(Zawgyi/Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ တရားစီရင်ရေးပိုင်းတွေကို ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AAအဖွဲ့ ဖက်စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီလို့ ပြောဆိုပြီးနောက် ရခိုင်ကမြို့နယ်တစ်ချို့မှာ မြန်မာစစ်အာဏာပိုင်တွေဖက်က လုံခြုံတင်းကြပ် စစ်ဆေးတာတွေ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်ထားတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အခုလို စစ်ဆေးမှုတွေ တင်းကြပ်လာတာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး စိုးနေရတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒီကြောင်းအပြည့်အစုံ ရန်ကုန်က လာတဲ့ သတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းပြောပြပါမယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တရားရုံးတွေ ဖွင့်လှစ်ပြီး တရားစီရင်ရေးပိုင်းနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေး ပိုင်းတွေကို ရခိုင် လက်နက်ကိုင် AAအဖွဲ့ဖက်က စတင်ပြီး လုပ်ဆောင်နေပြီလို့ AA အဖွဲ့ ပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခ ဒီလဆန်းပိုင်းကပြောဆိုထားပါတယ်။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာတော့ မြန်မာအာဏာ ပိုင်တွေက ရခိုင်ပြည်နယ်က မြို့နယ် တစ်ချို့မှာ လုံခြုံရေး တင်းကြပ်စစ်ဆေးတာတွေ လုပ်ဆောင်လာတာပါ။
ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်းက ကျောက်ဖြူမြို့နယ်မှာ ဆိုရင်လည်း လမ်းဆုံလမ်းခွတွေနဲ့ မြို့ပေါ်တွေမှာ စစ်ဆေးနေတာတွေရှိနေပြီး အဓိကအားဖြင့် လူငယ်ပိုင်းတွေကို စစ်ဆေး နေတာများတယ်လို့ ကျောက်ဖြူ ဒေသခံတစ်ဦးကပြောပါတယ်။
“ လူငယ်ပိုင်းတွေကို စစ်တာများတယ်။ ဆိုင်ကယ်ဘောက်တွေ ဖုန်းတွေ ဘာတွေ စစ်တယ်။ အဓိကတော့ ဖုန်းကို စစ်ဆေးတာ များတယ်။ လမ်းဆုံတွေမှာ။ အခုဆိုရင် စစ်ဆေးနေတာ သုံးရက်လောက်ရှိသွားပြီ။ စိုးရိမ်တာပေါ့ သူတို့ ဘယ်လို စစ်ဆေးပြီး အပြစ်ရှာမလည်း တစ်ချို့ကျတော့လည်း စစ်ဆေးတယ်လို့ ပြောတာနဲ့ အဲဒီလမ်းကို မသွားရဲကျတော့ဘူး။ ကျန်းမာကိစ္စတွေနဲ့ သွားစရာလာစရာရှိရင်လည်း သူတို့ အဲလို စစ်ဆေးနေတယ်လို့ ပြောသံကြားတာနဲ့ မသွားရကြတော့ဘူး။ သူတို့ကို တစ်ခုခုများ အပြစ်ရှာပြီးတော့ ဖမ်းသွားမလား ဆိုပြီး စိုးရိမ်ကြတာပေါ့။”
ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ မြို့တော် စစ်တွေမှာ ဆိုရင်လည်း ရဲနဲ့ စစ်သားတွေ စုပေါင်းပြီး မြို့နယ် လမ်းတွေမှာ စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေတာကို တွေ့ရသလို အမ်းနဲ့ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်တွေမှာလည်း လုံခြုံရေး တင်းကြပ်စစ်ဆေးနေတာတွေ ရှိတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
မြန်မာစစ်အာဏာပိုင်တွေအနေနဲ့ အခုလို စစ်ဆေးမှုတွေဟာ လုံခြုရေးအတွက်အထောက်အပံ့ဖြစ်မှာမဟုတ်ပဲ၊ ဒေသခံလူထုအတွက်ပဲ အနှောက်အယှက်ဖြစ်စေတယ်လို့ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီက ဦးဖေသန်းက သူ့အမြင်ပြောပါတယ် ။
“စစ်ဆေးမှုတခု ဖြစ်လာပြီဆိုတော့ အဟန့်အတား တခုဖြစ်တာပေါ့လေ ဒါကလည်း သူတို့ အဲလို စစ်ဆေးလို့လည်းပဲ ဒေသလုံခြုံရေး ပိုပြီးတော့ တိုးတက်လာတာမရှိဘူး။ လူထုကတော့ ဒီမပေါ်မှာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေ နှောင့်နှေးတာတို့ မလိုအပ်ပဲ လုပ်ဆောင်နေ တာလို့မြင်ပြီးတော့ ပြည်သူတွေကတော့ စိတ်ညိုငြင်မှာပဲလေ။ တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်ထားတဲ့ အချိန်မှာ အခုလို မလုပ်သင့်ဘူးလို့လည်း ပြည်သူတွေ ပြောဆိုနေကြတယ်။ ဒီဟာ ပြည်သူ တွေကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီဟာတွေကို ဖြေလျော့ပြီး တော့ မလိုအပ်ပဲနဲ့ ပုံစံတကျ လုပ်နေတာမျိုး ဒါက ဖြစ်ကိုဖြစ်ရမယ် လုပ်ကိုလုပ်ရ မယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ စစ်ဆေး နေပြီးဆိုရင် ဒါပြည်သူက စိတ်အနှာင့် အယှက်ဖြစ်စေမှာပဲ။ အဲတာမျိုးကို တပ်မတော်အနေနဲ့ မလုပ်စေချင်ဘူး။ အဲလိုလုပ်လို့လည်း လုံခြုံရေးက ပိုပြီးတော့ တိုးတက်လာမှာ မဟုတ်ဘူးပေါ့။”
အာဏာပိုင်တွေက အခုလို စစ်ဆေးမှုတွေ တင်းကြပ်ဆောင်ရွက်လာတာဟာ ULA/AAရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို ထိန်းချုပ်စေချင်တဲ့အတွက် လုပ်ဆောင်နေတာဖြစ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြန်ဖြစ်မှာကို ပြည်သူတွေက စိုးရိမ်နေကြတယ်လို့လည်း ဦးဖေသန်းက ပြောပါတယ်။
“သူတို့ကတော့ သူတို့ဖက်က အားနည်းချက်တွေကို သိလာတယ် မြင်လာတယ်လို့ ကျနော် ထင်တယ်ပေါ့နော်။ သူတို့ဖက်က ULA/AAနဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့် သြဇာအရှိန်အဝါကို ပြိုင် ဆိုင် လာတဲ့ အခါမှာ သူတို့ဖက်က တစ်ဖြည်းဖြည်း အားနည်းလာတယ်။ နောက် ဆုတ်လာတယ်လို့ သူတို့မြင်တဲ့အတွက် ဒါလုံခြုံရေး စည်းကို အရင်တည်ဆောက်တာပေါ့နော်။ လုံခြုံရေး စည်းကို တည်ပြီးမှ ကျန်တာကို