ရခိုင်နယ်စပ်ဂိတ်များ ပို့ကုန်မရှိသလောက်နည်းပါးနေ

[[Zawgyi/Unicode]]

ရခိုင်ပြည်နယ်က နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်တွေမှာ ပို့ကုန်တွေ မရှိသလောက်နည်းပါးနေတယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအသင်းက ပြောပါတယ်။ အဓိကကအချက်ကတော့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစရိတ်မြင့်တက်တာနဲ့ တဘက်နိုင်ငံက ကုန်ပစ္စည်းမှာယူမှုနည်းတာကြောင့်လို့ ကုန်သည်တွေကပြောပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့သတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ဂိတ်တွေဖြစ်တဲ့ မောင်တောနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး ဂိတ်နဲ့ စစ်တွေ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွေမှာ ဖေဖော်ဝါရီလအစောပိုင်းကတည်း ပို့ကုန်တွေ ကျဆင်းလာနေတာပါ။

ရခိုင်ပြည်နယ်ကနေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို အဓိကတင်ပို့နေတဲ့ ကြက်သွန်တွေကို မှာယူမှုနည်းပါးနေတာကြောင့် ရခိုင်နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှု ကျဆင်းလာတာဖြစ်တယ်လို့လည်း ရခိုင်ပြည် ကုန်သည်များနဲ့ စက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်အောင်ဦး ကပြောပါ တယ်။

“အခုလက်ရှိကတော့ စစ်တွေကော၊ မောင်တောကော ကုန်သွယ်မှုကျဆင်းနေတာတော့ရှိ ပါတယ်။ ဒီဘက်က အဓိက ပို့ကုန်ဖြစ်တဲ့ကြက်သွန်က ဟိုဘက်ကမှာယူတဲ့အပိုင်းတွေ ကျသွားတာပေါ့လေ၊ အဲဒီအခါကျတော့ တော်တော်လေး ကုန်သွယ်မှု ပမာဏ ကျဆင်းသွားတဲ့ အနေအထားရှိပါတယ်။ နောက်တခုက စစ်တွေက မောင်တောထက်စာရင်တော့ ပိုပြီးတော့ ကျဆင်းနေတယ်။ စစ်တွေကပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ပတ် သုံးပတ်လောက်ကစပြီးတော့ ရာသီဥတုကလည်း လေတအားကြမ်းတော့ သူတို့ လှေတွေက သိပ်မထွက်နိုင်ကြဘူးဖြစ်နေတယ်။ တဘက်နိုင်ငံကကြက်သွန်မှာယူမှု ကျဆင်းသွားရတဲ့ အတွက် ကုန်သွယ်မှုပမာဏ ကျဆင်းသွားရတဲ့အနေအထားရှိပါတယ် ခင်ဗျာ။ အရင်တုန်းကတော့ စစ်တွေကနေ ကုန်သွယ်မှုတွေ နေ့တိုင်း စက်လှေ အသေးလေးတွေ လေးငါး ခြောက်စီးလောက်တော့ ထွက်ပါတယ်၊ အခုကတော့ တပတ်မှ လေးငါးခြောက်စီးလောက် ရှိတဲ့ အနေအထားရှိပါတယ်ခင်ဗျာ။”

ရခိုင်ပြည်နယ်ကနေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို အဓိကပို့ကုန်တွေကို ပြည်မကနေ တဆင့်မှာယူရတာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ ကုန်ဈေးနှုန်းတက်တာနဲ့အတူ သယ်ယူပို့ဆောင်စရိတ်တွေ မြင့်တက်လာပြီး တဘက်နိုင်ငံက ကုန်ပစ္စည်းတွေမှာယူမှု နည်းပါးလာတာကြောင့်လည်း နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွေ ကျဆင်းနေတာဖြစ်တယ်လို့လည်း မောင်တော နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအသင်းလက်ရှိဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်စံသိန်းက ပြောပါတယ်။

