပွားရေးအပိုင်းမှာ ထိခိုက်နစ်နာမှုတွေ ရှိမှာကတော့ သေခြာသလောက်ပါ။ စီးပွားရေး ကဏ္ဍနဲ့အတူ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး အစရှိသဖြင့် ကဏ္ဍ အသီးသီးမှာ ဆုတ်ယုတ်ကျဆင်းမှုတွေ ဆက်တိုက် ဖြစ်ပေါ်လာမယ်လို့လည်း ခန့်မှန်းရပါတယ်။ အခုလို အာဏာသိမ်းမှုဟာ တိုင်းပြည် ငြိမ်းချမ်းရေး တည်ဆောက်ရေး အပိုင်းကိုရော ဘယ်လို သက်ရောက်မှု ရှိစေမလဲ ဆိုတာ လေ့လာကြည့်ကြရအောင်ပါ။
သမ္မတဟောင်း ဦးသိန်းစိန် အစိုးရနဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်တဲ့ အင်န်အယ်လ်ဒီ အစိုးရ၊ အစိုးရနှစ်ဆက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး တည်ဆောက်ရာမှာ အုပ်စု သုံးစုခွဲပြီး အကောင်အထည် ဖော်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကေအဲန်ယူ အပါအဝင် အဓိက အားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းမှာ အခြေစိုက်တဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့နဲ့ကတော့ တစ်တိုင်းပြည်လုံးဆိုင်ရာ အပစ်ရပ်စာချုပ် NCA လက်မှတ်ထိုးပြီး ၂၁ ရာစု ပင်လုံ ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံတွေကနေ တဆင့် ဖက်ဒရယ် အခြေခံမူတွေ ရရှိအောင် ကြိုးပမ်းနေကြပါတယ်။ KIA ကချင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့၊ AA ရခိုင်တပ်ဖွဲ့၊ တအဲန်းပလောင် တပ်ဖွဲ့၊ ကိုးကန့် တပ်ဖွဲ့ စတဲ့ မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ် လက်နက်ကိုင် (၄) ဖွဲ့နဲ့ကတော့ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး အရင်ရအောင် ဆွေးနွေးနေရဆဲပါ။ အပစ်လည်း ရပ်ထား၊ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခလည်း ဖြစ်မနေတဲ့ ဝ၊ မိုင်းလား၊ SSPP/SSA ရှမ်းတပ်ဖွဲ့၊ ကရင်နီ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့တွေကိုတော့ NCA စာချုပ်ထဲ ပါလာအောင် ကြိုးစား ဆွဲဆောင်နေရဆဲ အခြေအနေအောက်မှာ အရပ်သား အစိုးရကို ဖြုတ်ချပြီး အာဏာသိမ်းပွဲ ဖြစ်သွားရတာပါ။
NCA လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့ကတော့ အာဏာသိမ်းတာကို လက်မခံနိုင်ကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပါတယ်။ အာဏာသိမ်းတာဟာ ဒီမိုကရေစီ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တည်ထောင်ရေး အတွက် အတားအဆီး အနှောင့်အယှက်သဘော ရှုမြင်ကြပါတယ်။ လက်ရှိမှာလည်း လက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့ စုဖွဲ့ထားတဲ့ PPST အဖွဲ့ဟာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို လက်မခံနိုင်ဘူး၊ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြနေကြတဲ့ ပြည်သူလူထုကို အပြည့်အ၀ ထောက်ခံတယ်၊ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီနဲ့ နိုင်ငံရေးအရ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု လုပ်နေတာတွေကို ရပ်ဆိုင်းထားမယ် ဆိုပြီး ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေထဲမှာ ဝါအရင့်ဆုံး တော်လှန်သက်တမ်း အကြာဆုံးဖြစ်တဲ့ KNU ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံးကတော့ ပိုပြီး ပြတ်သားပါတယ်။ အာဏာသိမ်းတာကို လက်မခံဘူး၊ ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို လွှတ်ပေးပါ၊ အာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်ကြတဲ့ ပြည်သူတွေကို ထောက်ခံမယ် ဆိုသည်အထိ ပြောဆိုထားပါတယ်။ ကေအဲန်ယူ အဖွဲ့ဟာ တိုင်းရင်းသား တန်းတူရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်ရဖို့ တိုက်ပွဲဝင်နေတာဖြစ်ပြီး သူ့အဖွဲ့ထဲမှာလည်း ဒီမိုကရေစီ စနစ်အရ ပုံမှန် ကွန်ဂရက်တွေ ကျင်းပပြီး ဦးဆောင်အဖွဲ့ ရွေးချယ် တာဝန်ပေးတဲ့ စနစ် ကျင့်သုံးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
NCA စာချုပ်ထိုး အဖွဲ့ထဲပါတဲ့ ပအိုးဝ် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ နာယက ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာ ကတော့ လက်ရှိ အာဏာကို တပ်မတော်က ရယူထားတာမို့ တပ်နေရာချထားရေးလို စစ်ရေးကိစ္စတွေ ဆွေးနွေးလို့ရပြီး နိုင်ငံရေး ကိစ္စတွေကိုတော့ ဆွေးနွေးနိုင်ဖွယ် မရှိဘူးလို့ ပြောဆိုပါတယ်။ မြောက်ပိုင်း လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေထဲမှာ တအဲာန်းပလောင် အဖွဲ့ကတော့ အာဏာသိမ်းမှုကို လက်မခံဘူး၊ အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လူထုတွေနဲ့ တစ်သားတည်း ရှိတယ် ဆိုပြီး ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
အလားတူ KIO ကချင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ကတော့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ လေသံနည်းတူ အာဏာသိမ်းတယ် ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ရှောင်ရှားပြီး တပ်မတော်ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်က အာဏာလွဲှပြောင်း ရယူထားတာ ဖြစ်တယ်၊ နောက်ထပ် ဖမ်းဆီး ထိမ်းသိမ်းတာတွေ ဆက်မလုပ်ဖို့၊ အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရေး အတွက် ပြည်သူတွေရဲ့ ကြိုးပမ်းချက် အားလုံးကို ကြိုဆိုတယ် ဆိုတာလောက်ပဲ ဖော်ပြထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ အိမ်နီးချင်း အင်အားကြီး တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ သြဇာ မကင်းဘူးလို့ ယူဆ ထားကြတဲ့၊ လက်နက်ကိုင် အင်အားကောင်းတဲ့ ၀ နဲ့ မိုင်းလား အဖွဲ့တွေကတော့ ကြေညာချက် တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်တာ မတွေ့ရပါဘူး။
