(zawgyi/unicode)
နိုင်ငံတဝှမ်းအကျဉ်းချခံနေရတဲ့ အကျဉ်းသား ၇,၀၀၀ ကျော်ကို စိန်ရတု လွတ်လပ်ရေးအထိမ်းအမှတ်နဲ့ လူမှုရေးထောက်ထားမှုအရ ခြွင်းချက်ထားပြီး လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးတယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ အခု လတ်တလော လွတ်လာသူတွေထဲမှာ နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတချို့နဲ့ သတင်းထောက်တချို့ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်က မေးမြန်းသတင်းပေးပို့ထားတာကို ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ဒီနေ့ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်မှာကျရောက်တဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ်နဲ့ လူမှုရေးအရ ထောက်ထားမှုအရ စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌကနေ အကျဉ်းသား ၇,၀၁၂ ဦး လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးတယ်လို့ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လူသတ်မှု၊ လက်နက်မှု၊ မတရားအသင်းဆက်သွယ်မှု၊ မူးယစ်ပြစ်မှု၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာပြစ်မှု၊ အကြမ်းဖက်ဥပဒေချိုးဖောက်မှုနဲ့ အဂတိလိုက်စားမှုများမှအပ အခြားပြစ်မှုတွေနဲ့အကျဉ်းချခံနေရသူတွေကို ပြစ်ဒဏ်ရဲ့ ၆ ပုံ တပုံ လွတ်ငြိမ်းသက်သာခွင့်ပြုလိုက်တယ်လို့လည်း စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ အမိန့်ကြေညာစာအမှတ် ၁/၂၀၂၃ အရကတော့အကျဉ်းသား ၇,၀၁၂ ဦး ပြစ်ဒဏ်ကနေလွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးထားပါတယ်။ အကျုံးဝင်သူတွေတော့ ပါမှာပါ။ ၂/၂၀၂၃ အရကတော့ခုနကပြောတဲ့ ၇,၀၁၂ ဦး လွတ်ငြိမ်းခွင့်အပြင် အမှုကြီး ၈ မှု၊ အမှုကြီး ၈ မှု ဆိုတာက လူသတ်မှု၊ မုဒိန်းမှုတို့၊ ပေါက်ကွဲစေတတ်တဲ့အမှု၊ လက်နက်မှု၊ မူးယစ်ဆေးဝါးမှု၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်၊ အကြမ်းဖက် တိုက်ဖျက်ရေးအရအမှုတွေ၊ အဂတိအမှုတွေ၊ အဲ ၈ မှုတွေမှအပ ကျန်တဲ့အမှုတွေနဲ့ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရတဲ့သူတွေကို ပြစ်ဒဏ်ရဲ့ ၆ ပုံ ၁ ပုံ သက်သာခွင့်ပေးတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါတွေနဲ့အကျုံးဝင်သူတွေအားလုံး လျှော့ပေါ့ခွင့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။”
