{{Zawgyi/Unicode}}
ကူးစက်မြန်ပုံရတဲ့ ဗီဇပြောင်း Omicron ကိုဗစ်ပိုးသစ် မကူးစက်ဖို့ နှာခေါင်းစည်း မဖြစ်မနေတပ်ကြဖို့ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေ တိုက်တွန်းနေပါတယ်။ ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းဒဏ်လို ပြင်းပြင်းထန်ထန် မခံရအောင် တဦးတယောက်ချင်းဆီက ဘယ်လိုတွေကြိုတင် ကာကွယ်သင့်သလဲဆိုတဲ့အကြောင်း ရန်ကုန်က ပေးပို့တဲ့သတင်းကိုမဆုမွန်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မကြာခင်ကမှ စတင်တေ့ွရှိတဲ့ ဗီဇပြောင်းကိုဗစ်ပိုးသစ် Omicron နဲ့ပတ်သက်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ လေ့လာနေချိန်မှာ ကူးစက် မှု ကာကွယ်နိုင်ဖို့ နှာခေါင်းစည်း Mask တပ်ကြဖို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက တိုက်တွန်းနေကြပါတယ်။ Omicron ကိုဗစ်ပိုးသစ်ကူးစက်နေသူတွေ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ တွေ့ရှိနေတာကြောင့် ဒီပိုးသစ်ဟာ ကူးစက်မြန်ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေ ခန့်မှန်းကြေပါတယ်။ ကူးစက်မြန် Delta မျိုးကွဲတုန်းက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းဒဏ်ကို အတော်လေး ခံခဲ့ရတာကြောင့် ပိုးသစ်ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှာကို စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ဆရာဝန်တွေက တိုက်တွန်းနေကြပါတယ်။ အွန်လိုင်းကနေ ကိုဗစ်မျိုးကွဲသစ်အန္တရာယ်အကြောင်း မျှဝေပေးနေတဲ့ ဒေါက်တာမိုးနေမင်းကလည်း ဒီပိုးမကူးစက်နိုင်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းတွေကို အခုလို အကြံပေးထားပါတယ်။
"ကျနော့်အနေနဲ့ အဓိကအကြံပေးချင်တာက အကောင်းဆုံးက အပြင်သွားပြီးပြန်လာရင် ၁၅ မိနစ်အတွင်းပေါ့နော်၊ အပူမရှပ်အောင် ရေဝအောင်သောက်ပြီး ရေချိုးစေချင်တယ်။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ရေမချိုးနိုင်ဘူးဆို အဝတ်အစားတွေကို spray ဖျန်းပေးလို့ရတယ်။ ပြီးတော့ hand gel နဲ့ ခဏခဏဆေး။ မလိုအပ်ဘဲနဲ့ Mask ရဲ့အပြင်ဘက်တွေ၊ မျက်စိ၊ နား၊ နှာခေါင်း လုံးဝ သွားမထိပါနဲ့။ အားတိုင်း မျက်စိရယ်၊ မျက်နှာရယ်ကိုတော့ လုံးဝသွားမထိပါနဲ့ပေါ့နော်၊ လက်တွေက စိတ်မချရဘူး။ Mask ကတော့ လုံးဝတပ်မှရမယ်ဗျ။ Mask တပ်တာကလည်း လူတွေအကုန်လုံးကလည်း ပြောပြီးသားပါ။ သို့ပေမယ့် မေ့နေကြတယ်၊ စနစ်တကျ Mask တပ်ဖို့လိုတယ်။ ပြီးတော့ အရည်အသွေးအသင့်အတင့်ဖြစ်တဲ့ အရည်အသွေးမှန်တဲ့ Mask တွေ ဖြစ်ဖို့လိုတယ်။ Delta တုန်းကဆို သူတို့က နှစ်ထပ်တောင်တပ်ခိုင်းတာကို။ တကယ်ပိုးတွေ အရမ်းဖြစ်လာတယ်၊ လူကြားသူကြားထဲ အရမ်းသွားရတော့မယ်ဆိုရင် Mask နှစ်ထပ် သို့မဟုတ် Mask နဲ့ Face shield ကတော့ လုပ်ကိုလုပ်သင့်တယ်လို့ အကြံပေးတယ်။"