လက်ရှိ အာဏာရယူထားတဲ့ နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ ဘက်ကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ဆက်လုပ်မယ်လို့ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁၆ ရက်နေ့မှာကျင်းပတဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ သတင်းထုတ်ပြန်ရေး အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။ သူက အစိုးရအနေနဲ့ အဖွဲ့(၃) ဖွဲ့ ဖွဲ့မယ် ဖြစ်ကြောင်း၊ မူဝါဒချမှတ်မှုနဲ့ ဦးဆောင်လမ်းညွှန်မှုပေးမယ့် အဖွဲ့ကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သွားမယ်၊ လုပ်ငန်း ကော်မတီ အဖွဲ့ကိုတော့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းသွားမယ်၊ လက်တွေ့ ညှိနှိုင်းရေး အဖွဲ့ကိုတော့ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့် ဦးဆောင်မှာ ဖြစ်ပြီး အကြံပေးတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းသွားမယ် လို့ ဆိုပါတယ်။
တရားဝင် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုချက်တွေအရ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အာဏာရယူထားတဲ့ လက်ရှိ အရေးပေါ်ကာလ သတ်မှတ်ချက်ဟာ တစ်နှစ်သက်တမ်းပဲ ဖြစ်တာမို့ ယာယီသဘောပဲ နိုင်ငံ့တာဝန်ယူထားသူ တစ်ယောက်နဲ့ ရေရှည် ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ဖွဲ့စည်းရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးလို့ ရနိုင်ပါ့မလား၊ အဲလို ဆွေးနွေးဖို့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေဘက်က လက်မခံပါ့မလား၊ ဆွေးနွေးရရှိချက်တွေကလည်း အာမခံချက် ရှိပါ့မလား ဆိုတာက စဉ်းစားစရာပါ။ အရင် စစ်အာဏာရှင် အစိုးရ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ အာဏာရယူထားတဲ့ အနှစ် ၂၀ ကျော် အချိန်တုန်းကတောင် သူတို့အနေနဲ့ စစ်အစိုးရဖြစ်တာကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စ၊ နိုင်ငံရေး ကိစ္စ မဆွေးနွေးနိုင်ပါဘူး၊ နောင် အစိုးရနဲ့ပဲ ဆွေးနွေးပါ ဆိုပြီး ပြောခဲ့ဖူးတဲ့ အခြေအနေ ရှိခဲ့လို့ပါပဲ။ တကယ့်တကယ်မှာလည်း လက်ရှိ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ယာယီ အစိုးရဟာ ပြည်သူလူထု ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားတာ မဟုတ်လို့ ပြည်သူလူထု ကိုယ်စား တိုင်းပြည်ရဲ့ အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု အရေး ဆွေးနွေးဖို့ အခွင့်အာဏာ ရှိမနေပါဘူး။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရွေးကောက်ခံ သမ္မတ အပါအဝင် အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ဥပဒေပြုရေး တာဝန်ရှိသူတွေကို ဖမ်းဆီးပြီး ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က အာဏာရယူထားတဲ့ကိစ္စဟာ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး၊ စီးပွားရေး နဲ့ အခြား ကဏ္ဍ အသီးသီးတင်မက ငြိမ်းချမ်းရေး အကောင်အထည် ဖော်မှု အပေါ်ကိုလည်း ဆိုးကျိုးတွေ သက်ရောက်စေခဲ့ကြောင်းပါ။
-----------------------------------------------------
ရှေးကောကျခံ အစိုးရကို ဖွုတျခပြွီး အာဏာရယူမှု ငွိမျးခမြျးရေးအပေါျ ဘယျလို သကျရောကျမှု ရှိမလဲ
