(Zawgyi / Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ နယ်ခြားစောင့်စခန်းတခုကို AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် နောက်ဆက်တွဲ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်မှာ စိုးရိမ်မှုတွေကြောင့် ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဒေသခံတွေ တိမ်းရှောင်နေကြပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို နိုင်ကွန်းအိန် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ရသေ့တောင်မြို့နယ်ထဲက သဇင်မြိုင် နယ်ခြားစောင့်စခန်းကို ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့တုန်းက တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကို မြန်မာစစ်တပ်က လိုက်လံရှင်းလင်းနေချိန်မှာပဲ တိုက်ပွဲတွေ ကြီးထွားလာမှာကို ဒေသခံတွေ စိုးရိမ်နေကြတာပါ။ ဒီအတွက်လည်း ရသေ့တောင်နဲ့ ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် အစပ်က ကျေးရွာတွေက ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဒေသခံတွေ ရသေ့တောင်မြို့နယ် စေတီပြင် စစ်ရှောင်စခန်းဘက်ကို တိမ်းရှောင်လာနေကြောင်း စခန်းတာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။
“ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်က အတွင်းပြင်၊ အိုးသည်မ၊ ဒိုးဝေရွာ၊ နောက် အောင်ဇေယျ အဲဒီရွာတွေက ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်က ပြေးလာတဲ့ရွာတွေ။ ရသေ့တောင်မြို့နယ်ကျတော့ ဟိုတနေ့က ရဲစခန်းကို ဝင်တိုက်တုန်းကရွာ သဇင်မြိုင်၊ ငလှမ်းပြင်၊ ပြင်ရှည်၊ ချွတ်ပြင် အဲဒီဘက် ရွာတော်တော်များများကတော့ စေတီပြင် ပြေးလာကြတယ်။ ၂၀၀၀ ကျော်ကျော်လောက်တော့ ရှိမယ်ထင်တယ်။ ဖက်လိပ်ဘက်ကိုလည်း ဆင်းပြေးတာရှိတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်မှာကိုစိုးလို့။ ရွာနားမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ရင် ရွာသားတွေက ကြားညပ်မှာစိုးလို့ပေါ့။”
မနေ့က အောင်ဇေယျကျေးရွာဘက်က ပေါက်ကွဲသံနဲ့အတူ သေနတ်ပစ်သံ ကြားရလို့ စိုးရိမ်စိတ်နဲ့ တိမ်းရှောင်လာကြတာပါ။
ဒါ့အပြင် ရသေ့တောင်နဲ့ ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်အစပ် မေယုမြစ်ဘက်မှာ တပ်မတော် ရေတပ်သင်္ဘောတွေ တက်လာတာကြောင့် အိုးဖောက် ဇေယျာမြိုင်ဘက်က ရွာသား ၃၀၀ ခန့်ဟာ ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် သေကံခွဆုံ ရွာဘက်ကို တိမ်းရှောင်နေကြတယ်လို့ ခွဆုံကျေးရွာဆရာတော် ဦးပညာဗလက မိန့်ပါတယ်။
“အခုရောက်နေတယ် ဒကာကြီး။ အိုးဖောက်ကရယ် ပြီးရင် ဇေယျာမြိုင်က ရောက်ကြတယ်။ လူဦးရေကတော့ အခု ရောက်လာတာက ၃၀၀ ကျော်လောက်ရှိတယ်။ ဘာဖြစ်လဲဆိုတော NAVY တက်လာလို့လေ။ မြစ်ကြောင်း တက်လာလို့လေ။ တက်လာလို့ရှိရင် ပစ်လည်း ပစ်တက်လာတယ်။ သူတို့က စိုးရိမ်လို့ ရှောင်လာကြတယ်လေ။”