အသက် ၆၀ ကျော်အရွယ်နဲ့ ရောဂါအခံရှိသူတွေအနေနဲ့ အခုလိုအချိန်မှာ အပြင်ထွက်တာကို ရှောင်ကြဉ်သင့်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ လူအများအပြားရှိတဲ့ ဈေးကနေပြန်လာရင်လည်း ဝယ်လာတဲ့အစားအစာတွေကို သေချာဆေးကြောပြီးမှ ချက်ပြုတ်ဖို့နဲ့ လူတိုင်း ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံဖို့ကိုလည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
"WHO က နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်းခဲ့တယ်ပေါ့နော်၊ နိုင်ငံတိုင်းကို ပြင်ဆင်ခိုင်းထားတယ်။ ဒီ Omicron နိုင်ငံတိုင်းကို ရိုက်ခတ်မယ်၊ အားလုံးပြင်ဆင်ထားပါလို့ ပြောတယ်။ ကျနော်တို့ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ လုပ်သင့်တဲ့ဟာကတော့ လူစည်ကားတဲ့နေ ရာတွေကို တတ်နိုင်သမျှ နည်းနည်းရှောင်သင့်နေပြီပေါ့နော်။ ခရီးသွားတာတွေကိုလည်း နည်းနည်းသတိထားသင့်တယ်ပေါ့၊ မလိုအပ်ရင် မသွားစေချင်ဘူး။ အဓိက ကတော့ Mask ကတော့ လုံးဝမဖြစ်မနေ တပ်ရမှာပါပဲပေါ့နော်။ မြန်မာနိုင်ငံဆို အခုဆောင်းဦးဖြစ်နေပြီပေါ့။ ဆောင်းဦးကာလကလည်း ပုံမှန် ရာသီတုပ်ကွေးတွေ စတဲ့အချိန်ပေါ့။ အဲတော့ ရာသီတုပ်ကွေးပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ကိုဗစ်ပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီ Mask တပ်ထားမယ်ဆိုရင် နှစ်မျိုးလုံးကို အထိုက်အလျောက်ကာကွယ်တယ်ပေါ့နော်။ ပြီးတော့ လက်ဆေးတဲ့အလေ့အထကိုလည်း စက္ကန့် ၂၀ လက်ဆေးတဲ့အလေ့အထကိုလည်း ကောင်းကောင်းမွန်မွန်လုပ်ပေးပါ။"
ကိုဗစ်မျိုးကွဲသစ် ပြည်တွင်းမှာ ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ တဦးတယောက်ချင်းစီက ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာသင့်သလို ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံကြဖို့ကိုလည်း ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေက တိုက်တွန်းနေတာပါ။ ကျန်းမာရေးဌာနရဲ့ အစီအစဉ်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတဝန်း ကာကွယ်ဆေးထိုးအစီအစဉ်တွေ လုပ်နေပြီး ဒီဇင်ဘာလ မကုန်ခင် ၁၈ နှစ်နဲ့အထက် အနည်းဆုံးကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးသူ ၁၇ သန်းအထိရှိအောင် ကျန်းမာရေးဌာနက ရည်မှန်းထားလို့ ပြောထားပါတယ်။ မြို့နယ် ရပ်ကွက်အလိုက် ဦးစားပေးအုပ်စုအလိုက် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပေးနေပေမဲ့ အားလုံး ကာကွယ်ဆေးထိုးနိုင်ဖို့ အခက်အခဲတွေတော့ ရှိနေစဲဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့က အသက် ၄၀ အရွယ် ကိုအောင်ခန့်ကတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးရဖို့ စောင့်နေရ တုန်းပဲလို ခုလိုပြောပါတယ်။
