[[Zawgyi/Unicode]]
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းအုပ်ချုပ်တာကို ဆန္ဒပြတဲ့အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ နေရာအနှံ့မှာ ဒီနေ့ အသံတိတ်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ မနက် ၁၀ နာရီကနေ ၄ နာရီအထိ နေပြည်တော် အပါအဝင် မြို့တော်တော်များများမှာ ပုံမှန်စည်ကားနေတဲ့ နေရာတွေ လူသူရှင်းပြီး ခြောက်ကပ်နေခဲ့ပါတယ်။ ညနေ ၄ နာရီမှာတော့ ပြည်သူတွေဟာ လက်ခုပ်တွေ၊ သံပုံးတွေတီး၊ ကားဟွန်းတွေတီးပြီး အသံတိတ်သပိတ်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပုံမှန်လို့ သွားလာလှုပ်ရှားနေတဲ့ နေရာတချို့လည်း ရှိခဲ့တဲ့အကြောင် အပြည့်အစုံ ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကို မစုမြတ်မွန်က တင်ပြပါမယ်။
စစ်အာဏာသိမ်း ၁ နှစ်ပြည့်တဲ့ ဒီနေ့မှာ အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်တဲ့ အသံတိတ် ဆန္ဒပြမှုတွေ၊ လက်ခုပ်တီး၊ ကားဟွန်းတီး ဆန္ဒပြမှုတွေ လုပ်ရင် အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေတွေနဲ့ အရေးယူမယ်လို့ စစ်ကောင်စီက သတိပေးထားပေမဲ့ ပြည်သူတွေဟာ အသံတိတ် မကျေနပ်မှုကို ဖော်ထုတ်ပြသခဲ့ကြပါတယ်။ မနက် ၁၀ နာရီကနေ ညနေ ၄ နာရီအထိ အသံတိတ်သပိတ်ဆင်နွဲကြဖို့ ဆန္ဒပြ သူတွေ ဆော်သြထားကြတဲ့အတိုင်း အများစုက အဲဒီအချိန်အတွင်း အိမ်ပြင်မထွက်ဘဲ နေခဲ့ကြပါတယ်။ စီးပွားရေးမြို့တော်ဖြစ်တဲ့ ရန်ကုန်မြို့မှာ ယာဉ်အသွားအလာတွေ ရှင်းလင်းပြီး အရင်နေ့တွေနဲ့မတူအောင်ကို တိတ်ဆိတ်နေခဲ့တာပါ။ ရန်ကုန်မြို့မှာ ယာဉ်အသွားအလာ အမြဲစည်ကားနေတဲ့ ပါရမီ ချော်တွင်းကုန်း လမ်းမကြီး နားနေသူတယေက်က ဒီနေ့ သိသိသာသာ တိတ်ဆိတ်နေပုံကို ခုလိုပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ရပ်ကွက် ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ငြိမ်သက်နေပါတယ်။ ကားအသွားအလာတွေလည်း ကင်းရှင်းနေပါတယ်၊ အခါတိုင်းဆိုရင်တော့ ဒီလိုအချိန်မှာ ကားအသွားမလာတွေ များပါတယ်။ ရပ်ကွက်တွင်းမှာလည်း ဖြတ်လမ်းတွေက ကားအသွားမလာတွေရှိပါတယ်၊ အခုတော့ မတွေ့ရသလောက်ပါပဲ။ အခုဆိုလို့ရှိရင် အာဏာပိုင်တွေက တားဆီးမှုတွေ သတိပေးမှုတွေရှိနေတယ်၊ လူတွေဟာ မိမိတတ်နိုင်တဲ့ အတိုင်းအတာအတွင်းကနေပြီးတော့ အသံတိတ်သပိတ်ကို ပါဝင်ပြီးရှိတယ်ဆိုတာကို သိသာနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ ကျနော်တို့ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ အကြမ်းမဖက်လမ်းစဉ်ကို အသုံးပြုပြီးတော့ အာဏာရှင်တွေကို တိုက်နိုင်တဲ့ နည်းလမ်းနဲ့ပါဝင်ပြီးတော့ ဆန့်ကျင်နေတယ်ဆိုတာကို ကမ္ဘာကို ပြသမှာပါ။”
