[[Zawgyi/Unicode]]
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း မူဆယ်မြို့နယ်၊ မုံးကိုးမြို့ဘက်ကို ဆန်နဲ့ အစားအသောက်ရိက္ခာခြောက်တွေ သယ်ဆောင်တာ စစ်ကောင်စီက တားမြစ်ပိတ်ပင်နေတာကြောင့် စစ်ပြေးဒုက္ခသည် ၇၀၀ ကျော် ရိက္ခာပြတ်နေကြရပါတယ်။ ပရဟိတ လှူသူတွေလည်း မရှိတာကြောင့် မုံးကိုးဘက်က ဒုက္ခသည်တွေ အတော်လေး ဒုက္ခရောက် နေကြပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ မုံးကိုးစစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေရဲ့ အခြေအနေကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကိုးကန့်တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် MNDAA တို့ကြား ၂၀၂၁ ခုနှစ် သြဂုတ်လထဲက စတင်ခဲ့တဲ့တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ကျေးရွာ ၇ ရွာက ရာနဲ့ချီတဲ့ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေဟာ မုံးကိုးမြို့က ယာယီစစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်း ၇ ခုမှာ ခိုလှုံနေကြရပါတယ်။
မြို့ခံ ကူညီရေးအဖွဲ့တွေဘက်က အထောက်အပံ့တွေ သိပ်မပေးနိုင်တော့တာကြောင့် ရိက္ခာအခက်အခဲနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း မုံးကိုးမြို့ရောက် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တဦးက VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“အစားအသောက်က အခက်အခဲ တော်တော်ဖြစ်တယ်။ အခုချိန်က။ ဟိုအရင် ကတော့ ဟင်းလည်း ထားပေးတယ်။ ဆန်လည်းပေးတယ်။ ဆီ၊ ဆားလည်း ပေးတယ်။ အခုချိန်က လောလောဆယ် ဆန်ပဲ ပေးထားတယ်။ ဆန်ကလည်း နောက်ဆုံးတခေါက်ပေးထားတယ် ကုန်သွားပြီ။ ကူညီတဲ့သူ၊ လှူတဲ့သူ မရှိတော့ဘူးတဲ့ သူတို့လည်း မပေးနိုင်တော့ဘူးတဲ့။”
မုန်းကိုးဒေသထဲက ပရဟိတကူညီသူတွေ အထောက်အပံ့ မပေးနိုင်ကြတာကြောင့် အခြားဒေသက ကူညီရေးအဖွဲ့အစည်းတွေကို အကူအညီတောင်းခံကြရတဲ့အထိဖြစ်ပါတယ်။ မုံးကိုးမြို့ကို ဆန်တင်မယ်ဆိုရင် စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေက တားဆီးပိတ်ပင်နေတာကြောင့် ဆန်တွေပို့ဖို့ အတော်လေး မလွယ်ဘူးလို့ ပြင်ပ ကူညီရေးအဖွဲ့က တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။
“ဆန်ပို့ရဖို့က တော်တော်လေး ခက်တယ်။ ဆန်တွေက တင်ခွင့်မပေးတာ သူတို့ က။ ပို့လို့ရှိရင် သူတို့က စစ်ဆေးပြီးတော့ တွေ့တယ်ဆိုရင် ကားရော၊ လူရော၊ ပစ္စည်းအကုန်သိမ်းတာဆိုတော့လေ။ အဲဒီ မုံးကိုးလမ်းက ကုန်းကွေ့၊ စစ်ဆေးရေး ဂိတ်လို့ ခေါ်တာပေါ့။ ကုန်းကွေ့ စစ်ဆေးရေးဂိတ်ရှိတယ်။ တင်ခွင့်မပေးတာ၊ ဆန် နောက် ရိက္ခာခြောက်တွေပေါ့နော်။”
စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ MNDAA ကိုးကန့်အဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတာကြောင့် ကိုးကန့်အဖွဲ့ဆီ ရိက္ခာမရအောင် တားဆီးပိတ်ပင်နေပုံရပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ WFP က ပြီးခဲ့တဲ့လက စတင်ပြီး စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေအတွက် တမိသားစုကို ကျပ်ငွေ ၈ သောင်းနဲ့အခြား NGO အဖွဲ့တခုဖြစ်တဲ့ The Best Shelter အဖွဲ့က တမိသားစုကို ကျပ်ငွေ ၃ သောင်းခွဲ ထောက်ပံ့ထားတယ် လို့ မုံးကိုးမြို့က စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ကူညီနေသူတဦးကပြောပြပါတယ်။ ဒီထောက်ပံ့မှုဟာ ၆ လပိုင်းအထိသာ ဖြစ်တယ်လို့လည်းပြောပါတယ်။ လက်ရှိအခြေအနေအရ မုံးကိုးမြို့ကို ပြင်ပဆန်သယ်ယူမှု ပိတ်ပင်ထားတာနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံဘက်ကလည်း တင်သွင်းလို့မရတာကြောင့် ဒေသထွက် ဆန်ကို ဒေသခံတွေ အဓိက ရှာဖွေဝယ်ယူ နေကြရပါတယ်။ မုံးကိုးမြို့ပေါ်မှာ စစ်ပြေးဒုက္ခသည် အခုချိန်ထိ ၇၅၀ ကျော် ရှိနေပြီး ဒေသထွက်ဆန်ကလည်း ရေရှည်အတွက် လုံလောက်ဖို့ ခက်ခဲနိုင်တယ်လို့ အကူအညီပေးရေးဆောင်ရွက်သူတွေက ပြောပါတယ်။
-------------
[[Unicode]]
မုံးကိုးမွို့ စဈပွေးဒုက်ခသညျ ၇၀၀ ကြောျ ရိက်ခာပွတျလပျ
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး မူဆယျမွို့နယျ၊ မုံးကိုးမွို့ဘကျကို ဆနျနဲ့ အစားအသောကျရိက်ခာခွောကျတှေ သယျဆောငျတာ စဈကောငျစီက တားမွဈပိတျပငျနတောကွောင့ျ စဈပွေးဒုက်ခသညျ ၇၀၀ ကြောျ ရိက်ခာပွတျနကွေရပါတယျ။ ပရဟိတ လှူသူတှလေညျး မရှိတာကွောင့ျ မုံးကိုးဘကျက ဒုက်ခသညျတှေ အတောျလေး ဒုက်ခရောကျ နကွေပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ မုံးကိုးစဈပွေးဒုက်ခသညျတှရေဲ့ အခွအေနကေို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
စဈကောငျစီတပျနဲ့ ကိုးကန့ျတိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ MNDAA တို့ကွား ၂၀၂၁ ခုနှဈ သွဂုတျလထဲက စတငျခဲ့တဲ့တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ကြေးရှာ ၇ ရှာက ရာနဲ့ခြီတဲ့ စဈပွေးဒုက်ခသညျတှဟော မုံးကိုးမွို့က ယာယီစဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျး ၇ ခုမှာ ခိုလှုံနကွေရပါတယျ။