"ကာကွယ်ဆေးက ထိုးရမှာပေါ့။ ၁၅ ရက်နေ့ကသွားတော့ ဟိုလည်းရောက်ရော ၄၅ နှစ်အထက်တွေဆိုလို့ အဲဒါပြန်လာရတယ်။ ဒါပေမယ့် သူများရပ်ကွက်တွေကတော့ ထိုးပြီးသွားပြီ ပြောတာပဲ။"
တချို့ရပ်ကွက်တွေမှာတော့ သူနဲ့ရွယ်တူရှိသူတွေ ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးနေကြပြီလို့ လည်းပြောပါတယ်။
Omicron ကိုဗစ်မျိုးကွဲသစ်နဲ့ပတ်သက်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက အတိအကျသိနိုင်အောင် ကြိုးစားနေချိန်မှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးကြဖို့နဲ့ အားဖြည့်ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးကြဖို့ ဆရာဝန်တွေက တိုက်တွန်းနေတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးအကြိမ်ပြည့် ထိုးနှံပြီးသူက ၁၁ သန်းကျော်ရှိတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အသက် ၁၈ နှစ်အထက်ရှိသူ လူဦးရေအားလုံးရဲ့ ထက်ဝက်ကို အခုနှစ်ကုန်အတွင်း ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးနိုင်ဖို့ ရည်မှန်းထားတယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့တုန်းက သတင်းစာရှင်းပွဲမှာ ပြောထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကို နယ်စပ်တွေ၊ လေကြောင်းလမ်းတွေကနေ Omicron ပိုးသစ် ဝင်မလာအောင် ရောဂါေစောင့်ကြပ် ကြည့်ရှုမှုတွေ အားဖြည့်လုပ်နေတယ်ဆိုတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးရဲ့ အပြောကိုလည်း သတင်းစာတွေထဲမှာ ကိုးကားဖော်ပြထားပါတယ်။ အာရှက ထိုင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ ဂျပန်စတဲ့နိုင်ငံတွေမှာတော့ နိုင်ငံခြားသားဝင်ရောက်မှုတွေကို ကန့်သတ် ပိတ်ပင်ချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
==============
{{Unicode}}
Omicron ကိုဗဈမြိုးကှဲကာကှယျရေး နှာခေါငျးစညျးမဖွဈမနတေပျဖို့ တာဝနျရှိသူတှတေိုကျတှနျး
ကူးစကျမွနျပုံရတဲ့ ဗီဇပွောငျး Omicron ကိုဗဈပိုးသဈ မကူးစကျဖို့ နှာခေါငျးစညျး မဖွဈမနတေပျကွဖို့ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှေ တိုကျတှနျးနပေါတယျ။ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးဒဏျလို ပွငျးပွငျးထနျထနျ မခံရအောငျ တဦးတယောကျခငြျးဆီက ဘယျလိုတှကွေိုတငျ ကာကှယျသင့ျသလဲဆိုတဲ့အကွောငျး ရနျကုနျက ပေးပို့တဲ့သတငျးကိုမဆုမှနျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
မကွာခငျကမှ စတငျတှေ့ရှိတဲ့ ဗီဇပွောငျးကိုဗဈပိုးသဈ Omicron နဲ့ပတျသကျလို့ သိပ်ပံပညာရှငျတှေ လေ့လာနခြေိနျမှာ ကူးစကျ မှု ကာကှယျနိုငျဖို့ နှာခေါငျးစညျး Mask တပျကွဖို့ ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှကေ တိုကျတှနျးနကွေပါတယျ။ Omicron ကိုဗဈပိုးသဈကူးစကျနသေူတှေ ကမ်ဘာ့နိုငျငံတောျတောျမြားမြားမှာ တှေ့ရှိနတောကွောင့ျ ဒီပိုးသဈဟာ ကူးစကျမွနျဖွဈနိုငျတယျလို့ ပညာရှငျတှေ ခန့ျမှနျးကွပေါတယျ။ ကူးစကျမွနျ Delta မြိုးကှဲတုနျးက မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးဒဏျကို အတောျလေး ခံခဲ့ရတာကွောင့ျ ပိုးသဈကူးစကျပြံ့နှံ့မှာကို စိုးရိမျမှုတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ ဒါကွောင့ျလညျး ကွိုတငျကာကှယျနိုငျဖို့ ဆရာဝနျတှကေ တိုကျတှနျးနကွေပါတယျ။ အှနျလိုငျးကနေ ကိုဗဈမြိုးကှဲသဈအန်တရာယျအကွောငျး မြှဝပေေးနတေဲ့ ဒေါကျတာမိုးနမေငျးကလညျး ဒီပိုးမကူးစကျနိုငျအောငျ ကွိုတငျကာကှယျရေးနညျးလမျးတှကေို အခုလို အကွံပေးထားပါတယျ။
"ကနြော့ျအနနေဲ့ အဓိကအကွံပေးခငြျတာက အကောငျးဆုံးက အပွငျသှားပွီးပွနျလာရငျ ၁၅ မိနဈအတှငျးပေါ့နောျ၊ အပူမရှပျအောငျ ရဝေအောငျသောကျပွီး ရခြေိုးစခေငြျတယျ။ အကွောငျးအမြိုးမြိုးကွောင့ျ ရမေခြိုးနိုငျဘူးဆို အဝတျအစားတှကေို spray ဖနြျးပေးလို့ရတယျ။ ပွီးတော့ hand gel နဲ့ ခဏခဏဆေး။ မလိုအပျဘဲနဲ့ Mask ရဲ့အပွငျဘကျတှေ၊ မကြျစိ၊ နား၊ နှာခေါငျး လုံးဝ သှားမထိပါနဲ့။ အားတိုငျး မကြျစိရယျ၊ မကြျနှာရယျကိုတော့ လုံးဝသှားမထိပါနဲ့ပေါ့နောျ၊ လကျတှကေ စိတျမခရြဘူး။ Mask ကတော့ လုံးဝတပျမှရမယျဗြ။ Mask တပျတာကလညျး လူတှအေကုနျလုံးကလညျး ပွောပွီးသားပါ။ သို့ပမေယ့ျ မေ့နကွေတယျ၊ စနဈတကြ Mask တပျဖို့လိုတယျ။ ပွီးတော့ အရညျအသှေးအသင့ျအတင့ျဖွဈတဲ့ အရညျအသှေးမှနျတဲ့ Mask တှေ ဖွဈဖို့လိုတယျ။ Delta တုနျးကဆို သူတို့က နှဈထပျတောငျတပျခိုငျးတာကို။ တကယျပိုးတှေ အရမျးဖွဈလာတယျ၊ လူကွားသူကွားထဲ အရမျးသှားရတော့မယျဆိုရငျ Mask နှဈထပျ သို့မဟုတျ Mask နဲ့ Face shield ကတော့ လုပျကိုလုပျသင့ျတယျလို့ အကွံပေးတယျ။"
အသကျ ၆၀ ကြောျအရှယျနဲ့ ရောဂါအခံရှိသူတှအေနနေဲ့ အခုလိုအခြိနျမှာ အပွငျထှကျတာကို ရှောငျကွဉျသင့ျတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ လူအမြားအပွားရှိတဲ့ ဈေးကနပွေနျလာရငျလညျး ဝယျလာတဲ့အစားအစာတှကေို သခြောဆေးကွောပွီးမှ ခကြျပွုတျဖို့နဲ့ လူတိုငျး ကာကှယျဆေးထိုးနှံဖို့ကိုလညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
"WHO က နိုငျငံတကာကို တိုကျတှနျးခဲ့တယျပေါ့နောျ၊ နိုငျငံတိုငျးကို ပွငျဆငျခိုငျးထားတယျ။ ဒီ Omicron နိုငျငံတိုငျးကို ရိုကျခတျမယျ၊ အားလုံးပွငျဆငျထားပါလို့ ပွောတယျ။ ကနြောျတို့ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ လုပျသင့ျတဲ့ဟာကတော့ လူစညျကားတဲ့နေ ရာတှကေို တတျနိုငျသမြှ နညျးနညျးရှောငျသင့ျနပွေီပေါ့နောျ။ ခရီးသှားတာတှကေိုလညျး နညျးနညျးသတိထားသင့ျတယျပေါ့၊ မလိုအပျရငျ မသှားစခေငြျဘူး။ အဓိက ကတော့ Mask ကတော့ လုံးဝမဖွဈမနေ တပျရမှာပါပဲပေါ့နောျ။ မွနျမာနိုငျငံဆို အခုဆောငျးဦးဖွဈနပွေီပေါ့။ ဆောငျးဦးကာလကလညျး ပုံမှနျ ရာသီတုပျကှေးတှေ စတဲ့အခြိနျပေါ့။ အဲတော့ ရာသီတုပျကှေးပဲဖွဈဖွဈ၊ ကိုဗဈပဲဖွဈဖွဈ ဒီ Mask တပျထားမယျဆိုရငျ နှဈမြိုးလုံးကို အထိုကျအလြောကျကာကှယျတယျပေါ့နောျ။ ပွီးတော့ လကျဆေးတဲ့အလေ့အထကိုလညျး စက်ကန့ျ ၂၀ လကျဆေးတဲ့အလေ့အထကိုလညျး ကောငျးကောငျးမှနျမှနျလုပျပေးပါ။"
