[[Zawgyi/Unicode]]
စစ်ကိုင်းတိုင်း ရွှေဘိုခရိုင် ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာတချို့ကို စစ်ကောင်စီတပ်က နယ်မြေရှင်းလင်းနေရာမှာ နေအိမ်တချို့ မီးရှို့ခံရပြီး အရပ်သားသေဆုံးမှုတွေရှိခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ စစ်ကိုင်း အထက်ပိုင်းဝန်းသိုမြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာ ၉ ရွာလည်း မီးရှို့ခံရပြီး ကျေးရွာသား နှစ်သောင်းခွဲလောက် အိုးအိမ်စွန့် ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်းက စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေအခြေအနေ ရန်ကုန်က သတင်းပေးပို့တာကို မဆုမွန်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာတချို့ဆီ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ မနေ့ ဧပြီ ၂၄ ရက် ညကတည်းက ဝင်ရောက်လာပြီး လူနေအိမ်တွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးတာတွေ လုပ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ရုံးပင်ကုန်းကျေးရွာမှာတော့ လူငယ် ၂ ဦး အသတ်ခံလိုက်ရလို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် တဦးက ပြောပါတယ်။
"မနေ့က စကတွေ အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ စစ်ကြောင်းစထိုးတယ်။ သစ်ဆိပ်ကျေးရွာကို မီးရှို့တယ်။ အခုအချိန်မှာ ရုံးပင်ကုန်းကျေးရွာကို မနေ့ညက စစ်ကြောင်းစတင်တာပေါ့နော်။ အကိုတို့အဖွဲ့အပြင် အထူးသဖြင့် တိမ်းရှောင်နေရတဲ့ အင်အားတော်တော်များတယ်။ အခု ရုံးပင်ကုန်းကို မီးရှို့နေတယ်။ မနေ့ညကဖမ်းမိတဲ့ ကလေး ၃ ယောက်မှာ ၁ ယောက်ကတော့ သွေးရူးသွေးတန်းထွက်ပြေးလို့ လွတ်သွားတယ်။ ၂ ယောက်ကတော့ အသတ်ခံလိုက်ရတယ်။ ရွာမှာတော့ မီးရှို့နေဆဲဖြစ်နေတယ်။ သူတို့ဘက်က အင်အားက မန္တလေးမတ္တရာဘက်က နေပြီးတော့ ကားကြီးတွေနဲ့လာတာ။ လာပြီးတော့မှ ရှိန်းမခါးကို သင်္ဘောနဲ့ကူး။ အင်အားက ခန့်မှန်းခြေ ၃၀၀ ကျော်။"
ရုံးပင်ကုန်းကျေးရွာနဲ့ သစ်ဆိပ်ကျေးရွာမှာ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရတဲ့ လူနေအိမ်ခြေ ဘယ်လောက်အထိရှိနေလဲဆိုတာကတော့ အတိအကျမသိရသေးပါဘူး။ ထွက်ပြေးကြရတဲ့ ဒေသခံတွေအနေနဲ့ သူတို့နေအိမ် ဆီပြန်ဖို့ပါ ခက်ခဲနေတယ်လို့ ဒေသခံတဦးကပြောပါတယ်။