မွို့ခံ ကူညီရေးအဖှဲ့တှဘေကျက အထောကျအပံ့တှေ သိပျမပေးနိုငျတော့တာကွောင့ျ ရိက်ခာအခကျအခဲနဲ့ ရငျဆိုငျနရေကွောငျး မုံးကိုးမွို့ရောကျ စဈပွေးဒုက်ခသညျတဦးက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“အစားအသောကျက အခကျအခဲ တောျတောျဖွဈတယျ။ အခုခြိနျက။ ဟိုအရငျ ကတော့ ဟငျးလညျး ထားပေးတယျ။ ဆနျလညျးပေးတယျ။ ဆီ၊ ဆားလညျး ပေးတယျ။ အခုခြိနျက လောလောဆယျ ဆနျပဲ ပေးထားတယျ။ ဆနျကလညျး နောကျဆုံးတခေါကျပေးထားတယျ ကုနျသှားပွီ။ ကူညီတဲ့သူ၊ လှူတဲ့သူ မရှိတော့ဘူးတဲ့ သူတို့လညျး မပေးနိုငျတော့ဘူးတဲ့။”
မုနျးကိုးဒသေထဲက ပရဟိတကူညီသူတှေ အထောကျအပံ့ မပေးနိုငျကွတာကွောင့ျ အခွားဒသေက ကူညီရေးအဖှဲ့အစညျးတှကေို အကူအညီတောငျးခံကွရတဲ့အထိဖွဈပါတယျ။ မုံးကိုးမွို့ကို ဆနျတငျမယျဆိုရငျ စဈဆေးရေးဂိတျတှကေ တားဆီးပိတျပငျနတောကွောင့ျ ဆနျတှပေို့ဖို့ အတောျလေး မလှယျဘူးလို့ ပွငျပ ကူညီရေးအဖှဲ့က တာဝနျရှိသူတဦးက ပွောပါတယျ။
“ဆနျပို့ရဖို့က တောျတောျလေး ခကျတယျ။ ဆနျတှကေ တငျခှင့ျမပေးတာ သူတို့ က။ ပို့လို့ရှိရငျ သူတို့က စဈဆေးပွီးတော့ တှေ့တယျဆိုရငျ ကားရော၊ လူရော၊ ပစ်စညျးအကုနျသိမျးတာဆိုတော့လေ။ အဲဒီ မုံးကိုးလမျးက ကုနျးကှေ့၊ စဈဆေးရေး ဂိတျလို့ ခေါျတာပေါ့။ ကုနျးကှေ့ စဈဆေးရေးဂိတျရှိတယျ။ တငျခှင့ျမပေးတာ၊ ဆနျ နောကျ ရိက်ခာခွောကျတှပေေါ့နောျ။”
စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ MNDAA ကိုးကန့ျအဖှဲ့တို့ကွား တိုကျပှဲတှဖွေဈနတောကွောင့ျ ကိုးကန့ျအဖှဲ့ဆီ ရိက်ခာမရအောငျ တားဆီးပိတျပငျနပေုံရပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ ကမ်ဘာ့စားနပျရိက်ခာအဖှဲ့ WFP က ပွီးခဲ့တဲ့လက စတငျပွီး စဈပွေးဒုက်ခသညျတှအေတှကျ တမိသားစုကို ကပြျငှေ ၈ သောငျးနဲ့အခွား NGO အဖှဲ့တခုဖွဈတဲ့ The Best Shelter အဖှဲ့က တမိသားစုကို ကပြျငှေ ၃ သောငျးခှဲ ထောကျပံ့ထားတယျ လို့ မုံးကိုးမွို့က စဈဘေးရှောငျတှကေို ကူညီနသေူတဦးကပွောပွပါတယျ။ ဒီထောကျပံ့မှုဟာ ၆ လပိုငျးအထိသာ ဖွဈတယျလို့လညျးပွောပါတယျ။ လကျရှိအခွအေနအေရ မုံးကိုးမွို့ကို ပွငျပဆနျသယျယူမှု ပိတျပငျထားတာနဲ့ တရုတျနိုငျငံဘကျကလညျး တငျသှငျးလို့မရတာကွောင့ျ ဒသေထှကျ ဆနျကို ဒသေခံတှေ အဓိက ရှာဖှဝေယျယူ နကွေရပါတယျ။ မုံးကိုးမွို့ပေါျမှာ စဈပွေးဒုက်ခသညျ အခုခြိနျထိ ၇၅၀ ကြောျ ရှိနပွေီး ဒသေထှကျဆနျကလညျး ရရှေညျအတှကျ လုံလောကျဖို့ ခကျခဲနိုငျတယျလို့ အကူအညီပေးရေးဆောငျရှကျသူတှကေ ပွောပါတယျ။
