[ Zawgyi ]
မြန်မာနိုင်ငံ လက်ရှိရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ကိုဗစ် ကူးစက်သေဆုံးမှု အခြေအနေဟာ နောက်သီတင်းပတ်တွေအထိ စိုးရိမ်ဖွယ် အခြေအနေမှာ ဆက်ရှိနေဦးမယ်လို့ ကူးစက်ရောဂါအထူးကု ပညာရှင်တချို့က သုံးသပ်ပါတယ်။ ဒီရက်ပိုင်းထဲ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကြောင့်သေဆုံးသူ နေ့စဉ် ရာနဲ့ချီ ရှိလာပြီးနောက် အခုလို သုံးသပ်မှု ထွက်ပေါ် လာတာပါ။ ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားတဲ့ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြမှာဖြစ်ပါတယ်။
ကိုဗစ် တတိယလှိုင်းဒဏ် ကြုံနေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဇူလိုင်(၁၆)ရက် သောကြာ တရက်ထဲကိုကြည့်ရင် ကိုဗစ်ကူးစက်ခံရသူ (၆၂၀၀) နီးပါးနဲ့ ကိုဗစ်ကြောင့် သေဆုံးသူ (၁၉၀) ရှိတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဌာနက စာရင်းထုတ်ပြတ်ထားပေမယ့် လက်တွေ့မှာ သေဆုံးသူ သုံးဆလောက် ပိုများနေတယ်လို့ သောကြာနေ့က သူမရဲ့ဖခင်ကို ကျည်စုသုသာန်မှာ မီးသင်္ဂြိုလ်ခဲ့သူ မနေခြည်က ပြောပါတယ်။
" သေဆုံးသူ ၆၀၀ လောက်ဆိုတာ ဖြစ်နိုင်လောက်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်း ဆိုတော့ ရန်ကုန်မှာ နာမည်ကြီးတဲ့ နာရေးကူညီမှု အသင်းတွေ ရှိတယ်။ ဥပမာ ဦးကျော်သူ အသင်းတို့ ၊ ဝေလုကျော်အသင်းတို့ပေါ့။ အဲဒီအသင်းတွေမှာတောင်မှ အလောင်းတွေကို မသယ်နိုင် တော့လို့ပေါ့နော်။ လူ ၄၀ - ၅၀ စာရင်းပြည့်လာရင် ပိတ်လိုက်တယ် လက်မခံတော့ဘူး ။ အဲဒီ နှစ်သင်းနဲ့တင်ကို ရာချီမှာဆိုတော့ အခြားဟာတွေနဲ့ပါ ဆိုရင် တော်တော်ကိုများမှာ။ ပြီးတော့ တယောက်ချင်း မီးသင်္ဂြိုလ်တာ မဟုတ်ပဲနဲ့ ၃-၄ ယောက် တခါထဲ မီးသင်္ဂြိုလ်ပစ်တာမျိုး လုပ်တာ။ "
တရားဝင်စာရင်း မပေါက်ပေမယ့်လည်း ကိုဗစ်ကြောင့် အခုလို နေ့စဉ် ရာဂဏန်းချီ သေဆုံး ၊ မီးသင်္ဂြိုလ်နေရတဲ့ အခြေအနေကိုကြည့်ရင် ကူးစက်သေဆုံးမှုအရှိန်က ခုမှ အစပိုင်းမှာသာ ရှိသေးပြီး ၊ ကိုဗစ်ရဲ့ သဘောသဘာဝအတိုင်း ရှေ့သီတင်းပတ်တွေအတွင်း အခြေအနေ ပိုဆိုးလာနိုင်ဖွယ်ရာ ရှိတယ်လို့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယောက်မြို့ Wyckoff Heights ဆေးရုံ ဒုဥက္ကဌ ကူးစက်ရောဂါ အထူးကုဆရာဝန် ဒေါက်တာ ဇေယျာသက်က သုံးသပ်ပါတယ်။
" ကျနော်ထင်တာကို ပြောရရင်တော့ စိုးရိမ်အမှတ် ရေချိန်ကတော့ တော်တော်လေးတော့ တက်နေပြီပေါ့။ အခုက ဖြစ်ခါစ အချိန်လို့ပဲ ကျနော်တို့က သတ်မှတ်ထားတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သေဆုံးနံပါတ်က နေ့စဉ်နဲ့အမျှ တက်နေတာပဲ ရှိတယ်။ သေနှုန်းတွေကလည်း များလာတယ်။ လူတွေကလည်း တကယ်ပဲ ကူးနေတယ်။ ဥပမာ- အိမ်ထဲမှာနေရင်း ကူးနေတာတွေလည်း ရှိနေတယ်ဆိုတော့ ခြုံပြီး ပြောရလို့ရှိရင် ၊ သူတို့ သေသေချာချာ မလုပ်လို့ရှိရင်တော့ နောက်ထပ် အနည်းဆုံး ၄ ပတ်လောက်အထိကို တော်တော်ကြီး တောင့်ခံထားရမယ့် သဘော ရှိတယ်။"