ထောင်ဒဏ် ၃၃ နှစ်ချခံထားရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နေအိမ်အကျယ်ချုပ်သဘော ပြောင်းထားမယ်ဆိုတဲ့သတင်းတွေ ထွက်နေတဲ့အပေါ်မှာတော့ စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက အတည်မပြုသလို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပြစ်ဒဏ်တွေလျှော့ပေါ့နိုင်ခြေနဲ့ပတ်သက်လို့လည်း မှတ်ချက်တစုံတရာပေးဖို့ ငြင်းပါတယ်။ ထောင်အပြစ်ဒဏ်ရဲ့ ၆ ပုံတပုံ လျှော့ပေါ့ပေးတဲ့ ကြေညာချက်အရဆိုရင်တော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် NLD အစိုးရ လက်ထက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေရော၊ ထင်ရှားတဲ့ တက်ကြွ လှုပ်ရှားသူတွေရော ပြစ်ဒဏ်လျှော့ပေါ့မှု များများစားစား ရနိုင်ဖွယ်မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း အဂတိလိုက်စားမှု စွဲချက်နဲ့ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရတဲ့ စစ်ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်း NLD အစိုးရ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး သူရဦးအောင်ကိုကတော့ မနေ့ညပိုင်းကတည်းက ထောင်ကလွတ်ပြီး နေအိမ်ကို ပြန်လည်ရောက်ရှိလာပါတယ်။
ဒီကနေ့ ပြန်လွတ်လာတဲ့အထဲမှာတော့ စာရေးဆရာလည်းဖြစ်၊ ပရဟိတမိခင်လို့လည်းတင်စားကြတဲ့ NLD အစိုးရလက်ထက် ရန်ကုန်စည်ပင်ကော်မတီဝင်ဟောင်း စာရေးဆရာဒေါ်သန်းမြင့်အောင် ၊ စာရေးဆရာ ဦးထင်လင်းဦး၊ ကချင်အမျိုးသား ကွန်ကရက်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အမ်ကောန်လ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှား သူတချို့ဖြစ်တဲ့ ဦးအောင်ဖုန်းမော်၊ ဦးမျိုးတေဇာမောင်၊ ကိုအေးအောင်၊ ဒေါက်တာ အာကာမိုးသူ၊ ကိုလေပြေစိုးမိုးတို့အပါအဝင် သတင်းထောက်တချို့ ပါဝင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒေါက်တာအမ်ကောန်လ က လွတ်မြောက်လာတာနဲ့ပတ်သက်လို့ သူနဲ့နီးစပ်သူတဦးက ခုလို အတည်ပြုပါတယ်။
“ဟုတ်ကဲ့။ ပြန်လွတ်သွားပြီ။ ဒီနေ့တနာရီခွဲမှာ မြစ်ကြီးနားထောင်ကနေပြန်လွတ်တယ်။ ကျန်းမာရေး ကောင်းပါတယ်။ ခုလောလောဆယ် ပါတီကလူတွေနဲ့တူတူရှိနေပါတယ်။”
အကျဉ်းသား ၇ ထောင်ကျော် ဒီလိုလွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးလိုက်ပေးတဲ့အထဲမှာ အခု ရရှိတဲ့စာရင်းတွေအရတော့ နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ဆယ်ဂဏန်းလောက်ပဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပြစ်ဒဏ် က လွတ်မြောက်လာသူတွေကို ခြွင်းချက်စည်းမျဉ်းထားတာဟာ လွတ်လာပေမယ့် နှောင်ကြိုးသဘောမျိုးဖြစ်နေတယ်လို့ ဥပဒေပညာရှင်တဦးက ဝေဖန်ပါတယ်။
“တကယ်လိုအပ်နေတာသည် ချွင်းချက်မရှိတဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်တွေလို အပ်တာပေါ့။ ဘယ်ပုဒ်မ ဘယ်ပြစ်ဒဏ်တွေ မပါဘူး။ ဟိုဟာမပါဘူး။ ဟိုလူမပါဘူး၊ ဒီလူမပါဘူး။ အားလုံးကို အကျုံးဝင်တဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဖြစ်ဖို့လိုတာပေါ့။ ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းခွင့်ဆိုတာမှာလည်း