တစ်ဖြေးဖြေးလုပ်ဆောင်သွားမယ်ဆိုတဲ့ ရှေ့ပြေးလုပ်တာဖြစ်တယ်။ တစ်ဖက်မှာလည်း ULA/ AA နဲ့ တပ်မတော်ကြားမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်လာမလားဆိုတာလည်း ပြည်သူတွေက ရင်တမတ်မတ်နဲ့ စိုးရိမ်နေကြတာပေါ့။ အဓိကတော့ တပ်မတော်နဲ့ AA တိုက်ပွဲ တွေ ပြန်ဖြစ်လာပြီဆိုရင်တော့ ဒီထက်ပိုပြီးတော့ ပြင်းထန်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် စစ်ရေး အရ အနိုင်ယူမှုတွေ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တာကတော့ တစ်ပိုင်း ပေါ့နော်။ ဒီအချိန်မှာ ဒီလိုလုပ်တာက ULA/AAရဲ့ စည်းရုံးရေးတွေ အုပ်ချုပ်ရေး တရား စီရင်ရေး ပိုင်းကို ဘယ်လိုမှ မထိခိုက်နိုင်ဘူး ပြည်သူတွေရဲ့ ညိုငြင်တာကိုပဲ ခံရနိုင်တယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။”
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းနဲ့ တရားစီရင်ရေး ပိုင်းတွေကို ရခိုင်လက်နက်ကိုင်AAအဖွဲ့က လုပ်ဆောင်နေတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီတာဝန်ရှိသူတွေဖက်က ဒီကနေ့အထိ ဘာမှ ထုတ်ပြန်ပြောဆိုထားတာမရှိသေးပါဘူး။ ရခိုင်ပြည် တွင်း လုံခြုံရေးတင်းကြပ်ပြီး လမ်းသွားလမ်းလာလူတွေကို စစ်ဆေးနေတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ် လုံခြုံရေးနဲ့ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်သူရကို ဗွီအိုအေက ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် ဖုန်းလက်ခံ ဖြေဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။
..................................................................................................
ရခိုငျပွညျနယျတှငျး လုံခွုံရေးတငျးကွပျလာ
(Unicode)
ရခိုငျပွညျနယျမှာ အုပျခြုပျရေးနဲ့ တရားစီရငျရေးပိုငျးတှကေို ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AAအဖှဲ့ ဖကျစတငျလုပျဆောငျနပွေီလို့ ပွောဆိုပွီးနောကျ ရခိုငျကမွို့နယျတဈခြို့မှာ မွနျမာစဈအာဏာပိုငျတှဖေကျက လုံခွုံတငျးကွပျ စဈဆေးတာတှေ လုပျဆောငျနပေါတယျ။ တိုကျပှဲတှေ ရပျတန့ျထားတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ အခုလို စဈဆေးမှုတှေ တငျးကွပျလာတာနဲ့ ပတျသတျပွီး စိုးနရေတယျလို့လညျး ဒသေခံတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။ ဒီကွောငျးအပွည့ျအစုံ ရနျကုနျက လာတဲ့ သတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးပွောပွပါမယျ။
