(Zawgyi/Unicode)
COVID-19 ရောဂါကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ စီးပွားရေးသက်ရောက်မှုတွေအပေါ် ပြန်လည်ကုစားနိုင်ဖို့ ပုဂ္ဂလိက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက် COVID-19 ရန်ပုံငွေက ထုတ်ချေးတဲ့ ချေးငွေ အစီအစဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ လုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ အမြင်ဘယ်လိုရှိသလဲဆိုတဲ့ အကြောင်း ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက ပြောပြပါမယ်။
COVID-19 အကြပ်အတည်းကြောင့် ထိခိုက်မှုရှိတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို အတိုးနှုန်း သက်သက်သာသာနဲ့ ချေးငွေထုတ်ပေးတဲ့ အစီအစဉ်ကို မြန်မာအစိုးရက စတင်ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။
ဒီအစီအစဉ်ဟာ လုပ်ငန်းတွေ လည်ပတ်နိုင်အောင်လို့ ဆိုပေမဲ့လည်း ရရှိတဲ့ ချေးငွေပမာဏက နည်းလွန်းတဲ့အတွက် လုပ်ငန်းရှင်တွေအတွက် အဆင်မပြေဖြစ်ကြရပါတယ်။
တချို့ ကုမ္ပဏီတွေက တောင်းခံထားတဲ့ ချေးငွေပမာဏနဲ့ ရရှိလာတဲ့ ချေးငွေက ကွာဟနေတာကြောင့် သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေ လည်ပတ်နိုင်တဲ့ အဆင့်ထိ ဖြစ်မလာဘူးလို့အမည်မဖော်ချင်တဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“အင်တာနယ်ရှင်နယ် လုပ်ငန်းကြီးတွေ တနှစ်ကို သိန်း ၁,၈၀၀ လောက် အခွန်ဆောင်နေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို သိန်း ၅,၀၀၀ လျှောက်တာကို သိန်း ၆၀ ချပေးတယ်။ သိန်း ၆၀ ချပေးတဲ့ စာထွက်လာပါတယ်ဗျ။ ဘယ်လိုပြောရလဲ နိုင်ငံသိက္ခာကျပါတယ်ဗျာ၊ မလုပ်ကြပါနဲ့။ ကျွန်တော်ပြောတာက မချေးပေးနိုင်ရင်လည်း မချေးပေးပါနဲ့၊ ချေးပေးနိုင်ရင်လည်း ချေးပေးပေါ့ဗျာ အဆင်ပြေအောင်နော်။ အားလုံးလူတိုင်း ရစေချင်တဲ့ စေတနာနဲ့ လုပ်လိုက်တဲ့ အခါကျတော့ ဆင်ပါးစပ် နှမ်းပက်သလို ဖြစ်နေတဲ့ အခါကျတော့ ရီစရာကြီးဖြစ်နေတာပေါ့နော်။ ”
ဒီချေးငွေကို တလုံးတခဲနဲ့ တကယ့် လုပ်ငန်းကောင်းတွေကိုပေးပြီး လုပ်ငန်းတိုးတက်စေဖို့လုပ်သင့်တယ်လို့ သူက အကြံပြုပါတယ်။
အခု ချေးငွေ ရယူခွင့်ပြုလိုက်တဲ့ စာရင်းတွေထဲမှာ ရန်ကုန်မှာ ရှိတဲ့ လုပ်ငန်းတွေများပြီး နီးစပ်ရာကို ပေးနေတဲ့ သဘောမျိုးဖြစ်နေတယ်လို့ စီးပွားရေးပညာရှင် ဦးမင်းခင်က သုံးသပ်ပါတယ်။