မန္တလေးမြို့မှာလည်း ပြည်သူတွေက သူတို့ရဲ့ဆန္ဒကို ပြတ်ပြတ်သားသား ပြသခဲ့တယ်လို့ မန္တလေးမြို့ခံက ခုလို ပြောပြပါတယ်။
“လူထုပါဝင်မှုက ပြီးခဲ့တဲ့ပွဲထက်ကို ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်ကပွဲထက်ကို မလျော့ဘဲနဲ့ ဒီပွဲက ပိုပြီးပူးပေါင်းပါဝင်မှု များတယ်ဗျ။ သူတို့တွေကို တုံ့ပြန်လုပ်တဲ့၊ လမ်းပေါ်ထွက်ဖို့လုပ်တဲ့ ဆွဲဆောင်မှုတွေ၊ စည်းရုံးမှုတွေကြားမှာကို ပြည်သူလူထုက ပြတ်ပြတ်သားသား ရပ်တည်ပေးတာဗျ။ စက်ဘီးပြိုင်ပွဲမှာကိုလည်း ပြတ်ပြတ်သားသား ရပ်တည်ပြီးတော့ ဘယ်သူမှ ဝင်မပြိုင်ဘူး။ ဖိအားဘယ်လောက်ပေးပေး၊ ဈေးတွေကလည်း ဈေးတွေအတိုင်း တာဝန်ကျေအောင် လုပ်သွားတာပဲ။ ဈေးသည်တွေကရော။”
နေပြည်တော်မှာတော့ ပုံမှန်သွားလာနေသူတွေလည်းရှိပေမဲ့ တချို့က အိမ်ပြင်မထွက် အသံတိတ်သပိတ်မှာ ကိုယ့်နည်း ကိုယ့်ဟန်နဲ့ ပါဝင်ခဲ့ကြတယ်လို့ မြို့ခံတယောက်က ပြောပြပါတယ်။
“များသောအားဖြင့်တော့ တိတ်ဆိတ်ပါတယ်။ ဥပမာ-ဆိုင်ကယ်တစီးတလေ ဖြတ်သွားတာ အဲလောက်ပဲ။ ကျန်တာကတော့ လူတွေက သူ့အသိစိတ်နဲ့သူပါဝင်ကြတာများတယ်။ တယောက်နဲ့တယောက်လည်း အသိပေးထားတာပေါ့။ အပြင်အထွက်နဲ့၊ ချက်ခြင်းမဖွင့်နဲ့၊ တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ်နေကြ။ အဲလိုမျိုး-ကိုယ့်မိသားစုထဲမှာဆိုရင်လည်း နင်တို့ဈေးဝယ်မှာဆိုရင်လည်းဝယ်၊ အဲဒီနေ့ အပြင်မထွက်နဲ့။ တခါတည်းမှာထားပြီးသား-အဲလိုမျိုးတွေ ပူးပေါင်းပါဝင်ကြတာပေါ့။”
အာဏာပိုင်တွေရဲ့ သတိပေးခြိမ်းခြောက်မှုတွေ ရှိနေတဲ့ကြားက အသံတိတ်သပိတ်မှာ ဘာကြောင့် ပါဝင်ရသလဲဆိုတာ ကချင်ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနားမြို့က အထည်ဆိုင်ပိုင်ရှင်တယောက်ကလည်း ခုလို ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“အစ်မတို့က စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ကြိုက်ဘူးပေါ့နော်၊ ကိုယ်က စစ်မှန်တဲ့ဒီမိုကရေစီစနစ်ကိုလည်း ရချင်တယ်ပေါ့၊ ရှေ့တန်းကနေပြီးတော့ လူတွေတော်တော်များများ အသက်တွေ စွန့်ပြီးတော့ အကုန်လုံး မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရဖို့ ပါဝင်ဆင်နွဲနေကြတာ အစ်မတို့က ဒီအသံတိတ်သပိတ်မှာ အိမ်ထဲမှာပဲ ကိုယ်က နေရုံလေးနေပေးရတာ ဒီလောက်လေးတောင်မှ မကူညီနိုင်ဘူးလားပေါ့ အဲလိုစိတ်နဲ့ ကိုယ်က အိမ်ထဲမှာပဲ နေဖြစ်တာပေါ့၊ ကိုယ်ပါဝင် နိုင်သလောက် ပါဝင်ဖြစ်တာပေါ့။”
အသံတိတ်သပိတ်ဆင်နွဲဖို့ ကြိုတင်ဆော်သြမှုတွေရှိသလို ဈေးဆိုင်တွေမဖွင့်ရင် ချိတ်ပိတ်အရေးယူမယ်လို့ အာဏာပိုင်တွေကလည်း သတိပေးထားပါတယ်။ ဆိုင်တွေကို အတင်းဖွင့်ခိုင်းလို့သာ ဖွင့်ကြပေမယ့် ဈေးဝယ်လာသူတယောက်မှ မရှိဘူးလို့ ရန်ကုန်မြို့ တောင်ဥက္ကလာဈေးက အထည်ဆိုင်ပိုင်ရှင်တဦးကပြောပြပါတယ်။
