(Zawgyi/Unicode)
ဘာသာရေးအကဲဆတ်တဲ့ မိတ္တီလာမြို့မှာတော့ လူမှုကွန်ယက်ပေါ်မှာ သံဃာတော်တွေကို ဝေဖန်ရေးသားသူ ကို လာမယ့် ၂၆ရက်နေ့မှာ မန္တလေးတိုင်းတွင်းမှာ ရုံးထုတ်စစ်ဆေးဖို့ လုပ်ထားတာကိုပြောပြပေးပါမယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မမေခက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
၂၀၂၀- ၂၀၂၁ စာသင်နှစ်အတွက် အခြေခံပညာသင်ရိုးတွေထဲမှာ မျိုးဆက်ပွား ကျန်းမာရေး သင်ရိုးအသစ်ထည့်သွင်းဖို့ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက စီစဉ်ထားမှုအပေါ် ဝေဖန်ရေးသားတဲ့ သံဃာတော်တွေကို ပြန်လည် ဝေဖန်ရှုတ်ချအရေးအသားတွေ တင်ခဲ့သူနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီလူကို အရေးယူဖို့တောင်းဆိုရာ ကနေ မနေ့က မိတ္ထီလာမြို့မှာ လူစုလူ ဝေးဖြစ်ပွားခဲ့ရတာပါ။
ဒီလို လူမှုကွန်ရက်မှာ သံဃာတော်တွေကို ပုတ်ခတ်ပြောဆိုခဲ့သူဟာ အသက် ၃၁ နှစ်အရွယ် မိတ္ထီလာမြို့ခံ ဆရာဝန်တဦးဖြစ်ပြီး Facebook မှာ ကျော်ဝင်းသန့်ဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့အကောင့်ဖွင့်ထားသူဖြစ်ပြီး၊ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် တဦးဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ သူ့ကို မနေ့က မြို့နယ် သာသနာရေးအဖွဲ့ကနေ သာသနာကို ညှိုးနွမ်းစေမှုနဲ့ အရေးယူဖို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိမှာ အကောင့်ပိုင်ရှင်ကို လာမယ့် ၂၆ရက်နေ့မှာ မန္တလေးတိုင်း ချမ်းအေးသာဇံတရားရုံးမှာ ရုံးထုတ်သွားဖို့ ရှိတယ်လို့ မိတ္ထီလာမြို့က တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ တဦးဖြစ်၊ ဒီအမှုမှာ သက်သေအနေနဲ့ လိုက်ပါဆောင်ရွက်မယ့် ဦးခင်ကိုလတ်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“မိတ္ထီလာခရိုင်သာသနာရေးမှူး ကတရားလိုလုပ်ဆွဲတယ်။ မိတ္ထီလာ အမှတ် ၁ရဲစခန်းမှာ အမှုဖွင့်တယ်။ ရဲအရေးမပိုင်လို့ (က)(ခ)နဲ့ မိတ္ထီလာတရားရုံးကို လွှဲထုတ်ပေးတယ်။ မြို့နယ်တရားရုံးကလက်ခံပြီးတော့မှ (ပ) အမှတ်တွေ ထွက်တယ်။ သက်သေထဲမှာ ကျနော်ပါတယ်။ အရပ်သားအမျိုးသား ၃ယောက်ပါတယ်။ ဖေ့ဘုတ်သုံးသူ ၃ယောက်ထည့်ထားတာပေါ့။ အဲလိုနဲ့ ချမ်းအေးသာဇံ တရားရုံးမှာ ရုံးပြောင်းလျှောက်တယ်။ လာမယ့် ၂၆ရက်နေ့မှာ ရုံးထုတ်မယ်။”
မနေ့က ဖြစ်စဉ်မှာ သံဃာတော်တွေနဲ့ လုံခြုံရေးတာဝန်ရှိသူတွေ ဘက်က အဓိကရုဏ်း မဖြစ်အောင် ထိန်းသိမ်းပေးခဲ့ရပြီး အကောင့်ပိုင်ရှင် ဖြစ်သူကို အရေးယူ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ လုံခြုံရေးများနဲ့ မန္တလေးကို ပို့ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။ အခုအချိန်အထိ အကောင့်ပိုင်ရှင်ကို ဘယ်မှာထိန်းသိမ်းထားလဲဆိုတာ တိကျစွာမသိရပါဘူး။ မိတ္ထီလာ မြို့မ ရဲစခန်းကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းတာမှာတော့ အကောင့်ပိုင်ရှင်လုံခြုံရေးအရ ပြောဆိုလိုခြင်းမရှိဘူးလို့ပြောပါတယ်။
