[Zawgyi/Unicode]
ကချင်ပြည်နယ်၊ ဖားကန့်ကျောက်စိမ်းတွင်းမှာ ဒီကနေ့ မြေပြိုတာကနေ သေဆုံးသူ ၁၆၀ ကျော်နဲ့ ဒဏ်ရာရသူ ၅၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံမီးသတ်တပ်ဖွဲ့က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။
အခုလို ကျောက်စိမ်းတူးလုပ်ကွက်တွေမှာ မြေပြိုကျတာဟာ တာဝန်မဲ့ကျောက်စိမ်းတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းတွေကို အရေးယူဖို့ အစိုးရရဲ့ ပျက်ကွက်မှုကို ထပ်မံသတိပေးလိုက်တာဖြစ်တယ်လို့ သဘာဝသယံဇာတတွေကို မတရားအမြတ်ထုတ်မှု လေ့လာစောင့်ကြည့်နေတဲ့ Global Witness အဖွဲ့က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
အဂတိလိုက်စားမှု ရှိနေတဲ့ သယံဇာတတူးဖော်ရေးကဏ္ဍကို ပြုပြင်မယ်လို့ ဂတိပေးထားတဲ့ NLD အစိုးရတက်လာတာ ၅ နှစ်ကြာပြီဖြစ်ပေမဲ့ အင်မတန်လိုအပ်နေတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို မလုပ်တဲ့အတွက် ကျောက်မျက်တွင်းတွေမှာ သေဆုံးမှုတွေ ဆက်ဖြစ်နေသလို ကျောက်စိမ်းတွင်းတွေမှာ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ အန္တရာယ်များတဲ့ လုပ်သားတွေရဲ့ အသက်တွေ စတေးခံရသလို ဖြစ်နေတယ်လို့ Global Witness အဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ထောက်ပြထားပါတယ်။
လွှတ်တော်က ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ အတည်ပြုထားတဲ့ ကျောက်မျက်တူးဖော်ရေးဥပဒေနဲ့ နှစ်တော်တော်ကြာထဲက ထုတ်ပြန်ဖို့ကြိုးစားနေတဲ့ ကျောက်မျက်ဆိုင်ရာ မူဝါဒတွေအတိုင်း ခုထိ လက်တွေ့အကောင်အထည် မဖော်သေးဘူးလို့လည်း ဆိုပါတယ်။
အသက်အန္တရာယ်များတဲ့ ကဏ္ဍကိုပြုပြင်ပါမယ်လို့ အစိုးရက ကတိပြုထားပေမဲ့ ဖားကန့်ဒေသက လောဘရှေ့တန်းတင်တဲ့ ကျောက်မျက်တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ တရားမဝင်လုပ်ဆောင်မှုတွေကို ဆက်ပြီး မသိကျိုးကျွံပြုထားတယ်လို့ Global Witness ရဲ့စည်းရုံးလှုပ်ရှားမှု ခေါင်းဆောင် Paul Donowitz ကပြောပါတယ်။ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ မလုပ်သရွေ့ သေဆုံးမှုတွေ ဆက်ရှိနေမှာဖြစ်လို့ အစိုးရအနေနဲ့ အရေးတကြီးလုပ်ဖို့လိုပြီဆိုတဲ့ အသိဝင်သင့်ပြီလို့သူကပြောပါတယ်။ ကြေကွဲစရာ သေဆုံးရတဲ့အဖြစ်က လုံးဝကြိုတင်ကာကွယ်လို့ရတယ်လို့လည်း ပြောထားပါတယ်။
