(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံ အကျဉ်းထောင်များမှာ အကျဉ်းသားဦးရေ ထူထပ်နေတာက ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ဖို့ အထူးစိုးရိမ်ရတဲ့အချက်ဖြစ်နေတာကို နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီဆောင်ရွက်ရေးအသင်းဘက်က သတိ ပေးထားပါတယ်။ နောက်ပြီး ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုံလောက်စွာ မရတာ၊ အာဟာရ မပြည့်ဝတာ၊ တကိုယ်ရေ သန့်ရှင်း မှုအတွက် လုံလောက်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်မရှိတာ စတာတွေရှိနေလို့ ရောဂါမကူးစက်ဖို့ အစိုးရ အနေနဲ့ စီစဉ်ဆောင် ရွက်မှုတွေ အမြန်ဆုံးလုပ်ဖို့ ဘယ်လိုတိုက်တွန်းထားလဲဆိုတာကို ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် မေခက တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ အကျဉ်းထောင်များမှာ အကျဉ်းသားဦးရေ ထူထပ်နေတာ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုံလောက်စွာ မရတာ၊ အာဟာရ မပြည့်ဝတာ၊ တကိုယ်ရေ သန့်ရှင်းမှုအတွက် လုံလောက်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင် မရှိတာတွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ အကျဉ်းထောင်တွေမှာ COVID-19 ကူးစက်ဖို့ လွယ်ကူနေတဲ့ အခြေအနေဖြစ်နေသလို အထူးစိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေတခုလည်း ဖြစ်နေတယ်လို့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများကူညီဆောင်ရွက်ရေးအသင်းက ကိုတိတ်နိုင်က ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
"စီစဉ်ဆောင်ရွက်ထားတာသေချာ မရှိသေးဘူး။ အကျဉ်းထောင်တွေထဲမှာ အကျဉ်းသားဦးရေ အရမ်းများနေတ.ယ်။ နောက်ကျန်းမာရေးကိစ္စ၊ တကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေးကိစ္စ၊ အာဟာရမလုံလောက်တဲ့ကိစ္စ၊ ဒါတွေက ကူးစက်ဖို့လွယ်ကူနေတယ်။ အကျဉ်းထောင်တွေထဲနဲ့ပတ်သတ်လို့ ဘာမှအရေးယူလူပ်ဆောင်နေတာ မတွေ့သေးဘူး။ အကျဉ်းထောင် ထဲတယောက်ယောက်ကူးပြီဆိုရင် တားဆီးဖို့ အင်မတန်ခက်လိမ့်မယ်ထင်တယ်။"
အကျဉ်းထောင်၊ အကျဉ်းစခန်းတွေနဲ့ အချုပ်ခန်းတွေမှာ ကူးစက်မှု မဖြစ်ပွားစေဖို့ ကြိုတင် ကာကွယ်မှုကသာ အရေးတကြီးဆောင်ရွက်ရမယ့် လုပ်ငန်းတခု ဖြစ်နေတယ်လို့ ထောက်ပြထားပါတယ်။ ကာကွယ်သင့်တဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ ပတ်သတ်လို့ သူကခုလိုရှင်းပြသွားတာပါ။
"အရေးကြီးဆုံးအချက်အနေနဲ့လည်း ကျနော်တို့က တိုက်တွန်းထားတာ ရှိတယ်။ အကျဉ်းသားဦးရေ မြန်မြန်ဆန်ဆန်လျှော့ချဖို့ လိုတယ်။ ဒါက ကြိုတင်ကာကွယ်မှု လုပ်တာတခုပဲ ဖြစ်တယ်။ မြန်မြန်ဆန်ဆန် စိစစ်လုပ်ဆောင်နိုင်ရင်ပိုကောင်းပါတယ်။ အစိုးရအဆက်ဆက် အကျဉ်းသားတွေ နှစ်သစ်ကူးဆို လွှတ်ပေးတာရှိတာမို့ မြန်မြန်ဆန်ဆန်လွှတ်နိုင်တာအကောင်းဆုံးပါပဲ။"
လက်ရှိ အကျဉ်းထောင်တွေနဲ့ အကျဉ်းစခန်းတွေကို အစိုးရဘက်က ဘယ်လိုကိုင်တွယ်နေသလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သတ်လို့ ပြည်တဲရေးဝန်ကြီးဌာနဘက်ကို ဆက်သွယ်ပေမဲ့ လက်ခံဖြေဆိုတာမရှိပါဘူး။
