[[Zawgyi/Unicode]]
ဆာမွတ်ဆာခွန်းပြည်နယ်ထဲက အထည်ချုပ်စက်ရုံတခုနဲ့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်တဲ့စက်ရုံ ၂ ခုက စုစုပေါင်းမြန်မာအလုပ်သမား ၇၀ ကျော်ကို အလုပ်ရှင်က ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကာလမှာ အလုပ်လျှော့ချခဲ့တဲ့အတွက် တရားစွဲဆိုရာမှာ အစုအဖွဲ့တခုချင်းစီမှာ နစ်နာကြေး ဘတ်တသန်းကျော်စီ ပြန်လည်ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီသတင်းကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မအေးအေးမာက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ ဆာမွတ်ဆာခွန်းပြည်နယ် မဟာချိုင်မြို့ ဘန့်လိုင်ရပ်က လျှပ်စက်ပစ္စည်းစက်ရုံမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လမှာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကူးစက်မှုကိုအကြောင်းပြပြီး အလုပ်သမား ၄၅ ဦးကို နစ်နာကြေးမပေးဘဲ အလုပ်ကနေ ရပ်နားထားတဲ့အတွက် တရားစွဲဆိုရာမှာ နစ်နာကြေးကို ၅၀ ရာခိုင်းနှုံးသာ ရရှိပြီး ဘတ်ငွေ တသန်းကျော်ရရှိခဲ့တယ်လို့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအခွင့်ရေးကွန်ယက်ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်ကျော်က အခုလိုပြောပါတယ်။
“စက်ရုံကိုခနလေးနားပြီးပြန်ဖွင့်ပါမယ်။ ပြောပြီးစောင့်ရင်းနဲ့ အလုပ်သမားတွေက စားဝတ်နေရေးအဆင်မပြေတာနဲ့ ကျနော်တို့ကို အကူညီတောင်းတော့ အစိုးရရုံးမှာ တရားစွဲပေးလိုက်တယ်။ ဆာဝါဒီကန်ရုံး (အလုပ်ရှင် အလုပ်သမားကာကွယ်ရေးရုံး) ကနေ သူတို့ ၄၅ ဦးကိုစုစုပေါင်း ၂၆ သိန်းကို ပေးချေဖို့ အမိန့်ချပေးတယ်။ အလုပ်ရှင်ကတော့ အဲဒီလောက်ငွေကြေးကိုမပေးနိုင်တော့ ကျနော်တို့က တရားရုံးမှာ ဆက် တက်တယ်။ မပေးနိုင်တာ သူ့မှာ ငွေကြေးအဲဒီလောက်လုံလုံလောက်လောက်မရှိဘူး။ ဒီတော့တရားသူကြီးက အလုပ်ရှင်နဲ့အလုပ်သမားညှိနှိုင်းကြပါ-ဆိုတော့ ညှိနှိုင်းရင်းနဲ့ တဦးဘက်ကလျှော့ရင်းနဲ့ ၅၀ ရာခိုင်နှုံးနဲ့ အားလုံးကြေအေးလိုက်တာပါ။”
မဟာချိုင်ဒေသ အုန်းနွဲအရပ်က အထည်ချုပ်စက်ရုံမှာလည်း မြန်မာအလုပ်သမား၂၈ ဦးကတော့ အလုပ် ကနေ လျှော့ချခံရတာကို ပြန်လည်တရားစွဲဆိုရာမှာတော့ နစ်နာကြေး ၈၀ ရာခိုင်နှုံးအဖြစ် ဘတ်ငွေတသန်းကျော်ပြန်ရရှိခဲ့တယ်လို့လည်း ဦးအောင်ကျော်ကပြောပါတယ်။
“လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်တုန်းက ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကာလကြီးမှာပေါ့။ စက်ရုံကနေပြီးတော့ သူတို့ကတော့ တရားဝင် MOU လုပ်သားတွေပါ။ ၄ နှစ်သက်တမ်းပြည့်ပြီးတဲ့အချိန်မှာ သူတို့ရဲ့စီးပွားရေးကျဆင်းတယ်ဆိုပြီး လုပ်ငန်းရှင်က သူတို့ကအလုပ်ကနေ လျှော့ချလိုက်တာပေါ့နော်။ စာချုပ်သက်တမ်းကိုမတိုးပေးတော့ဘူးဆိုပြီး လုပ်သားတွေကို အလုပ်ကနေ ရပ်နားလိုက်တာပါ ။ရပ်နားလိုက်တော့ ကျနော်တို့ရုံးမှာ အကူညီလာတောင်းတဲ့အခါမှာ ကျနော်တို့ကလည်း ဆာဝါဒီကန်ရုံး( အလုပ်ရှင်နဲ့အလုပ်သမားကာကွယ်ရေးရုံး) မှာ အမှုဖွင့်တာပေါ့နော်။ ဆာဝါဒီကန်ရုံးကလည်း အလုပ်ရှင်မှာ အပြစ်မရှိပါဘူးဆိုပြီး အမိန့်ချလိုက်တော့ အလုပ်သမားတွေဘက် အရှုံးဖြစ်တာပေါ့နော်။ ကျနော်တို့က ဒီအမိန့်စာက သဘာဝမကျတော့ အလုပ်သမားတရားရုံးကို ဦးတိုက်ပြီး ကျနော်တို့အဖွဲ့က ဦးဆောင်ပြီးလျှောက်ပေးပါတယ်။ လျှောက်တဲ့အခါမှာ တရားသူကြီးက ဆုံးဖြတ်တာက အလုပ်သမားတွေက အလုပ်တွေ ထပ်လုပ်ချင်တဲ့ဟာကို အလုပ်ရှင်ဘက်က တဘက်သတ် ရပ်နားတဲ့အတွက်အလုပ်ရှင်မှာတာဝန်ရှိတယ်လို့ တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်တယ်။ တရားရုံးက အလုပ်ရှင်နဲ့အလုပ်သမားတွေ ပြန်လည်ညှိနိုင်းတဲ့အခါမှာ ၈၀ ရာခိုင်းနှုံးနဲ့ အားလုံပြတ်သွားပြီး အလုပ်သမား၂၈ ယောက်က နစ်နာကြေးအဖြစ် ဘတ် ၁ သန်း ၃ သိန်းလောက် ပြန်ရသွားပါတယ်။”
ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကာလမှာ စစ်ရုံ အလုပ်ရုံတွေ ရပ်နားလိုက်တဲ့အတွက် အလုပ်သမားအတော်များများ အလုပ်လက်မဲ့ပြဿနာကိုကြုံခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအချိန်တုန်းကတော့ သိန်းနဲ့ချီရှိတဲ့မြန်မာအလုပ်သမားတွေဟာ နေရပ်ပြန်ခဲ့ကြပါတယ်။ အခုကတော့ တစိုက်စိုက်မတ်မတ်နဲ့တရားရုံးတက်ခဲ့တာကြောင့် အောင်မြင်မှု ရခဲ့တာလို့ဆိုပါတယ်။
အစောပိုင်း ကိုဗစ်ဖြစ်ကာစ အများကြီးဖြစ်နေတော့ သူသူကိုယ်ကိုယ်ဖြစ်နေတဲ့အချိန် တချို့က ဥပဒေကြောင်းလည်း နားမလည်၊ ကိုဗစ်ဖြစ်နေတော့ လမ်းတွေကလည်းမပိတ်သေးတော့ အလုပ်ပြုတ်ပြီး တချို့က အိမ်ပြန်ကြတာတွေလည်း အများကြီးရှိပါတယ်။ တချို့ကတော့ တိုင်ကြားတဲ့နည်းလမ်းတွေ သိတယ်။ အလုပ်သမားရေး အဖွဲ့အစည်းတွေကိုသိတော့ တစိုက်မတ်မတ်လုပ်တယ်။ အခုကတော့ အလုပ်သမားတွေက ဇွဲကောင်းတယ်ပြောရမယ်။ သူတို့ဘဝအတွက် တခြားအလုပ်တွေလုပ်ရင်းနဲ့ စောင့်ကြတယ်။ ရုံးချိန်းရောက်တိုင်းတက်ပြီး ဇွဲကောင်းကောင်းနဲ့လုပ်လို့ အောင်မြင်သွားတာပါ။”
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကာလ ၂ နှစ်ကျော်အတွင်း စက်ရုံပေါင်း တထောင်ကျော် ပိတ်ပစ်ခဲ့ရပြီး လုပ်အားခ မပေးနိုင်ဘဲ ဒေဝါလီခံလိုက်တဲ့ စက်ရုံတွေလည်းရှိနေပါတယ်။ စက်ရုံတွေမှာ အလုပ်လုပ် နေကြတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ကလည်း လုပ်အားခ နစ်နာတာတွေ၊ နေရပ်ပြန်ရတာတွေလည်း ရှိခဲ့သလို အခုလိုမျိုး စက်ရုံတွေကိုတရားစွဲဆိုပြီး နစ်နာကြေးတောင်းဆိုတဲ့ အမှုတွေလည်းရှိခဲ့ပါတယ်ရှင်။
