(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာစစ်အာဏာသိမ်းအပြီး ကျူးလွန်ခံနေရတဲ့ အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းမူတွေကို၊ တိုင်ကြားကြဖို့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ မြန်မာဆိုင်ရာစုံစမ်းစစ်ဆေးမူယန္တယား (IIMM) က အများပြည်သူကို ကမ်းလှမ်းတောင်းဆိုတာဟာ အထူးအရေးပါပြီး နောက်ပိုင်းတရားစွဲနိုင်ချိန်အတွက် ထိရောက်နိုင်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံထဲကို ဒီကုလအဖွဲ့မသွားနိုင်ချိန်မှာ၊ ထိရောက်တဲ့အထောက်အထားမျိုးကို လုံလုံခြုံခြုံနဲ့ ပို့ပေးနိုင်ဖို့က အရေးကြီးပြီး၊ နောင်တချိန်ခုံရုံးတင်ဖို့ လက်ရှိ CRPH လွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီခန့်ပေးတဲ့ အစိုးရကလည်း၊ အထောက်အကူပြုနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကိုဝင်းမင်းက မေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အရင်ကျုးလွန်ခဲ့တဲ့ အကြီးမားဆုံးလူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မူတွေစုဆောင်းဖို့၊ ကုလသမဂ္ဂကနေ ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာဖွဲ့ပေးခဲ့တဲ့ဒီ IIMM အဖွဲ့အနေနဲ့၊ အခု ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းအပြီး ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းမူတွေအပေါ်လည်း၊ စောင့်ကြည့်မှတ်တမ်းယူနေတာက အရေးပါတယ်လို့၊ ရှေ.ပြေးအသံအဖွဲ့ ((Progressive Voice) အကြံပေးဘုတ်အဖွဲ့ ဥက္ကဌ မခင်ဥမ္မာက ဆိုပါတယ်။
“လက်ရှိ တတိုင်းပြည်လုံး ကြုံနေရတဲ့ အကြမ်းဖက်ခံနေရတဲ့ အချိန်မှယ အခူလိုမျိုး ကုလသမဂ္ဂကနေဖွဲ့ပေးလိုက်တဲ့ ဒီ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး ယန္တရားရှိတာက အရမ်းကောင်းတယ် ။ အခု ဒီ အာဏာလု စစ်အုပ်စုကနေပြီးတော့မှ သူတို့ အကြမ်းဖက် ညှဉ်းပမ်းနှိတ်စက် မှုတွေ လုပ်နေတာက Crime Against Humanity လို့ ခေါ်တဲ့ လူသားမျိုးနွယ်တွေအပေါ်မှာ ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ဖြစ်သွားပြီ။ ပြည်တွင်း ဥပဒေနဲ့ ကိုင်လို့ ရတဲ့ ကိစ္စတွေလည်း မဟုတ်တော့ဘူး ဒါက နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်မှု ချိုးဖောက်တာဖြစ်တယ်။”