အေအေပီပီဘက်ကတော့ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်တာ မရှိအောင်အသစ် ရောက်ရှိလာတဲ့ဘယ်အချုပ်သား၊ အကျဉ်းသားကိုမဆို ထောင်ဗူးဝတွင် ကူးစက်ရောဂါ လက္ခဏာများ ရှိ၊ မရှိကို သေချာစွာ စစ်ဆေးဖို့၊ သတ်မှတ်ကာလ တခုအထိ သီးခြားထားရှိပြီး စောင့်ကြည့် အဆင့်ဖြစ်ထားရှိဖို့ သံသယရှိ အကျဉ်းသား၊ အချုပ်သားများကို ပြင်ပသီးသန့်ဆေးရုံကို ပို့ဆောင်ပြီးစောင့်ကြည့် ကုသခွင့်ပေးဖို့၊ အကျဉ်းထောင်တွေကနေမှ တရားရုံးထုတ်ပြီး ပြန်လာသူများကို သီးခြားထားရှိပြီး စောင့်ကြည့်ဖို့- ထောင်ဝင်စာ တွေ့ရာမှာ အကျဉ်းသားနဲ့ မိသားစုများကိုပါ ကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့ အစီအမံများ ထားရှိဆောင်ရွက်ပေးဖို့၊ ထောင်ဝင်စာထုတ်များအား ကူးစက်ရောဂါများ ကပ်ပါမလာရန် သေချာ စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ပေးဖို့၊ တရားရုံးနဲ့ ရဲစခန်းရှိ အချုပ်ခန်းတွေမှာ အချုပ်သားများကို လက်ဆေးရည်များ ထားရှိပေးဖို့၊ နေ့စဉ် ပုံမှန်ကူးစက်ရောဂါ လက္ခဏာများ ရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေဖို့နဲ့ စစ်ဆေးဖို့လိုအပ်တဲ့ အထောက်အကူပစ္စည်းများ ထားရှိပေးဖို့ လွတ်မြောက်မယ့် အကျဉ်းသား၊ အချုပ်သားများကို မလွှတ်ပေးခင် ကူးစက်ရောဂါ လက္ခဏာ ရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးပေးဖို့၊ ဝန်ထမ်းများကိုလည်း အကျဉ်းထောင်၊ အချုပ်ခန်းများသို့ သွားရောက်တဲ့ အခါတိုင်း အပူချိန်တိုင်းတာ လက်ဆေးတာနဲ့ ကူးစက်ရောဂါ လက္ခဏာများရှိ၊ မရှိ ပုံမှန် စစ်ဆေးဖို့အရေးပေါ် အခြေအနေများအတွက် လိုအပ်တဲ့ အစီအမံများ ကြိုတင် ဆောင်ရွက်ထားဖို့ကို တောင်းဆိုထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ထောငျတှထေဲ အကဉြျးသားမြားလှနျးတာကွောင့ျ COVID-19 အန်တရာယျ စိုးရိမျဖှယျရှိ
မွနျမာနိုငျငံ အကဉြျးထောငျမြားမှာ အကဉြျးသားဦးရေ ထူထပျနတောက ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျဖို့ အထူးစိုးရိမျရတဲ့အခကြျဖွဈနတောကို နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီဆောငျရှကျရေးအသငျးဘကျက သတိ ပေးထားပါတယျ။ နောကျပွီး ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု လုံလောကျစှာ မရတာ၊ အာဟာရ မပွည့ျဝတာ၊ တကိုယျရေ သန့ျရှငျး မှုအတှကျ လုံလောကျတဲ့ပတျဝနျးကငြျမရှိတာ စတာတှရှေိနလေို့ ရောဂါမကူးစကျဖို့ အစိုးရ အနနေဲ့ စီစဉျဆောငျ ရှကျမှုတှေ အမွနျဆုံးလုပျဖို့ ဘယျလိုတိုကျတှနျးထားလဲဆိုတာကို ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျ မခေက တငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံ အကဉြျးထောငျမြားမှာ အကဉြျးသားဦးရေ ထူထပျနတော၊ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု လုံလောကျစှာ မရတာ၊ အာဟာရ မပွည့ျဝတာ၊ တကိုယျရေ သန့ျရှငျးမှုအတှကျ လုံလောကျတဲ့ပတျဝနျးကငြျ မရှိတာတှကွေောင့ျ မွနျမာနိုငျငံ အကဉြျးထောငျတှမှော Covid-19 ကူးစကျဖို့ လှယျကူနတေဲ့ အခွအေနဖွေဈနသေလို အထူးစိုးရိမျရတဲ့ အခွအေနတေခုလညျး ဖွဈနတေယျလို့ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားမြားကူညီဆောငျရှကျရေးအသငျးက ကိုတိတျနိုငျက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