ခုဆိုရငျ တပျမတောျကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ ဦးဆောငျပွီး နိုငျငံတောျ သမ်မတ၊ နိုငျငံတောျ၏ အတိုငျပငျခံ ပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ တို့ကို ဖမျးဆီး၊ အာဏာရယူ အုပျခြုပျခဲ့တာ ရကျ ၂၀ ဝနျးကငြျ ရှိနပေါပွီ။ ဒီကာလအတှငျး နိုငျငံအနှံ့မှာ ရဟနျးရှငျလူ ပွညျသူလူထုကွီးရဲ့ အာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျရေး၊ လူဦးရေ သနျးနဲ့ခြီ ပါဝငျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲကွီးတှေ နေ့စဉျ ရကျဆကျ ဖွဈပေါျနသေလို၊ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးကနေ အာဏာသိမျး ခေါငျးဆောငျတှကေို ပဈမှတျထားတဲ့ ပိတျဆို့မှုတှကေိုလညျး ဆကျတိုကျ ဆိုသလို ကွညော ခမြှတျနတောတှကေိုလညျး တှေ့မွငျနကွေပါတယျ။ နိုငျငံတကာ ရငျးနှီးမွှုပျနှံသူတှေ မွနျမာနိုငျငံအတှငျး ပရောဂကြျ ရှိတဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေလညျး သူတို့ရဲ့ လုပျငနျးတှေ ဆကျလုပျသင့ျမသင့ျ၊ နိုငျငံတှငျးကနေ ထှကျခှာဖို့ သင့ျမသင့ျ စဉျးစားခငြ့ျခြိနျနကွေခြိနျလညျး ဖွဈပါတယျ။ တကယျတော့ မွနျမာနိုငျငံဟာ အာဏာသိမျးပှဲ မတိုငျခငျကတညျးက ကိုဗဈ-19 ရောဂါဒဏျ ခံစားခဲ့ရပွီး စီးပှားရေးအပိုငျးမှာ ကဆြငျးမှုတှေ ကွုံနရေတာ ဖွဈပါတယျ။ အခု အာဏာသိမျးမှု ဂယကျကွောင့ျ လာမယ့ျအခြိနျ စီးပှားရေးအပိုငျးမှာ ထိခိုကျနဈနာမှုတှေ ရှိမှာကတော့ သခွောသလောကျပါ။ စီးပှားရေး ကဏ်ဍနဲ့အတူ နိုငျငံတကာ ဆကျဆံရေး၊ ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေး အစရှိသဖွင့ျ ကဏ်ဍ အသီးသီးမှာ ဆုတျယုတျကဆြငျးမှုတှေ ဆကျတိုကျ ဖွဈပေါျလာမယျလို့လညျး ခန့ျမှနျးရပါတယျ။ အခုလို အာဏာသိမျးမှုဟာ တိုငျးပွညျ ငွိမျးခမြျးရေး တညျဆောကျရေး အပိုငျးကိုရော ဘယျလို သကျရောကျမှု ရှိစမေလဲ ဆိုတာ လေ့လာကွည့ျကွရအောငျပါ။
သမ်မတဟောငျး ဦးသိနျးစိနျ အစိုးရနဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ဦးဆောငျတဲ့ အငျနျအယျလျဒီ အစိုးရ၊ အစိုးရနှဈဆကျ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှနေဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး တညျဆောကျရာမှာ အုပျစု သုံးစုခှဲပွီး အကောငျအထညျ ဖောျခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ ကအေဲနျယူ အပါအဝငျ အဓိက အားဖွင့ျ မွနျမာနိုငျငံ တောငျပိုငျးမှာ အခွစေိုကျတဲ့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျ ၁၀ ဖှဲ့နဲ့ကတော့ တဈတိုငျးပွညျလုံးဆိုငျရာ အပဈရပျစာခြုပျ NCA လကျမှတျထိုးပွီး ၂၁ ရာစု ပငျလုံ ငွိမျးခမြျးရေး ညီလာခံတှကေနေ တဆင့ျ ဖကျဒရယျ အခွခေံမူတှေ ရရှိအောငျ ကွိုးပမျးနကွေပါတယျ။ KIA ကခငြျ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့၊ AA ရခိုငျတပျဖှဲ့၊ တအဲနျးပလောငျ တပျဖှဲ့၊ ကိုးကန့ျ တပျဖှဲ့ စတဲ့ မွောကျပိုငျး မဟာမိတျ လကျနကျကိုငျ (၄) ဖှဲ့နဲ့ကတော့ အပဈအခတျ ရပျစဲရေး အရငျရအောငျ ဆှေးနှေးနရေဆဲပါ။ အပဈလညျး ရပျထား၊ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခလညျး ဖွဈမနတေဲ့ ဝ၊ မိုငျးလား၊ SSPP/SSA ရှမျးတပျဖှဲ့၊ ကရငျနီ လကျနကျကိုငျ တပျဖှဲ့တှကေိုတော့ NCA စာခြုပျထဲ ပါလာအောငျ ကွိုးစား ဆှဲဆောငျနရေဆဲ အခွအေနအေောကျမှာ အရပျသား အစိုးရကို ဖွုတျခပြွီး အာဏာသိမျးပှဲ ဖွဈသှားရတာပါ။