“ကုန်စည်ကတော့ ပြည်မကနေ မှာရတာတွေရှိတယ်။ အဲလိုမှာတဲ့အခါ ကုန်ကျစရိတ်တွေ များတယ်။ အကျိုးအမြတ်ရှိမှလည်း သူတို့က လုပ်နိုင်တဲ့ သဘောပေါ့လေ။ တခါတလေကျတော့လည်း တဘက်ကမ်းက ဈေးနှိမ်တာတွေလည်းရှိတယ်၊ ဒါကြောင့် ကုန်သည်တွေက တွက်ချက်ပြီးတော့ သူတို့အတွက် အမြတ်အစွန်းမရှိတာကြောင့် နည်းသွားတာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်လေဟုတ်။”

မောင်တောနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ဂိတ်ကနေ ပုံမှန်အားဖြင့် အရင်က တနေ့ကို ကုန်တင်စက်လှေတွေ ၈ စီးလောက်အထိ ထွက်နေပေမယ့် အခုလက်ရှိမှာတော့ ၂ စီး၊ ၃ စီး လောက်သာ ထွက်နိုင်တော့တယ်လို့လည်း ဦးအောင်စံသိန်းကပြောပါတယ်။

“မောင်တော ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကတော့ နည်းနေတယ်။ အရင်ကတော့ စက်လှေတွေ ၇ စီး၊ ၈ စီးပေါ့လေ။ တန် ၅၀ ပါတယ်၊ ၈၀ ပါတယ်။ အဲလိုပေါ့နော်၊ အခုကတော့ ၂ စီး အများဆုံး၊ ၃ စီး။ အဲလိုမျိုးဖြစ်နေတယ်ပေါ့လေ၊ နောက်တခုကတော့ ကုန်ကလည်း နည်းနည်းရှားနေတယ် ထင်တယ်၊ မောင်တောဒေသ ပို့နေတာက ပြည်မက ကုန်ပစ္စည်းတွေက အဓိကပဲလေ။”

ရခိုင်ပြည်နယ်ကနေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ့်နိုင်ငံဘက်ကို အဓိကတင်ပို့နေတဲ့ ကြက်သွန်တွေကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှနိုင်ငံဘက်က မှာယူမှု နည်းပါးလာနေတာကြောင့် ကုန်သည်တွေအနေနဲ့ ရခိုင်ဒေသထွက် ငါးခြောက်အနည်းအကျင်းလောက်သာ လက်ရှိမှာ တင်ပို့နေရတယ်လို့လည်း ကုန်သည်တွေက ပြောပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျလာတာကြောင့် ပြည်တွင်း ကုန်းဈေးနှုန်းတွေနဲ့ စက်သုံးဆီဈေးတွေ မြင့်တက်နေပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အနည်းဆုံးပြည်နယ်တခုဖြစ်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာလည်း ကုန်ဈေးနှုန်းနဲ့စက်သုံးဆီဈေးတွေ မြင့်တက်လာနေတာကြောင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစရိတ်တွေ မြင့်တက်လာနေတယ်လို့ လုပ်ငန်းရှင်တွေကပြောပါတယ်။

ဒါအပြင် ရခိုင်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအတွက် အဓိကကျတဲ့ ကြက်သွန်၊ ဂျင်းနဲ့ တခြားကုန်ခြောက်တွေ မှာယူနေရတဲ့ ပြည်မဘက်မှာလည်း နိုင်ငံရေး မငြိမ်မသက်မှုတွေကြောင့် ပုံမှန် ပစ္စည်းမရောက်တာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ သယ်ယူပို့ဆောင်စရိတ်မြင့်တက်လာတာကလည်း ရခိုင်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ကျဆင်းလာရတဲ့ အချက်တခုဖြစ်တယ်လို့လည်း ကုန်သည်တွေက ပြောပါတယ်။

#MyanmarBusiness #Rakhine #MyanmarBorderTrade #VOABurmese #ရခိုင်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး #ကြက်သွန် #ပြည်မ #ကုန်ဈေးနှုန်းမြင့် #ဗွီအိုအေ

============

[[Unicode]]

ရခိုငျနယျစပျဂိတျမြား ပို့ကုနျမရှိသလောကျနညျးပါးနေ

ရခိုငျပွညျနယျက နယျစပျကုနျသှယျရေးဂိတျတှမှော ပို့ကုနျတှေ မရှိသလောကျနညျးပါးနတေယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ နယျစပျကုနျသှယျရေးအသငျးက ပွောပါတယျ။ အဓိကကအခကြျကတော့ သယျယူပို့ဆောငျရေးစရိတျမွင့ျတကျတာနဲ့ တဘကျနိုငျငံက ကုနျပစ်စညျးမှာယူမှုနညျးတာကွောင့ျလို့ ကုနျသညျတှကေပွောပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့သတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။