"သွားပြီးကြည့်တဲ့သူတွေကို လက်နက်တွေနဲ့ပစ်လိုက်၊ မောင်းတံတွေနဲ့ ဆွဲပစ်လိုက်နဲ့ ဘယ်လိုမှကို ကပ်မရဘူး။ ဒေသခံတွေအနေအထားကတော့ မနေ့ညကတည်းက ရွာနီးစပ်တွေကို အကုန်လုံးပြေးတယ်။ သူတို့စဝင်လာကတည်းက လက်နက်တွေနဲ့ အကုန်ရမ်းပစ်တော့လေ။ အကုန်လုံးထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေကြရတယ်။ တောထဲတွေမှာ အကုန်ပျံ့နှံ့နေတယ်ပေါ့။ အရင်တုန်းက တခါဝင်သေးတယ်။ အဲဒီတုန်းကတော့ မီးမရှို့ဘူး။ အိမ်တွေ ဟိုရှာဒီရှာ သူတို့လိုချင်တာတွေရှာ ဖျက်စီး။ အခုဟာက ဘာစစ်ကြောင်းမှမရှိဘဲ မဖြစ်သေးဘဲနဲ့ကို သူ့ဟာက သတ်သတ်ကိုစစ်ကြောင်းထိုးပြီးတော့ လာပြီးမီးရှို့တာ။"
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာတွေဆီ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ ဝင်ရောက်လာပြီး နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်တာ၊ ဒေသခံကာကွယ်ရေး PDF အဖွဲ့တွေနဲ့ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်တာတွေ ခပ်စိပ်စိပ်ဖြစ်နေပေမယ့် အခု မီးရှို့ခံရတဲ့ ရွာ ၂ ရွာမှာတော့ အပြန်အလှန်တိုက်ခိုက်မှုတွေမရှိဘဲ စစ်ကောင်စီဘက်က ဝင်ရောက်စီးနင်းတာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ စစ်ရှောင်တွေကို ကူညီပေးနေတဲ့ အဖွဲ့တွေက ပြုစုထားတဲ့စာရင်းအရ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလကစပြီး အခု ဧပြီလ ဒုတိယပတ်အထိ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံလိုက်ရတဲ့ လူနေအိမ်ခြေပေါင်း ၃၀၀ နီးပါးအထိ ရှိထားပါတယ်။ ဒါက ဝက်လက်မြို့နယ် ထဲက အခြေအနေပါ။
စစ်ကိုင်းတိုင်း အထက်ပိုင်း ဝန်သိုနဲ့ ကောလင်းကြားက ဝန်းသိုမြို့အပိုင် စိန်လည်ရွာအနီးမှာလည်း ဧပြီ ၂၂ ရက်နဲ့ ၂၃ ရက်တို့မှာ ကောင်စီနဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တို့ ၂ ဘက် တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက်မှာတော့ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားတဲ့ အနီးက ကျေးရွာ ၉ ရွာကို စစ်ကောင်စီဘက်က မီးရှို့လိုက်တယ်လို့ ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။
အခုလို တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်ပြီး စစ်ကောင်စီက နေအိမ်တွေ မီးရှို့ခံလိုက်တဲ့အတွက် အနီးအနားကျေး ရွာ ၄၀ နီးပါးက သောင်းနဲ့ချီတဲ့ ဒေသခံတွေဟာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ဝန်းသို ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“မီးရှို့ခံရတာက ၂၄ ရက် မနက် ၁၂ နာရီ ၄၅ မိနစ်ကနေ စရှို့ခံရတာဗျ။ စိန်လည်၊ သပြေသာ၊ ရှမ်းစု ရွာကို အရင်ဆုံးရှို့တယ်။ စိန်လည်ရွာကို အရင်ဆုံးရှို့တယ်။ စိန်လည်၊ သပြေသာ၊ အုတ်ရှစ်ခုံ၊ ကျောက်ပေါက်ခုံ၊ အလယ်ခုံနဲ့ အောင်းကုန်း အပါအဝင် ကျွန်းလှခုံတို့ကို မီးရှို့ခဲ့တယ်ဗျ။ ကျေးရွာက ၉ ရွာ ဗျ။ ဒုက္ခသည်က ဝန်းသိုမြို့နယ်ရဲ့ တောင်ခြမ်းမှာရှိတဲ့ ၄၀ နီးပါးက ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေရတယ်ပေါ့နော်။ စစ်ဘေးရှောင် ပြည်သူက ၂၅,၀၀၀ လောက်တိုးလာပြီဗျ။”
အခုလို မီးရှို့ခံရတာဟာ ဝန်းသိုမြို့နယ်ထဲမှာ ပထမဆုံး မီးရှို့ခံရတာဖြစ်ပြီး မီးရှို့ခံရတဲ့ ကျေးရွာ ၉ ရွာက နေအိမ် ဘယ်လောက်လောင်ကျွမ်းတယ်ဆိုတာကိုတော့ အတိအကျ မပြောနိုင်သေးဘူးလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ဒီကနေ့ ဧပြီ ၂၅ ရက်မှာလည်း ဝန်းသိုမြို့နယ် အလုံတောင် အနီးမှာ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ တိုက်ပွဲတွေဆက်ရှိနေတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။ နေအိမ်တွေမီးရှို့ခံရပြီး တိုက် ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်တာမရှိသေးပါဘူး။
စစ်ကိုင်းတိုင်းအထက်ပိုင်းဖြစ်တဲ့ ဝန်းသို ကောလင်း ပင်လယ်ဘူး စတဲ့ မြို့တွေကို အင်တာနက် ဖြတ်တောက်ထားတာ လချီကြာမြင့်နေပြီး တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ်ရာမှာလည်း အခက်အခဲတွေရှိနေပါတယ်။
==========
[[Unicode]]
စဈကိုငျးတိုငျးအတှငျး ကြေးရှာတခြို့မီးရှို့ခံရ၊ ဒသေခံ သောငျးဂဏနျးထှကျပွေး
စဈကိုငျးတိုငျး ရှှဘေိုခရိုငျ ဝကျလကျမွို့နယျထဲက ကြေးရှာတခြို့ကို စဈကောငျစီတပျက နယျမွရှေငျးလငျးနရောမှာ နအေိမျတခြို့ မီးရှို့ခံရပွီး အရပျသားသဆေုံးမှုတှရှေိခဲ့တယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ စဈကိုငျး အထကျပိုငျးဝနျးသိုမွို့နယျထဲက ကြေးရှာ ၉ ရှာလညျး မီးရှို့ခံရပွီး ကြေးရှာသား နှဈသောငျးခှဲလောကျ အိုးအိမျစှန့ျ ထှကျပွေးနကွေရပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျးအတှငျးက စဈပွေးဒုက်ခသညျတှအေခွအေနေ ရနျကုနျက သတငျးပေးပို့တာကို မဆုမှနျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျး၊ ဝကျလကျမွို့နယျထဲက ကြေးရှာတခြို့ဆီ စဈကောငျစီတပျတှေ မနေ့ ဧပွီ ၂၄ ရကျ ညကတညျးက ဝငျရောကျလာပွီး လူနအေိမျတှကေို မီးရှို့ဖကြျဆီးတာတှေ လုပျနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ရုံးပငျကုနျးကြေးရှာမှာတော့ လူငယျ ၂ ဦး အသတျခံလိုကျရလို့ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနရေတဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေးအဖှဲ့ဝငျ တဦးက ပွောပါတယျ။