ဒီ IIMM အကြောင်းအနီးကပ်လေ့လာထားတဲ့ မခင်ဥမ္မာအပြင်၊ Harvard တက္ကသိုလ် ဥပဒေကျောင်းက၊ မြန်မာ့အရေး ဆယ်စုနှစ်တွေနဲ့ချီ လေ့လာလုပ်ဆောင်လာခဲ့တဲ့ ပါမောက္ခ Tyler Giannini ကလည်း၊ ဒီ လွတ်လပ်တဲ့ကုလစုံစမ်းရေးအဖွဲ့အနေနဲ့ ချက်ချင်းအရေးယူနိုင်တာမျိုးမဟုတ်ပေမဲ့၊ နောက်ပိုင်းခုံရုံးတင်နိုင်ချိန်အတွက် အရေးပါတာတွေ စုဆောင်းပေးနိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ဒီအဖွဲ့ ရှိထားမူက အရမ်းကို အရေးကြီးပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အချိန်ကြာလာလေ၊ ဒီ အထောက်အထားတွေက ပျောက်ဆုံးသွားနိုင်လေမို့ပါ။ နောက်တဆင့်အတွက် ဘယ်ခုံရုံးမှာ တင်မယ်၊ ဘယ်လိုတရားစွဲနိုင်မယ်ဆိုတာကလည်း၊ ဒီအထောက်အထားတွေရဲ့ ခိုင်လုံအားကောင်းမူအပေါ်မှာ မူတည်နေတာမို့ အရေးပါပါတယ်။”
ပါမောက္ခ Giannini ရော မခင်ဥမ္မာကပါ၊ လုံလုံခြုံခြုံဆက်သွယ်နိုင်ဖို့အတွက် ဒီ IIMM အဖွဲ့ရဲ့ Website အင်တာနက် စာမျက်နှာ https://iimm.un.org မှာပြောထားတာကနေ ဆက်သွယ်နိုင်တယ်၊ ဒါမှမဟုတ် NGO အဖွဲ့တွေ အထူးသဖြင့် လူ့အခွင့်အရေးမှတ်တမ်းအဖွဲ့တွေကို အကူအညီ တောင်းနိုင်တယ်၊ ပြီးရင်တော့ ဒီအထောက်အထားတွေဖျက်ပစ်လိုက်ဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ ဒီ IIMM အဖွဲ့ အင်တာနက်စာမျက်နှာမှာ လုံခြုံအောင် Signal အင်တာနက်ဖုန်းကို Download လုပ်ပြီး၊ နံပါတ် +၄၁ ၇၆ ၆၉၁ ၁၂ ၀၈ ကို (သို့မဟုတ်) Proton Mail - mountain741@protonmail.com ကို Email ပို့ဖို့ မှာထားပါတယ်။
နောက် မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားမျှတမူရရေး၊ မကြာခင်ကအထိ၊ ၆ နှစ်ကျော်အနီးကပ်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး၊ အာရှဒေသတွင်း ဥပဒေရေးရာကျွမ်းကျင်သူ သြစတျေးလျအခြေစိုက် ရှေ.နေ Caitlin Reiger ကလည်း ထိရောက်တဲ့အချက်အလက်မျိုးဖြစ်အောင် ကောက်ယူသင့်ပုံကို ရှင်းပြပါတယ်။
“ဘာဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုတာတင် ယူတာဟုတ်ပါဘူး၊ ဘာဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုတာသက်သက်က လူတိုင်း သိလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါကလည်း အရေးကြီးပါတယ်။ နောက်အရေးကြီးတာက၊ စစ်အုပ်စု အတွင်းက သတင်းပါ။ ဘယ်သူကအမိန့်ပေးတာ၊ ဘယ်လိုအမိန့်ပေးစနစ်အဆင့်ဆင့်ကိုဖြတ်လာတာလဲ၊ ဘာတွေပြင်ဆင်ခဲ့တာလဲ၊ ဒီသတင်းမျိုးက တာဝန်ရှိခဲ့သူတွေကို တရားကြောင်းအရ နောက်ဆုံးမှာ အရေးယူနိုင်ဖို့မှာ အရေးပါတယ်ရှင့်။ ဒါပေမဲ့ ဒီလိုအချက်တွေက အတွင်းမှာမို့ ရဖို့ခက်တာသိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့က ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် အကြမ်းဖက်နေတာဆိုတော့၊ သိထားနိုင်တဲ့ အောက်ခြေလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ ဆွေမျိုး မိတ်ဆွေတွေကနေလည်း ရနိုင်တယ်၊ နောက် အခု CDM လုပ်နေတဲ့ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေဆီကရောပေါ့။”
