သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ရေး ဥပဒေမူကြမ်း တိုင်းရင်းသားတွေအတွက် ပါရဲ့လား


ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် (၁၅)ကြိမ်မြောက် ပုံမှန်အစည်းအဝေး (Photo- Pyidaungsu Hluttaw)
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် (၁၅)ကြိမ်မြောက် ပုံမှန်အစည်းအဝေး (Photo- Pyidaungsu Hluttaw)
တိုက်ရိုက် လင့်ခ်


Zawgyi/ Unicode

မတ်လ ၃ ရက်နေ့က ကျင်းပတဲ့ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် အစည်းအဝေးမှာ ရသေ့တောင် အမတ် ဒေါ်ခင်စောဝေက လက်ရှိ လွှတ်တော်ထဲ ဆွေးနွေးနေကြတဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်ရေး ဆိုတာဟာ “စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ဒီမိုကရေစီ” လိုလားတဲ့ အဖွဲ့နဲ့ “စစ်မှန်သော ဒီမိုကရေစီ” လိုလားသော အဖွဲ့ နှစ်ခုကြား လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို သူနိုင်ကိုယ်နိုင် အားပြိုင်နေကြတဲ့ ပြင်ဆင်ချက်တွေ ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိနေရပါတယ် ဆိုပြီး ဝေဖန်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ သူဆိုလိုတာက လက်ရှိ လွှတ်တော်တွင်းက ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ရေးဆိုတာဟာ တပ်မတော်နဲ့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီက တဖက်၊ အင်န်အယ်လ်ဒီ က တစ်ဖက် ဒီမိုကရေစီ အရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အားပြိုင်နေကြတာမျိုးပဲ ဖြစ်ပြီး တိုင်းရင်းသားအရေးနဲ့ မဆိုင်သလို ဖြစ်နေတယ်လို့ ဆိုလိုလိုက်တာပါ။ ဒေါ်ခင်စောဝေက “တိုင်းရင်းသားပါတီ၊ တိုင်းရင်းသားတွေကို အလေးမထားတာလား၊ ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ချင်တယ် ဆိုတာ ဟုတ်ပါရဲ့လား” ဆိုပြီးတောင် မေးခွန်းထုတ်လိုက်ပါသေးတယ်။ လက်ရှိ လွှတ်တော်ထဲက ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ရေး ဥပဒေ မူကြမ်းထဲမှာ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု အရေး၊ တိုင်းရင်းသား အရေးနဲ့ ဆိုင်တာ ဘာတွေ ပါသလဲ၊ တကယ် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်မယ် ဆိုရင် အဲဒီ ပြင်ဆင်ချက်တွေနဲ့ လုံလောက်ပါရဲ့လား၊ အင်န်အယ်လ်ဒီ ဘက်က တင်တဲ့ အချက် အများစုပါဝင်တဲ့ ဒီ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ရေး မူကြမ်းမှာ တိုင်းရင်းသား အခွင့်အရေးနဲ့ ဆိုင်တာ ဘာကြောင့် များများစားစား ပါမလာသလဲ ဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းပါတယ်။ ခုတစ်ပတ် အဲဒီ ပြသနာအကြောင်း လေ့လာ တင်ပြသွားပါ့မယ်။

အခု လွှတ်တော်ထဲ ဆွေးနွေးနေတဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ရေး ဥပဒေကြမ်းမှာ စုစုပေါင်း အချက် ၁၄၂ ချက်ပါပါတယ်။ တပ်မတော်နဲ့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးဘက်က တင်တာ ၂၈ ချက်၊ အင်န်အယ်လ်ဒီ ဦးဆောင်တဲ့ လွှတ်တော်တွင်းက ၄၅ ဦးကော်မတီက တင်တာ ၁၁၄ ချက်ဖြစ်ပါတယ်။ နဂိုတုန်းက လွှတ်တော်တွင်းမှာ ပါတီ အသီးသီးရဲ့ တင်ပြချက်အဖြစ် ၄၅ ဦးကော်မတီဟာ အချက်ပေါင်း ၃၇၀၀ ကျော် စုစည်းရခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP က တင်တဲ့ အချက် ၈၅၈ ချက် ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်း ၄၅ ဦးကော်မတီက အဲဒါတွေ စုစည်းပြီး မူကြမ်း ပြုစုတဲ့အခါ ၁၁၄ ချက်ရခဲ့ပေမယ့် အဲဒီအထဲမှာ ANP က တင်တာ တစ်ချက်မှ ပါမလာဘူးလို့ ရသေ့တောင် အမတ် ဒေါ်ခင်စောဝေက ဆိုပါတယ်။ အဓိပ္ပါယ်ကတော့ တိုင်းရင်းသားတွေ တင်လာတာကို အင်န်အယ်လ်ဒီ ဘက်က အရေးမထားဘူး ဆိုတဲ့ သဘောပါ။

