[Zawgyi/Unicode]
ရခိုင်ပြည်နယ် ရသေ့တောင်မြို့နယ် မေယုမြစ်အတွင်း ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့နဲ့ မြန်မာရေတပ်သင်္ဘော ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့လို့ အနီးအနား အရပ်သားတွေ တိမ်းရှောင်နေရတဲ့အခြေအနေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က တင်ဆက်ပေးပါမယ်။
ရသေ့တောင်မြို့နယ် မေယုမြစ်အတွင်းက မြန်မာရေတပ်သင်္ဘောကို AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကနေ ဒီမနက်မှာ လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့လို့ နှစ်ဘက်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားကြောင်း ရသေ့တောင်မြို့ပရဟိတအဖွဲ့ဝင် ကိုဘက္ကာကပြောပါတယ်။
“မေယုကမ်းရဲ့ အရှေ့ဘက်ကမ်းဟုတ်တယ်။ AA ဘက်ကလည်း သူတို့လာတဲ့ လမ်းကြောင်းကို အဲဒီလိုမျိုးပစ်တယ်လို့ ပြောတယ်။ ရေတပ်ကလည်း တောက်လျှောက်ပစ်ပြီးတော့ နည်းနည်း နောနောမဟုတ်ဘူး ပစ်ကြတာ။”
ဒီလိုပစ်ခတ်မှုတွေကြောင့် မေယုမြစ်အရှေ့ဘက်ကမ်းမှာ ရှိတဲ့ရွာတွေက ရွာသားတွေ ဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင် ထွက်ပြေးနေရတယ်လို့ ရွှေလောင်းတင်ရွာသားတဦး ပြောပါတယ်။
“ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်တာကတော့ မြင်းဂန်းချောင်းကြားနဲ့ ကံပြင်ကြားကဖြစ်တာ။ အဲဒါ အသံကြားလို့ ရွာသားတွေ ကြောက်လန့် ပြီးထွက်ပြေးနေရတာ။ ကျနော်တို့ ရွှေလောင်းတင်ရယ် ကံပြင်ရယ် မြင်းဂန်းချောင်းရယ် နီးစပ်တဲ့ရွာတွေကတော့ ထွက်ပြေးရတာပေါ့။ ရွာသားတွေကတော့ ထိခိုက်မှု မရှိဘူး။ ဒါပေမဲ့ မြင်းဂန်းချောင်း ဘုန်းကြီးကျောင်း ရှေ့မျက်နှာက လက်နက်ကြီးကျလို့ ပြိုပျက်ပျက်စီးခဲ့တယ်။”
ဒီနေ့ နံနက်ပိုင်း ၄ နာရီ ခွဲကျော်အချိန်မှာ မေယုမြစ်အတွင်းက မြန်မာစစ်တပ်ရေယာဉ်ကို AA ဘက်က လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်အပြီး ရေယာဉ်ဘက်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ကျေးရွာဘက်ကို ပြန်လည်ပစ်ခတ်တာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ရသေ့တောင်မြို့နယ် မေယုမြစ်အတွင်း မြန်မာရေတပ်သင်္ဘော ပစ်ခတ်ခံရမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တပ်မတော်ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာ အခုလိုပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ မနက် ၆ နာရီမှာကျတော့ ရွှေလောင်းတင်ရွာအနားလေးမှာတဲ့ ရသေ့တောင်ဘက်ကပဲ ပစ်ခတ်ခံရတာရှိတယ်။ ဒီဘက်ကပြန်လည်ပစ်ခတ်တာ ရှိတယ်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိမှုတော့ မရှိပါဘူး။”
အလားတူ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်ဘက်ကလည်း ဒီကနေ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သတင်းရောက်ရှိတာ မရှိသေးဘူးလို့ AA ပြောခွင့်ရခိုင်သုခကပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့အကြား ရသေ့တောင်မြို့နယ် ဆောက်ခတ်ကျေးရွာမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ရွာသား ၄၉ ဦး ပိတ်မိနေခဲ့ပါတယ်။