ဒီထိရောက်မယ့် ကောက်ယူပုံအတွက် မခင်ဥမ္မာကလည်း ပုံမှန် ကိုယ်ခံစားရတာသက်သက်မဟုတ်ဘဲ၊ ကျူးလွန်သူ ဘယ်သူဆိုတာ အသေးစိတ်ပါရအောင်ကြိုးပမ်းပြီး နောက်အရေးပါတဲ့ ကျည်ဆံခွံအထောက်အထားကိုလည်း ဆက်ရှင်းပြပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ရှေ့နေ Reiger ကလည်း၊ နောက်အရေးပါတဲ့ ကောက်ယူပုံမျိုးကို ဆက်ရှင်းပြပါတယ်။
“အသေးစိတ်ယူဖို့ အထူးအရေးကြီးတာကလည်း၊ ဘယ်လို လက်နက်တွေ သုံးခဲ့တယ်၊ စစ်တပ်အရာရှိတွေရော ပါနေခဲ့လား၊ ဘယ်တပ်နံပါတ်ကလဲ၊ ရဲဝတ်စုံဝတ်ထားပေမဲ့ ရဲအစစ်မဟုတ်ဘဲနဲ့၊ စစ်သားတွေဖြစ်နေလား၊ စတဲ့ အဲ့ဒီလို အချက်အလက် အသေးစိတ်မျိုးကို အထောက်အထားအဖြစ် စုနိုင်ရင် အရမ်းကိုထိရောက်မှာပါ။”
ဒီနေရာမှာ လုံခြုံရေးတပ်တွေအတွက်လည်း ပါမောက္ခ Giannini က ခုလိုအကြံပြုပါတယ်။
“လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေအနေနဲ့ အရပ်သားတွေကို ပစ်ဖို့ အမိန့်ပေးခံရရင်၊ ဒါက တရားဥပဒေနဲ့မညီတဲ့ အမိန့်ပါ၊ မလိုက်နာလို့ရပါတယ်၊ နိုင်ငံတကာဥပဒေမှာ ပါပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မလိုက်နာခဲ့ရင်၊ ကိုယ့်လုံခြုံရေးအတွက်တော့ ထိခိုက်သွားနိုင်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ IIMM အဖွဲ့ကတော့၊ အခုလို တရားဥဒေနဲ့မညီတဲ့ အမိန့်မျိုး လက်ခံရရင်၊ သူတို့ဆီ ပို့ပေးနိုင်ကြောင်းလည်း ပြောထားပါတယ်။”
ဒါ့အပြင် မခင်ဥမ္မာကလည်း၊ နောက်တရားစွဲနိုင်ရေးအတွက် လုံခြုံရေးကောင်စီကနေ တရုတ်နဲ့ရုရှားကြောင့် ICC နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်တရားရုံးကို လွှဲမပေးရင်တောင်၊ အခု CRPH အစိုးရက ကြိုးပမ်းနိုင်ပုံကို ဆက်ရှင်းပြတယ်။
“ဒါက Acting government ပေါ့နော် ဒုသမ္မတ မန်းဝင်းခိုင်သန်း နောက်တဆင့်အနေနဲ့ ICC ခုံရုံးမှာ ကြည့်ပေးနိုင်ဖို့အတွက် ရောမစာချုပ်ကို လက်မှတ်ထိုးချင်ပါတယ်၊ လက်မှတ်ထိုးပါမယ် ဆိုတဲ့အထိ လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ လမ်းတော်တော်တွင်သွားမယ်။”
တကယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံထဲ အသက်မပြည့်သေးတဲ့ ကလေးငယ်တွေနဲ့ မဆိုင်သူတွေပါ သေနပ်နဲ့ပစ်ခံရ၊ သေကျေလာရကြချိန်မှာ၊ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ဝိုင်းကူပေးဖို့၊ အမေရိကန်သံရုံးအပါအဝင် အခြားနိုင်ငံတကာအစိုးရတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေကပါ ဝိုင်းဝန်းထောက်ခံပေးလာနေပါတယ်။
............