လက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ရေး ဥပဒေကြမ်းမှာ ထင်ထင်ရှားရှား တိုင်းရင်းသား အရေးဆိုလို့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးနဲ့ တပ်မတော်ဘက်က တင်တဲ့ ပုဒ်မ ၂၆၁ ပြင်ဆင်ချက် တစ်ခုတော့ ပါလာတာ တွေ့ကြရပါတယ်။ အဲဒါကတော့ မူလ ဖွဲ့စည်းပုံမှာ ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်း ဝန်ကြီးချုပ်တွေကို သမ္မတ က ခန့်အပ်ဖို့ ပြဌာန်းထားတာကို ပြင်ဆင်ချက်မှာတော့ သက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေက မဲပေး ရွေးချယ်စေမယ်လို့ ပြင်ဆင်ထားတာပါ။ ဒီ ပြင်ဆင်ချက်ကို ပြည်ခိုင်ဖြိုးနဲ့ တပ်မတော်ဘက်က တင်ထားပေမယ့် အင်န်အယ်လ်ဒီဘက်ကတော့ လက်မခံပါဘူး။ အကြောင်းကတော့ ဝန်ကြီးချုပ်တွေကို သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်း လွှတ်တော်တွေက ရွေးမယ် ဆိုရင် အဲဒီ လွှတ်တော်တွေထဲမှာ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်က ခန့်အပ်တဲ့ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ပါဝင်နေတာကြောင့် ဒီမိုကရေစီ မကျနိုင်ဘူး၊ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ ဆန္ဒလည်း မပြည့်ဝနိုင်ဘူး ဆိုပြီး သဘော မတူတာပါ။

လွှတ်တော်တွင်း ဆွေးနွေးမှုတွေမှာ အင်န်အယ်လ်ဒီ အမတ်တွေက ရှမ်းပြည်နယ် လွှတ်တော်ရဲ့ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်ကို နမူနာပြပြီး ဆွေးနွေးကြပါတယ်။ ၂၀၁၅ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်အရ ရှမ်းပြည်နယ် လွှတ်တော်မှာ ပြည်ခိုင်ဖြိုး ပါတီက အမတ် ၃၂ နေရာ၊ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် SNLD က ၂၄ နေရာ၊ အင်န်အယ်လ်ဒီ က ၂၁ နေရာ၊ အခြားပါတီတွေက ၁၉ နေရာ အသီးသီး အနိုင်ရကြပါတယ်။

တကယ်လို့သာ လွှတ်တော်ထဲမှာ ရွေးကောက်ခံ အမတ်တွေနဲ့ချည်းပဲ ဝန်ကြီးချုပ်ကို ရွေးချယ်မယ် ဆိုရင် SNLD နဲ့ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီ ပေါင်းထားတဲ့ အုပ်စုက အသာစီး ရဖို့ များပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လွှတ်တော်ထဲမှာ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ် ၃၃ ယောက် ရှိနေလေတော့ လွှတ်တော်တစ်ခုလုံးရဲ့ အဆုံးအဖြတ် အတိုင်းဆိုရင် တပ်မတော်သား တစ်ယောက် ဒါမှမဟုတ် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီက တစ်ယောက်ယောက် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်သွားနိုင်တယ်လို့ အင်န်အယ်လ်ဒီ အမတ်တွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။ အင်န်အယ်လ်ဒီ ဘက်က ဆိုလိုရင်းကတော့ ဝန်ကြီးချုပ်ကို သက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော်တွေက ရွေးချယ်တာကို မူအားဖြင့် သဘောတူတယ်၊ ဒါပေမယ့် လွှတ်တော်ထဲမှာ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်တွေ ပါဝင်နေသေးသ၍ အဲဒါကို သဘောမတူနိုင်သေးဘူး၊ “ ပေးကားပေး၏ မရ ဖြစ်သွားနိုင်တယ်”လို့ ဆိုလိုက်တာပါ။

ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် ရွေးချယ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး SNLD အမတ် စိုင်းသီဟကျော်က ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်း ဝန်ကြီးချုပ်တွေကို သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်း လွှတ်တော်တွေထဲက ရွေးကောက်ခံ အမတ် ထက်ဝက်ကျော်မဲနဲ့ ရွေးချယ်တင်မြှောက်တာမျိုး ဖြစ်သင့်တယ်လို့ ဆွေးနွေးပါတယ်။ ဒါဟာ SNLD ရဲ့ မူသဘောထား ဖြစ်သလို၊ အင်န်အယ်လ်ဒီ ဘက်ကလည်း လက်ခံနိုင်တယ် ဆိုပေမယ့် ပြင်ဆင်ချက် မူကြမ်းမှာ ပါမလာတော့ မဲခွဲတဲ့အခါ အဲဒီအချက် ပါဝင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

တကယ်တော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံကို တိုင်းရင်းသားတွေ တကယ် လက်ခံနိုင်တဲ့ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု ပုံစံနဲ့ ကိုက်ညီအောင် ပြင်ဆင်မယ်ဆိုရင် ဝန်ကြီးချုပ် ခန့်အပ်ရေးတင်မက အမျိုးသားလွှတ်တော် ဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေ အပါအဝင် အချက်ပေါင်း များစွာ ပြင်ကြရပါလိမ့်မယ်။ လက်ရှိ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံမှာ အမျိုးသား လွှတ်တော် ဆိုတာကို သီးခြား ဖွဲ့စည်းထားတာမို့ တိုင်းရင်းသားတွေကို တန်းတူအခွင့်အရေး ပေးထားသယောင် ထင်ရပေမယ့် အဲဒါဟာ ဟန်ပြ သဘောသာသာ ဖြစ်ပြီး လွှတ်တော်နှစ်ရပ် အနှစ်သာရနဲ့လည်း မကိုက်ညီပါဘူး။ လွှတ်တော် နှစ်ရပ် သဘောထားကွဲလွဲတာတွေကို အဲဒီ လွှတ်တော် နှစ်ရပ် ပေါင်းထားတဲ့ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်မှာ ဖြေရှင်းကြမယ်၊ လိုအပ်ရင် မဲခွဲကြမယ် ဆိုကတည်းက အမတ် အရေအတွက် နည်းတဲ့ အမျိုးသားလွှတ်တော်ရဲ့ သဘောထား ဘာမှ သိပ် အရေးမပါတော့ဘူး ဆိုတာ သာမန် နိုင်ငံရေး စိတ်ဝင်စားသူတွေတောင် နားလည်နိုင်ကြပါတယ်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု အပါအဝင် လွှတ်တော်နှစ်ရပ် စနစ် ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ အဲဒီ လွှတ်တော်နှစ်ရပ် တကယ့်ကို အဆင့်အတန်း တန်းတူ ရှိကြပြီး ဥပဒေကြမ်း တစ်ခုခုကို လွှတ်တော် နှစ်ရပ်လုံးက သဘောတူပါမှ အတည်ဖြစ်တယ်လို့ ပြဌာန်းထားကြပါတယ်။ လွှတ်တော် တစ်ရပ်ရပ်က သဘောမတူတာနဲ့ အတည်ပြုလို့ မရနိုင်တော့ပါဘူး။

မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီ ဖက်ဒရယ် နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် တည်ဆောက်မယ် ဆိုရင် ဖက်ဒရယ်အနှစ်သာရ ပါလာအောင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံကို ပြင်ဆင်ရပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီအတွက် အမျိုးသားလွှတ်တော်လို လွှတ်တော်တည်ဆောက်ပုံကအစ အချက်ပေါင်းများစွာ ပြင်ဆင်ရမှာ သေခြာပါတယ်။ အင်န်အယ်လ်ဒီရဲ့ လက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ရေး တင်ပြထားချက်တွေကိုကြည့်ရင် ဒီမိုကရေစီ ပိုဆန်ရေး၊ တပ်မတော်ရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နေတဲ့ အခန်းကဏ္ဍ လျော့ချရေး အတွက်ကိုပဲ ဦးစားပေးထားတာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ တပ်မတော်ကို နိုင်ငံရေးကနေ ဆုတ်ခွာစေပြီး နောက်တဆင့်ကျမှ ဖွဲ့စည်းပုံကို ဖက်ဒရယ်ပုံစံ ဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်ဖို့ စဉ်းစားလေသလား၊ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ သေခြာတာကတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်ရေးဟာ လက်ရှိ အစိုးရက အကောင်အထည် ဖော်နေတဲ့ ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ တိုက်ရိုက် အဆက်အစပ်ရှိနေတာမို့ ဖွဲ့စည်းပုံကို ဖက်ဒရယ်ပုံစံနဲ့ ကိုက်ညီအောင် ပြင်ဆင်ရေး မလွဲမသွေ ဆက်ပြီး ဆောင်ရွက်သင့်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။

