ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက မြို့နယ်တချို့မှာ မြန်မာစစ်တပ်က ကုန်းလမ်း ရေလမ်းတွေကို ပိတ်ထားတာ လနဲ့ချီကြာနေပြီမို့ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ အဆမတန်မြင့်တက်နေပါတယ်။ ဘူသီးတောင်နဲ့ မောင်တောမှာဆိုရင် ကုန်းဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်နေ ရုံသာမက ကုန်ပစ္စည်းတွေ ပြတ်လပ်တဲ့အခြေအနေ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောဆိုကြပါ တယ်။ ဘူသီးတောင်မြို့နယ်နဲ့ မောင်တောမြို့နယ်တွေက အခြေအနေ သတင်းပေးပို့ချက်ကို မဆုမွန်က တင်ပြပေးပါမယ်။
စစ်ကောင်စီနဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့အကြား တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်နေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်၊ မောင်တောမြို့နယ်အပါအဝင် မြို့နယ် တော်တော်များများမှာ ကုန်လမ်း ရေလမ်းတွေကို စစ်တပ်က ပိတ်ထားသလို ကုန်စည်သယ်ယူခွင့်ပါ တားမြစ်ခံထားပါတယ်။ ဒီလို လမ်းတွေ ပိတ်ထားတာ ၃ လ ကျော်သွားပြီမို့ ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်နဲ့ မောင်တောမြို့နယ်မှာ ဒေသခံတွေ စားဝတ်နေရေး အခက်တွေ့နေကြတယ်လို့ မောင်တောဒေသခံ အမျိုးသမီးတဦးက အခုလိုပြောပါတယ်။
“ဘူးသီးတောင် မောင်တောဆိုတာက လမ်းတွေကလည်း ပိတ်ထားတယ်၊ စစ်တွေဖက်က ဆိုရင်လည်း လမ်းတွေပိတ်ထားတယ်ဆိုတော့ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ အရင်ကဆိုရင် ဓာတ်ဆီတ လီတာကို ၂ထောင်ကျော်လောက်ကနေ အခုဆိုရင် တလီတာကို ၅ ထောင်၊ စားဆီတလီတာကို အရင်ကဆိုရင် ၂၅၀၀၊ ၂၀၀၀ အခုဆိုရင် ဆီတလီတာကို ၇၅၀၀၊ ၈၀၀၀ အဲလောက် ပေးရတယ်၊ ကြက်သွန်နီတပိဿာကို ၄ ထောင်လောက်ကနေ အခု ၁ သောင်းကျော် ပေးရတယ်ပေါ့နော်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းကလည်း ပုဏ္ဏာကျွန်းမြို့အထွက် စစ်တွေ-ရန်ကုန် ကားလမ်းမမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် ဒီကနေ့အထိ လမ်းတွေ ပိတ်ထားပါတယ်။ အခုလို ကုန်လမ်းတွေပိတ်ထားတဲ့အတွက် ရန်ကုန်နဲ့ တခြားတိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်တွေက လာတဲ့ ကုန်တင်းကားတွေဟ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်မှာ ပိတ်မိနေပြီး ပြည်ပပို့ကုန်တွေကို အဓိကထား စားသုံးနေရတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ မြို့တော်စစ်တွေမှာ အခြေခံစားသောက်ကုန်တွေ ဈေး၂ ဆမြင့် တက်သွားတယ်လို့လည်း စစ်တွေဒေသခံ တွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ စစ်တွေဒေသခံ တဦးဖြစ်တဲ့ မခင်ခင်သန်းက ကုန်ဈေးနှုန်းအခြေအနေ အခုလိုပြောပါတယ်။
“ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ အကုန်လုံး ဈေးတက်သွားတယ်၊ အရင်က ငါးရာဖိုးလောက်ဆိုရင် အိမ်မှာ လူသုံးယောက်လောက် တနပ်စာ စားဖို့ရတယ်၊ အခုက ၁ ထောင်ဖိုးလောက်ဝယ်မှ တထပ်စာစားရတဲ့ အအေခြအနေမျိုး တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့နေ့ကဆိုရင် ငရုပ်သီးစိမ်းတွေဘာတွေ ဈေးထဲမှာ မရှိတော့ဘူး၊ ရှိတဲ့ဟာကလည်း တထောင်ဖို့ ဆိုရင် ၇ လုံး လုံး အဲလောက်ပဲရတယ်ဆိုတဲ့ အခြေအနေရှိခဲ့တယ်ပေါ့နော်။”
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ လမ်းတွေ ပိတ်ထားတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စစ်တပ်ဘက်က တစုံတရာထုတ်ပြန်ပြောဆိုတာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။ ဒေသခံတွေကတော့ အချိန်ကြာလာတာနဲ့ အမျှ စားဝတ်နေရေးနဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက် အခက်အခဲတွေ တိုးလာတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ လမ်းပိတ်ထားတာကိုအပြစ်မဆိုလိုပါဘူး၊ စစ်ဖြစ်တယ်ဆိုတော့ ပြည်သူလူထုတွေအတွက် အန္တရာယ်ရှိလာမယ်၊ အဲတာကြောင့် လမ်းတွေပိတ်ထားရင်လည်း စားဝတ်နေရေး ကျန်းမာ ရေးအတွက် လမ်းဖွင့်စေချင်တယ်ပေါ့နော်၊ မိန်းကလေးတွေ မသွားရရင်တောင် ယောကျာ်း လေးတွေ အရေးကြီးတဲ့ သူတွေ သွားလို့မရအောင် တလ တကြိမ်ဖြစ်ဖြစ် တပတ်တကြိမ် တရွာက ဘယ်လောက်ဘယ်လောက် သွားဆိုပြီး အဲလိုဖြစ်စေချင်တယ်။”
ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ စစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖြစ်ပွားနေသလို တိုက်ပွဲအတွင်း မကြာခဏဆိုသလို အရပ်သားတွေ ထိခိုက်သေဆုံး ဒဏ်ရာရတာတွေလည်း တိုးလာနေပါတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့နေရာတွေမှာ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဒေသခံတွေ ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေး နေကြပြီး စစ်ဘေးရှာင် ဒုက္ခသည် တွေလည်း တိုးလာနေပါတယ်။
Unicode
ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးက မွို့နယျတခြို့မှာ မွနျမာစဈတပျက ကုနျးလမျး ရလေမျးတှကေို ပိတျထားတာ လနဲ့ခြီကွာနပွေီမို့ ကုနျဈေးနှုနျးတှေ အဆမတနျမွင့ျတကျနပေါတယျ။ ဘူသီးတောငျနဲ့ မောငျတောမှာဆိုရငျ ကုနျးဈေးနှုနျးတှေ မွင့ျတကျနေ ရုံသာမက ကုနျပစ်စညျးတှေ ပွတျလပျတဲ့အခွအေနေ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောဆိုကွပါ တယျ။ ဘူသီးတောငျမွို့နယျနဲ့ မောငျတောမွို့နယျတှကေ အခွအေနေ သတငျးပေးပို့ခကြျကို မဆုမှနျက တငျပွပေးပါမယျ။
စဈကောငျစီနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့အကွား တိုကျပှဲ ပွငျးထနျနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျက ဘူးသီးတောငျမွို့နယျ၊ မောငျတောမွို့နယျအပါအဝငျ မွို့နယျ တောျတောျမြားမြားမှာ ကုနျလမျး ရလေမျးတှကေို စဈတပျက ပိတျထားသလို ကုနျစညျသယျယူခှင့ျပါ တားမွဈခံထားပါတယျ။ ဒီလို လမျးတှေ ပိတျထားတာ ၃ လ ကြောျသှားပွီမို့ ဘူးသီးတောငျမွို့နယျနဲ့ မောငျတောမွို့နယျမှာ ဒသေခံတှေ စားဝတျနရေေး အခကျတှေ့နကွေတယျလို့ မောငျတောဒသေခံ အမြိုးသမီးတဦးက အခုလိုပွောပါတယျ။
