(Zawgyi/Unicode)
အရပ်သားအစိုးရလက်ထက်မှာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဦးရေ ရာနဲ့ချီပြီး ဆက်ရှိနေသေးတဲ့အပေါ်နဲ့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုသူတို့ အရေးယူခံနေရတဲ့အပေါ် ဝေဖန်သုံးသပ်ချက်တွေကို မဆုမွန် ပြောပြပေးပါမယ်။
ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကို ဦးစားပေးပါတယ်ဆိုတဲ့ NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ အကျဉ်းချခံထားရတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ၊ အခြေခံအခွင့်အရေးရဖို့ တောင်းဆိုတဲ့အတွက် တရားစွဲခံနေရသူတွေ စုစုပေါင်း ၆၀၀ နီးပါးရှိနေပြီလို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPPB က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ နိုင်ငံသားတို့ရဲ့အခွင့်အရေးနဲ့အညီ တောင်းဆိုဆန္ဒပြနေတဲ့သူတွေကို အခုချိန်ထိ ဆက်လက်ဖမ်းဆီးထောင်ချ တရားစွဲဆိုနေဆဲအခြေအနေကို AAPPB ရဲ့ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ကိုဘိုကြည်က ဗွီအိုအေကို ရှင်းပြပါတယ်။
“ အခုကျနော်တို့စာရင်းအရ အကျဉ်းထောင်တွေထဲကနေပြီးတော့ အမှုရင်ဆိုင်နေရတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားက ၁၄၂ ယောက်ရှိတယ်။ ထောင်ကျပြီးသား နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားက ၄၁ ယောက်ရှိတယ်။ နောက် ထောင်ပြင်ပကနေ အမှုရင်ဆိုင်နေရတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားက ၄၀၉ ယောက်ရှိပါတယ်။ အားလုံးပေါင်း ၅၉၂ ယောက်ရှိပါတယ်။ ဒါက ဘာကိုပြသလဲဆိုတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး တိုးတက်မှု နှေးကွေးနေတာကိုပြတယ်။ နောက်တခုက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေထဲမှာ တချို့တိုင်းရင်းသားတွေလည်းပါတယ်။ ဒီလို တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို အဲ့လိုဖမ်းဆီးတာဟာ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ AAPPB က ဆောင်ပုဒ်ကိုက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများရှိနေသေးသရွေ့ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေး မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဆိုတဲ့အခါကျတော့ ကျနော်တို့ မဝေးသေးတဲ့အတိတ်က သင်္ခန်းစာတွေကို ယူသင့်တယ်။ အရင်တုန်းက စစ်အစိုးရက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ကိုဖမ်းတယ် မင်းကိုနိုင်တို့ကိုဖမ်းထားတယ် တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းထားတယ်။ အဲ့လိုမျိုးဖမ်းထားတယ်ဆိုရင် အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးအတွက် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်တယ်။ အဲ့တော့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ပိတ်ဆို့မှုတွေကလည်း ပိုမြင့်တက်လာတယ်။ ဆိုလိုတာက ဖမ်းနေဆီးနေရုံနဲ့ပြဿနာကို ဖြေရှင်းလို့မရဘူးဆိုတာ ကျနော်တို့သေချာ သင်္ခန်းစာယူဖို့လိုပါတယ်။”