နှစ်စဉ်ဒေါ်လာသန်းထောင်ချီ ရရှိနေတဲ့ ကျောက်စိမ်းတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းတွေကို စစ်တပ်နဲ့ဆက်နွယ်နေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေ၊ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက လုပ်ကိုင်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ဖားကန့ျ ကြောကျစိမျးတှငျးမွပွေိုမှု လူ ၁၆၀ ကြောျ သဆေုံး
ကခငြျပွညျနယျ၊ ဖားကန့ျကြောကျစိမျးတှငျးမှာ ဒီကနေ့ မွပွေိုတာကနေ သဆေုံးသူ ၁၆၀ ကြောျနဲ့ ဒဏျရာရသူ ၅၀ ကြောျရှိတယျလို့ မွနျမာနိုငျငံမီးသတျတပျဖှဲ့က သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။
အခုလို ကြောကျစိမျးတူးလုပျကှကျတှမှော မွပွေိုကတြာဟာ တာဝနျမဲ့ကြောကျစိမျးတူးဖောျရေးလုပျငနျးတှကေို အရေးယူဖို့ အစိုးရရဲ့ ပကြျကှကျမှုကို ထပျမံသတိပေးလိုကျတာဖွဈတယျလို့ သဘာဝသယံဇာတတှကေို မတရားအမွတျထုတျမှု လေ့လာစောင့ျကွည့ျနတေဲ့ Global Witness အဖှဲ့က ပွောကွားလိုကျပါတယျ။
အဂတိလိုကျစားမှု ရှိနတေဲ့ သယံဇာတတူးဖောျရေးကဏ်ဍကို ပွုပွငျမယျလို့ ဂတိပေးထားတဲ့ NLD အစိုးရတကျလာတာ ၅ နှဈကွာပွီဖွဈပမေဲ့ အငျမတနျလိုအပျနတေဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲမှုတှကေို မလုပျတဲ့အတှကျ ကြောကျမကြျတှငျးတှမှော သဆေုံးမှုတှေ ဆကျဖွဈနသေလို ကြောကျစိမျးတှငျးတှမှော အလုပျလုပျနကွေတဲ့ အန်တရာယျမြားတဲ့ လုပျသားတှရေဲ့ အသကျတှေ စတေးခံရသလို ဖွဈနတေယျလို့ Global Witness အဖှဲ့ရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာ ထောကျပွထားပါတယျ။
လှှတျတောျက ၂၀၁၉ ခုနှဈမှာ အတညျပွုထားတဲ့ ကြောကျမကြျတူးဖောျရေးဥပဒနေဲ့ နှဈတောျတောျကွာထဲက ထုတျပွနျဖို့ကွိုးစားနတေဲ့ ကြောကျမကြျဆိုငျရာ မူဝါဒတှအေတိုငျး ခုထိ လကျတှေ့အကောငျအထညျ မဖောျသေးဘူးလို့လညျး ဆိုပါတယျ။
အသကျအန်တရာယျမြားတဲ့ ကဏ်ဍကိုပွုပွငျပါမယျလို့ အစိုးရက ကတိပွုထားပမေဲ့ ဖားကန့ျဒသေက လောဘရှေ့တနျးတငျတဲ့ ကြောကျမကြျတူးဖောျရေးလုပျငနျးတှမှော တရားမဝငျလုပျဆောငျမှုတှကေို ဆကျပွီး မသိကြိုးကြှံပွုထားတယျလို့ Global Witness ရဲ့စညျးရုံးလှုပျရှားမှု ခေါငျးဆောငျ Paul Donowitz ကပွောပါတယျ။ ပွုပွငျပွောငျးလဲမှုတှေ မလုပျသရှေ့ သဆေုံးမှုတှေ ဆကျရှိနမှောဖွဈလို့ အစိုးရအနနေဲ့ အရေးတကွီးလုပျဖို့လိုပွီဆိုတဲ့ အသိဝငျသင့ျပွီလို့သူကပွောပါတယျ။ ကွကှေဲစရာ သဆေုံးရတဲ့အဖွဈက လုံးဝကွိုတငျကာကှယျလို့ရတယျလို့လညျး ပွောထားပါတယျ။
နှဈစဉျဒေါျလာသနျးထောငျခြီ ရရှိနတေဲ့ ကြောကျစိမျးတူးဖောျရေးလုပျငနျးတှကေို စဈတပျနဲ့ဆကျနှယျနတေဲ့ လုပျငနျးတှေ၊ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေ လုပျကိုငျနကွေတာဖွဈပါတယျ။