NCA လကျမှတျထိုးထားတဲ့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျ ၁၀ ဖှဲ့ကတော့ အာဏာသိမျးတာကို လကျမခံနိုငျကွောငျး ကွညောခကြျ ထုတျပါတယျ။ အာဏာသိမျးတာဟာ ဒီမိုကရစေီ ဖကျဒရယျ ပွညျထောငျစု တညျထောငျရေး အတှကျ အတားအဆီး အနှောင့ျအယှကျသဘော ရှုမွငျကွပါတယျ။ လကျရှိမှာလညျး လကျနကျကိုငျ ၁၀ ဖှဲ့ စုဖှဲ့ထားတဲ့ PPST အဖှဲ့ဟာ စဈအာဏာသိမျးမှုကို လကျမခံနိုငျဘူး၊ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျ ဆန်ဒပွနကွေတဲ့ ပွညျသူလူထုကို အပွည့ျအ၀ ထောကျခံတယျ၊ အာဏာသိမျး စဈကောငျစီနဲ့ နိုငျငံရေးအရ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးမှု လုပျနတောတှကေို ရပျဆိုငျးထားမယျ ဆိုပွီး ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှထေဲမှာ ဝါအရင့ျဆုံး တောျလှနျသကျတမျး အကွာဆုံးဖွဈတဲ့ KNU ကရငျ အမြိုးသား အစညျးအရုံးကတော့ ပိုပွီး ပွတျသားပါတယျ။ အာဏာသိမျးတာကို လကျမခံဘူး၊ ဖမျးဆီးထားသူတှကေို လှှတျပေးပါ၊ အာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျကွတဲ့ ပွညျသူတှကေို ထောကျခံမယျ ဆိုသညျအထိ ပွောဆိုထားပါတယျ။ ကအေဲနျယူ အဖှဲ့ဟာ တိုငျးရငျးသား တနျးတူရေး၊ ကိုယျပိုငျပွဌာနျးခှင့ျရဖို့ တိုကျပှဲဝငျနတောဖွဈပွီး သူ့အဖှဲ့ထဲမှာလညျး ဒီမိုကရစေီ စနဈအရ ပုံမှနျ ကှနျဂရကျတှေ ကငြျးပပွီး ဦးဆောငျအဖှဲ့ ရှေးခယြျ တာဝနျပေးတဲ့ စနဈ ကငြ့ျသုံးတဲ့ အဖှဲ့အစညျးလညျး ဖွဈပါတယျ။
NCA စာခြုပျထိုး အဖှဲ့ထဲပါတဲ့ ပအိုးဝျ လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့ နာယက ဗိုလျမှူးကွီးခှနျဥက်ကာ ကတော့ လကျရှိ အာဏာကို တပျမတောျက ရယူထားတာမို့ တပျနရောခထြားရေးလို စဈရေးကိစ်စတှေ ဆှေးနှေးလို့ရပွီး နိုငျငံရေး ကိစ်စတှကေိုတော့ ဆှေးနှေးနိုငျဖှယျ မရှိဘူးလို့ ပွောဆိုပါတယျ။ မွောကျပိုငျး လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှထေဲမှာ တအဲာနျးပလောငျ အဖှဲ့ကတော့ အာဏာသိမျးမှုကို လကျမခံဘူး၊ အာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျတဲ့ လူထုတှနေဲ့ တဈသားတညျး ရှိတယျ ဆိုပွီး ထုတျပွနျပါတယျ။
အလားတူ KIO ကခငြျလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့ကတော့ တရုတျနိုငျငံရဲ့ လသေံနညျးတူ အာဏာသိမျးတယျ ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ရှောငျရှားပွီး တပျမတောျကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျက အာဏာလှဲှပွောငျး ရယူထားတာ ဖွဈတယျ၊ နောကျထပျ ဖမျးဆီး ထိမျးသိမျးတာတှေ ဆကျမလုပျဖို့၊ အာဏာရှငျစနဈ ခြုပျငွိမျးရေး အတှကျ ပွညျသူတှရေဲ့ ကွိုးပမျးခကြျ အားလုံးကို ကွိုဆိုတယျ ဆိုတာလောကျပဲ ဖောျပွထားတာ တှေ့ရပါတယျ။ အိမျနီးခငြျး အငျအားကွီး တရုတျနိုငျငံရဲ့ သွဇာ မကငျးဘူးလို့ ယူဆ ထားကွတဲ့၊ လကျနကျကိုငျ အငျအားကောငျးတဲ့ ၀ နဲ့ မိုငျးလား အဖှဲ့တှကေတော့ ကွညောခကြျ တဈစုံတဈရာ ထုတျပွနျတာ မတှေ့ရပါဘူး။