မနေ့က ရေတပ်ကနေ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ရသေ့တောင်မြို့နယ်၊ မယူကမ်း စေတီပြင်ကျေးရွာ အနီးဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ ကျေးရွာဘက်မှာ လက်နက်ကျည် ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့လို့ ကလေးငယ် မိခင် အမျိုးသမီးတဦး အပါအဝင် လူ ၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီဒဏ်ရာရရှိသူတွေကို စေတီပြင်ဆေးရုံမှာ ဆေးကုသမှု ခံယူနေရတယ်လို့ စေတီပြင် စစ်ရှောင်စခန်း တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။
“မနေ့က စစ်တပ်က NAVY ကနေပြီးတော့ မြစ်ကို စုန်ဆန်သွားပြီးတော့ ရွာတွေကို လှမ်းပစ်တာရှိတယ်။ ရွာသားတွေ ဒဏ်ရာရတာ ၅ ယောက်လောက်ရှိတယ်။ ခံရတာက ရသေ့တောင်မြို့နယ် ဒိုးဝေချောင်း၊ နောက်ပြီး အောင်ဇေကုန်း၊ စဖိုကျွန်း၊ ကံပြင်၊ အဲဒီရွာတွေကလူတွေ ၅ ယောက်လောက် ဒဏ်ရာရတယ်။ စေတီပြင်ဆေးရုံ တင်ထားတယ် အခု။”
ဒဏ်ရာရရှိသူတွေကတော့ စဖိုကျွန်းကျေးရွာက ကလေးမိခင် မမျိုးသူဇာ ၂၃ နှစ်၊ အောင်ဇေကုန်းကျေးရွာက ၉ တန်းကျောင်းသား မောင်ကျော်ဝင်းထွန်း၊ ကံပြင်ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းက ဦးမောင်သန်းထွန်း၊ ဒိုးဝေချောင်း ကျေးရွာက ၉ တန်းကျောင်းသား မောင်ငြိမ်းသန်းနဲ့ ကိုစိုးလှိုင်ထွန်း (၂၆) နှစ်တို့ ဖြစ်ကြပါတယ်။
ဒေသခံတွေကတော့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတာ မဟုတ်ဘဲ အကြောင်းမဲ့ ပစ်ခတ်တာလို့ ဆိုပါတယ်။
တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ရသေ့တောင်မြို့နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်စဉ်ကို မသိရှိသေးဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
မေလ ၂၉ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းမှာ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ကနေ သဇင်မြိုင် နယ်ခြားစောင့်စခန်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တချို့ကို ဖမ်းဆီးသွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီဖြစ်စဉ်အပြီး ရသေ့တောင်မြို့နယ်ဘက်မှာ တပ်မတော်ဘက်ကနေ တန်ပြန် နှိမ်နင်းရေးတွေ လုပ်ဆောင်မှုတွေ ရှိနေတယ်လို့ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ဆိုပါတယ်။
“လုံခြုံရေး အကာအကွယ်ပေးနေတဲ့ စခန်းငယ်တွေကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။ တပ်မတော်အနေနဲ့တော့ တန်ပြန် အကြမ်းဖက်တိုက်ဖျက်မှု နှိမ်နင်းရေး စစ်ဆင်ရေးကို ထိရောက်စွာ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။”