“ဘူးသီးတောငျ မောငျတောဆိုတာက လမျးတှကေလညျး ပိတျထားတယျ၊ စဈတှဖေကျက ဆိုရငျလညျး လမျးတှပေိတျထားတယျဆိုတော့ ကုနျဈေးနှုနျးတှေ အရငျကဆိုရငျ ဓာတျဆီတ လီတာကို ၂ထောငျကြောျလောကျကနေ အခုဆိုရငျ တလီတာကို ၅ ထောငျ၊ စားဆီတလီတာကို အရငျကဆိုရငျ ၂၅၀၀၊ ၂၀၀၀ အခုဆိုရငျ ဆီတလီတာကို ၇၅၀၀၊ ၈၀၀၀ အဲလောကျ ပေးရတယျ၊ ကွကျသှနျနီတပိူာကို ၄ ထောငျလောကျကနေ အခု ၁ သောငျးကြောျ ပေးရတယျပေါ့နောျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးကလညျး ပုဏ်ဏာကြှနျးမွို့အထှကျ စဈတှေ-ရနျကုနျ ကားလမျးမမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့တာကွောင့ျ ဒီကနေ့အထိ လမျးတှေ ပိတျထားပါတယျ။ အခုလို ကုနျလမျးတှပေိတျထားတဲ့အတှကျ ရနျကုနျနဲ့ တခွားတိုငျးနဲ့ ပွညျနယျတှကေ လာတဲ့ ကုနျတငျးကားတှဟေ ပုဏ်ဏားကြှနျးမွို့နယျမှာ ပိတျမိနပွေီး ပွညျပပို့ကုနျတှကေို အဓိကထား စားသုံးနရေတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျရဲ့ မွို့တောျစဈတှမှော အခွခေံစားသောကျကုနျတှေ ဈေး၂ ဆမွင့ျ တကျသှားတယျလို့လညျး စဈတှဒေသေခံ တှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။ စဈတှဒေသေခံ တဦးဖွဈတဲ့ မခငျခငျသနျးက ကုနျဈေးနှုနျးအခွအေနေ အခုလိုပွောပါတယျ။
“ ဟငျးသီးဟငျးရှကျတှေ အကုနျလုံး ဈေးတကျသှားတယျ၊ အရငျက ငါးရာဖိုးလောကျဆိုရငျ အိမျမှာ လူသုံးယောကျလောကျ တနပျစာ စားဖို့ရတယျ၊ အခုက ၁ ထောငျဖိုးလောကျဝယျမှ တထပျစာစားရတဲ့ အအခွေအနမြေိုး တိုကျပှဲဖွဈတဲ့နေ့ကဆိုရငျ ငရုပျသီးစိမျးတှဘောတှေ ဈေးထဲမှာ မရှိတော့ဘူး၊ ရှိတဲ့ဟာကလညျး တထောငျဖို့ ဆိုရငျ ၇ လုံး လုံး အဲလောကျပဲရတယျဆိုတဲ့ အခွအေနရှေိခဲ့တယျပေါ့နောျ။”
ရခိုငျပွညျနယျမှာ လမျးတှေ ပိတျထားတာနဲ့ ပတျသကျပွီး စဈတပျဘကျက တစုံတရာထုတျပွနျပွောဆိုတာမြိုး မရှိသေးပါဘူး။ ဒသေခံတှကေတော့ အခြိနျကွာလာတာနဲ့ အမြှ စားဝတျနရေေးနဲ့ ကနြျးမာရေးအတှကျ အခကျအခဲတှေ တိုးလာတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ လမျးပိတျထားတာကိုအပွဈမဆိုလိုပါဘူး၊ စဈဖွဈတယျဆိုတော့ ပွညျသူလူထုတှအေတှကျ အန်တရာယျရှိလာမယျ၊ အဲတာကွောင့ျ လမျးတှပေိတျထားရငျလညျး စားဝတျနရေေး ကနြျးမာ ရေးအတှကျ လမျးဖှင့ျစခေငြျတယျပေါ့နောျ၊ မိနျးကလေးတှေ မသှားရရငျတောငျ ယောကြာျး လေးတှေ အရေးကွီးတဲ့ သူတှေ သှားလို့မရအောငျ တလ တကွိမျဖွဈဖွဈ တပတျတကွိမျ တရှာက ဘယျလောကျဘယျလောကျ သှားဆိုပွီး အဲလိုဖွဈစခေငြျတယျ။”
ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ စဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ကွား တိုကျပှဲတှေ ပွငျးပွငျးထနျထနျ ဖွဈပှားနသေလို တိုကျပှဲအတှငျး မကွာခဏဆိုသလို အရပျသားတှေ ထိခိုကျသဆေုံး ဒဏျရာရတာတှလေညျး တိုးလာနပေါတယျ။ တိုကျပှဲဖွဈပှားတဲ့နရောတှမှော ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ ဒသေခံတှေ ဘေးလှတျရာကို ထှကျပွေး နကွေပွီး စဈဘေးရှာငျ ဒုက်ခသညျ တှလေညျး တိုးလာနပေါတယျ။