=============
[[Unicode]]
ထိုငျးအထညျခြုပျစကျရုံ မွနျမာအလုပျသမားမြားနဈနာမှု တဖှဲ့ ထိုငျးဘတျ တသနျးကြောျစီ လြောျကွေးရ
ဆာမှတျဆာခှနျးပွညျနယျထဲက အထညျခြုပျစကျရုံတခုနဲ့ လြှပျစဈပစ်စညျးထုတျလုပျတဲ့စကျရုံ ၂ ခုက စုစုပေါငျးမွနျမာအလုပျသမား ၇၀ ကြောျကို အလုပျရှငျက ကိုဗဈကပျဘေးကာလမှာ အလုပျလြှော့ခခြဲ့တဲ့အတှကျ တရားစှဲဆိုရာမှာ အစုအဖှဲ့တခုခငြျးစီမှာ နဈနာကွေး ဘတျတသနျးကြောျစီ ပွနျလညျရရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒီသတငျးကို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မအေးအေးမာက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံ ဆာမှတျဆာခှနျးပွညျနယျ မဟာခြိုငျမွို့ ဘန့ျလိုငျရပျက လြှပျစကျပစ်စညျးစကျရုံမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈ၊ သွဂုတျလမှာ ကိုဗဈကပျရောဂါကူးစကျမှုကိုအကွောငျးပွပွီး အလုပျသမား ၄၅ ဦးကို နဈနာကွေးမပေးဘဲ အလုပျကနေ ရပျနားထားတဲ့အတှကျ တရားစှဲဆိုရာမှာ နဈနာကွေးကို ၅၀ ရာခိုငျးနှုံးသာ ရရှိပွီး ဘတျငှေ တသနျးကြောျရရှိခဲ့တယျလို့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားအခှင့ျရေးကှနျယကျရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးအောငျကြောျက အခုလိုပွောပါတယျ။
“စကျရုံကိုခနလေးနားပွီးပွနျဖှင့ျပါမယျ။ ပွောပွီးစောင့ျရငျးနဲ့ အလုပျသမားတှကေ စားဝတျနရေေးအဆငျမပွတောနဲ့ ကနြောျတို့ကို အကူညီတောငျးတော့ အစိုးရရုံးမှာ တရားစှဲပေးလိုကျတယျ။ ဆာဝါဒီကနျရုံး (အလုပျရှငျ အလုပျသမားကာကှယျရေးရုံး) ကနေ သူတို့ ၄၅ ဦးကိုစုစုပေါငျး ၂၆ သိနျးကို ပေးခြဖေို့ အမိန့ျခပြေးတယျ။ အလုပျရှငျကတော့ အဲဒီလောကျငှကွေေးကိုမပေးနိုငျတော့ ကနြောျတို့က တရားရုံးမှာ ဆကျ တကျတယျ။ မပေးနိုငျတာ သူ့မှာ ငှကွေေးအဲဒီလောကျလုံလုံလောကျလောကျမရှိဘူး။ ဒီတော့တရားသူကွီးက အလုပျရှငျနဲ့အလုပျသမားညှိနှိုငျးကွပါ-ဆိုတော့ ညှိနှိုငျးရငျးနဲ့ တဦးဘကျကလြှော့ရငျးနဲ့ ၅၀ ရာခိုငျနှုံးနဲ့ အားလုံးကွအေေးလိုကျတာပါ။”
မဟာခြိုငျဒသေ အုနျးနှဲအရပျက အထညျခြုပျစကျရုံမှာလညျး မွနျမာအလုပျသမား၂၈ ဦးကတော့ အလုပျ ကနေ လြှော့ခခြံရတာကို ပွနျလညျတရားစှဲဆိုရာမှာတော့ နဈနာကွေး ၈၀ ရာခိုငျနှုံးအဖွဈ ဘတျငှတေသနျးကြောျပွနျရရှိခဲ့တယျလို့လညျး ဦးအောငျကြောျကပွောပါတယျ။