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး တရားရုံးတှေ ဖှင့ျလှဈပွီး တရားစီရငျရေးပိုငျးနဲ့ အုပျခြုပျရေး ပိုငျးတှကေို ရခိုငျ လကျနကျကိုငျ AAအဖှဲ့ဖကျက စတငျပွီး လုပျဆောငျနပွေီလို့ AA အဖှဲ့ ပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခ ဒီလဆနျးပိုငျးကပွောဆိုထားပါတယျ။ အဲဒီနောကျပိုငျးမှာတော့ မွနျမာအာဏာ ပိုငျတှကေ ရခိုငျပွညျနယျက မွို့နယျ တဈခြို့မှာ လုံခွုံရေး တငျးကွပျစဈဆေးတာတှေ လုပျဆောငျလာတာပါ။
ရခိုငျပွညျနယျတောငျပိုငျးက ကြောကျဖွူမွို့နယျမှာ ဆိုရငျလညျး လမျးဆုံလမျးခှတှနေဲ့ မွို့ပေါျတှမှော စဈဆေးနတောတှရှေိနပွေီး အဓိကအားဖွင့ျ လူငယျပိုငျးတှကေို စဈဆေး နတောမြားတယျလို့ ကြောကျဖွူ ဒသေခံတဈဦးကပွောပါတယျ။
“ လူငယျပိုငျးတှကေို စဈတာမြားတယျ။ ဆိုငျကယျဘောကျတှေ ဖုနျးတှေ ဘာတှေ စဈတယျ။ အဓိကတော့ ဖုနျးကို စဈဆေးတာ မြားတယျ။ လမျးဆုံတှမှော။ အခုဆိုရငျ စဈဆေးနတော သုံးရကျလောကျရှိသှားပွီ။ စိုးရိမျတာပေါ့ သူတို့ ဘယျလို စဈဆေးပွီး အပွဈရှာမလညျး တဈခြို့ကတြော့လညျး စဈဆေးတယျလို့ ပွောတာနဲ့ အဲဒီလမျးကို မသှားရဲကတြော့ဘူး။ ကနြျးမာကိစ်စတှနေဲ့ သှားစရာလာစရာရှိရငျလညျး သူတို့ အဲလို စဈဆေးနတေယျလို့ ပွောသံကွားတာနဲ့ မသှားရကွတော့ဘူး။ သူတို့ကို တဈခုခုမြား အပွဈရှာပွီးတော့ ဖမျးသှားမလား ဆိုပွီး စိုးရိမျကွတာပေါ့။”
ရခိုငျပွညျနယျရဲ့ မွို့တောျ စဈတှမှော ဆိုရငျလညျး ရဲနဲ့ စဈသားတှေ စုပေါငျးပွီး မွို့နယျ လမျးတှမှော စဈဆေးမှုတှေ လုပျဆောငျနတောကို တှေ့ရသလို အမျးနဲ့ ကြောကျဖွူမွို့နယျတှမှောလညျး လုံခွုံရေး တငျးကွပျစဈဆေးနတောတှေ ရှိတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
မွနျမာစဈအာဏာပိုငျတှအေနနေဲ့ အခုလို စဈဆေးမှုတှဟော လုံခွုရေးအတှကျအထောကျအပံ့ဖွဈမှာမဟုတျပဲ၊ ဒသေခံလူထုအတှကျပဲ အနှောကျအယှကျဖွဈစတေယျလျို့ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီက ဦးဖသေနျးက သူ့အမွငျပွောပါတယျ ။
“ စဈဆေးမှု တဈခု ဖွဈလာပွီဆိုတော့ အဟန့ျအတား တဈခုဖွဈတာပေါ့လေ ဒါကလညျး သူတို့ အဲလို စဈဆေးလို့လညျးပဲ ဒသေလုံခွုံရေး ပိုပွီးတော့ တိုးတကျလာတာမရှိဘူး။ လူထုကတော့ ဒီမပေါျမှာ သူတို့ရဲ့ လုပျငနျးဆောငျတာတှေ နှောင့ျနှေးတာတို့ မလိုအပျပဲ လုပျဆောငျနေ တာလို့မွငျပွီးတော့ ပွညျသူတှကေတော့ စိတျညိုငွငျမှာပဲလေ။ တိုကျပှဲတှေ ရပျတန့ျထားတဲ့ အခြိနျမှာ အခုလို မလုပျသင့ျဘူးလို့လညျး ပွညျသူတှေ ပွောဆိုနကွေတယျ။ ဒီဟာ ပွညျသူ တှကေို