အခုလတ်တလောမှာကို ဒေါင်းတို့မျိုးဆက်သံချပ်အဖွဲ့ကို တပ်မတော်ဘက်ကနေ စွဲချက်တွေနဲ့ မြို့နယ်အသီးသီးမှာ ထောင်ဆက်တိုက်ချနေတဲ့ အပေါ်မှာ လည်း လွတ်လပ်ခွင့်ကို ထုတ်ဖော်လှုပ်ရှားပြောဆိုသူတွေ စုဖွဲ့ထားတဲ့ Pen Myanmar အဖွဲ့က ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ပြီး ဒေါင်းတို့မျိုးဆက်အဖွဲ့အပေါ် တရားစွဲဆိုထားတာကို အမြန်ဆုံးရုပ်သိမ်းဖို့နဲ့ အမြန်ဆုံးလွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်။
နိုင်ငံသားတို့ရဲ့အခြေခံအခွင့်အရေးဖြစ်တဲ့ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်အရ မြန်မာ့ရိုးရာအစဉ်အလာအတိုင်း သံချပ်ထိုးပြီး အစိုးရအာဏာပိုင်ကို ထောက်ပြခဲ့ကြတဲ့ အစဉ်အလာကို ထိပါးစေတဲ့လုပ်ရပ်အဖြစ် Pen Myanmar က ရှု့မြင်ကြောင်း ပဲန်မြန်မာအဖွဲ့ရဲ့ အတွင်းရေးမှူး မြေမှုန်လွင်ကလည်း ပြောပါတယ်။
“ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုပိုင်ခွင့်အပေါ်မှာ သံချပ်ဆိုတာ အင်မတန်မှ အရေးကြီးတဲ့ အရာတခုပါဒီလိုမြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအစဉ်အလာတခုဖြစ်တဲ့ သံချပ်ထိုးတာကို တရားစွဲတယ် ထောင်တွေချတယ် နောက်ပြီး တရားစွဲတဲ့အခါမှာ တကြိမ်တခါမဟုတ်ဘူး။ သံချပ်ထိုးလို့ မြို့နယ်လိုက်တန်းစီပြီး အများကြီးတရားစွဲတယ်ဟာ မြန်မာ့သမိုင်းမှာ ဒါပထမဆုံးလို့တောင် ပြောလို့ရတယ်။ ဒါမျိုးတွေ လုပ်နေတာဟာ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပိုင်ခွင့်ကို ခြိမ်းခြောက်တယ်လို့ ကျနော်တို့ Pen Myanmar က နေပြီးတော့ယူဆတယ်။ သုံးသပ်တယ် ဒါကြောင့်ဒါမျိုးတွေဟာ မလုပ်သင့် မလုပ်အပ်တဲ့အရာတွေပါ အဓိက တရားစွဲတာကတော့ တပ်မတော်ကဖြစ်နေတာပေါ့ ဒါကိုရုပ်သိမ်းပေး လိုက်မယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့နိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုပိုင်ခွင့်ကိုလည်း တပ်မတော်အနေနဲ့လေးစားတယ်ဆိုတာ ပြသရာရောက်ပါတယ် နောက်ပြီးတော့ လက်ရှိအစိုးရသွားနေတဲ့ အမျိုးသား ရင်ကြားစေ့ရေးမှာလည်း အများကြီး အထောက်အကူပြုနိုင်တဲ့ အနေအထားတွေ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့က တပ်မတော်အနေနဲ့ ဒီလိုတရားစွဲဆိုမှုကို အမြန်ဆုံးရုပ်သိမ်းပေးဖို့ မေတ္တာရပ်ခံတောင်းဆိုတာဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျ။”
လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ကို ရာဇဝတ်မှုတခုလို သဘောထားနေတာဟာ ဒီမိုကရေစီစနစ်ဖော်ဆောင်နေတဲ့ အရပ်သားအစိုးရ လက်ထက် ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းတွေအပေါ် မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်လာတယ်လို့လည်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလွတ်မြောက်ရေး ဦးဆောင်လှုပ်ရှားသူ ကိုဘိုကြည်က ထောက်ပြပါတယ်။
“ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုမှုဟာ ရာဇဝတ်မှုမဖြစ်ရဘူး မြန်မာနိုင်ငံမှာ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုမှုဆိုရင် ရာဇဝတ်မှုအဆင့်မှာပဲ ရှိနေသေးတယ်။ ဒေါင်းတို့မျိုးဆက်ဆိုရင် နဂိုကတည်းကကို မဖမ်းသင့်တာ။ စဖမ်းကတည်းကိုက တိုင်းပြည်အတွက် နိုင်ငံရေးဂုဏ်သိက္ခာ ကျဆင်းနေတာ အခုလိုမျိုးအမှုက တူညီနေတဲ့အမှုတွေကို တန်းစီပြီး ဟိုတရားရုံးက ချလိုက် ဒီတရားရုံးက ချလိုက် ဆိုတဲ့အခါကျတော့ ကျနော်တို့ နိုင်ငံရဲ့သိက္ခာကို ပိုပြီးတော့ ရုပ်ဆိုးစေတာပေါ့ ပြဿနာတွေကို သေချာစဉ်းစားပြီး ကိုင်တွယ်ဖို့လိုတယ်ပေါ့နော် ဖမ်းလိုက်ဆီးလိုက်ရုံနဲ့လည်း ပြဿနာတွေက ပြေလည်သွားမှာမဟုတ်ပဲနဲ့ ပြဿနာတွေကိုပိုမို ဆိုးရွားသွားစေတာလည်း ရှိတယ်ဒါကြောင့် တပ်မတော်ရော အစိုးရဘက်ကရော တာဝန်ရှိသူတွေက သေချာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့လိုသလို ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ဒီလူငယ်တွေရဲ့ လုပ်အားတွေ ကျနော်တို့တိုင်းပြည်အတွက် ဆုံးရှုံးသွားတာမျိုးတွေလည်းရှိတယ်။ ဒါကြောင့် သူတို့ကို ထောင်ကနေလွှတ်ပြီး ဒီလူငယ်တွေရဲ့အားကို တိုင်းပြည်အတွက် အသုံးချသင့်တယ်။”
အခုလက်ရှိ ကိုဗစ် ၁၉ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဖြစ်နေချိန် မြန်မာနိုင်ငံတွင်း အကျဉ်းထောင်တွေ၊ အကျဉ်းစခန်းတွေမှာ အကျဉ်းသားဦးရေ ထူထပ်များပြားနေတာ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုံလောက်စွာ မရတာ၊ အာဟာရ မပြည့်ဝတာ၊ တကိုယ်ရေ သန့်ရှင်းမှုအတွက် လုံလောက်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင် မရှိတာတွေကြောင့် အကျဉ်းထောင်တွေမှာ COVID-19 ကူးစက်ဖို့ လွယ်ကူနေပြီး အထူးစိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေရောက်နေတာကြောင့် အကျဉ်းသားဦးရေလေ ျှာ့ချဖို့နဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေ အလေးထားလုပ်ဆောင်ပေးဖို့ကိုလည်း အေအေပီပီအပါဝင် အကျဉ်းသားအရေးလှုပ်ရှားသူတွေက ထောက်ပြပြောဆိုနေကြပါတယ်။
.................
အရပျသားအစိုးရလကျထကျ ဒီမိုကရစေီ အခွခေံအခှင့ျအရေးတှေ ဆုံးရှုံးနဆေဲ
(Unicode)
အရပျသားအစိုးရလကျထကျမှာ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဦးရေ ရာနဲ့ခြီပွီး ဆကျရှိနသေေးတဲ့အပေါျနဲ့ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုသူတို့ အရေးယူခံနရေတဲ့အပေါျ ဝဖေနျသုံးသပျခကြျတှကေို မဆုမှနျ ပွောပွပေးပါမယျ။
ဒီမိုကရစေီနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးကို ဦးစားပေးပါတယျဆိုတဲ့ NLD အစိုးရလကျထကျမှာ အကဉြျးခခြံထားရတဲ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှေ၊ အခွခေံအခှင့ျအရေးရဖို့ တောငျးဆိုတဲ့အတှကျ တရားစှဲခံနရေသူတှေ စုစုပေါငျး ၆၀၀ နီးပါးရှိနပွေီလို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး AAPPB က ထုတျပွနျထားပါတယျ။ နိုငျငံသားတို့ရဲ့အခှင့ျအရေးနဲ့အညီ တောငျးဆိုဆန်ဒပွနတေဲ့သူတှကေို အခုခြိနျထိ ဆကျလကျဖမျးဆီးထောငျခြ တရားစှဲဆိုနဆေဲအခွအေနကေို AAPPB ရဲ့ တှဲဖကျအတှငျးရေးမှူး ကိုဘိုကွညျက ဗှီအိုအကေို ရှငျးပွပါတယျ။