“လှနျခဲ့တဲ့ ၂ နှဈတုနျးက ကိုဗဈကပျဘေးကာလကွီးမှာပေါ့။ စကျရုံကနပွေီးတော့ သူတို့ကတော့ တရားဝငျ MOU လုပျသားတှပေါ။ ၄ နှဈသကျတမျးပွည့ျပွီးတဲ့အခြိနျမှာ သူတို့ရဲ့စီးပှားရေးကဆြငျးတယျဆိုပွီး လုပျငနျးရှငျက သူတို့ကအလုပျကနေ လြှော့ခလြိုကျတာပေါ့နောျ။ စာခြုပျသကျတမျးကိုမတိုးပေးတော့ဘူးဆိုပွီး လုပျသားတှကေို အလုပျကနေ ရပျနားလိုကျတာပါ ။ရပျနားလိုကျတော့ ကနြောျတို့ရုံးမှာ အကူညီလာတောငျးတဲ့အခါမှာ ကနြောျတို့ကလညျး ဆာဝါဒီကနျရုံး( အလုပျရှငျနဲ့အလုပျသမားကာကှယျရေးရုံး) မှာ အမှုဖှင့ျတာပေါ့နောျ။ ဆာဝါဒီကနျရုံးကလညျး အလုပျရှငျမှာ အပွဈမရှိပါဘူးဆိုပွီး အမိန့ျခလြိုကျတော့ အလုပျသမားတှဘေကျ အရှုံးဖွဈတာပေါ့နောျ။ ကနြောျတို့က ဒီအမိန့ျစာက သဘာဝမကတြော့ အလုပျသမားတရားရုံးကို ဦးတိုကျပွီး ကနြောျတို့အဖှဲ့က ဦးဆောငျပွီးလြှောကျပေးပါတယျ။ လြှောကျတဲ့အခါမှာ တရားသူကွီးက ဆုံးဖွတျတာက အလုပျသမားတှကေ အလုပျတှေ ထပျလုပျခငြျတဲ့ဟာကို အလုပျရှငျဘကျက တဘကျသတျ ရပျနားတဲ့အတှကျအလုပျရှငျမှာတာဝနျရှိတယျလို့ တရားရုံးက ဆုံးဖွတျတယျ။ တရားရုံးက အလုပျရှငျနဲ့အလုပျသမားတှေ ပွနျလညျညှိနိုငျးတဲ့အခါမှာ ၈၀ ရာခိုငျးနှုံးနဲ့ အားလုံပွတျသှားပွီး အလုပျသမား၂၈ ယောကျက နဈနာကွေးအဖွဈ ဘတျ ၁ သနျး ၃ သိနျးလောကျ ပွနျရသှားပါတယျ။”
ကိုဗဈကပျဘေးကာလမှာ စဈရုံ အလုပျရုံတှေ ရပျနားလိုကျတဲ့အတှကျ အလုပျသမားအတောျမြားမြား အလုပျလကျမဲ့ပွူနာကိုကွုံခဲ့ရပါတယျ။ အဲဒီအခြိနျတုနျးကတော့ သိနျးနဲ့ခြီရှိတဲ့မွနျမာအလုပျသမားတှဟော နရေပျပွနျခဲ့ကွပါတယျ။ အခုကတော့ တစိုကျစိုကျမတျမတျနဲ့တရားရုံးတကျခဲ့တာကွောင့ျ အောငျမွငျမှု ရခဲ့တာလို့ဆိုပါတယျ။
အစောပိုငျး ကိုဗဈဖွဈကာစ အမြားကွီးဖွဈနတေော့ သူသူကိုယျကိုယျဖွဈနတေဲ့အခြိနျ တခြို့က ဥပဒကွေောငျးလညျး နားမလညျ၊ ကိုဗဈဖွဈနတေော့ လမျးတှကေလညျးမပိတျသေးတော့ အလုပျပွုတျပွီး တခြို့က အိမျပွနျကွတာတှလေညျး အမြားကွီးရှိပါတယျ။ တခြို့ကတော့ တိုငျကွားတဲ့နညျးလမျးတှေ သိတယျ။ အလုပျသမားရေး အဖှဲ့အစညျးတှကေိုသိတော့ တစိုကျမတျမတျလုပျတယျ။ အခုကတော့ အလုပျသမားတှကေ ဇှဲကောငျးတယျပွောရမယျ။ သူတို့ဘဝအတှကျ တခွားအလုပျတှလေုပျရငျးနဲ့ စောင့ျကွတယျ။ ရုံးခြိနျးရောကျတိုငျးတကျပွီး ဇှဲကောငျးကောငျးနဲ့လုပျလို့ အောငျမွငျသှားတာပါ။”
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကပျဘေးကာလ ၂ နှဈကြောျအတှငျး စကျရုံပေါငျး တထောငျကြောျ ပိတျပဈခဲ့ရပွီး လုပျအားခ မပေးနိုငျဘဲ ဒဝေါလီခံလိုကျတဲ့ စကျရုံတှလေညျးရှိနပေါတယျ။ စကျရုံတှမှော အလုပျလုပျ နကွေတဲ့ မွနျမာအလုပျသမားတှအေနနေဲ့ကလညျး လုပျအားခ နဈနာတာတှေ၊ နရေပျပွနျရတာတှလေညျး ရှိခဲ့သလို အခုလိုမြိုး စကျရုံတှကေိုတရားစှဲဆိုပွီး နဈနာကွေးတောငျးဆိုတဲ့ အမှုတှလေညျးရှိခဲ့ပါတယျရှငျ။