မိတ္ထီလာမြို့နယ် သာသနာရေးအဖွဲ့က ဦးကိုကိုအောင်က အကောင့်ပိုင်ရှင်ကို သာသနာကို ညှိုးနွမ်းစေမှု ၂၉၅-ကနဲ့ အရေးယူပေးဖို့ တရားရုံးမှာ ဦးတိုက်လျှောက် ခဲ့တာဖြစ်ပြီး လာမယ့် တရားရုံးချိန်း မရောက်ခင် အထိ သက်ဆိုင်ရာက ထိန်းသိမ်းထားဖွယ်ရှိတယ်လို့ မိတီလာမြို့ခံတွေကဆိုပါတယ်။
သာသနာညှိုးနွမ်းစေမှု ပုဒ်မ ၂၉၅ (က) ကတော့ ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ်အထိ ကျခံနိုင်ပြီး ထောင်ဒဏ် တစ်မျိုးမျိုးဖြစ်စေ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ဒဏ်နှစ် ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်ကြောင်းဖော်ပြထားပြီး အာမခံမပေးတဲ့ ပုဒ်မဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့၂၀၁၃ မတ်လက မိတ္ထီလာမှာ ဘာသာရေးအဓိကရုဏ်း တခု ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးပြီး အဲဒီတုန်းက အစိုးရရဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွေအရ ဒဏ်ရာရတဲ့ လူပေါင်း အယောက် ၄၀ နီးပါးရှိခဲ့သလို ဘာသာရေး အဆောက်အအုံ ၁၅ လုံးနီးပါးနဲ့ နေအိမ်အလုံးပေါင်း ၁၃၀ လောက် ပျက်စီးခဲ့ရပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေတွေ ကြုံခဲ့တာကြောင့် နောက် ထပ်ပြဿနာတွေ ထပ်မဖြစ်ဖို့ မြို့ခံတွေက လိုလားနေကြပါတယ် ။
................
မိတ်ထီလာမွို့မှာ သံဃာတောျတှကေို လူမှုကှနျယကျပေါျဝဖေနျသူကို မေ ၂၆ ရကျနေ့ ရုံးထုတျမညျ
(Unicode)
ဘာသာရေးအကဲဆတျတဲ့ မိတ်တီလာမွို့မှာတော့ လူမှုကှနျယကျပေါျမှာ သံဃာတောျတှကေို ဝဖေနျရေးသားသူ ကို လာမယ့ျ ၂၆ရကျနေ့မှာ မန်တလေးတိုငျးတှငျးမှာ ရုံးထုတျစဈဆေးဖို့ လုပျထားတာကိုပွောပွပေးပါမယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မမခေက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
၂၀၂၀- ၂၀၂၁ စာသငျနှဈအတှကျ အခွခေံပညာသငျရိုးတှထေဲမှာ မြိုးဆကျပှား ကနြျးမာရေး သငျရိုးအသဈထည့ျသှငျးဖို့ ပညာရေးဝနျကွီးဌာနက စီစဉျထားမှုအပေါျ ဝဖေနျရေးသားတဲ့ သံဃာတောျတှကေို ပွနျလညျ ဝဖေနျရှုတျခအြရေးအသားတှေ တငျခဲ့သူနဲ့ ပတျသကျပွီး ဒီလူကို အရေးယူဖို့တောငျးဆိုရာ ကနေ မနေ့က မိတ်ထီလာမွို့မှာ လူစုလူ ဝေးဖွဈပှားခဲ့ရတာပါ။