“ အခုကနြောျတို့စာရငျးအရ အကဉြျးထောငျတှထေဲကနပွေီးတော့ အမှုရငျဆိုငျနရေတဲ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားက ၁၄၂ ယောကျရှိတယျ။ ထောငျကပြွီးသား နိုငျငံရေးအကဉြျးသားက ၄၁ ယောကျရှိတယျ။ နောကျ ထောငျပွငျပကနေ အမှုရငျဆိုငျနရေတဲ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားက ၄၀၉ ယောကျရှိပါတယျ။ အားလုံးပေါငျး ၅၉၂ ယောကျရှိပါတယျ။ ဒါက ဘာကိုပွသလဲဆိုတော့ မွနျမာ့နိုငျငံရေး တိုးတကျမှု နှေးကှေးနတောကိုပွတယျ။ နောကျတခုက နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှထေဲမှာ တခြို့တိုငျးရငျးသားတှလေညျးပါတယျ။ ဒီလို တိုငျးရငျးသားနိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှကေို အဲ့လိုဖမျးဆီးတာဟာ အမြိုးသားပွနျလညျသင့ျမွတျရေးကို အနှောင့ျအယှကျဖွဈစပေါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ကနြောျတို့ AAPPB က ဆောငျပုဒျကိုက နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားရှိနသေေးသရှေ့ အမြိုးသားပွနျလညျသင့ျမွတျရေး မဖွဈနိုငျဘူး။ ဆိုတဲ့အခါကတြော့ ကနြောျတို့ မဝေးသေးတဲ့အတိတျက သငျ်ခနျးစာတှကေို ယူသင့ျတယျ။ အရငျတုနျးက စဈအစိုးရက ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျတို့ကိုဖမျးတယျ မငျးကိုနိုငျတို့ကိုဖမျးထားတယျ တိုငျးရငျးသားခေါငျးဆောငျတှကေို ဖမျးထားတယျ။ အဲ့လိုမြိုးဖမျးထားတယျဆိုရငျ အမြိုးသားပွနျလညျသင့ျမွတျရေးအတှကျ အနှောင့ျအယှကျဖွဈတယျ။ အဲ့တော့ နိုငျငံတကာရဲ့ ပိတျဆို့မှုတှကေလညျး ပိုမွင့ျတကျလာတယျ။ ဆိုလိုတာက ဖမျးနဆေီးနရေုံနဲ့ပွူနာကို ဖွရှေငျးလို့မရဘူးဆိုတာ ကနြောျတို့သခြော သငျ်ခနျးစာယူဖို့လိုပါတယျ။”
အခုလတျတလောမှာကို ဒေါငျးတို့မြိုးဆကျသံခပြျအဖှဲ့ကို တပျမတောျဘကျကနေ စှဲခကြျတှနေဲ့ မွို့နယျအသီးသီးမှာ ထောငျဆကျတိုကျခနြတေဲ့ အပေါျမှာ လညျး လှတျလပျခှင့ျကို ထုတျဖောျလှုပျရှားပွောဆိုသူတှေ စုဖှဲ့ထားတဲ့ Pen Myanmar အဖှဲ့က ဇှနျလ ၁၂ ရကျနေ့ ရကျစှဲနဲ့ ကွညောခကြျထုတျပွနျပွီး ဒေါငျးတို့မြိုးဆကျအဖှဲ့အပေါျ တရားစှဲဆိုထားတာကို အမွနျဆုံးရုပျသိမျးဖို့နဲ့ အမွနျဆုံးလှှတျပေးဖို့ တောငျးဆိုပါတယျ။
နိုငျငံသားတို့ရဲ့အခွခေံအခှင့ျအရေးဖွဈတဲ့ လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျအရ မွနျမာ့ရိုးရာအစဉျအလာအတိုငျး သံခပြျထိုးပွီး အစိုးရအာဏာပိုငျကို ထောကျပွခဲ့ကွတဲ့ အစဉျအလာကို ထိပါးစတေဲ့လုပျရပျအဖွဈ Pen Myanmar က ရှု့မွငျကွောငျး ပဲနျမွနျမာအဖှဲ့ရဲ့ အတှငျးရေးမှူး မွမှေုနျလှငျကလညျး ပွောပါတယျ။
“ လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုပိုငျခှင့ျအပေါျမှာ သံခပြျဆိုတာ အငျမတနျမှ အရေးကွီးတဲ့ အရာတခုပါဒီလိုမွနျမာ့ရိုးရာယဉျကြေးမှုအစဉျအလာတခုဖွဈတဲ့ သံခပြျထိုးတာကို တရားစှဲတယျ ထောငျတှခေတြယျ နောကျပွီး တရားစှဲတဲ့အခါမှာ တကွိမျတခါမဟုတျဘူး။ သံခပြျထိုးလို့ မွို့နယျလိုကျတနျးစီပွီး အမြားကွီးတရားစှဲတယျဟာ မွနျမာ့သမိုငျးမှာ ဒါပထမဆုံးလို့တောငျ ပွောလို့ရတယျ။ ဒါမြိုးတှေ လုပျနတောဟာ လှတျလပျစှာထုတျဖောျပိုငျခှင့ျကို ခွိမျးခွောကျတယျလို့ ကနြောျတို့ Pen Myanmar က နပွေီးတော့ယူဆတယျ။ သုံးသပျတယျ ဒါကွောင့ျဒါမြိုးတှဟော မလုပျသင့ျ မလုပျအပျတဲ့အရာတှပေါ အဓိက တရားစှဲတာကတော့ တပျမတောျကဖွဈနတောပေါ့ ဒါကိုရုပျသိမျးပေး လိုကျမယျဆိုရငျ ကနြောျတို့နိုငျငံရဲ့ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုပိုငျခှင့ျကိုလညျး တပျမတောျအနနေဲ့လေးစားတယျဆိုတာ ပွသရာရောကျပါတယျ နောကျပွီးတော့ လကျရှိအစိုးရသှားနတေဲ့ အမြိုးသား ရငျကွားစေ့ရေးမှာလညျး အမြားကွီး အထောကျအကူပွုနိုငျတဲ့ အနအေထားတှေ တှေ့ရပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ကနြောျတို့က တပျမတောျအနနေဲ့ ဒီလိုတရားစှဲဆိုမှုကို အမွနျဆုံးရုပျသိမျးပေးဖို့ မတေ်တာရပျခံတောငျးဆိုတာဖွဈပါတယျခငျဗြ။”
လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျကို ရာဇဝတျမှုတခုလို သဘောထားနတောဟာ ဒီမိုကရစေီစနဈဖောျဆောငျနတေဲ့ အရပျသားအစိုးရ လကျထကျ ဒီမိုကရစေီစံနှုနျးတှအေပေါျ မေးခှနျးထုတျစရာဖွဈလာတယျလို့လညျး နိုငျငံရေးအကဉြျးသားလှတျမွောကျရေး ဦးဆောငျလှုပျရှားသူ ကိုဘိုကွညျက ထောကျပွပါတယျ။
“ လှတျလပျစှာပွောဆိုမှုဟာ ရာဇဝတျမှုမဖွဈရဘူး မွနျမာနိုငျငံမှာ လှတျလပျစှာပွောဆိုမှုဆိုရငျ ရာဇဝတျမှုအဆင့ျမှာပဲ ရှိနသေေးတယျ။ ဒေါငျးတို့မြိုးဆကျဆိုရငျ နဂိုကတညျးကကို မဖမျးသင့ျတာ။ စဖမျးကတညျးကိုက တိုငျးပွညျအတှကျ နိုငျငံရေးဂုဏျသိက်ခာ ကဆြငျးနတော အခုလိုမြိုးအမှုက တူညီနတေဲ့အမှုတှကေို တနျးစီပွီး ဟိုတရားရုံးက ခလြိုကျ ဒီတရားရုံးက ခလြိုကျ ဆိုတဲ့အခါကတြော့ ကနြောျတို့ နိုငျငံရဲ့သိက်ခာကို ပိုပွီးတော့ ရုပျဆိုးစတောပေါ့ ပွူနာတှကေို သခြောစဉျးစားပွီး ကိုငျတှယျဖို့လိုတယျပေါ့နောျ ဖမျးလိုကျဆီးလိုကျရုံနဲ့လညျး ပွူနာတှကေ ပွလေညျသှားမှာမဟုတျပဲနဲ့ ပွူနာတှကေိုပိုမို ဆိုးရှားသှားစတောလညျး ရှိတယျဒါကွောင့ျ တပျမတောျရော အစိုးရဘကျကရော တာဝနျရှိသူတှကေ သခြော ကိုငျတှယျဖွရှေငျးဖို့လိုသလို ပွီးတဲ့အခါကတြော့ ဒီလူငယျတှရေဲ့ လုပျအားတှေ ကနြောျတို့တိုငျးပွညျအတှကျ ဆုံးရှုံးသှားတာမြိုးတှလေညျးရှိတယျ။ ဒါကွောင့ျ သူတို့ကို ထောငျကနလှေှတျပွီး ဒီလူငယျတှရေဲ့အားကို တိုငျးပွညျအတှကျ အသုံးခသြင့ျတယျ။”
အခုလကျရှိ ကိုဗဈ ၁၉ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါဖွဈနခြေိနျ မွနျမာနိုငျငံတှငျး အကဉြျးထောငျတှေ၊ အကဉြျးစခနျးတှမှော အကဉြျးသားဦးရေ ထူထပျမြားပွားနတော၊ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု လုံလောကျစှာ မရတာ၊ အာဟာရ မပွည့ျဝတာ၊ တကိုယျရေ သန့ျရှငျးမှုအတှကျ လုံလောကျတဲ့ပတျဝနျးကငြျ မရှိတာတှကွေောင့ျ အကဉြျးထောငျတှမှော COVID-19 ကူးစကျဖို့ လှယျကူနပွေီး အထူးစိုးရိမျရတဲ့ အခွအေနရေောကျနတောကွောင့ျ အကဉြျးသားဦးရလေေ ြှာ့ခဖြို့နဲ့ တာဝနျရှိသူတှေ အလေးထားလုပျဆောငျပေးဖို့ကိုလညျး အအေပေီပီအပါဝငျ အကဉြျးသားအရေးလှုပျရှားသူတှကေ ထောကျပွပွောဆိုနကွေပါတယျ။