ရခိုငျပွညျနယျရဲ့ နယျစပျကုနျသှယျရေး ဂိတျတှဖွေဈတဲ့ မောငျတောနယျစပျ ကုနျသှယျရေး ဂိတျနဲ့ စဈတှေ နယျစပျကုနျသှယျရေးတှမှော ဖဖေောျဝါရီလအစောပိုငျးကတညျး ပို့ကုနျတှေ ကဆြငျးလာနတောပါ။

ရခိုငျပွညျနယျကနေ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကို အဓိကတငျပို့နတေဲ့ ကွကျသှနျတှကေို မှာယူမှုနညျးပါးနတောကွောင့ျ ရခိုငျနယျစပျကုနျသှယျမှု ကဆြငျးလာတာဖွဈတယျလို့လညျး ရခိုငျပွညျ ကုနျသညျမြားနဲ့ စကျမှုလုပျငနျးရှငျမြားအသငျးဥက်ကဋ်ဌ ဦးတငျအောငျဦး ကပွောပါ တယျ။

“အခုလကျရှိကတော့ စဈတှကေော၊ မောငျတောကော ကုနျသှယျမှုကဆြငျးနတောတော့ရှိ ပါတယျ။ ဒီဘကျက အဓိက ပို့ကုနျဖွဈတဲ့ကွကျသှနျက ဟိုဘကျကမှာယူတဲ့အပိုငျးတှေ ကသြှားတာပေါ့လေ၊ အဲဒီအခါကတြော့ တောျတောျလေး ကုနျသှယျမှု ပမာဏ ကဆြငျးသှားတဲ့ အနအေထားရှိပါတယျ။ နောကျတခုက စဈတှကေ မောငျတောထကျစာရငျတော့ ပိုပွီးတော့ ကဆြငျးနတေယျ။ စဈတှကေပွီးခဲ့တဲ့နှဈပတျ သုံးပတျလောကျကစပွီးတော့ ရာသီဥတုကလညျး လတေအားကွမျးတော့ သူတို့ လှတှေကေ သိပျမထှကျနိုငျကွဘူးဖွဈနတေယျ။ တဘကျနိုငျငံကကွကျသှနျမှာယူမှု ကဆြငျးသှားရတဲ့ အတှကျ ကုနျသှယျမှုပမာဏ ကဆြငျးသှားရတဲ့အနအေထားရှိပါတယျ ခငျဗြာ။ အရငျတုနျးကတော့ စဈတှကေနေ ကုနျသှယျမှုတှေ နေ့တိုငျး စကျလှေ အသေးလေးတှေ လေးငါး ခွောကျစီးလောကျတော့ ထှကျပါတယျ၊ အခုကတော့ တပတျမှ လေးငါးခွောကျစီးလောကျ ရှိတဲ့ အနအေထားရှိပါတယျခငျဗြာ။”

ရခိုငျပွညျနယျကနေ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကို အဓိကပို့ကုနျတှကေို ပွညျမကနေ တဆင့ျမှာယူရတာဖွဈပါတယျ။ လကျရှိမှာတော့ ကုနျဈေးနှုနျးတကျတာနဲ့အတူ သယျယူပို့ဆောငျစရိတျတှေ မွင့ျတကျလာပွီး တဘကျနိုငျငံက ကုနျပစ်စညျးတှမှောယူမှု နညျးပါးလာတာကွောင့ျလညျး နယျစပျကုနျသှယျရေးတှေ ကဆြငျးနတောဖွဈတယျလို့လညျး မောငျတော နယျစပျကုနျသှယျရေးအသငျးလကျရှိဥက်ကဋ်ဌ ဦးအောငျစံသိနျးက ပွောပါတယျ။