ဒီလို လူမှုကှနျရကျမှာ သံဃာတောျတှကေို ပုတျခတျပွောဆိုခဲ့သူဟာ အသကျ ၃၁ နှဈအရှယျ မိတ်ထီလာမွို့ခံ ဆရာဝနျတဦးဖွဈပွီး Facebook မှာ ကြောျဝငျးသန့ျဆိုတဲ့ နာမညျနဲ့အကောင့ျဖှင့ျထားသူဖွဈပွီး၊ ဗုဒ်ဓဘာသာဝငျ တဦးဖွဈတယျလို့လညျး ဆိုပါတယျ။ သူ့ကို မနေ့က မွို့နယျ သာသနာရေးအဖှဲ့ကနေ သာသနာကို ညှိုးနှမျးစမှေုနဲ့ အရေးယူဖို့ ဆောငျရှကျခဲ့ပါတယျ။
လကျရှိမှာ အကောင့ျပိုငျရှငျကို လာမယ့ျ ၂၆ရကျနေ့မှာ မန်တလေးတိုငျး ခမြျးအေးသာဇံတရားရုံးမှာ ရုံးထုတျသှားဖို့ ရှိတယျလို့ မိတ်ထီလာမွို့က တကျကွှလှုပျရှားသူ တဦးဖွဈ၊ ဒီအမှုမှာ သကျသအေနနေဲ့ လိုကျပါဆောငျရှကျမယ့ျ ဦးခငျကိုလတျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“မိတ်ထီလာခရိုငျသာသနာရေးမှူး ကတရားလိုလုပျဆှဲတယျ။ မိတ်ထီလာ အမှတျ ၁ရဲစခနျးမှာ အမှုဖှင့ျတယျ။ ရဲအရေးမပိုငျလို့ (က)(ခ)နဲ့ မိတ်ထီလာတရားရုံးကို လှှဲထုတျပေးတယျ။ မွို့နယျတရားရုံးကလကျခံပွီးတော့မှ (ပ) အမှတျတှေ ထှကျတယျ။ သကျသထေဲမှာ ကနြောျပါတယျ။ အရပျသားအမြိုးသား ၃ယောကျပါတယျ။ ဖေ့ဘုတျသုံးသူ ၃ယောကျထည့ျထားတာပေါ့။ အဲလိုနဲ့ ခမြျးအေးသာဇံ တရားရုံးမှာ ရုံးပွောငျးလြှောကျတယျ။ လာမယ့ျ ၂၆ရကျနေ့မှာ ရုံးထုတျမယျ။”
မနေ့က ဖွဈစဉျမှာ သံဃာတောျတှနေဲ့ လုံခွုံရေးတာဝနျရှိသူတှေ ဘကျက အဓိကရုဏျး မဖွဈအောငျ ထိနျးသိမျးပေးခဲ့ရပွီး အကောင့ျပိုငျရှငျ ဖွဈသူကို အရေးယူ ဆောငျရှကျနိုငျဖို့ လုံခွုံရေးမြားနဲ့ မန်တလေးကို ပို့ဆောငျခဲ့တယျလို့ မွို့ခံတှကေ ပွောပါတယျ။ အခုအခြိနျအထိ အကောင့ျပိုငျရှငျကို ဘယျမှာထိနျးသိမျးထားလဲဆိုတာ တိကစြှာမသိရပါဘူး။ မိတ်ထီလာ မွို့မ ရဲစခနျးကို ဆကျသှယျမေးမွနျးတာမှာတော့ အကောင့ျပိုငျရှငျလုံခွုံရေးအရ ပွောဆိုလိုခွငျးမရှိဘူးလို့ပွောပါတယျ။
မိတ်ထီလာမွို့နယျ သာသနာရေးအဖှဲ့က ဦးကိုကိုအောငျက အကောင့ျပိုငျရှငျကို သာသနာကို ညှိုးနှမျးစမှေု ၂၉၅-ကနဲ့ အရေးယူပေးဖို့ တရားရုံးမှာ ဦးတိုကျလြှောကျ ခဲ့တာဖွဈပွီး လာမယ့ျ တရားရုံးခြိနျး မရောကျခငျ အထိ သကျဆိုငျရာက ထိနျးသိမျးထားဖှယျရှိတယျလို့ မိတီလာမွို့ခံတှကေဆိုပါတယျ။
သာသနာညှိုးနှမျးစမှေု ပုဒျမ ၂၉၅ (က) ကတော့ ထောငျဒဏျ ၂ နှဈအထိ ကခြံနိုငျပွီး ထောငျဒဏျ တဈမြိုးမြိုးဖွဈစေ၊ ငှဒေဏျဖွဈစေ ဒဏျနှဈ ရပျလုံးဖွဈစေ ခမြှတျနိုငျကွောငျးဖောျပွထားပွီး အာမခံမပေးတဲ့ ပုဒျမဖွဈပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့၂၀၁၃ မတျလက မိတ်ထီလာမှာ ဘာသာရေးအဓိကရုဏျး တခု ဖွဈပှားခဲ့ဖူးပွီး အဲဒီတုနျးက အစိုးရရဲ့ သတငျးထုတျပွနျခကြျတှအေရ ဒဏျရာရတဲ့ လူပေါငျး အယောကျ ၄၀ နီးပါးရှိခဲ့သလို ဘာသာရေး အဆောကျအအုံ ၁၅ လုံးနီးပါးနဲ့ နအေိမျအလုံးပေါငျး ၁၃၀ လောကျ ပကြျစီးခဲ့ရပါတယျ။ ဒီလို အခွအေနတှေေ ကွုံခဲ့တာကွောင့ျ နောကျ ထပျပွူနာတှေ ထပျမဖွဈဖို့ မွို့ခံတှကေ လိုလားနကွေပါတယျ ။