အခုတခေါက် တတိတယလှိုင်းမှာ ကိုဗစ်ကူးစက် ပြန့်ပွားမှု ပြင်းထန်လာနိုင်တဲ့ လက္ခဏာတွေ ရှိခဲ့ပေမယ့် ၊ တာဝန်ရှိသူတွေ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု အားနည်းခဲ့တာတွေက အခုလို ရာချီသေဆုံးမှုတွေ တိုးလာနေရတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာ ဇေယျာသက်က တွက်ပြပါတယ်။
" မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ ပတ်လောက် အချိန်အတွင်းမှာ အရိပ်အယောင်တွေ ရှိနေတယ်။ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံတွေမှာလည်း ဖြစ်လာနေပြီ။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပထမတကြိမ် ဖြစ်တုန်းက Plan ဆိုတာ ရှိထားတယ်။ ဒါတွေဖြစ်ရင် ဘာတွေ လုပ်မလဲဆိုတဲ့ အစီအစဉ်တွေ ရှိထားတဲ့အခါကျတော့ အသေအပျောက်နှုန်းက နည်းတယ်။ အသေအပျောက် နည်းတယ်ဆိုတာက ရောဂါ မပြင်းလို့ မဟုတ်ဘူး။ ရောဂါရတဲ့ လူပမာဏ နည်းလို့ အသေပျောက်နည်းတာ။ ကျနော်တို့အခု လူအယောက် (၆၀၀) သေသွားတယ်ဆိုတာ မှန်တယ်။ အများကြီးလည်း ဆုံးရှုံးသွားတယ်။ ဒီလူ အယောက် ၆၀၀ သည် .. ရောဂါကူးနေတဲ့လူ လက္ခဏာပြနေတဲ့လူက ကျနော်ပြောရဲတယ်... အနည်းဆုံး မရှိဘူးဆိုရင် သန်းနဲ့ချီ ရှိနေပြီ။ "
ဖေဖေါ်ဝါရီလ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးတဲ့ နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်ကြီးလည်း ရပ်တန့် သွားခဲ့တာပါ။
ဒါပေမဲ့ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီကတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတွေဆီကနေ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ မှာယူထားပြီး ပြည်သူတွေကို ထိုးနှံပေးသွားမယ်လို့ မကြာသေးမီက ပြောထားပေမယ့် အဲဒီ ကာကွယ်ဆေးတွေဟာ WHO ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က အတည်ပြုထားတာ မျိုးတော့ မရှိသေးပါဘူး။
ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကောင်းတွေ ထုတ်နေတဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကလည်း အခြားကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေကို 'နှောင်ကြိုးမဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ အခမဲ့ ပေးပို့လှူဒါန်းသွားမယ် ' လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်ထဲ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ပြောကြားထားပါတယ်။ ဒါဆိုရင် အမေရိကန်က ပေးဝေမယ်ဆိုတဲ့ ကာကွယ်ဆေးကို မြန်မာနိုင်ငံကရော ရဖို့ အလားအလား ဘယ်လောက် ရှိပါသလဲ။ ကိုဗစ်အထူးကု ဆရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဇေယျာသက်က ခုလို မြင်ပါတယ်။