အနှောင့ျအယှကျဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီဟာတှကေို ဖွလြေော့ပွီး တော့ မလိုအပျပဲနဲ့ ပုံစံတကြ လုပျနတောမြိုး ဒါက ဖွဈကိုဖွဈရမယျ လုပျကိုလုပျရ မယျဆိုတဲ့ ပုံစံမြိုးနဲ့ စဈဆေး နပွေီးဆိုရငျ ဒါပွညျသူက စိတျအနှာင့ျ အယှကျဖွဈစမှောပဲ။ အဲတာမြိုးကို တပျမတောျအနနေဲ့ မလုပျစခေငြျဘူး။ အဲလိုလုပျလို့လညျး လုံခွုံရေးက ပိုပွီးတော့ တိုးတကျလာမှာ မဟုတျ ဘူး ပေါ့။”
အာဏာပိုငျတှကေ အခုလို စဈဆေးမှူတှေ တငျးကွပျဆောငျရှကျလာတာဟာ ULA/AAရဲ့ လုပျဆောငျခကြျတှကေို ထိနျးခြုပျစခေငြျတဲ့အတှကျ လုပျဆောငျနတောဖွဈပွီး ရခိုငျပွညျနယျမှာ တိုကျပှဲတှေ ပွနျဖွဈမှာကို ပွညျသူတှကေ စိုးရိမျနကွေတယျလို့လညျး ဦးဖသေနျးက ပွောပါတယျ။
“ သူတို့ကတော့ သူတို့ဖကျက အားနညျးခကြျတှကေို သိလာတယျ မွငျလာတယျလို့ ကနြောျ ထငျတယျပေါ့နောျ။ သူတို့ဖကျက ULA/AAနဲ့ လုပျပိုငျခှင့ျ သွဇာအရှိနျအဝါကို ပွိုငျ ဆိုငျ လာတဲ့ အခါမှာ သူတို့ဖကျက တဈဖွညျးဖွညျး အားနညျးလာတယျ။ နောကျ ဆုတျလာတယျလို့ သူတို့မွငျတဲ့အတှကျ ဒါလုံခွုံရေး စညျးကို အရငျတညျဆောကျတာပေါ့နောျ။ လုံခွုံရေး စညျးကို တညျပွီးမှ ကနြျတာကို တဈဖွေးဖွေးလုပျဆောငျသှားမယျဆိုတဲ့ ရှေ့ပွေးလုပျတာဖွဈတယျ။ တဈဖကျမှာလညျး ULA/ AA နဲ့ တပျမတောျကွားမှာ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈလာမလားဆိုတာလညျး ပွညျသူတှကေ ရငျတမတျမတျနဲ့ စိုးရိမျနကွေတာပေါ့။ အဓိကတော့ တပျမတောျနဲ့ AA တိုကျပှဲ တှေ ပွနျဖွဈလာပွီဆိုရငျတော့ ဒီထကျပိုပွီးတော့ ပွငျးထနျတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ တဈဖကျနဲ့ တဈဖကျ စဈရေး အရ အနိုငျယူမှုတှေ ဒီလိုအခွအေနမြေိုးဖွဈပေါျလာနိုငျတာကတော့ တဈပိုငျး ပေါ့နောျ။ ဒီအခြိနျမှာ ဒီလိုလုပျတာက ULA/AAရဲ့ စညျးရုံးရေးတှေ အုပျခြုပျရေး တရား စီရငျရေး ပိုငျးကို ဘယျလိုမှ မထိခိုကျနိုငျဘူး ပွညျသူတှရေဲ့ ညိုငွငျတာကိုပဲ ခံရနိုငျတယျလို့ ကနြောျမွငျပါတယျ။”
ရခိုငျပွညျနယျမှာ အုပျခြုပျရေးပိုငျးနဲ့ တရားစီရငျရေး ပိုငျးတှကေို ရခိုငျလကျနကျကိုငျAAအဖှဲ့က လုပျဆောငျနတောနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီတာဝနျရှိသူတှဖေကျက ဒီကနေ့အထိ ဘာမှ ထုတျပွနျပွောဆိုထားတာမရှိသေးပါဘူး။ ရခိုငျပွညျ တှငျး လုံခွုံရေးတငျးကွပျပွီး လမျးသှားလမျးလာလူတှကေို စဈဆေးနတောနဲ့ ပတျသကျပွီး ရခိုငျပွညျနယျ လုံခွုံရေးနဲ့ နယျစပျရေးရာဝနျကွီး ဗိုလျမှူးကွီး ကြောျသူရကို ဗှီအိုအကေ ဆကျသှယျခဲ့ပမေယ့ျ ဖုနျးလကျခံ ဖွဆေိုခဲ့ခွငျးမရှိပါဘူး။