နှောင်ကြိုးက ပါသေးတယ်။ နောက်ဒါမျိူးလုပ်လို့ကတော့ အရင်ပြစ်ဒဏ်တွေပါ ပြန်ကျခံရမယ်ဆိုတဲ့ နှောင်ကြိုးတွေပါနေတာဆိုတော့ ပြည့်ပြည့်ဝဝ ဝမ်းမြောက်တဲ့သဘောမဆောင်ဘူး။ နိုင်ငံရေးအရ တုပ်နှောင်ပြီး လွှတ်တာဖြစ်တဲ့အတွက် ဥပဒေသမားတွေအမြင်အရ ဒါကို ဆရာတို့ကမနှစ်သက်ဘူး။ သဘောမကျဘူး။ ဘယ်အပြစ်နဲ့ပဲ ကျနေနေ တဘက်မှာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးတယ်ဆိုရင် အကျဉ်းသားအကုန်လုံး တပြေးညီအကျိုးခံစားခွင့်သက်ရောက်မှ ဝမ်းမြောက်ကြိုဆိုစရာလို့ မြင်တယ်။ အခုက ပေါက္ခရဝဿမိုး ကွက်ကျားရွာတဲ့မိုးပါပဲ။ လွှတ်ချင်တဲ့လူမှ လွှတ်မယ်။ ဟိုဘက်က ၆ ပုံ ၁ ပုံကလည်း ပေးချင်တဲ့လူမှ ပေးမယ်။ လတ်တလောအရ နိုင်ငံတကာဖိအားကို လျော့ရုံသက်သက်ပဲ။ နိုင်ငံရေးအရ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခံထားရသူတွေအတွက်တော့ ဘာမှ ထိရောက်တဲ့ရလဒ်တခုမဟုတ်ဘူးလို့ပဲ မြင်ပါတယ်။”
နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPP ထုတ်ပြန်ချက်အရ အာဏာသိမ်းချိန်ကနေ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃ ရက်နေ့ထိ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခြင်းခံထားရသူ စုစုပေါင်း ၁၄,၀၀၀ နီးပါးရှိပြီး အဲဒီထဲကမှ အယောက် ၂,၀၀၀ ကျော် ထောင်ဒဏ်ကျခံထားရတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒီထဲမှာ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာသူဦးရေက အယောက် ၃,၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ နောက်ပြီး နွေဦးတော်လှန်ရေးနဲ့ဆက်စပ်လို့ သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရပြီး အကျဉ်းထောင်တွေထဲ ထိန်းသိမ်းခံနေရသူစုစုပေါင်းက အယောက် ၁၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
===============
(unicode)
အကဉြျးသား ၇၀၁၂ ဦး စိနျရတုလှတျလပျရေးနေ့မှာ လှှတျပေး
နိုငျငံတဝှမျးအကဉြျးခခြံနရေတဲ့ အကဉြျးသား ၇,၀၀၀ ကြောျကို စိနျရတု လှတျလပျရေးအထိမျးအမှတျနဲ့ လူမှုရေးထောကျထားမှုအရ ခွှငျးခကြျထားပွီး လှတျငွိမျးခှင့ျပေးတယျလို့ စဈကောငျစီက ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ အခု လတျတလော လှတျလာသူတှထေဲမှာ နိုငျငံရေးတကျကွှလှုပျရှားသူတခြို့နဲ့ သတငျးထောကျတခြို့ ပါဝငျခဲ့ပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျက မေးမွနျးသတငျးပေးပို့ထားတာကို ကိုဇောျဝငျးလှိုငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ဒီနေ့ ဇနျနဝါရီလ ၄ ရကျမှာကရြောကျတဲ့ လှတျလပျရေးနေ့ အထိမျးအမှတျနဲ့ လူမှုရေးအရ ထောကျထားမှုအရ စဈကောငျစီဥက်ကဋ်ဌကနေ အကဉြျးသား ၇,၀၁၂ ဦး လှတျငွိမျးခှင့ျပေးတယျလို့ ကွညောခဲ့ပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ လူသတျမှု၊ လကျနကျမှု၊ မတရားအသငျးဆကျသှယျမှု၊ မူးယဈပွဈမှု၊ သဘာဝဘေးအန်တရာယျစီမံခန့ျခှဲမှုဆိုငျရာပွဈမှု၊ အကွမျးဖကျဥပဒခြေိုးဖောကျမှုနဲ့ အဂတိလိုကျစားမှုမြားမှအပ အခွားပွဈမှုတှနေဲ့အကဉြျးခခြံနရေသူတှကေို ပွဈဒဏျရဲ့ ၆ ပုံ တပုံ လှတျငွိမျးသကျ သာခှင့ျပွုလိုကျတယျလို့လညျး စဈကောငျစီ ပွောခှင့ျရသူ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ အမိန့ျကွညောစာအမှတျ ၁/၂၀၂၃ အရကတော့အကဉြျးသား ၇,၀၁၂ ဦး ပွဈဒဏျကနလှေတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျပေးထားပါတယျ။ အကြုံးဝငျသူတှတေော့ ပါမှာပါ။ ၂/၂၀၂၃ အရကတော့ခုနကပွောတဲ့ ၇,၀၁၂ ဦး လှတျငွိမျးခှင့ျအပွငျ အမှုကွီး ၈ မှု၊ အမှုကွီး ၈ မှု ဆိုတာက လူသတျမှု၊ မုဒိနျးမှုတို့၊ ပေါကျကှဲစတေတျတဲ့အမှု၊ လကျနကျမှု၊ မူးယဈဆေးဝါးမှု၊ သဘာဝဘေးအန်တရာယျ၊ အကွမျးဖကျ တိုကျဖကြျရေးအရအမှုတှေ၊ အဂတိအမှုတှေ၊ အဲ ၈ မှုတှမှေအပ ကနြျတဲ့အမှုတှနေဲ့ပွဈဒဏျကခြံနရေတဲ့သူတှကေို ပွဈဒဏျရဲ့ ၆ ပုံ ၁ ပုံ သကျသာခှင့ျပေးတာတှေ ရှိပါတယျ။ ဒါတှနေဲ့အကြုံးဝငျသူတှအေားလုံး လြော့ပေါ့ခှင့ျရမှာ ဖွဈပါတယျ။”
ထောငျဒဏျ ၃၃ နှဈခခြံထားရတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို နအေိမျအကယြျခြုပျသဘော ပွောငျးထားမယျဆိုတဲ့သတငျးတှေ ထှကျနတေဲ့အပေါျမှာတော့ စဈကောငျစီ ပွောခှင့ျရသူ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက အတညျမပွုသလို ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ပွဈဒဏျတှလြှေော့ပေါ့နိုငျခွနေဲ့ပတျသကျလို့လညျး မှတျခကြျတစုံတရာပေးဖို့ ငွငျးပါတယျ။ ထောငျအပွဈဒဏျရဲ့ ၆ ပုံတပုံ လြှော့ပေါ့ပေးတဲ့ ကွညောခကြျအရဆိုရငျတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအပါအဝငျ NLD အစိုးရ လကျထကျ တာဝနျထမျးဆောငျခဲ့တဲ့ အစိုးရအဖှဲ့ဝငျတှရေော၊ ထငျရှားတဲ့ တကျကွှ လှုပျရှားသူတှရေော ပွဈဒဏျလြှော့ပေါ့မှု မြားမြားစားစား ရနိုငျဖှယျမရှိပါဘူး။ ဒါပမေယ့ျလညျး အဂတိလိုကျစားမှု စှဲခကြျနဲ့ ထောငျဒဏျခမြှတျခံထားရတဲ့ စဈဗိုလျခြုပျဟောငျး NLD အစိုးရ ပွညျထောငျစုဝနျကွီး သူရဦးအောငျကိုကတော့ မနေ့ညပိုငျးကတညျးက ထောငျကလှတျပွီး နအေိမျကို ပွနျလညျရောကျရှိလာပါတယျ။
ဒီကနေ့ ပွနျလှတျလာတဲ့အထဲမှာတော့ စာရေးဆရာလညျးဖွဈ၊ ပရဟိတမိခငျလို့လညျးတငျစားကွတဲ့ NLD အစိုးရလကျထကျ ရနျကုနျစညျပငျကောျမတီဝငျဟောငျး စာရေးဆရာဒေါျသနျးမွင့ျအောငျ ၊ စာရေးဆရာ ဦးထငျလငျးဦး၊ ကခငြျအမြိုးသား ကှနျကရကျပါတီ ဥက်ကဋ်ဌ ဒေါကျတာ အမျကောနျလ၊ တကျကွှလှုပျရှား သူတခြို့ဖွဈတဲ့ ဦးအောငျဖုနျးမောျ၊ ဦးမြိုးတဇောမောငျ၊ ကိုအေးအောငျ၊ ဒေါကျတာ အာကာမိုးသူ၊ ကိုလပွေစေိုးမိုးတို့အပါအဝငျ သတငျးထောကျတခြို့ ပါဝငျတယျလို့ သိရပါတယျ။