ဒီပိတ်မိရွာသားတွေကို သံဃာတော်တွေနဲ့ ပရဟိတအဖွဲ့တွေက သွားရောက်ကယ်ထုတ်ခဲ့ကြပြီး လက်ရှိမြို့နယ် အားကစားရုံမှာ ယာယီနေရာချထားပေးပါတယ်။
ဆောက်ခတ်ကျေးရွာမှာ မြန်မာစစ်တပ်ကနေ နေရာယူထားဆဲ အခြေအနေကြောင့် ဒီစစ်ရှောင်တွေ နေရပ်ပြန်ဖို့ မဖြစ်နိုင်သေးဘူးလို့ ရသေ့တောင်မြို့ ပရဟိတအဖွဲ့ဝင် ကိုဘက္ကာကပြောပါတယ်။
“ဆောက်ခတ်ကျေးရွာက စစ်ရှောင်လာကြတဲ့သူတွေကို အရှေ့တောင်ရပ်ကွက်ဓမ္မာရုံကို ဒီနေ့ ပြောင်းရွှေ့ပြီးသွားနေကြပြီး။ ဆောက်ခတ်တရွာလုံးက အဲဒီဘက်ကိုပြန်လို့ မရတော့ဘူး။ လယ်လုပ်တဲ့လူတွေလည်း ဒီလအတွင်းမှာမှ လယ်ကို ပြတ်အောင် မလုပ်လိုက်ရလို့ရှိရင် အဆင်မပြေတော့ဘူး။ အဲဒီမှာစစ်ကြောင်းကလည်း ရွာက မထွက်ဘူးဆိုတော့ မိုးတွင်းမှာ ဒီမှာမိုးခိုနေရတဲ့ အနေအထားဖြစ်သွားပြီ။”
ရသေ့တောင်မြို့ရောက် ဆောက်ခတ်ကျေးရွာစစ်ရှောင်တွေအနေနဲ့ စားသောက်ရေးမှာ အခက်တွေ့နေတယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲဆက်လက်ဖြစ်ပွါးနေဆဲဖြစ်ပြီး တပ်မတော်အနေနဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း AA အဖွဲ့တည်ရှိမှုကိုလက်မခံသလို AA ဘက်ကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ် အတွင်းအခြေပြုရေးကို ဦးတည်နေတာကြောင့် အပစ်ရပ်စဲရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ခက်ခဲဦးမယ့် အခြေအနေမှာ ရှိနေပါတယ်။
၂၀၁၈ နှစ်ကုန်ပိုင်းကနေ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အထိ နှစ်ဘက်တိုက်ပွဲစဉ်အတွင်း အရပ်သား ၂၀၀,၀၀၀ နီးပါးစစ်ရှောင်နေရပြီး သေဆုံးသူ ၂၅၀ ကျော်၊ ဒဏ်ရာရရှိသူ ၅၅၀ ကျော်ရှိနေပြီးလို့ ရခိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေက စစ်တမ်းကောက်ယူထားပါတယ်။
[Unicode Version]
မယေုမွဈအတှငျး ရတေပျသငျ်ဘောနဲ့ AA အဖှဲ့ကွား ပဈခတျမှုကွောင့ျ ဒသေခံမြားထှကျပွေး
ရခိုငျပွညျနယျ ရသေ့တောငျမွို့နယျ မယေုမွဈအတှငျး ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့နဲ့ မွနျမာရတေပျသငျ်ဘော ပဈခတျမှု ဖွဈပှားခဲ့လို့ အနီးအနား အရပျသားတှေ တိမျးရှောငျနရေတဲ့အခွအေနကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက တငျဆကျပေးပါမယျ။
ရသေ့တောငျမွို့နယျ မယေုမွဈအတှငျးက မွနျမာရတေပျသငျ်ဘောကို AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ကနေ ဒီမနကျမှာ လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျခဲ့လို့ နှဈဘကျတိုကျပှဲဖွဈပှားကွောငျး ရသေ့တောငျမွို့ပရဟိတအဖှဲ့ဝငျ ကိုဘက်ကာကပွောပါတယျ။
“မယေုကမျးရဲ့ အရှေ့ဘကျကမျးဟုတျတယျ။ AA ဘကျကလညျး သူတို့လာတဲ့ လမျးကွောငျးကို အဲဒီလိုမြိုးပဈတယျလို့ ပွောတယျ။ ရတေပျကလညျး တောကျလြှောကျပဈပွီးတော့ နညျးနညျး နောနောမဟုတျဘူးပဈကွတာ။”
ဒီလိုပဈခတျမှုတှကွေောင့ျ မယေုမွဈအရှေ့ဘကျကမျးမှာ ရှိတဲ့ရှာတှကေ ရှာသားတှေ ဘေးလှတျရာကို တိမျးရှောငျ ထှကျပွေးနရေတယျလို့ ရှှလေောငျးတငျရှာသားတဦး ပွောပါတယျ။
“ပဈခတျမှု ဖွဈတာကတော့ မွငျးဂနျးခြောငျးကွားနဲ့ ကံပွငျကွားကဖွဈတာ။ အဲဒါ အသံကွားလို့ ရှာသားတှေ ကွောကျလန့ျ ပွီးထှကျပွေးနရေတာ။ ကနြောျတို့ ရှှလေောငျးတငျရယျ ကံပွငျရယျ မွငျးဂနျးခြောငျးရယျ နီးစပျတဲ့ရှာတှကေတော့ ထှကျပွေးရတာပေါ့။ ရှာသားတှကေတော့ ထိခိုကျမှု မရှိဘူး။ ဒါပမေဲ့ မွငျးဂနျးခြောငျး ဘုနျးကွီးကြောငျး ရှေ့မကြျနှာက လကျနကျကွီးကလြို့ ပွိုပကြျပကြျစီးခဲ့တယျ။”