သူ့အနေနဲ့ကတော့ ပိုပြီးတော့ စီးပွားရေးထိခိုက်မှုရှိနေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို အဓိက ထားပြီး ပိုဦးစားပေး ချေးသင့်တယ်လို့ အမြင်ရှိပါတယ်။
“ထိခိုက်တာတော့ လုပ်ငန်းအားလုံးထိခိုက်မှာပဲ မြန်မြန် စီပွားရေး အသက်ဆက်နိုင်ဖို့အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေ နောက်ပြီးတော့ ပြိုလဲသွားနိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေပေါ့နှော်။ နောက်ပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာ ဌာနတွေပေါ့၊ တစ်ဦးချင်းမကဘူးလေ သက်ဆိုင်ရာ ဌာနတွေက လုပ်ငန်းအားဖြည့်နိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းမျိုးတွေကို ဦးစားပေး ရွေးချယ်သင့်တယ်လို့ ကျွန်တော်တို့က ယူဆတယ်လေ။ ဒါပေမဲ့ အဲ့လို ဖြစ်ပုံတော့ မရပါဘူး။”
Apex International Company Limited ကတော့ သူလျှောက်ထားတဲ့ ချေးငွေနဲ့ အစိုးရက ထုတ်ချေးတဲ့ ချေးငွေက ကွာဟလွန်းပြီး လုပ်ငန်းလည်ပတ်နိုင်ဖို့မဖြစ်နိုင်တာကြောင့် ဒီချေးငွေကို မယူတော့ဘူးဆိုပြီး ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
COVID ရန်ပုံငွေအစီအစဉ်ကို ရယူဖို့အတွက် လျှောက်ထားရာမှာလည်း အခက်အခဲတွေ ရှိနေတဲ့ အကြောင်းကို လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက ခုလို ပြောပြပါတယ်။
“အွန်လိုင်းကနေပြီးတော့ ကျနော်တို့နိုင်ငံတော်ကိုတိုးတက်အောင် ဌာနဆိုင်ရာတွေက လုပ်ဖို့ကို ကျနော်တို့တိုက်တွန်းချင်တယ်။ အခုထက်ထိ ကျနော်တို့က လျှောက်လွှာကို ကိုယ်တိုင်တင်နေရတယ်။ လျှောက်လွှာကိုကိုယ်တိုင် လက်မှတ်ထိုးပြီး ထုတ်နေရတယ်။ ”
COVID-19 ကပ်ရောဂါအကြပ်အတည်းကြောင့်မို့လို့ ထိခိုက်လာတဲ့ နိုင်ငံ့စီးပွားရေးကို ပြန်အဖက်ဆယ်ဖို့ အစီအစဉ်တရပ်ကိုလည်း အစိုးရက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီထဲမှာတော့ အစိုးရဌာနအသီးသီးမှာ သုံးစွဲဖို့လျာထားတဲ့ အသုံးစရိတ်ထဲက ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းစီကို COVID-19 ရန်ပုံငွေထဲ ပြောင်းထည့်ဖို့ ဆိုတာပါဝင်ပါတယ်။
ဘဏ်တိုးနှုန်းသတ်မှတ်ချက်တွေအပါအဝင် ငွေကြေးဆိုင်ရာ မူဝါဒအပြောင်းအလဲ၊ အတိုးနှုန်းသက်သက်သာသာနဲ့ လုပ်ငန်းငယ်တွေကို ချေးငွေပေးဖို့၊ အခွန်အတုတ်တွေ လျှော့ပေါ့တာ သက်တမ်းတိုးတာတွေ လုပ်ဖို့၊ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာချေးငွေနဲ့အထောက်အပံ့တွေပေးဖို့၊ ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပိုင်းက ကန့်သတ်ချက်တွေလျှော့ဖို့၊ မိသားစု လူမှုအကူအညီတွေထောက်ပံ့ဖို့၊ ဘဏ်တွေကို အွန်လိုင်းစနစ်သုံးလာဖို့ စသဖြင့် တနှစ်စာ အစီအစဉ်တွေ ရေးဆွဲထားပါတယ်။