“ဆိုင်မထွက်လို့ရှိရင် ဆိုင်က အပိတ်ခံရမယ်ပေါ့နော်။ ဒီနေ့အမထွက်ရင် သူတို့က အဲလိုမျိုးကြေညာထားတယ်။ ဈေးရှေ့မှာလည်း ဆိုင်ပုဒ်တွေဘာတွေ ကပ်ထားတယ်။ လက်မှတ်တွေဘာတွေလည်း ထိုးရတယ်။ အရင်လို ဈေးကိုတော့ ဘယ်သူမှမလာဘူး၊ ဆိုင်ဖွင့်ထားတဲ့ လူတွေလောက်ပဲရှိတယ်။ တချို့ ဆိုလို့ရှိရင်လည်း လက်မှတ်ထိုးပြီးတော့ ပြန်သွားကြတဲ့သူတွေလည်းရှိတယ်။ အစ်မတို့က နည်းနည်းဝေးတော့ အိမ်ကိုမပြန်တော့ဘူး။ ဆိုင်မှာပဲ နေလိုက်တယ်။”
ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ ကလေးစတဲ့ မြို့တချို့မှာ ဒီနေ့မှာ ဆိုင်ပိတ်မယ်လို့ ကြိုတင် အသိပေးထားတဲ့ ဈေးဆိုင်ပိုင်ရှင်တချို့ ဖမ်းဆီးခံရတာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေ့ အသံတိတ်ဆန္ဒပြဖို့ သတ်မှတ်ချိန် ၄ နာရီရောက်ခါနီးမှာတော့ ပြည်သူတွေဟာ သံပုံးတွေ၊ လက်ခုပ်တွေ၊ သံပုံးတွေတီးပြီး အသံတိတ်သပိတ်ကို ခုလို အဆုံးသတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းချိန်ကစလို့ ဒီနေ့အထိ လမ်းပေါ်ထွက်ဆန္ဒပြပွဲတွေ မပြတ်ရှိခဲ့တဲ့ ဖားကန့်မြို့မှာလည်း နေ့လည်ပိုင်း အသံတိတ်သပိတ်လုပ်ကြသလို ညနေပိုင်းမှာလည်း လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲတွေ လုပ်တယ်လို့ ဖားကန့်မြို့ပေါ် ဒေသခံတဦးကပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့လုပ်ပါတယ်။ အခုလေးနာရီလောက်ကျတော့ ဈေးဆိုင်တွေ လူတွေ ပြန်ပြီး ဖြတ်သွားဖြတ်လာ ရှိတယ်။ ဒီမနက်ကနေပြီးတော့ တော်တေ်ာလေးတော့ တိတ်ဆိတ်တယ်၊ လွန်ခဲ့တဲ့ ငါးမိနစ်လောက်က ခုနတုန်းက လူအနည်းငယ်က လမ်းပေါ်ထွက်ပြီးတော့ ဆန္ဒထုတ်ဖော်တာတော့ ရှိတယ်ပေါ့နော်။”
ခုလို မြန်မာနိုင်ငံ မြို့တော်တော်များများမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ၁ နှစ်ပြည့်နေ့မှာ တတ်နိုင်တဲ့နည်းနဲ့ ဆန်ကျင်ကြောင်း ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့ကြပေမဲ့ ပုံမှန်လို့ သွားလာကြတဲ့ ဒေသတချို့လည်းရှိပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲက မြို့တွေပါဝင်ပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ပွဲတွေ သိပ်လုပ်လေ့မရှိတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် မှာ ရခိုင်ပြည်သူအများကရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ရဲ့ ရက္ခိုတလမ်းစဉ် တခုတည်းကိုသာ လက်ခံ ယုံကြည်ထားတာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့လည်း ရခိုင် ဒေသခံ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်းတဦးဖြစ်တဲ့ ကိုဇော်ဇော်က သူ့အမြင်ကို ပြောပါတယ်။