လက်ရှိ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ AA အဖွဲ့တို့အကြား ရခိုင်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်ဘက်မှာ တိုက်ပွဲပြင်းထန် ဖြစ်ပွားနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလကနေ ၂၀၂၀ မေလ ၂၈ ရက်နေ့အထိ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ နှစ်ဖက် စစ်ရေးတင်းမာမှုအတွင်း အရပ်သား ၂၅၆ ဦး သေဆုံး၊ ၅၅၅ ဦး ဒဏ်ရာရပြီး ၂ သိန်းနီးပါး စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ရခိုင်တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်များ အစည်းအရုံးကနေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
---------------------------------
(Unicode)
တိုကျပှဲဖွဈမှာ စိုးရိမျမှုကွောင့ျ ရခိုငျဒသေခံ ထောငျခြီ တိမျးရှောငျ
ရခိုငျပွညျနယျမှာ နယျခွားစောင့ျစခနျးတခုကို AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့က တိုကျခိုကျခဲ့ပွီးနောကျ နောကျဆကျတှဲ တိုကျပှဲတှဖွေဈမှာ စိုးရိမျမှုတှကွေောင့ျ ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ ဒသေခံတှေ တိမျးရှောငျနကွေပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို နိုငျကှနျးအိနျ တငျပွပေးထားပါတယျ။
ရသေ့တောငျမွို့နယျထဲက သဇငျမွိုငျ နယျခွားစောင့ျစခနျးကို ပွီးခဲ့တဲ့ သောကွာနေ့တုနျးက တိုကျခိုကျခဲ့တဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ကို မွနျမာစဈတပျက လိုကျလံရှငျးလငျးနခြေိနျမှာပဲ တိုကျပှဲတှေ ကွီးထှားလာမှာကို ဒသေခံတှေ စိုးရိမျနကွေတာပါ။ ဒီအတှကျလညျး ရသေ့တောငျနဲ့ ဘူးသီးတောငျမွို့နယျ အစပျက ကြေးရှာတှကေ ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ ဒသေခံတှေ ရသေ့တောငျမွို့နယျ စတေီပွငျ စဈရှောငျစခနျးဘကျကို တိမျးရှောငျလာနကွေောငျး စခနျးတာဝနျရှိသူတဦးက ပွောပါတယျ။
“ဘူးသီးတောငျမွို့နယျက အတှငျးပွငျ၊ အိုးသညျမ၊ ဒိုးဝရှော၊ နောကျ အောငျဇယြေ အဲဒီရှာတှကေ ဘူးသီးတောငျမွို့နယျက ပွေးလာတဲ့ရှာတှေ။ ရသေ့တောငျမွို့နယျကတြော့ ဟိုတနေ့က ရဲစခနျးကို ဝငျတိုကျတုနျးကရှာ သဇငျမွိုငျ၊ ငလှမျးပွငျ၊ ပွငျရှညျ၊ ခြှတျပွငျ အဲဒီဘကျ ရှာတောျတောျမြားမြားကတော့ စတေီပွငျ ပွေးလာကွတယျ။ ၂၀၀၀ ကြောျကြောျလောကျတော့ ရှိမယျထငျတယျ။ ဖကျလိပျဘကျကိုလညျး ဆငျးပွေးတာရှိတယျ။ တိုကျပှဲဖွဈမှာကိုစိုးလို့။ ရှာနားမှာ တိုကျပှဲဖွဈရငျ ရှာသားတှကေ ကွားညပျမှာစိုးလို့ပေါ့။”
မနေ့က အောငျဇယေကြြေးရှာဘကျက ပေါကျကှဲသံနဲ့အတူ သနေတျပဈသံ ကွားရလို့ စိုးရိမျစိတျနဲ့ တိမျးရှောငျလာကွတာပါ။
ဒါ့အပွငျ ရသေ့တောငျနဲ့ ဘူးသီးတောငျမွို့နယျအစပျ မယေုမွဈဘကျမှာ တပျမတောျ ရတေပျသငျ်ဘောတှေ တကျလာတာကွောင့ျ အိုးဖောကျ ဇယြောမွိုငျဘကျက ရှာသား ၃၀၀ ခန့ျဟာ ဘူးသီးတောငျမွို့နယျ သကေံခှဆုံ ရှာဘကျကို တိမျးရှောငျနကွေတယျလို့ ခှဆုံကြေးရှာဆရာတောျ ဦးပညာဗလက မိန့ျပါတယျ။
“အခုရောကျနတေယျ ဒကာကွီး။ အိုးဖောကျကရယျ ပွီးရငျ ဇယြောမွိုငျက ရောကျကွတယျ။ လူဦးရကေတော့ အခု ရောကျလာတာက ၃၀၀ ကြောျလောကျရှိတယျ။ ဘာဖွဈလဲဆိုတော NAVY တကျလာလို့လေ။ မွဈကွောငျး တကျလာလို့လေ။ တကျလာလို့ရှိရငျ ပဈလညျး ပဈတကျလာတယျ။ သူတို့က စိုးရိမျလို့ ရှောငျလာကွတယျလေ။”