“ကုနျစညျကတော့ ပွညျမကနေ မှာရတာတှရှေိတယျ။ အဲလိုမှာတဲ့အခါ ကုနျကစြရိတျတှေ မြားတယျ။ အကြိုးအမွတျရှိမှလညျး သူတို့က လုပျနိုငျတဲ့ သဘောပေါ့လေ။ တခါတလကေတြော့လညျး တဘကျကမျးက ဈေးနှိမျတာတှလေညျးရှိတယျ၊ ဒါကွောင့ျ ကုနျသညျတှကေ တှကျခကြျပွီးတော့ သူတို့အတှကျ အမွတျအစှနျးမရှိတာကွောင့ျ နညျးသှားတာလညျးဖွဈနိုငျတယျလဟေုတျ။”

မောငျတောနယျစပျကုနျသှယျရေး ဂိတျကနေ ပုံမှနျအားဖွင့ျ အရငျက တနေ့ကို ကုနျတငျစကျလှတှေေ ၈ စီးလောကျအထိ ထှကျနပေမေယ့ျ အခုလကျရှိမှာတော့ ၂ စီး၊ ၃ စီး လောကျသာ ထှကျနိုငျတော့တယျလို့လညျး ဦးအောငျစံသိနျးကပွောပါတယျ။

“မောငျတော ကုနျစညျစီးဆငျးမှုကတော့ နညျးနတေယျ။ အရငျကတော့ စကျလှတှေေ ၇ စီး၊ ၈ စီးပေါ့လေ။ တနျ ၅၀ ပါတယျ၊ ၈၀ ပါတယျ။ အဲလိုပေါ့နောျ၊ အခုကတော့ ၂ စီး အမြားဆုံး၊ ၃ စီး။ အဲလိုမြိုးဖွဈနတေယျပေါ့လေ၊ နောကျတခုကတော့ ကုနျကလညျး နညျးနညျးရှားနတေယျ ထငျတယျ၊ မောငျတောဒသေ ပို့နတောက ပွညျမက ကုနျပစ်စညျးတှကေ အဓိကပဲလေ။”

ရခိုငျပွညျနယျကနေ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရှ့ျနိုငျငံဘကျကို အဓိကတငျပို့နတေဲ့ ကွကျသှနျတှကေို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျက မှာယူမှု နညျးပါးလာနတောကွောင့ျ ကုနျသညျတှအေနနေဲ့ ရခိုငျဒသေထှကျ ငါးခွောကျအနညျးအကငြျးလောကျသာ လကျရှိမှာ တငျပို့နရေတယျလို့လညျး ကုနျသညျတှကေ ပွောပါတယျ။

မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး မွနျမာကပြျငှေ တနျဖိုးကလြာတာကွောင့ျ ပွညျတှငျး ကုနျးဈေးနှုနျးတှနေဲ့ စကျသုံးဆီဈေးတှေ မွင့ျတကျနပေါတယျ။

မွနျမာနိုငျငံတှငျး ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျမှု အနညျးဆုံးပွညျနယျတခုဖွဈတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာလညျး ကုနျဈေးနှုနျးနဲ့စကျသုံးဆီဈေးတှေ မွင့ျတကျလာနတောကွောင့ျ နယျစပျကုနျသှယျရေးမှာ သယျယူပို့ဆောငျရေးစရိတျတှေ မွင့ျတကျလာနတေယျလို့ လုပျငနျးရှငျတှကေပွောပါတယျ။

ဒါအပွငျ ရခိုငျနယျစပျကုနျသှယျရေးအတှကျ အဓိကကတြဲ့ ကွကျသှနျ၊ ဂငြျးနဲ့ တခွားကုနျခွောကျတှေ မှာယူနရေတဲ့ ပွညျမဘကျမှာလညျး နိုငျငံရေး မငွိမျမသကျမှုတှကွေောင့ျ ပုံမှနျ ပစ်စညျးမရောကျတာတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ သယျယူပို့ဆောငျစရိတျမွင့ျတကျလာတာကလညျး ရခိုငျနယျစပျကုနျသှယျရေး ကဆြငျးလာရတဲ့ အခကြျတခုဖွဈတယျလို့လညျး ကုနျသညျတှကေ ပွောပါတယျ။

#MyanmarBusiness #Rakhine #MyanmarBorderTrade #VOABurmese #ရခိုငျနယျစပျကုနျသှယျရေး #ကွကျသှနျ #ပွညျမ #ကုနျဈေးနှုနျးမွင့ျ #ဗှီအိုအေ

============