-------------- Unicode-------

“ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံပွငျရေး ဥပဒမေူကွမျး တိုငျးရငျးသားတှအေတှကျ ပါရဲ့လား”
မတျလ ၃ ရကျနေ့က ကငြျးပတဲ့ ပွညျထောငျစု လှှတျတောျ အစညျးအဝေးမှာ ရသေ့တောငျ အမတျ ဒေါျခငျစောဝကေ လကျရှိ လှှတျတောျထဲ ဆှေးနှေးနကွေတဲ့ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျဆငျရေး ဆိုတာဟာ “စညျးကမျးပွည့ျဝသော ဒီမိုကရစေီ” လိုလားတဲ့ အဖှဲ့နဲ့ “စဈမှနျသော ဒီမိုကရစေီ” လိုလားသော အဖှဲ့ နှဈခုကွား လုပျပိုငျခှင့ျအာဏာကို သူနိုငျကိုယျနိုငျ အားပွိုငျနကွေတဲ့ ပွငျဆငျခကြျတှေ ဖွဈကွောငျး တှေ့ရှိနရေပါတယျ ဆိုပွီး ဝဖေနျပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ သူဆိုလိုတာက လကျရှိ လှှတျတောျတှငျးက ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျရေးဆိုတာဟာ တပျမတောျနဲ့ ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီက တဖကျ၊ အငျနျအယျလျဒီ က တဈဖကျ ဒီမိုကရစေီ အရေးနဲ့ ပတျသကျတဲ့ အားပွိုငျနကွေတာမြိုးပဲ ဖွဈပွီး တိုငျးရငျးသားအရေးနဲ့ မဆိုငျသလို ဖွဈနတေယျလို့ ဆိုလိုလိုကျတာပါ။ ဒေါျခငျစောဝကေ “တိုငျးရငျးသားပါတီ၊ တိုငျးရငျးသားတှကေို အလေးမထားတာလား၊ ပွညျထောငျစု တညျဆောကျခငြျတယျ ဆိုတာ ဟုတျပါရဲ့လား” ဆိုပွီးတောငျ မေးခှနျးထုတျလိုကျပါသေးတယျ။ လကျရှိ လှှတျတောျထဲက ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျရေး ဥပဒေ မူကွမျးထဲမှာ ဖကျဒရယျ ပွညျထောငျစု အရေး၊ တိုငျးရငျးသား အရေးနဲ့ ဆိုငျတာ ဘာတှေ ပါသလဲ၊ တကယျ ဖကျဒရယျ ပွညျထောငျစု တညျဆောကျမယျ ဆိုရငျ အဲဒီ ပွငျဆငျခကြျတှနေဲ့ လုံလောကျပါရဲ့လား၊ အငျနျအယျလျဒီ ဘကျက တငျတဲ့ အခကြျ အမြားစုပါဝငျတဲ့ ဒီ ဖှဲ့စညျးပုံပွငျရေး မူကွမျးမှာ တိုငျးရငျးသား အခှင့ျအရေးနဲ့ ဆိုငျတာ ဘာကွောင့ျ မြားမြားစားစား ပါမလာသလဲ ဆိုတာ စိတျဝငျစားဖို့ ကောငျးပါတယျ။ ခုတဈပတျ အဲဒီ ပွသနာအကွောငျး လေ့လာ တငျပွသှားပါ့မယျ။
အခု လှှတျတောျထဲ ဆှေးနှေးနတေဲ့ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျရေး ဥပဒကွေမျးမှာ စုစုပေါငျး အခကြျ ၁၄၂ ခကြျပါပါတယျ။ တပျမတောျနဲ့ ပွညျခိုငျဖွိုးဘကျက တငျတာ ၂၈ ခကြျ၊ အငျနျအယျလျဒီ ဦးဆောငျတဲ့ လှှတျတောျတှငျးက ၄၅ ဦးကောျမတီက တငျတာ ၁၁၄ ခကြျဖွဈပါတယျ။ နဂိုတုနျးက လှှတျတောျတှငျးမှာ ပါတီ အသီးသီးရဲ့ တငျပွခကြျအဖွဈ ၄၅ ဦးကောျမတီဟာ အခကြျပေါငျး ၃၇၀၀ ကြောျ စုစညျးရခဲ့တယျလို့ ဆိုပါတယျ။ အဲဒီအထဲမှာ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ ANP က တငျတဲ့ အခကြျ ၈၅၈ ခကြျ ပါဝငျပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ တကယျတမျး ၄၅ ဦးကောျမတီက အဲဒါတှေ စုစညျးပွီး မူကွမျး ပွုစုတဲ့အခါ ၁၁၄ ခကြျရခဲ့ပမေယ့ျ အဲဒီအထဲမှာ ANP က တငျတာ တဈခကြျမှ ပါမလာဘူးလို့ ရသေ့တောငျ အမတျ ဒေါျခငျစောဝကေ ဆိုပါတယျ။ အဓိပ်ပါယျကတော့ တိုငျးရငျးသားတှေ တငျလာတာကို အငျနျအယျလျဒီ ဘကျက အရေးမထားဘူး ဆိုတဲ့ သဘောပါ။