အကွမျးဖကျနှိမျနငျးမှု အထောကျအထားတှေ ကုလစုံစမျးရေးအဖှဲ့ ကောကျယူနတော ဘယျလောကျအရေးပါမလဲ
(Unicode)
မွနျမာစဈအာဏာသိမျးအပွီး ကြူးလှနျခံနရေတဲ့ အကွမျးဖကျနှိမျနငျးမူတှကေို၊ တိုငျကွားကွဖို့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ မွနျမာဆိုငျရာစုံစမျးစဈဆေးမူယန်တယား (IIMM) က အမြားပွညျသူကို ကမျးလှမျးတောငျးဆိုတာဟာ အထူးအရေးပါပွီး နောကျပိုငျးတရားစှဲနိုငျခြိနျအတှကျ ထိရောကျနိုငျတယျလို့ ကြှမျးကငြျသူတှကေ ဆိုပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံထဲကို ဒီကုလအဖှဲ့မသှားနိုငျခြိနျမှာ၊ ထိရောကျတဲ့အထောကျအထားမြိုးကို လုံလုံခွုံခွုံနဲ့ ပို့ပေးနိုငျဖို့က အရေးကွီးပွီး၊ နောငျတခြိနျခုံရုံးတငျဖို့ လကျရှိ CRPH လှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီခန့ျပေးတဲ့ အစိုးရကလညျး၊ အထောကျအကူပွုနိုငျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ကိုဝငျးမငျးက မေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာအရငျကြုးလှနျခဲ့တဲ့ အကွီးမားဆုံးလူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမူတှစေုဆောငျးဖို့၊ ကုလသမဂ်ဂကနေ ၂၀၁၈ ခုနှဈမှာဖှဲ့ပေးခဲ့တဲ့ဒီ IIMM အဖှဲ့အနနေဲ့၊ အခု ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျ စဈတပျအာဏာသိမျးအပွီး ပဈခတျနှိမျနငျးမူတှအေပေါျလညျး၊ စောင့ျကွည့ျမှတျတမျးယူနတောက အရေးပါတယျလို့၊ ရှေ.ပွေးအသံအဖှဲ့ ((Progressive Voice) အကွံပေးဘုတျအဖှဲ့ ဥက်ကဌ မခငျဥမ်မာက ဆိုပါတယျ။
“လကျရှိ တတိုငျးပွညျလုံး ကွုံနရေတဲ့ အကွမျးဖကျခံနရေတဲ့ အခြိနျမှယ အခူလိုမြိုး ကုလသမဂ်ဂကနဖှေဲ့ပေးလိုကျတဲ့ ဒီ စုံစမျးစဈဆေးရေး ယန်တရားရှိတာက အရမျးကောငျးတယျ ။ အခု ဒီ အာဏာလု စဈအုပျစုကနပွေီးတော့မှ သူတို့ အကွမျးဖကျ ညှဉျးပမျးနှိတျစကျ မှုတှေ လုပျနတောက Crime Against Humanity လို့ ခေါျတဲ့ လူသားမြိုးနှယျတှအေပေါျမှာ ကြူးလှနျတဲ့ ရာဇဝတျမှုတှေ ဖွဈသှားပွီ။ ပွညျတှငျး ဥပဒနေဲ့ ကိုငျလို့ ရတဲ့ ကိစ်စတှလေညျး မဟုတျတော့ဘူး ဒါက နိုငျငံတကာ ရာဇဝတျမှု ခြိုးဖောကျတာဖွဈတယျ။”
ဒီ IIMM အကွောငျးအနီးကပျလေ့လာထားတဲ့ မခငျဥမ်မာအပွငျ၊ Harvard တက်ကသိုလျ ဥပဒကြေောငျးက၊ မွနျမာ့အရေး ဆယျစုနှဈတှနေဲ့ခြီ လေ့လာလုပျဆောငျလာခဲ့တဲ့ ပါမောက်ခ Tyler Giannini ကလညျး၊ ဒီ လှတျလပျတဲ့ကုလစုံစမျးရေးအဖှဲ့အနနေဲ့ ခကြျခငြျးအရေးယူနိုငျတာမြိုးမဟုတျပမေဲ့၊ နောကျပိုငျးခုံရုံးတငျနိုငျခြိနျအတှကျ အရေးပါတာတှေ စုဆောငျးပေးနိုငျမှာဖွဈတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