ကိုဗဈမြိုးကှဲသဈ ပွညျတှငျးမှာ ကူးစကျဖွဈပှားမှုကို ကာကှယျနိုငျဖို့ တဦးတယောကျခငြျးစီက ကွိုတငျကာကှယျရေးနညျးလမျးတှကေို လိုကျနာသင့ျသလို ကာကှယျဆေးထိုးနှံကွဖို့ကိုလညျး ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှကေ တိုကျတှနျးနတောပါ။ ကနြျးမာရေးဌာနရဲ့ အစီအစဉျနဲ့ မွနျမာနိုငျငံတဝနျး ကာကှယျဆေးထိုးအစီအစဉျတှေ လုပျနပွေီး ဒီဇငျဘာလ မကုနျခငျ ၁၈ နှဈနဲ့အထကျ အနညျးဆုံးကာကှယျဆေးထိုးပွီးသူ ၁၇ သနျးအထိရှိအောငျ ကနြျးမာရေးဌာနက ရညျမှနျးထားလို့ ပွောထားပါတယျ။ မွို့နယျ ရပျကှကျအလိုကျ ဦးစားပေးအုပျစုအလိုကျ ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှေ ထိုးပေးနပေမေဲ့ အားလုံး ကာကှယျဆေးထိုးနိုငျဖို့ အခကျအခဲတှတေော့ ရှိနစေဲဖွဈပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့က အသကျ ၄၀ အရှယျ ကိုအောငျခန့ျကတော့ ကာကှယျဆေးထိုးရဖို့ စောင့ျနရေ တုနျးပဲလို ခုလိုပွောပါတယျ။
"ကာကှယျဆေးက ထိုးရမှာပေါ့။ ၁၅ ရကျနေ့ကသှားတော့ ဟိုလညျးရောကျရော ၄၅ နှဈအထကျတှဆေိုလို့ အဲဒါပွနျလာရတယျ။ ဒါပမေယ့ျ သူမြားရပျကှကျတှကေတော့ ထိုးပွီးသှားပွီ ပွောတာပဲ။"
တခြို့ရပျကှကျတှမှောတော့ သူနဲ့ရှယျတူရှိသူတှေ ကာကှယျဆေးထိုးပွီးနကွေပွီလို့ လညျးပွောပါတယျ။
Omicron ကိုဗဈမြိုးကှဲသဈနဲ့ပတျသကျလို့ သိပ်ပံပညာရှငျတှကေ အတိအကသြိနိုငျအောငျ ကွိုးစားနခြေိနျမှာ ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးကွဖို့နဲ့ အားဖွည့ျကိုဗဈကာကှယျဆေး ထိုးကွဖို့ ဆရာဝနျတှကေ တိုကျတှနျးနတောပါ။ မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ ကိုဗဈကာကှယျဆေးအကွိမျပွည့ျ ထိုးနှံပွီးသူက ၁၁ သနျးကြောျရှိတယျလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားပါတယျ။ အသကျ ၁၈ နှဈအထကျရှိသူ လူဦးရအေားလုံးရဲ့ ထကျဝကျကို အခုနှဈကုနျအတှငျး ကာကှယျဆေးထိုးပေးနိုငျဖို့ ရညျမှနျးထားတယျလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွီးခဲ့တဲ့ သောကွာနေ့တုနျးက သတငျးစာရှငျးပှဲမှာ ပွောထားပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံကို နယျစပျတှေ၊ လကွေောငျးလမျးတှကေနေ Omicron ပိုးသဈ ဝငျမလာအောငျ ရောဂါစေောင့ျကွပျ ကွည့ျရှုမှုတှေ အားဖွည့ျလုပျနတေယျဆိုတဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးရဲ့ အပွောကိုလညျး သတငျးစာတှထေဲမှာ ကိုးကားဖောျပွထားပါတယျ။ အာရှက ထိုငျး၊ ဖိလဈပိုငျ၊ ဂပြနျစတဲ့နိုငျငံတှမှောတော့ နိုငျငံခွားသားဝငျရောကျမှုတှကေို ကန့ျသတျ ပိတျပငျခကြျတှေ ထုတျပွနျထားပါတယျ။
#CovidVarient #Omicron #VOABurmese
#အိုမီခရှနျ#မိုးနမေငျး#ကိုဗဈ #ဗှီအိုအေ
==============