" ဒီလိုမျိုး သူတို့ နှောင်ကြိုးမဲ့- ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သုံးတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း ကိုဗစ်ဆေး ရနိုင်မယ့်အခွင့်အရေးကတော့ နည်းမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဘာလို့လည်းဆိုတော့ အခြား အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေမှာလည်း ဖြစ်နေတာဆိုတော့ အဲဒီနိုင်ငံတွေကို သူတို့ ပိုပြီး ဦးစားပေးလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်။ ယိုးဒယားမှာ တော်တော်လေးဆိုးနေတယ်လို့ သတင်းတွေမှာ တွေ့ရတယ်။ မြန်မာကိစ္စမှာ နိုင်ငံရေးအရလည်း တော်တော်လေး ဆိုင်လိမ့်မယ်။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ အခုလက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံက ဘယ်ကနေ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ရနေလဲ ပြန်ကြည့်ရင် ဒီ ရုရှားကိုသွားပြီးတော့ အကုန်လုံး လုပ်နေလို့ရှိရင် အမေရိကန်ဆီက ရနိုင်မယ့်အခွင့်အရေးကတော့ နည်းမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ "
သောကြာနေ့က ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာပြုလုပ်တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ပုံမှန် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအတွင်း ကိုဗစ်ကူးစက်မှု များနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို အမေရိကန်ရဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ပေးဖို့ရှိမရှိ VOA သတင်းထောက်က မေးမြန်းရာမှာ ၊ လွန်ခဲ့တဲ့ ဇွန်လတုန်းက လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Wendy Sherman ထိုင်းနိုင်ငံကို သွားရောက်ချိန်မှာ မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် လူသားချင်းစာနာနဲ့အဖွဲ့တွေကတဆင့် ကိုဗစ်ကိစ္စ အကူညီပေးဖို့ ဆွေးနွေးခဲ့ပေမယ့် ၊ လက်တွေ့မှာ ကာကွယ်ဆေးတွေ ပို့ပေးတာမျိုး ရှိမရှိ မသိရသေးကြောင်း ၊ ဒါပေမဲ့ အမေရိကန်အနေနဲ့ မြန်မာကိုဗစ်ကိစ္စကို အလွန် စိုးရိမ်မှုရှိကြောင်းကိုသာ ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။
[ Unicode ]
မွနျမာကိုဗဈ အခွအေနေ ပိုဆိုးလာနိုငျဖှယျရှိ (ဒေါကျတာ ဇယြောသကျ)
မွနျမာနိုငျငံ လကျရှိရငျဆိုငျနရေတဲ့ ကိုဗဈ ကူးစကျသဆေုံးမှု အခွအေနဟော နောကျသီတငျးပတျတှအေထိ စိုးရိမျဖှယျ အခွအေနမှော ဆကျရှိနေဦးမယျလို့ ကူးစကျရောဂါအထူးကု ပညာရှငျတခြို့က သုံးသပျပါတယျ။ ဒီရကျပိုငျးထဲ မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကွောင့ျသဆေုံးသူ နေ့စဉျ ရာနဲ့ခြီ ရှိလာပွီးနောကျ အခုလို သုံးသပျမှု ထှကျပေါျလာတာပါ။ ဆကျသှယျ မေးမွနျးထားတဲ့ ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက တငျပွမှာဖွဈပါတယျ။
ကိုဗဈ တတိယလှိုငျးဒဏျ ကွုံနရေတဲ့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဇူလိုငျ(၁၆)ရကျ သောကွာ တရကျထဲကိုကွည့ျရငျ ကိုဗဈကူးစကျခံရသူ (၆၂၀၀) နီးပါးနဲ့ ကိုဗဈကွောင့ျ သဆေုံးသူ (၁၉၀) ရှိတယျလို့ ကနြျးမာရေးဌာနက စာရငျးထုတျပွတျထားပမေယ့ျ လကျတှေ့မှာ သဆေုံးသူ သုံးဆလောကျ ပိုမြားနတေယျလို့ သောကွာနေ့က သူမရဲ့ဖခငျကို ကညြျစုသုသာနျမှာ မီးသငျ်ဂွိုလျခဲ့သူ မနခွေညျက ပွောပါတယျ။