လကျရှိ အာဏာရယူထားတဲ့ နိုငျငံတောျ စီမံအုပျခြုပျရေး ကောငျစီ ဘကျကတော့ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျတှေ ဆကျလုပျမယျလို့ ဖဖေေါျဝါရီ ၁၆ ရကျနေ့မှာကငြျးပတဲ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ သတငျးထုတျပွနျရေး အဖှဲ့ခေါငျးဆောငျ ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးက ပွောပါတယျ။ သူက အစိုးရအနနေဲ့ အဖှဲ့(၃) ဖှဲ့ ဖှဲ့မယျ ဖွဈကွောငျး၊ မူဝါဒခမြှတျမှုနဲ့ ဦးဆောငျလမျးညှှနျမှုပေးမယ့ျ အဖှဲ့ကို ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ ဦးဆောငျသှားမယျ၊ လုပျငနျး ကောျမတီ အဖှဲ့ကိုတော့ ဒုတိယဗိုလျခြုပျမှူးကွီး စိုးဝငျး ဦးဆောငျ ဖှဲ့စညျးသှားမယျ၊ လကျတှေ့ ညှိနှိုငျးရေး အဖှဲ့ကိုတော့ ဒုဗိုလျခြုပျကွီး ရာပွည့ျ ဦးဆောငျမှာ ဖွဈပွီး အကွံပေးတှနေဲ့ ဖှဲ့စညျးသှားမယျ လို့ ဆိုပါတယျ။
တရားဝငျ ထုတျဖောျပွောဆိုခကြျတှအေရ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ အာဏာရယူထားတဲ့ လကျရှိ အရေးပေါျကာလ သတျမှတျခကြျဟာ တဈနှဈသကျတမျးပဲ ဖွဈတာမို့ ယာယီသဘောပဲ နိုငျငံ့တာဝနျယူထားသူ တဈယောကျနဲ့ ရရှေညျ ငွိမျးခမြျးရေးဆိုငျရာ၊ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစု ဖှဲ့စညျးရေးဆိုငျရာ ဆှေးနှေးလို့ ရနိုငျပါ့မလား၊ အဲလို ဆှေးနှေးဖို့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှဘေကျက လကျမခံပါ့မလား၊ ဆှေးနှေးရရှိခကြျတှကေလညျး အာမခံခကြျ ရှိပါ့မလား ဆိုတာက စဉျးစားစရာပါ။ အရငျ စဈအာဏာရှငျ အစိုးရ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးသနျးရှှေ အာဏာရယူထားတဲ့ အနှဈ ၂၀ ကြောျ အခြိနျတုနျးကတောငျ သူတို့အနနေဲ့ စဈအစိုးရဖွဈတာကွောင့ျ ငွိမျးခမြျးရေးကိစ်စ၊ နိုငျငံရေး ကိစ်စ မဆှေးနှေးနိုငျပါဘူး၊ နောငျ အစိုးရနဲ့ပဲ ဆှေးနှေးပါ ဆိုပွီး ပွောခဲ့ဖူးတဲ့ အခွအေနေ ရှိခဲ့လို့ပါပဲ။ တကယ့ျတကယျမှာလညျး လကျရှိ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျရဲ့ ယာယီ အစိုးရဟာ ပွညျသူလူထု ရှေးကောကျတငျမွှောကျထားတာ မဟုတျလို့ ပွညျသူလူထု ကိုယျစား တိုငျးပွညျရဲ့ အနာဂတျ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစု အရေး ဆှေးနှေးဖို့ အခှင့ျအာဏာ ရှိမနပေါဘူး။ ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရှေးကောကျခံ သမ်မတ အပါအဝငျ အုပျခြုပျရေးနဲ့ ဥပဒပွေုရေး တာဝနျရှိသူတှကေို ဖမျးဆီးပွီး ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျက အာဏာရယူထားတဲ့ကိစ်စဟာ နိုငျငံတကာ ဆကျဆံရေး၊ စီးပှားရေး နဲ့ အခွား ကဏ်ဍ အသီးသီးတငျမက ငွိမျးခမြျးရေး အကောငျအထညျ ဖောျမှု အပေါျကိုလညျး ဆိုးကြိုးတှေ သကျရောကျစခေဲ့ကွောငျးပါ။