ဒေါကျတာအမျကောနျလ က လှတျမွောကျလာတာနဲ့ပတျသကျလို့ သူနဲ့နီးစပျသူတဦးက ခုလို အတညျပွုပါတယျ။
“ဟုတျကဲ့။ ပွနျလှတျသှားပွီ။ ဒီနေ့တနာရီခှဲမှာ မွဈကွီးနားထောငျကနပွေနျလှတျတယျ။ ကနြျးမာရေး ကောငျးပါတယျ။ ခုလောလောဆယျ ပါတီကလူတှနေဲ့တူတူရှိနပေါတယျ။”
အကဉြျးသား ၇ ထောငျကြောျ ဒီလိုလှတျငွိမျးခှင့ျပေးလိုကျပေးတဲ့အထဲမှာ အခု ရရှိတဲ့စာရငျးတှအေရတော့ နိုငျငံရေးတကျကွှလှုပျရှားသူ ဆယျဂဏနျးလောကျပဲ ပါဝငျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ပွဈဒဏျ က လှတျမွောကျလာသူတှကေို ခွှငျးခကြျစညျးမဉြျးထားတာဟာ လှတျလာပမေယ့ျ နှောငျကွိုးသဘောမြိုးဖွဈနတေယျလို့ ဥပဒပေညာရှငျတဦးက ဝဖေနျပါတယျ။
“တကယျလိုအပျနတောသညျ ခြှငျးခကြျမရှိတဲ့ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျတှလေို အပျတာပေါ့။ ဘယျပုဒျမ ဘယျပွဈဒဏျတှေ မပါဘူး။ ဟိုဟာမပါဘူး။ ဟိုလူမပါဘူး၊ ဒီလူမပါဘူး။ အားလုံးကို အကြုံးဝငျတဲ့ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျဖွဈဖို့လိုတာပေါ့။ ပွဈဒဏျလှတျငွိမျးခှင့ျဆိုတာမှာလညျး နှောငျကွိုးက ပါသေးတယျ။ နောကျဒါမြိူးလုပျလို့ကတော့ အရငျပွဈဒဏျတှပေါ ပွနျကခြံရမယျဆိုတဲ့ နှောငျကွိုးတှပေါနတောဆိုတော့ ပွည့ျပွည့ျဝဝ ဝမျးမွောကျတဲ့သဘောမဆောငျဘူး။ နိုငျငံရေးအရ တုပျနှောငျပွီး လှှတျတာဖွဈတဲ့အတှကျ ဥပဒသေမားတှအေမွငျအရ ဒါကို ဆရာတို့ကမနှဈသကျဘူး။ သဘောမကဘြူး။ ဘယျအပွဈနဲ့ပဲ ကနြနေေ တဘကျမှာ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျပေးတယျဆိုရငျ အကဉြျးသားအကုနျလုံး တပွေးညီအကြိုးခံစားခှင့ျသကျရောကျမှ ဝမျးမွောကျကွိုဆိုစရာလို့ မွငျတယျ။ အခုက ပေါက်ခရဝူမိုး ကှကျကြားရှာတဲ့မိုးပါပဲ။ လှှတျခငြျတဲ့လူမှ လှှတျမယျ။ ဟိုဘကျက ၆ ပုံ ၁ ပုံကလညျး ပေးခငြျတဲ့လူမှ ပေးမယျ။ လတျတလောအရ နိုငျငံတကာဖိအားကို လြော့ရုံသကျသကျပဲ။ နိုငျငံရေးအရ ဖမျးဆီးခြုပျနှောငျခံထားရသူတှအေတှကျတော့ ဘာမှ ထိရောကျတဲ့ရလဒျတခုမဟုတျဘူးလို့ပဲ မွငျပါတယျ။”
နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး AAPP ထုတျပွနျခကြျအရ အာဏာသိမျးခြိနျကနေ ၂၀၂၃ ခုနှဈ ဇနျနဝါရီလ ၃ ရကျနေ့ထိ ဖမျးဆီးခြုပျနှောငျခွငျးခံထားရသူ စုစုပေါငျး ၁၄,၀၀၀ နီးပါးရှိပွီး အဲဒီထဲကမှ အယောကျ ၂,၀၀၀ ကြောျ ထောငျဒဏျကခြံထားရတယျလို့ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ဒီထဲမှာ ပွနျလညျလှတျမွောကျလာသူဦးရကေ အယောကျ ၃,၀၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ ဖောျပွထားပါတယျ။ နောကျပွီး နှေဦးတောျလှနျရေးနဲ့ဆကျစပျလို့ သဒေဏျခမြှတျခံထားရပွီး အကဉြျးထောငျတှထေဲ ထိနျးသိမျးခံနရေသူစုစုပေါငျးက အယောကျ ၁၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ ထုတျပွနျထားပါတယျ။