လကျရှိ ဖှဲ့စညျးပုံပွငျရေး ဥပဒကွေမျးမှာ ထငျထငျရှားရှား တိုငျးရငျးသား အရေးဆိုလို့ ပွညျခိုငျဖွိုးနဲ့ တပျမတောျဘကျက တငျတဲ့ ပုဒျမ ၂၆၁ ပွငျဆငျခကြျ တဈခုတော့ ပါလာတာ တှေ့ကွရပါတယျ။ အဲဒါကတော့ မူလ ဖှဲ့စညျးပုံမှာ ပွညျနယျနဲ့ တိုငျး ဝနျကွီးခြုပျတှကေို သမ်မတ က ခန့ျအပျဖို့ ပွဌာနျးထားတာကို ပွငျဆငျခကြျမှာတော့ သကျဆိုငျရာ လှှတျတောျ ကိုယျစားလှယျတှကေ မဲပေး ရှေးခယြျစမေယျလို့ ပွငျဆငျထားတာပါ။ ဒီ ပွငျဆငျခကြျကို ပွညျခိုငျဖွိုးနဲ့ တပျမတောျဘကျက တငျထားပမေယ့ျ အငျနျအယျလျဒီဘကျကတော့ လကျမခံပါဘူး။ အကွောငျးကတော့ ဝနျကွီးခြုပျတှကေို သကျဆိုငျရာ ပွညျနယျနဲ့ တိုငျး လှှတျတောျတှကေ ရှေးမယျ ဆိုရငျ အဲဒီ လှှတျတောျတှထေဲမှာ တပျမတောျကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျက ခန့ျအပျတဲ့ တပျမတောျသား ကိုယျစားလှယျ ၂၅ ရာခိုငျနှုနျး ပါဝငျနတောကွောင့ျ ဒီမိုကရစေီ မကနြိုငျဘူး၊ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ ဆန်ဒလညျး မပွည့ျဝနိုငျဘူး ဆိုပွီး သဘော မတူတာပါ။
လှှတျတောျတှငျး ဆှေးနှေးမှုတှမှော အငျနျအယျလျဒီ အမတျတှကေ ရှမျးပွညျနယျ လှှတျတောျရဲ့ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျကို နမူနာပွပွီး ဆှေးနှေးကွပါတယျ။ ၂၀၁၅ အထှထှေေ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျအရ ရှမျးပွညျနယျ လှှတျတောျမှာ ပွညျခိုငျဖွိုး ပါတီက အမတျ ၃၂ နရော၊ ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြား ဒီမိုကရစေီ အဖှဲ့ခြုပျ SNLD က ၂၄ နရော၊ အငျနျအယျလျဒီ က ၂၁ နရော၊ အခွားပါတီတှကေ ၁၉ နရော အသီးသီး အနိုငျရကွပါတယျ။
တကယျလို့သာ လှှတျတောျထဲမှာ ရှေးကောကျခံ အမတျတှနေဲ့ခညြျးပဲ ဝနျကွီးခြုပျကို ရှေးခယြျမယျ ဆိုရငျ SNLD နဲ့ အငျနျအယျလျဒီပါတီ ပေါငျးထားတဲ့ အုပျစုက အသာစီး ရဖို့ မြားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ လှှတျတောျထဲမှာ တပျမတောျသား ကိုယျစားလှယျ ၃၃ ယောကျ ရှိနလေတေော့ လှှတျတောျတဈခုလုံးရဲ့ အဆုံးအဖွတျ အတိုငျးဆိုရငျ တပျမတောျသား တဈယောကျ ဒါမှမဟုတျ ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီက တဈယောကျယောကျ ဝနျကွီးခြုပျ ဖွဈသှားနိုငျတယျလို့ အငျနျအယျလျဒီ အမတျတှကေ ထောကျပွကွပါတယျ။ အငျနျအယျလျဒီ ဘကျက ဆိုလိုရငျးကတော့ ဝနျကွီးခြုပျကို သကျဆိုငျရာ လှှတျတောျတှကေ ရှေးခယြျတာကို မူအားဖွင့ျ သဘောတူတယျ၊ ဒါပမေယ့ျ လှှတျတောျထဲမှာ တပျမတောျသား ကိုယျစားလှယျတှေ ပါဝငျနသေေးသ၍ အဲဒါကို သဘောမတူနိုငျသေးဘူး၊ “ ပေးကားပေး၏ မရ ဖွဈသှားနိုငျတယျ”လို့ ဆိုလိုကျတာပါ။