ဒီနေ့ နံနကျပိုငျး ၄ နာရီ ခှဲကြောျအခြိနျမှာ မယေုမွဈအတှငျးက မွနျမာစဈတပျရယောဉျကို AA ဘကျက လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျအပွီးရယောဉျဘကျက လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ကြေးရှာဘကျကို ပွနျလညျပဈခတျတာလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ရသေ့တောငျမွို့နယျ မယေုမွဈအတှငျး မွနျမာရတေပျသငျ်ဘော ပဈခတျခံရမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး တပျမတောျပွောခှင့ျရ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးကို ဆကျသှယျမေးမွနျးရာမှာ အခုလိုပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ မနကျ ၆ နာရီမှာကတြော့ ရှှလေောငျးတငျရှာအနားလေးမှာတဲ့ ရသေ့တောငျဘကျကပဲ ပဈခတျခံရတာရှိတယျ။ ဒီဘကျကပွနျလညျပဈခတျတာ ရှိတယျ။ ထိခိုကျဒဏျရာ ရရှိမှုတော့ မရှိပါဘူး။”
အလားတူ ရခိုငျလကျနကျကိုငျဘကျကလညျး ဒီကနေ့ ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုအခွအေနနေဲ့ ပတျသကျပွီး သတငျးရောကျရှိတာ မရှိသေးဘူးလို့ AA ပွောခှင့ျရခိုငျသုခကပွောပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ဇှနျလ ၁၁ ရကျနေ့မှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့အကွား ရသေ့တောငျမွို့နယျ ဆောကျခတျကြေးရှာမှာ တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့ပွီး ရှာသား ၄၉ ဦး ပိတျမိနခေဲ့ပါတယျ။
ဒီပိတျမိရှာသားတှကေို သံဃာတောျတှနေဲ့ ပရဟိတအဖှဲ့တှကေ သှားရောကျကယျထုတျခဲ့ကွပွီး လကျရှိမွို့နယျ အားကစားရုံမှာ ယာယီနရောခထြားပေးပါတယျ။
ဆောကျခတျကြေးရှာမှာ မွနျမာစဈတပျကနေ နရောယူထားဆဲ အခွအေနကွေောင့ျ ဒီစဈရှောငျတှေ နရေပျပွနျဖို့ မဖွဈနိုငျသေးဘူးလို့ ရသေ့တောငျမွို့ ပရဟိတအဖှဲ့ဝငျ ကိုဘက်ကာကပွောပါတယျ။
“ဆောကျခတျကြေးရှာက စဈရှောငျလာကွတဲ့သူတှကေို အရှေ့တောငျရပျကှကျဓမ်မာရုံကို ဒီနေ့ ပွောငျးရှှေ့ပွီးသှားနကွေပွီး။ ဆောကျခတျတရှာလုံးက အဲဒီဘကျကိုပွနျလို့ မရတော့ဘူး။ လယျလုပျတဲ့လူတှလေညျး ဒီလအတှငျးမှာမှ လယျကို ပွတျအောငျ မလုပျလိုကျရလို့ရှိရငျ အဆငျမပွတေော့ဘူး။ အဲဒီမှာစဈကွောငျးကလညျး ရှာက မထှကျဘူးဆိုတော့ မိုးတှငျးမှာ ဒီမှာမိုးခိုနရေတဲ့ အနအေထားဖွဈသှားပွီ။”
ရသေ့တောငျမွို့ရောကျ ဆောကျခတျကြေးရှာစဈရှောငျတှအေနနေဲ့ စားသောကျရေးမှာ အခကျတှေ့နတေယျလို့ သူက ဆိုပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ တိုကျပှဲဆကျလကျဖွဈပှါးနဆေဲဖွဈပွီး တပျမတောျအနနေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး AA အဖှဲ့တညျရှိမှုကိုလကျမခံသလို AA ဘကျကတော့ ရခိုငျပွညျနယျ အတှငျးအခွပွေုရေးကို ဦးတညျနတောကွောင့ျ အပဈရပျစဲရေးနဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ခကျခဲဦးမယ့ျ အခွအေနမှော ရှိနပေါတယျ။
၂၀၁၈ နှဈကုနျပိုငျးကနေ ၂၀၂၀ ခုနှဈအထိ နှဈဘကျတိုကျပှဲစဉျအတှငျး အရပျသား ၂၀၀,၀၀၀ နီးပါးစဈရှောငျနရေပွီး သဆေုံးသူ ၂၅၀ ကြောျ၊ ဒဏျရာရရှိသူ ၅၅၀ ကြောျရှိနပွေီးလို့ ရခိုငျအဖှဲ့အစညျးတှကေ စဈတမျးကောကျယူထားပါတယျ။