“ဒီအဖှဲ့ ရှိထားမူက အရမျးကို အရေးကွီးပါတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခြိနျကွာလာလေ၊ ဒီ အထောကျအထားတှကေ ပြောကျဆုံးသှားနိုငျလမေို့ပါ။ နောကျတဆင့ျအတှကျ ဘယျခုံရုံးမှာ တငျမယျ၊ ဘယျလိုတရားစှဲနိုငျမယျဆိုတာကလညျး၊ ဒီအထောကျအထားတှရေဲ့ ခိုငျလုံအားကောငျးမူအပေါျမှာ မူတညျနတောမို့ အရေးပါပါတယျ။”
ပါမောက်ခ Giannini ရော မခငျဥမ်မာကပါ၊ လုံလုံခွုံခွုံဆကျသှယျနိုငျဖို့အတှကျ ဒီ IIMM အဖှဲ့ရဲ့ Website အငျတာနကျ စာမကြျနှာ https://iimm.un.org မှာပွောထားတာကနေ ဆကျသှယျနိုငျတယျ၊ ဒါမှမဟုတျ NGO အဖှဲ့တှေ အထူးသဖွင့ျ လူ့အခှင့ျအရေးမှတျတမျးအဖှဲ့တှကေို အကူအညီ တောငျးနိုငျတယျ၊ ပွီးရငျတော့ ဒီအထောကျအထားတှဖေကြျပဈလိုကျဖို့ အရေးကွီးတယျလို့ ဆိုကွပါတယျ။ ဒီ IIMM အဖှဲ့ အငျတာနကျစာမကြျနှာမှာ လုံခွုံအောငျ Signal အငျတာနကျဖုနျးကို Download လုပျပွီး၊ နံပါတျ +၄၁ ၇၆ ၆၉၁ ၁၂ ၀၈ ကို (သို့မဟုတျ) Proton Mail - mountain741@protonmail.com ကို Email ပို့ဖို့ မှာထားပါတယျ။
နောကျ မွနျမာနိုငျငံမှာ တရားမြှတမူရရေး၊ မကွာခငျကအထိ၊ ၆ နှဈကြောျအနီးကပျလုပျဆောငျခဲ့ပွီး၊ အာရှဒသေတှငျး ဥပဒရေေးရာကြှမျးကငြျသူ သွစတြေးလအြခွစေိုကျ ရှေ.နေ Caitlin Reiger ကလညျး ထိရောကျတဲ့အခကြျအလကျမြိုးဖွဈအောငျ ကောကျယူသင့ျပုံကို ရှငျးပွပါတယျ။
“ဘာဖွဈခဲ့တယျဆိုတာတငျ ယူတာဟုတျပါဘူး၊ ဘာဖွဈခဲ့တယျဆိုတာသကျသကျက လူတိုငျး သိလေ့ရှိပါတယျ။ ဒါကလညျး အရေးကွီးပါတယျ။ နောကျအရေးကွီးတာက၊ စဈအုပျစု အတှငျးက သတငျးပါ။ ဘယျသူကအမိန့ျပေးတာ၊ ဘယျလိုအမိန့ျပေးစနဈအဆင့ျဆင့ျကိုဖွတျလာတာလဲ၊ ဘာတှပွေငျဆငျခဲ့တာလဲ၊ ဒီသတငျးမြိုးက တာဝနျရှိခဲ့သူတှကေို တရားကွောငျးအရ နောကျဆုံးမှာ အရေးယူနိုငျဖို့မှာ အရေးပါတယျရှင့ျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီလိုအခကြျတှကေ အတှငျးမှာမို့ ရဖို့ခကျတာသိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ သူတို့က ပေါျပေါျထငျထငျ အကွမျးဖကျနတောဆိုတော့၊ သိထားနိုငျတဲ့ အောကျခွလေုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှရေဲ့ ဆှမြေိုး မိတျဆှတှေကေနလေညျး ရနိုငျတယျ၊ နောကျ အခု CDM လုပျနတေဲ့ အစိုးရဝနျထမျးတှဆေီကရောပေါ့။”