ပွညျနယျ ဝနျကွီးခြုပျ ရှေးခယြျရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး SNLD အမတျ စိုငျးသီဟကြောျက ပွညျနယျနဲ့ တိုငျး ဝနျကွီးခြုပျတှကေို သကျဆိုငျရာ ပွညျနယျနဲ့ တိုငျး လှှတျတောျတှထေဲက ရှေးကောကျခံ အမတျ ထကျဝကျကြောျမဲနဲ့ ရှေးခယြျတငျမွှောကျတာမြိုး ဖွဈသင့ျတယျလို့ ဆှေးနှေးပါတယျ။ ဒါဟာ SNLD ရဲ့ မူသဘောထား ဖွဈသလို၊ အငျနျအယျလျဒီ ဘကျကလညျး လကျခံနိုငျတယျ ဆိုပမေယ့ျ ပွငျဆငျခကြျ မူကွမျးမှာ ပါမလာတော့ မဲခှဲတဲ့အခါ အဲဒီအခကြျ ပါဝငျမှာ မဟုတျပါဘူး။
တကယျတော့ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံကို တိုငျးရငျးသားတှေ တကယျ လကျခံနိုငျတဲ့ ဖကျဒရယျ ပွညျထောငျစု ပုံစံနဲ့ ကိုကျညီအောငျ ပွငျဆငျမယျဆိုရငျ ဝနျကွီးခြုပျ ခန့ျအပျရေးတငျမက အမြိုးသားလှှတျတောျ ဆိုငျရာ အခကြျအလကျတှေ အပါအဝငျ အခကြျပေါငျး မြားစှာ ပွငျကွရပါလိမ့ျမယျ။ လကျရှိ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံမှာ အမြိုးသား လှှတျတောျ ဆိုတာကို သီးခွား ဖှဲ့စညျးထားတာမို့ တိုငျးရငျးသားတှကေို တနျးတူအခှင့ျအရေး ပေးထားသယောငျ ထငျရပမေယ့ျ အဲဒါဟာ ဟနျပွ သဘောသာသာ ဖွဈပွီး လှှတျတောျနှဈရပျ အနှဈသာရနဲ့လညျး မကိုကျညီပါဘူး။ လှှတျတောျ နှဈရပျ သဘောထားကှဲလှဲတာတှကေို အဲဒီ လှှတျတောျ နှဈရပျ ပေါငျးထားတဲ့ ပွညျထောငျစု လှှတျတောျမှာ ဖွရှေငျးကွမယျ၊ လိုအပျရငျ မဲခှဲကွမယျ ဆိုကတညျးက အမတျ အရအေတှကျ နညျးတဲ့ အမြိုးသားလှှတျတောျရဲ့ သဘောထား ဘာမှ သိပျ အရေးမပါတော့ဘူး ဆိုတာ သာမနျ နိုငျငံရေး စိတျဝငျစားသူတှတေောငျ နားလညျနိုငျကွပါတယျ။ အမရေိကနျ ပွညျထောငျစု အပါအဝငျ လှှတျတောျနှဈရပျ စနဈ ဖှဲ့စညျးထားတဲ့ နိုငျငံတှမှော အဲဒီ လှှတျတောျနှဈရပျ တကယ့ျကို အဆင့ျအတနျး တနျးတူ ရှိကွပွီး ဥပဒကွေမျး တဈခုခုကို လှှတျတောျ နှဈရပျလုံးက သဘောတူပါမှ အတညျဖွဈတယျလို့ ပွဌာနျးထားကွပါတယျ။ လှှတျတောျ တဈရပျရပျက သဘောမတူတာနဲ့ အတညျပွုလို့ မရနိုငျတော့ပါဘူး။
မွနျမာနိုငျငံကို ဒီမိုကရစေီ ဖကျဒရယျ နိုငျငံတဈခုအဖွဈ တညျဆောကျမယျ ဆိုရငျ ဖကျဒရယျအနှဈသာရ ပါလာအောငျ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံကို ပွငျဆငျရပါလိမ့ျမယျ။ အဲဒီအတှကျ အမြိုးသားလှှတျတောျလို လှှတျတောျတညျဆောကျပုံကအစ အခကြျပေါငျးမြားစှာ ပွငျဆငျရမှာ သခွောပါတယျ။ အငျနျအယျလျဒီရဲ့ လကျရှိ ဖှဲ့စညျးပုံပွငျရေး တငျပွထားခကြျတှကေိုကွည့ျရငျ ဒီမိုကရစေီ ပိုဆနျရေး၊ တပျမတောျရဲ့ နိုငျငံရေးမှာ ပါဝငျနတေဲ့ အခနျးကဏ်ဍ လြော့ခရြေး အတှကျကိုပဲ ဦးစားပေးထားတာ တှေ့နိုငျပါတယျ။ ဒါဟာ တပျမတောျကို နိုငျငံရေးကနေ ဆုတျခှာစပွေီး နောကျတဆင့ျကမြှ ဖှဲ့စညျးပုံကို ဖကျဒရယျပုံစံ ဖွဈအောငျ ပွငျဆငျဖို့ စဉျးစားလသေလား၊ ဖွဈကောငျး ဖွဈနိုငျပါတယျ။ သခွောတာကတော့ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျဆငျရေးဟာ လကျရှိ အစိုးရက အကောငျအထညျ ဖောျနတေဲ့ ပွညျတှငျးငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျနဲ့ တိုကျရိုကျ အဆကျအစပျရှိနတောမို့ ဖှဲ့စညျးပုံကို ဖကျဒရယျပုံစံနဲ့ ကိုကျညီအောငျ ပွငျဆငျရေး မလှဲမသှေ ဆကျပွီး ဆောငျရှကျသင့ျပါကွောငျး တငျပွလိုကျရပါတယျ။
စညျသူအောငျမွင့ျ။

XS
SM
MD
LG