"မနေ့က စကတှေ အငျအားအလုံးအရငျးနဲ့ စဈကွောငျးစထိုးတယျ။ သဈဆိပျကြေးရှာကို မီးရှို့တယျ။ အခုအခြိနျမှာ ရုံးပငျကုနျးကြေးရှာကို မနေ့ညက စဈကွောငျးစတငျတာပေါ့နောျ။ အကိုတို့အဖှဲ့အပွငျ အထူးသဖွင့ျ တိမျးရှောငျနရေတဲ့ အငျအားတောျတောျမြားတယျ။ အခု ရုံးပငျကုနျးကို မီးရှို့နတေယျ။ မနေ့ညကဖမျးမိတဲ့ ကလေး ၃ ယောကျမှာ ၁ ယောကျကတော့ သှေးရူးသှေးတနျးထှကျပွေးလို့ လှတျသှားတယျ။ ၂ ယောကျကတော့ အသတျခံလိုကျရတယျ။ ရှာမှာတော့ မီးရှို့နဆေဲဖွဈနတေယျ။ သူတို့ဘကျက အငျအားက မန်တလေးမတ်တရာဘကျက နပွေီးတော့ ကားကွီးတှနေဲ့လာတာ။ လာပွီးတော့မှ ရှိနျးမခါးကို သငျ်ဘောနဲ့ကူး။ အငျအားက ခန့ျမှနျးခွေ ၃၀၀ ကြောျ။"
ရုံးပငျကုနျးကြေးရှာနဲ့ သဈဆိပျကြေးရှာမှာ မီးရှို့ဖကြျဆီးခံရတဲ့ လူနအေိမျခွေ ဘယျလောကျအထိရှိနလေဲဆိုတာကတော့ အတိအကမြသိရသေးပါဘူး။ ထှကျပွေးကွရတဲ့ ဒသေခံတှအေနနေဲ့ သူတို့နအေိမျ ဆီပွနျဖို့ပါ ခကျခဲနတေယျလို့ ဒသေခံတဦးကပွောပါတယျ။
"သှားပွီးကွည့ျတဲ့သူတှကေို လကျနကျတှနေဲ့ပဈလိုကျ၊ မောငျးတံတှနေဲ့ ဆှဲပဈလိုကျနဲ့ ဘယျလိုမှကို ကပျမရဘူး။ ဒသေခံတှအေနအေထားကတော့ မနေ့ညကတညျးက ရှာနီးစပျတှကေို အကုနျလုံးပွေးတယျ။ သူတို့စဝငျလာကတညျးက လကျနကျတှနေဲ့ အကုနျရမျးပဈတော့လေ။ အကုနျလုံးထှကျပွေး တိမျးရှောငျနကွေရတယျ။ တောထဲတှမှော အကုနျပြံ့နှံ့နတေယျပေါ့။ အရငျတုနျးက တခါဝငျသေးတယျ။ အဲဒီတုနျးကတော့ မီးမရှို့ဘူး။ အိမျတှေ ဟိုရှာဒီရှာ သူတို့လိုခငြျတာတှရှော ဖကြျစီး။ အခုဟာက ဘာစဈကွောငျးမှမရှိဘဲ မဖွဈသေးဘဲနဲ့ကို သူ့ဟာက သတျသတျကိုစဈကွောငျးထိုးပွီးတော့ လာပွီးမီးရှို့တာ။"
စဈကိုငျးတိုငျး၊ ဝကျလကျမွို့နယျထဲက ကြေးရှာတှဆေီ စဈကောငျစီတပျတှေ ဝငျရောကျလာပွီး နယျမွရှေငျးလငျးရေးလုပျတာ၊ ဒသေခံကာကှယျရေး PDF အဖှဲ့တှနေဲ့ အပွနျအလှနျပဈခတျတာတှေ ခပျစိပျစိပျဖွဈနပေမေယ့ျ အခု မီးရှို့ခံရတဲ့ ရှာ ၂ ရှာမှာတော့ အပွနျအလှနျတိုကျခိုကျမှုတှမေရှိဘဲ စဈကောငျစီဘကျက ဝငျရောကျစီးနငျးတာလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှနေဲ့ စဈရှောငျတှကေို ကူညီပေးနတေဲ့ အဖှဲ့တှကေ ပွုစုထားတဲ့စာရငျးအရ စဈကိုငျးတိုငျး၊ ဝကျလကျမွို့နယျထဲမှာ ၂၀၂၁ ခုနှဈ မလေကစပွီး အခု ဧပွီလ ဒုတိယပတျအထိ မီးရှို့ဖကြျဆီးခံလိုကျရတဲ့ လူနအေိမျခွပေေါငျး ၃၀၀ နီးပါးအထိ ရှိထားပါတယျ။ ဒါက ဝကျလကျမွို့နယျ ထဲက အခွအေနပေါ။