"စီစဉျဆောငျရှကျထားတာသခြောမရှိသေးဘူး။ အကဉြျးထောငျတှထေဲမှာ အကဉြျးသားဦးရေ အရမျးမြားနတေ.ယျ။ နောကျကနြျးမာရေးကိစ်စ၊ တကိုယျရညျသန့ျရှငျးရေးကိစ်စ၊ အာဟာရမလုံလောကျတဲ့ကိစ်စ၊ ဒါတှကေ ကူးစကျဖို့လှယျကူနတေယျ။ အကဉြျးထောငျတှထေဲနဲ့ပတျသတျလို့ ဘာမှအရေးယူလူပျဆောငျနတော မတှေ့သေးဘူး။ အကဉြျးထောငျ ထဲတယောကျယောကျကူးပွီဆိုရငျ တားဆီးဖို့ အငျမတနျခကျလိမ့ျမယျထငျတယျ။"
အကဉြျးထောငျ၊ အကဉြျးစခနျးတှနေဲ့ အခြုပျခနျးတှမှော ကူးစကျမှု မဖွဈပှားစဖေို့ ကွိုတငျ ကာကှယျမှုကသာ အရေးတကွီးဆောငျရှကျရမယ့ျ လုပျငနျးတခု ဖွဈနတေယျလို့ ထောကျပွထားပါတယျ။ ကာကှယျသင့ျတဲ့ နညျးလမျးတှနေဲ့ ပတျသတျလို့ သူကခုလိုရှငျးပွသှားတာပါ။
"အရေးကွီးဆုံးအခကြျအနနေဲ့လညျး ကနြောျတို့က တိုကျတှနျးထားတာ ရှိတယျ။ အကဉြျးသားဦးရေ မွနျမွနျဆနျဆနျလြှော့ခဖြို့ လိုတယျ။ ဒါက ကွိုတငျကာကှယျမှု လုပျတာတခုပဲ ဖွဈတယျ။ မွနျမွနျဆနျဆနျ စိစဈလုပျဆောငျနိုငျရငျပိုကောငျးပါတယျ။ အစိုးရအဆကျဆကျ အကဉြျးသားတှေ နှဈသဈကူးဆို လှှတျပေးတာရှိတာမို့ မွနျမွနျဆနျဆနျလှှတျနိုငျတာအကောငျးဆုံးပါပဲ။"
လကျရှိ အကဉြျးထောငျတှနေဲ့ အကဉြျးစခနျးတှကေို အစိုးရဘကျက ဘယျလိုကိုငျတှယျနသေလဲဆိုတာနဲ့ပတျသတျလို့ ပွညျတဲရေးဝနျကွီးဌာနဘကျကို ဆကျသှယျပမေဲ့ လကျခံဖွဆေိုတာမရှိပါဘူး။
အအေပေီပီဘကျကတော့ ကိုဗဈရောဂါကူးစကျတာ မရှိအောငျအသဈ ရောကျရှိလာတဲ့ဘယျအခြုပျသား၊ အကဉြျးသားကိုမဆို ထောငျဗူးဝတှငျ ကူးစကျရောဂါ လက်ခဏာမြား ရှိ၊ မရှိကို သခြောစှာ စဈဆေးဖို့၊ သတျမှတျကာလ တခုအထိ သီးခွားထားရှိပွီး စောင့ျကွည့ျ အဆင့ျဖွဈထားရှိဖို့ သံသယရှိ အကဉြျးသား၊ အခြုပျသားမြားကို ပွငျပသီးသန့ျဆေးရုံကို ပို့ဆောငျပွီးစောင့ျကွည့ျ ကုသခှင့ျပေးဖို့၊ အကဉြျးထောငျတှကေနမှေ တရားရုံးထုတျပွီး ပွနျလာသူမြားကို သီးခွားထားရှိပွီး စောင့ျကွည့ျဖို့- ထောငျဝငျစာ တှေ့ရာမှာ အကဉြျးသားနဲ့ မိသားစုမြားကိုပါ ကွိုတငျကာကှယျဖို့ အစီအမံမြား ထားရှိဆောငျရှကျပေးဖို့၊ ထောငျဝငျစာထုတျမြားအား ကူးစကျရောဂါမြား ကပျပါမလာရနျ သခြော စဈဆေးမှုမြား ပွုလုပျပေးဖို့၊ တရားရုံးနဲ့ ရဲစခနျးရှိ အခြုပျခနျးတှမှော အခြုပျသားမြားကို လကျဆေးရညျမြား ထားရှိပေးဖို့၊ နေ့စဉျ ပုံမှနျကူးစကျရောဂါ လက်ခဏာမြား ရှိ၊ မရှိ စဈဆဖေို့နဲ့ စဈဆေးဖို့လိုအပျတဲ့ အထောကျအကူပစ်စညျးမြား ထားရှိပေးဖို့ လှတျမွောကျမယ့ျ အကဉြျးသား၊ အခြုပျသားမြားကို မလှှတျပေးခငျ ကူးစကျရောဂါ လက်ခဏာ ရှိ၊ မရှိ စဈဆေးပေးဖို့၊ ဝနျထမျးမြားကိုလညျး အကဉြျးထောငျ၊ အခြုပျခနျးမြားသို့ သှားရောကျတဲ့ အခါတိုငျး အပူခြိနျတိုငျးတာ လကျဆေးတာနဲ့ ကူးစကျရောဂါ လက်ခဏာမြားရှိ၊ မရှိ ပုံမှနျ စဈဆေးဖို့အရေးပေါျ အခွအေနမြေားအတှကျ လိုအပျတဲ့ အစီအမံမြား ကွိုတငျ ဆောငျရှကျထားဖို့ကို တောငျးဆိုထားပါတယျ။