ဒီထိရောကျမယ့ျ ကောကျယူပုံအတှကျ မခငျဥမ်မာကလညျး ပုံမှနျ ကိုယျခံစားရတာသကျသကျမဟုတျဘဲ၊ ကြူးလှနျသူ ဘယျသူဆိုတာ အသေးစိတျပါရအောငျကွိုးပမျးပွီး နောကျအရေးပါတဲ့ ကညြျဆံခှံအထောကျအထားကိုလညျး ဆကျရှငျးပွပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ ရှေ့နေ Reiger ကလညျး၊ နောကျအရေးပါတဲ့ ကောကျယူပုံမြိုးကို ဆကျရှငျးပွပါတယျ။
“အသေးစိတျယူဖို့ အထူးအရေးကွီးတာကလညျး၊ ဘယျလို လကျနကျတှေ သုံးခဲ့တယျ၊ စဈတပျအရာရှိတှရေော ပါနခေဲ့လား၊ ဘယျတပျနံပါတျကလဲ၊ ရဲဝတျစုံဝတျထားပမေဲ့ ရဲအစဈမဟုတျဘဲနဲ့၊ စဈသားတှဖွေဈနလေား၊ စတဲ့ အဲ့ဒီလို အခကြျအလကျ အသေးစိတျမြိုးကို အထောကျအထားအဖွဈ စုနိုငျရငျ အရမျးကိုထိရောကျမှာပါ။”
ဒီနရောမှာ လုံခွုံရေးတပျတှအေတှကျလညျး ပါမောက်ခ Giannini က ခုလိုအကွံပွုပါတယျ။
“လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှအေနနေဲ့ အရပျသားတှကေို ပဈဖို့ အမိန့ျပေးခံရရငျ၊ ဒါက တရားဥပဒနေဲ့မညီတဲ့ အမိန့ျပါ၊ မလိုကျနာလို့ရပါတယျ၊ နိုငျငံတကာဥပဒမှော ပါပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ မလိုကျနာခဲ့ရငျ၊ ကိုယ့ျလုံခွုံရေးအတှကျတော့ ထိခိုကျသှားနိုငျတာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ IIMM အဖှဲ့ကတော့၊ အခုလို တရားဥဒနေဲ့မညီတဲ့ အမိန့ျမြိုး လကျခံရရငျ၊ သူတို့ဆီ ပို့ပေးနိုငျကွောငျးလညျး ပွောထားပါတယျ။”
ဒါ့အပွငျ မခငျဥမ်မာကလညျး၊ နောကျတရားစှဲနိုငျရေးအတှကျ လုံခွုံရေးကောငျစီကနေ တရုတျနဲ့ရုရှားကွောင့ျ ICC နိုငျငံတကာ ရာဇဝတျတရားရုံးကို လှှဲမပေးရငျတောငျ၊ အခု CRPH အစိုးရက ကွိုးပမျးနိုငျပုံကို ဆကျရှငျးပွတယျ။
“ဒါက Acting government ပေါ့နောျ ဒုသမ်မတ မနျးဝငျးခိုငျသနျး နောကျတဆင့ျအနနေဲ့ ICC ခုံရုံးမှာ ကွည့ျပေးနိုငျဖို့အတှကျ ရောမစာခြုပျကို လကျမှတျထိုးခငြျပါတယျ၊ လကျမှတျထိုးပါမယျ ဆိုတဲ့အထိ လုပျနိုငျမယျဆိုရငျတော့ လမျးတောျတောျတှငျသှားမယျ။”
တကယျတော့ မွနျမာနိုငျငံထဲ အသကျမပွည့ျသေးတဲ့ ကလေးငယျတှနေဲ့ မဆိုငျသူတှပေါ သနေပျနဲ့ပဈခံရ၊ သကြေလောရကွခြိနျမှာ၊ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ ဒီလုပျငနျးစဉျဝိုငျးကူပေးဖို့၊ အမရေိကနျသံရုံးအပါအဝငျ အခွားနိုငျငံတကာအစိုးရတှေ၊ အဖှဲ့အစညျးတှကေပါ ဝိုငျးဝနျးထောကျခံပေးလာနပေါတယျ။