[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာစစ်တပ်ဟာ စာရေးဆရာတွေ၊ တတ်သိပညာရှင်တွေကို တခြားနိုင်ငံတွေထက် မနှစ်က ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်မှု အများဆုံး လုပ်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းမီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်ကို စောင့်ကြည့်နေတဲ့ PEN အမေရိကအဖွဲ့ရဲ့ အစီရင်ခံစာသစ်မှာ ဖော်ပြထားပါ တယ်။
ဒါဟာ မနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့် ကျင်သူတွေကို ဖိနှိပ်ချေမှုန်းတဲ့အနေနဲ့ အခုလို ဖမ်းဆီးတာလို့ PEN အဖွဲ့က ဒီကနေ့ ဧပြီလ ၁၄ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်တဲ့ ၂၀၂၁ လွတ်လပ်စွာရေးသားခွင့်ဆိုင်ရာ အညွှန်းကိန်း Freedom to Write Index 2021 အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာစစ်တပ်က စာရေးဆရာ ၂၁ ယောက်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့တာကြောင့် စာရေးဆရာ ၈၅ ယောက် ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့ တရုတ်နဲ့ ၂၉ ယောက် ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့ ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားနိုင်ငံတို့ပြီးရင် စာရေးဆရာဖမ်းဆီးမှု ကမ္ဘာမှာ တတိယအများဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ မနှစ်က စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုရေးသားခွင့် သိသိသာသာ ကျဆင်း သွားတယ်လို့ PEN အမေရိကအဖွဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ တချိန်ထဲမှာပဲ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေဟာ တရားစွဲဆိုခံရပြီး တင်းကြပ်တဲ့ဥပဒေတွေနဲ့ အရေးယူခံကြရတဲ့အပြင် လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုရေးသားမှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေဖို့ အကြမ်းဖက်တာ၊ ခြိမ်းခြောက်တာ၊ စောင့်ကြည့်တာတွေ ခံကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
သူတို့ရဲ့ ရေးသားမှု၊ သူတို့လုပ်ငန်းနဲ့ ဆက်စပ်တဲ့လုပ်ငန်းတွေကြောင့် ကမ္ဘာတဝန်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း စာရေးဆရာ ၂၇၇ ဦး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရတယ်လို့ PEN အမေရိကအဖွဲ့ရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ ဒါဟာ အရင်နှစ်က ၂၇၃ ယောက် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရ တာ ထက် ၄ ဦး ပိုများခဲ့ပါတယ်။
သူတို့ရဲ့လုပ်ငန်းကြောင့် စာရေးဆရာတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်တာနဲ့ ၄၈ နာရီ ထက်ကျော်ပြီး ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခံရသူတွေ ရဲ့ စာရင်းကိုပြုစုပြီး PEN အမေရိကအဖွဲ့က ဒီ Freedom to Write Index အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ပြန်တာဖြစ်ပါတယ်။
============
[[Unicode]]
မွနျမာနိုငျငံမှာ စာရေးဆရာနဲ့ တတျသိပညာရှငျတှေ ဖမျးဆီးခံရမှု ၂၀၂၁ ခုနှဈအတှငျး အမြားဆုံး
မွနျမာစဈတပျဟာ စာရေးဆရာတှေ၊ တတျသိပညာရှငျတှကေို တခွားနိုငျငံတှထေကျ မနှဈက ဖမျးဆီးခြုပျနှောငျမှု အမြားဆုံး လုပျခဲ့တယျလို့ သတငျးမီဒီယာလှတျလပျခှင့ျကို စောင့ျကွည့ျနတေဲ့ PEN အမရေိကအဖှဲ့ရဲ့ အစီရငျခံစာသဈမှာ ဖောျပွထားပါ တယျ။
ဒါဟာ မနှဈ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့က မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျ ကငြျသူတှကေို ဖိနှိပျခြမှေုနျးတဲ့အနနေဲ့ အခုလို ဖမျးဆီးတာလို့ PEN အဖှဲ့က ဒီကနေ့ ဧပွီလ ၁၄ ရကျနေ့မှာ ထုတျပွနျတဲ့ ၂၀၂၁ လှတျလပျစှာရေးသားခှင့ျဆိုငျရာ အညှှနျးကိနျး Freedom to Write Index 2021 အစီရငျခံစာမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
၂၀၂၁ ခုနှဈအတှငျး မွနျမာစဈတပျက စာရေးဆရာ ၂၁ ယောကျကို ဖမျးဆီးခဲ့တာကွောင့ျ စာရေးဆရာ ၈၅ ယောကျ ဖမျးဆီးခဲ့တဲ့ တရုတျနဲ့ ၂၉ ယောကျ ဖမျးဆီးခဲ့တဲ့ ဆောျဒီအာရေးဗီးယားနိုငျငံတို့ပွီးရငျ စာရေးဆရာဖမျးဆီးမှု ကမ်ဘာမှာ တတိယအမြားဆုံးနိုငျငံ ဖွဈတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ မနှဈက စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးတဲ့နောကျပိုငျး လှတျလပျစှာ ပွောဆိုရေးသားခှင့ျ သိသိသာသာ ကဆြငျး သှားတယျလို့ PEN အမရေိကအဖှဲ့ အစီရငျခံစာမှာ ဖောျပွပါတယျ။ တခြိနျထဲမှာပဲ ဖမျးဆီးခံရသူတှဟော တရားစှဲဆိုခံရပွီး တငျးကွပျတဲ့ဥပဒတှေနေဲ့ အရေးယူခံကွရတဲ့အပွငျ လှတျလပျစှာ ပွောဆိုရေးသားမှုကို အဟန့ျအတားဖွဈစဖေို့ အကွမျးဖကျတာ၊ ခွိမျးခွောကျတာ၊ စောင့ျကွည့ျတာတှေ ခံကွရတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
သူတို့ရဲ့ ရေးသားမှု၊ သူတို့လုပျငနျးနဲ့ ဆကျစပျတဲ့လုပျငနျးတှကွေောင့ျ ကမ်ဘာတဝနျး ၂၀၂၁ ခုနှဈအတှငျး စာရေးဆရာ ၂၇၇ ဦး ဖမျးဆီးခံခဲ့ရတယျလို့ PEN အမရေိကအဖှဲ့ရဲ့ အစီရငျခံစာမှာ ဖောျပွပါတယျ။ ဒါဟာ အရငျနှဈက ၂၇၃ ယောကျ ဖမျးဆီးခံခဲ့ရ တာ ထကျ ၄ ဦး ပိုမြားခဲ့ပါတယျ။
သူတို့ရဲ့လုပျငနျးကွောင့ျ စာရေးဆရာတှကေို ပဈမှတျထားတိုကျခိုကျတာနဲ့ ၄၈ နာရီ ထကျကြောျပွီး ဖမျးဆီး ထိနျးသိမျးခံရသူတှေ ရဲ့ စာရငျးကိုပွုစုပွီး PEN အမရေိကအဖှဲ့က ဒီ Freedom to Write Index အစီရငျခံစာကို ထုတျပွနျတာဖွဈပါတယျ။
============