[Unicode Version]
စီးပှားရေးလုပျငနျးတှအေတှကျ ခြေးငှအေစီအစဉျ ပမာဏနညျးလို့ ဝဖေနျခံရ
COVID-19 ရောဂါကွောင့ျ ဖွဈပေါျလာတဲ့ စီးပှားရေးသကျရောကျမှုတှအေပေါျ ပွနျလညျကုစားနိုငျဖို့ ပုဂ်ဂလိက စီးပှားရေးလုပျငနျးတှအေတှကျ COVID-19 ရနျပုံငှကေ ထုတျခြေးတဲ့ ခြေးငှေ အစီအစဉျနဲ့ ပတျသကျလို့ လုပျငနျးရှငျတှရေဲ့ အမွငျဘယျလိုရှိသလဲဆိုတဲ့ အကွောငျး ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအိမ့ျသန်တာထှနျးက ပွောပွပါမယျ။
COVID-19 အကွပျအတညျးကွောင့ျ ထိခိုကျမှုရှိတဲ့ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှကေို အတိုးနှုနျး သကျသကျသာသာနဲ့ ခြေးငှထေုတျပေးတဲ့ အစီအစဉျကို မွနျမာအစိုးရက စတငျဆောငျရှကျနပေါတယျ။
ဒီအစီအစဉျဟာ လုပျငနျးတှေ လညျပတျနိုငျအောငျလို့ ဆိုပမေဲ့လညျး ရရှိတဲ့ ခြေးငှပေမာဏက နညျးလှနျးတဲ့အတှကျ လုပျငနျးရှငျတှအေတှကျ အဆငျမပွဖွေဈကွရပါတယျ။
တခြို့ ကုမ်ပဏီတှကေ တောငျးခံထားတဲ့ ခြေးငှပေမာဏနဲ့ ရရှိလာတဲ့ ခြေးငှကေ ကှာဟနတောကွောင့ျ သူတို့ရဲ့ လုပျငနျးတှေ လညျပတျနိုငျတဲ့ အဆင့ျထိ ဖွဈမလာဘူးလို့အမညျမဖောျခငြျတဲ့ လုပျငနျးရှငျတဈဦးက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“အငျတာနယျရှငျနယျ လုပျငနျးကွီးတှေ တနှဈကို သိနျး ၁,၈၀၀ လောကျ အခှနျဆောငျနတေဲ့ လုပျငနျးတှကေို သိနျး ၅,၀၀၀ လြှောကျတာကို သိနျး ၆၀ ခပြေးတယျ။ သိနျး ၆၀ ခပြေးတဲ့ စာထှကျလာပါတယျဗြ။ ဘယျလိုပွောရလဲ နိုငျငံသိက်ခာကပြါတယျဗြာ၊ မလုပျကွပါနဲ့။ ကြှနျတောျပွောတာက မခြေးပေးနိုငျရငျလညျး မခြေးပေးပါနဲ့၊ ခြေးပေးနိုငျရငျလညျး ခြေးပေးပေါ့ဗြာ အဆငျပွအေောငျနောျ။ အားလုံးလူတိုငျး ရစခေငြျတဲ့ စတေနာနဲ့ လုပျလိုကျတဲ့ အခါကတြော့ ဆငျပါးစပျ နှမျးပကျသလို ဖွဈနတေဲ့ အခါကတြော့ ရီစရာကွီးဖွဈနတောပေါ့နောျ။ ”
ဒီခြေးငှကေို တလုံးတခဲနဲ့ တကယ့ျ လုပျငနျးကောငျးတှကေိုပေးပွီး လုပျငနျးတိုးတကျစဖေို့လုပျသင့ျတယျလို့ သူက အကွံပွုပါတယျ။
အခု ခြေးငှေ ရယူခှင့ျပွုလိုကျတဲ့ စာရငျးတှထေဲမှာ ရနျကုနျမှာ ရှိတဲ့ လုပျငနျးတှမြေားပွီး နီးစပျရာကို ပေးနတေဲ့ သဘောမြိုးဖွဈနတေယျလို့ စီးပှားရေးပညာရှငျ ဦးမငျးခငျက သုံးသပျပါတယျ။