မနေ့က ရတေပျကနေ ပဈခတျမှုကွောင့ျ ရသေ့တောငျမွို့နယျ၊ မယူကမျး စတေီပွငျကြေးရှာ အနီးဝနျးကငြျမှာရှိတဲ့ ကြေးရှာဘကျမှာ လကျနကျကညြျ ကရြောကျပေါကျကှဲခဲ့လို့ ကလေးငယျ မိခငျ အမြိုးသမီးတဦး အပါအဝငျ လူ ၅ ဦး ဒဏျရာရရှိခဲ့ပါတယျ။
ဒီဒဏျရာရရှိသူတှကေို စတေီပွငျဆေးရုံမှာ ဆေးကုသမှု ခံယူနရေတယျလို့ စတေီပွငျ စဈရှောငျစခနျး တာဝနျရှိသူတဦးက ပွောပါတယျ။
“မနေ့က စဈတပျက NAVY ကနပွေီးတော့ မွဈကို စုနျဆနျသှားပွီးတော့ ရှာတှကေို လှမျးပဈတာရှိတယျ။ ရှာသားတှေ ဒဏျရာရတာ ၅ ယောကျလောကျရှိတယျ။ ခံရတာက ရသေ့တောငျမွို့နယျ ဒိုးဝခြေောငျး၊ နောကျပွီး အောငျဇကေုနျး၊ စဖိုကြှနျး၊ ကံပွငျ၊ အဲဒီရှာတှကေလူတှေ ၅ ယောကျလောကျ ဒဏျရာရတယျ။ စတေီပွငျဆေးရုံ တငျထားတယျ အခု။”
ဒဏျရာရရှိသူတှကေတော့ စဖိုကြှနျးကြေးရှာက ကလေးမိခငျ မမြိုးသူဇာ ၂၃ နှဈ၊ အောငျဇကေုနျးကြေးရှာက ၉ တနျးကြောငျးသား မောငျကြောျဝငျးထှနျး၊ ကံပွငျကယျဆယျရေးစခနျးက ဦးမောငျသနျးထှနျး၊ ဒိုးဝခြေောငျး ကြေးရှာက ၉ တနျးကြောငျးသား မောငျငွိမျးသနျးနဲ့ ကိုစိုးလှိုငျထှနျး (၂၆) နှဈတို့ ဖွဈကွပါတယျ။
ဒသေခံတှကေတော့ တိုကျပှဲဖွဈပှားတာ မဟုတျဘဲ အကွောငျးမဲ့ ပဈခတျတာလို့ ဆိုပါတယျ။
တပျမတောျ သတငျးမှနျပွနျကွားရေးအဖှဲ့ အတှငျးရေးမှူး ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးက ရသေ့တောငျမွို့နယျအတှငျး ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ ပဈခတျတိုကျခိုကျမှု ဖွဈစဉျကို မသိရှိသေးဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
မလေ ၂၉ ရကျနေ့ မနကျပိုငျးမှာ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ကနေ သဇငျမွိုငျ နယျခွားစောင့ျစခနျးကို တိုကျခိုကျခဲ့ပွီး ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတခြို့ကို ဖမျးဆီးသှားခဲ့ပါတယျ။ ဒီဖွဈစဉျအပွီး ရသေ့တောငျမွို့နယျဘကျမှာ တပျမတောျဘကျကနေ တနျပွနျ နှိမျနငျးရေးတှေ လုပျဆောငျမှုတှေ ရှိနတေယျလို့ ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးက ဆိုပါတယျ။
“လုံခွုံရေး အကာအကှယျပေးနတေဲ့ စခနျးငယျတှကေို တိုကျခိုကျခဲ့တာဖွဈတယျ။ တပျမတောျအနနေဲ့တော့ တနျပွနျ အကွမျးဖကျတိုကျဖကြျမှု နှိမျနငျးရေး စဈဆငျရေးကို ထိရောကျစှာ ဆကျလကျဆောငျရှကျနပေါတယျ။”
လကျရှိ မွနျမာစဈတပျနဲ့ AA အဖှဲ့တို့အကွား ရခိုငျမွောကျပိုငျးနဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျဘကျမှာ တိုကျပှဲပွငျးထနျ ဖွဈပှားနဆေဲ ဖွဈပါတယျ။
၂၀၁၈ ခုနှဈ ဒီဇငျဘာလကနေ ၂၀၂၀ မလေ ၂၈ ရကျနေ့အထိ ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ နှဈဖကျ စဈရေးတငျးမာမှုအတှငျး အရပျသား ၂၅၆ ဦး သဆေုံး၊ ၅၅၅ ဦး ဒဏျရာရပွီး ၂ သိနျးနီးပါး စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေတယျလို့ ရခိုငျတိုငျးရငျးသား မြိုးနှယျမြား အစညျးအရုံးကနေ ထုတျပွနျထားပါတယျ။