" သဆေုံးသူ ၆၀၀ လောကျဆိုတာ ဖွဈနိုငျလောကျတယျ။ ဘာဖွဈလို့လညျး ဆိုတော့ ရနျကုနျမှာ နာမညျကွီးတဲ့ နာရေးကူညီမှု အသငျးတှေ ရှိတယျ။ ဥပမာ ဦးကြောျသူ အသငျးတို့ ၊ ဝလေုကြောျအသငျးတို့ပေါ့။ အဲဒီအသငျးတှမှောတောငျမှ အလောငျးတှကေို မသယျနိုငျ တော့လို့ပေါ့နောျ။ လူ ၄၀ - ၅၀ စာရငျးပွည့ျလာရငျ ပိတျလိုကျတယျ လကျမခံတော့ဘူး ။ အဲဒီ နှဈသငျးနဲ့တငျကို ရာခြီမှာဆိုတော့ အခွားဟာတှနေဲ့ပါ ဆိုရငျ တောျတောျကိုမြားမှာ။ ပွီးတော့ တယောကျခငြျး မီးသငျ်ဂွိုလျတာ မဟုတျပဲနဲ့ ၃-၄ ယောကျ တခါထဲ မီးသငျ်ဂွိုလျပဈတာမြိုး လုပျတာ။ "
တရားဝငျစာရငျး မပေါကျပမေယ့ျလညျး ကိုဗဈကွောင့ျ အခုလို နေ့စဉျ ရာဂဏနျးခြီ သဆေုံး ၊ မီးသငျ်ဂွိုလျနရေတဲ့ အခွအေနကေိုကွည့ျရငျ ကူးစကျသဆေုံးမှုအရှိနျက ခုမှ အစပိုငျးမှာသာ ရှိသေးပွီး ၊ ကိုဗဈရဲ့ သဘောသဘာဝအတိုငျး ရှေ့သီတငျးပတျတှအေတှငျး အခွအေနေ ပိုဆိုးလာနိုငျဖှယျရာ ရှိတယျလို့ အမရေိကနျပွညျထောငျစု နယူးယောကျမွို့ Wyckoff Heights ဆေးရုံ ဒုဥက်ကဌ ကူးစကျရောဂါ အထူးကုဆရာဝနျ ဒေါကျတာ ဇယြောသကျက သုံးသပျပါတယျ။
" ကနြောျထငျတာကို ပွောရရငျတော့ စိုးရိမျအမှတျ ရခြေိနျကတော့ တောျတောျလေးတော့ တကျနပွေီပေါ့။ အခုက ဖွဈခါစ အခြိနျလို့ပဲ ကနြောျတို့က သတျမှတျထားတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သဆေုံးနံပါတျက နေ့စဉျနဲ့အမြှ တကျနတောပဲ ရှိတယျ။ သနှေုနျးတှကေလညျး မြားလာတယျ။ လူတှကေလညျး တကယျပဲ ကူးနတေယျ။ ဥပမာ- အိမျထဲမှာနရေငျး ကူးနတောတှလေညျး ရှိနတေယျဆိုတော့ ခွုံပွီး ပွောရလို့ရှိရငျ ၊ သူတို့ သသေခြောခြာ မလုပျလို့ရှိရငျတော့ နောကျထပျ အနညျးဆုံး ၄ ပတျလောကျအထိကို တောျတောျကွီး တောင့ျခံထားရမယ့ျ သဘော ရှိတယျ။"
အခုတခေါကျ တတိတယလှိုငျးမှာ ကိုဗဈကူးစကျ ပွန့ျပှားမှု ပွငျးထနျလာနိုငျတဲ့ လက်ခဏာတှေ ရှိခဲ့ပမေယ့ျ ၊ တာဝနျရှိသူတှေ ကွိုတငျပွငျဆငျမှု အားနညျးခဲ့တာတှကေ အခုလို ရာခြီသဆေုံးမှုတှေ တိုးလာနရေတာ ဖွဈတယျလို့ ဒေါကျတာ ဇယြောသကျက တှကျပွပါတယျ။
" မွနျမာနိုငျငံမှာလညျး လှနျခဲ့တဲ့ ၂ ပတျလောကျ အခြိနျအတှငျးမှာ အရိပျအယောငျတှေ ရှိနတေယျ။ အိမျနီးခငြျး နိုငျငံတှမှောလညျး ဖွဈလာနပွေီ။ အဲဒါကွောင့ျမို့လို့ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ပထမတကွိမျ ဖွဈတုနျးက Plan ဆိုတာ ရှိထားတယျ။ ဒါတှဖွေဈရငျ ဘာတှေ လုပျမလဲဆိုတဲ့ အစီအစဉျတှေ ရှိထားတဲ့အခါကတြော့ အသအေပြောကျနှုနျးက နညျးတယျ။ အသအေပြောကျ နညျးတယျဆိုတာက ရောဂါ မပွငျးလို့ မဟုတျဘူး။ ရောဂါရတဲ့ လူပမာဏ နညျးလို့ အသပြေောကျနညျးတာ။ ကနြောျတို့အခု လူအယောကျ (၆၀၀) သသှေားတယျဆိုတာ မှနျတယျ။ အမြားကွီးလညျး ဆုံးရှုံးသှားတယျ။ ဒီလူ အယောကျ ၆၀၀ သညျ .. ရောဂါကူးနတေဲ့လူ လက်ခဏာပွနတေဲ့လူက ကနြောျပွောရဲတယျ... အနညျးဆုံး မရှိဘူးဆိုရငျ သနျးနဲ့ခြီ ရှိနပွေီ။ "
ဖဖေေါျဝါရီလ စဈတပျက အာဏာသိမျးခြိနျမှာ မွနျမာနိုငျငံတှငျး ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးတဲ့ နိုငျငံလုံးဆိုငျရာ လုပျငနျးစဉျကွီးလညျး ရပျတန့ျ သှားခဲ့တာပါ။