သူ့အနနေဲ့ကတော့ ပိုပွီးတော့ စီးပှားရေးထိခိုကျမှုရှိနတေဲ့ လုပျငနျးတှကေို အဓိက ထားပွီး ပိုဦးစားပေး ခြေးသင့ျတယျလို့ အမွငျရှိပါတယျ။
“ထိခိုကျတာတော့ လုပျငနျးအားလုံးထိခိုကျမှာပဲ မွနျမွနျ စီပှားရေး အသကျဆကျနိုငျဖို့အတှကျ မရှိမဖွဈလိုအပျတဲ့ လုပျငနျးတှေ နောကျပွီးတော့ ပွိုလဲသှားနိုငျတဲ့ လုပျငနျးတှပေေါ့နှောျ။ နောကျပွီးတော့ သကျဆိုငျရာ ဌာနတှပေေါ့၊ တဈဦးခငြျးမကဘူးလေ သကျဆိုငျရာ ဌာနတှကေ လုပျငနျးအားဖွည့ျနိုငျတဲ့ လုပျငနျးမြိုးတှကေို ဦးစားပေး ရှေးခယြျသင့ျတယျလို့ ကြှနျတောျတို့က ယူဆတယျလေ။ ဒါပမေဲ့ အဲ့လို ဖွဈပုံတော့ မရပါဘူး။”
Apex International Company Limited ကတော့ သူလြှောကျထားတဲ့ ခြေးငှနေဲ့ အစိုးရက ထုတျခြေးတဲ့ ခြေးငှကေ ကှာဟလှနျးပွီး လုပျငနျးလညျပတျနိုငျဖို့မဖွဈနိုငျတာကွောင့ျ ဒီခြေးငှကေို မယူတော့ဘူးဆိုပွီး ထုတျပွနျထားပါတယျ။
COVID ရနျပုံငှအေစီအစဉျကို ရယူဖို့အတှကျ လြှောကျထားရာမှာလညျး အခကျအခဲတှေ ရှိနတေဲ့ အကွောငျးကို လုပျငနျးရှငျတဈဦးက ခုလို ပွောပွပါတယျ။
“အှနျလိုငျးကနပွေီးတော့ ကနြောျတို့နိုငျငံတောျကိုတိုးတကျအောငျ ဌာနဆိုငျရာတှကေ လုပျဖို့ကို ကနြောျတို့တိုကျတှနျးခငြျတယျ။ အခုထကျထိ ကနြောျတို့က လြှောကျလှှာကို ကိုယျတိုငျတငျနရေတယျ။ လြှောကျလှှာကိုကိုယျတိုငျ လကျမှတျထိုးပွီး ထုတျနရေတယျ။ ”
COVID-19 ကပျရောဂါအကွပျအတညျးကွောင့ျမို့လို့ ထိခိုကျလာတဲ့ နိုငျငံ့စီးပှားရေးကို ပွနျအဖကျဆယျဖို့ အစီအစဉျတရပျကိုလညျး အစိုးရက ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
အဲဒီထဲမှာတော့ အစိုးရဌာနအသီးသီးမှာ သုံးစှဲဖို့လြာထားတဲ့ အသုံးစရိတျထဲက ၁၀ ရာခိုငျနှုနျးစီကို COVID-19 ရနျပုံငှထေဲ ပွောငျးထည့ျဖို့ ဆိုတာပါဝငျပါတယျ။
ဘဏျတိုးနှုနျးသတျမှတျခကြျတှအေပါအဝငျ ငှကွေေးဆိုငျရာ မူဝါဒအပွောငျးအလဲ၊ အတိုးနှုနျးသကျသကျသာသာနဲ့ လုပျငနျးငယျတှကေို ခြေးငှပေေးဖို့၊ အခှနျအတုတျတှေ လြှော့ပေါ့တာ သကျတမျးတိုးတာတှေ လုပျဖို့၊ စိုကျပြိုးရေးဆိုငျရာခြေးငှနေဲ့အထောကျအပံ့တှပေေးဖို့၊ ကုနျသှယျရေးနဲ့ ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုပိုငျးက ကန့ျသတျခကြျတှလြှေော့ဖို့၊ မိသားစု လူမှုအကူအညီတှထေောကျပံ့ဖို့၊ ဘဏျတှကေို အှနျလိုငျးစနဈသုံးလာဖို့ စသဖွင့ျ တနှဈစာ အစီအစဉျတှေ ရေးဆှဲထားပါတယျ။