စဈကိုငျးတိုငျး အထကျပိုငျး ဝနျသိုနဲ့ ကောလငျးကွားက ဝနျးသိုမွို့အပိုငျ စိနျလညျရှာအနီးမှာလညျး ဧပွီ ၂၂ ရကျနဲ့ ၂၃ ရကျတို့မှာ ကောငျစီနဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တို့ ၂ ဘကျ တိုကျပှဲပွငျးထနျစှာ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားခဲ့ပါတယျ။ အဲ့ဒီနောကျမှာတော့ တိုကျပှဲတှဖွေဈပှားတဲ့ အနီးက ကြေးရှာ ၉ ရှာကို စဈကောငျစီဘကျက မီးရှို့လိုကျတယျလို့ ဒသေခံတှကေပွောပါတယျ။
အခုလို တိုကျပှဲတှပွေငျးထနျပွီး စဈကောငျစီက နအေိမျတှေ မီးရှို့ခံလိုကျတဲ့အတှကျ အနီးအနားကြေး ရှာ ၄၀ နီးပါးက သောငျးနဲ့ခြီတဲ့ ဒသေခံတှဟော ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနရေတယျလို့ ဝနျးသို ဒသေခံတဦးက ပွောပါတယျ။
“မီးရှို့ခံရတာက ၂၄ ရကျ မနကျ ၁၂ နာရီ ၄၅ မိနဈကနေ စရှို့ခံရတာဗြ။ စိနျလညျ၊ သပွသော၊ ရှမျးစု ရှာကို အရငျဆုံးရှို့တယျ။ စိနျလညျရှာကို အရငျဆုံးရှို့တယျ။ စိနျလညျ၊ သပွသော၊ အုတျရှဈခုံ၊ ကြောကျပေါကျခုံ၊ အလယျခုံနဲ့ အောငျးကုနျး အပါအဝငျ ကြှနျးလှခုံတို့ကို မီးရှို့ခဲ့တယျဗြ။ ကြေးရှာက ၉ ရှာ ဗြ။ ဒုက်ခသညျက ဝနျးသိုမွို့နယျရဲ့ တောငျခွမျးမှာရှိတဲ့ ၄၀ နီးပါးက ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနရေတယျပေါ့နောျ။ စဈဘေးရှောငျ ပွညျသူက ၂၅,၀၀၀ လောကျတိုးလာပွီဗြ။”
အခုလို မီးရှို့ခံရတာဟာ ဝနျးသိုမွို့နယျထဲမှာ ပထမဆုံး မီးရှို့ခံရတာဖွဈပွီး မီးရှို့ခံရတဲ့ ကြေးရှာ ၉ ရှာက နအေိမျ ဘယျလောကျလောငျကြှမျးတယျဆိုတာကိုတော့ အတိအကြ မပွောနိုငျသေးဘူးလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ဒီကနေ့ ဧပွီ ၂၅ ရကျမှာလညျး ဝနျးသိုမွို့နယျ အလုံတောငျ အနီးမှာ ဒသေခံကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှနေဲ့ တိုကျပှဲတှဆေကျရှိနတေယျလို့လညျး ဒသေခံတှကေပွောပါတယျ။ နအေိမျတှမေီးရှို့ခံရပွီး တိုကျ ပှဲတှေ ဖွဈပှားနတောနဲ့ ပတျသကျလို့ စဈကောငျစီဘကျက သတငျးထုတျပွနျတာမရှိသေးပါဘူး။
စဈကိုငျးတိုငျးအထကျပိုငျးဖွဈတဲ့ ဝနျးသို ကောလငျး ပငျလယျဘူး စတဲ့ မွို့တှကေို အငျတာနကျ ဖွတျတောကျထားတာ လခြီကွာမွင့ျနပွေီး တယျလီဖုနျးဆကျသှယျရာမှာလညျး အခကျအခဲတှရှေိနပေါတယျ။
==========