ဒါပမေဲ့ အာဏာသိမျး စဈကောငျစီကတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတျနိုငျငံတှဆေီကနေ ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှေ မှာယူထားပွီး ပွညျသူတှကေို ထိုးနှံပေးသှားမယျလို့ မကွာသေးမီက ပွောထားပမေယ့ျ အဲဒီ ကာကှယျဆေးတှဟော WHO ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့က အတညျပွုထားတာ မြိုးတော့ မရှိသေးပါဘူး။
ကိုဗဈကာကှယျဆေးကောငျးတှေ ထုတျနတေဲ့ အမရေိကနျပွညျထောငျစုကလညျး အခွားကမ်ဘာ့နိုငျငံတှကေို 'နှောငျကွိုးမဲ့ ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှေ အခမဲ့ ပေးပို့လှူဒါနျးသှားမယျ ' လို့ ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျထဲ သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒနျက ပွောကွားထားပါတယျ။ ဒါဆိုရငျ အမရေိကနျက ပေးဝမေယျဆိုတဲ့ ကာကှယျဆေးကို မွနျမာနိုငျငံကရော ရဖို့ အလားအလား ဘယျလောကျ ရှိပါသလဲ။ ကိုဗဈအထူးကု ဆရာဝနျကွီး ဒေါကျတာ ဇယြောသကျက ခုလို မွငျပါတယျ။
" ဒီလိုမြိုး သူတို့ နှောငျကွိုးမဲ့- ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သုံးတယျဆိုပမေယ့ျလညျး ကိုဗဈဆေး ရနိုငျမယ့ျအခှင့ျအရေးကတော့ နညျးမယျလို့ ထငျပါတယျ။ ဘာလို့လညျးဆိုတော့ အခွား အိမျနီးခငြျးနိုငျငံတှမှောလညျး ဖွဈနတောဆိုတော့ အဲဒီနိုငျငံတှကေို သူတို့ ပိုပွီး ဦးစားပေးလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျထငျတယျ။ ယိုးဒယားမှာ တောျတောျလေးဆိုးနတေယျလို့ သတငျးတှမှော တှေ့ရတယျ။ မွနျမာကိစ်စမှာ နိုငျငံရေးအရလညျး တောျတောျလေး ဆိုငျလိမ့ျမယျ။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ အခုလကျရှိ မွနျမာနိုငျငံက ဘယျကနေ ကိုဗဈကာကှယျဆေး ရနလေဲ ပွနျကွည့ျရငျ ဒီ ရုရှားကိုသှားပွီးတော့ အကုနျလုံး လုပျနလေို့ရှိရငျ အမရေိကနျဆီက ရနိုငျမယ့ျအခှင့ျအရေးကတော့ နညျးမယျလို့ ထငျပါတယျ။ "
သောကွာနေ့က ဝါရှငျတနျဒီစီမှာပွုလုပျတဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီးဌာနရဲ့ ပုံမှနျ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲအတှငျး ကိုဗဈကူးစကျမှု မြားနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံကို အမရေိကနျရဲ့ ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှေ ပေးဖို့ရှိမရှိ VOA သတငျးထောကျက မေးမွနျးရာမှာ ၊ လှနျခဲ့တဲ့ ဇှနျလတုနျးက လကျထောကျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Wendy Sherman ထိုငျးနိုငျငံကို သှားရောကျခြိနျမှာ မွနျမာပွညျသူတှအေတှကျ လူသားခငြျးစာနာနဲ့အဖှဲ့တှကေတဆင့ျ ကိုဗဈကိစ်စ အကူညီပေးဖို့ ဆှေးနှေးခဲ့ပမေယ့ျ ၊ လကျတှေ့မှာ ကာကှယျဆေးတှေ ပို့ပေးတာမြိုး ရှိမရှိ မသိရသေးကွောငျး ၊ ဒါပမေဲ့ အမရေိကနျအနနေဲ့ မွနျမာကိုဗဈကိစ်စကို အလှနျ စိုးရိမျမှုရှိကွောငျးကိုသာ ဖွကွေားခဲ့ပါတယျ။