“တကယ်ဆိုရင် ပြည်သူတွေထောက်ခံတဲ့ ULA/ AAကို NLDအစိုးရလက်ထက် မှာ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းသတ်မှတ်ခဲ့တယ်။ အဲဒီအပေါ်မှာလည်း ပြည်သူတွေက စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း လပိုင်းလောက်အကြာမှာပဲ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ကနေပြီးတော့ ဖျက်သိမ်းလိုက်တယ်၊ ခံစားချက် ရှိကောင်းရှိနိုင်တယ်။ စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းပြီး နောက်ပိုင်းမှပဲ ပိုပြီးတော့ ပွင့်ပွင့်လင့်လင့်ဖြစ် သွားတယ်ဆိုတာမျိုးပေါ့၊ NLD အစိုးရလက်ထက်မှာတောင်မှ ပိုပြီးတော့ နိုပ်ကွပ် ခံခဲ့ရတယ်ဆိုတဲ့ အမြင်မျိုးတွေလည်း ရှိကောင်းရှိနိုင်တယ်။ နောက် ရခိုင်အများစုလက်ခံထားတာက ULA/AA သွားနေတဲ့ လမ်းကြောင်းဟာ တခြားတော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေ သွားနေတဲ့လမ်းကြောင်းနဲ့မတူတဲ့ သီးခြားပုံစံမျိုး အများအားဖြင့်လူတွေက အဲဒါကို ယုံကြည်နေတယ်။ အဲဒါကြောင့် တခြားမှာဖြစ်နေတဲ့ကိစ္စဟာ သူတို့နဲ့သိပ်မဆိုင်ဘူးဆိုပြီးတော့ ခံယူထားသူတွေလည်း တော်တော်များတယ်။ အဲဒါကြောင့် မပါဝင်လာဘူးလို့လည်း ပြောလို့ရပါတယ်။”
အသံတိတ်သပိတ်လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်သူတွေကို တည်ဆဲဥပဒေတွေနဲ့ တရားစွဲဆိုမှာဖြစ်ပြီး ပြစ်မှုနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်တဲ့ပစ္စည်း၊ မရွှေ့ပြောင်းနိုင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေအရ ပြစ်မှုထင်ရှားရင် နိုင်ငံဘဏ္ဍာအဖြစ် သိမ်းဆည်းမယ်လို့လည်း စစ်ကောင်စီကသတိပေးထားတဲ့ကြားကနေ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်တဲ့ အသံတိတ်သပိတ်မှာ တနိုင် ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ပါဝင်ခဲ့ကြတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ခုနှစ် မတ်လနဲ့ ဒီဇင်ဘာလတွေတုန်းကလည်း စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်တဲ့ အသံတိတ်သပိတ် လှုပ်ရှားမှုတွေ ရှိခဲ့ပြီး အရေးယူခံရသူ၊ ပစ္စည်းအသိမ်းခံရသူတွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ပြောပါတယ်။
=============
[[Unicode]]
စဈအာဏာသိမျးတနှဈပွည့ျ ကန့ျကှကျတဲ့အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံတဝနျး အသံတိ
တျဆန်ဒပွ
စဈတပျအာဏာသိမျးအုပျခြုပျတာကို ဆန်ဒပွတဲ့အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံ နရောအနှံ့မှာ ဒီနေ့ အသံတိတျဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ မနကျ ၁၀ နာရီကနေ ၄ နာရီအထိ နပွေညျတောျ အပါအဝငျ မွို့တောျတောျမြားမြားမှာ ပုံမှနျစညျကားနတေဲ့ နရောတှေ လူသူရှငျးပွီး ခွောကျကပျနခေဲ့ပါတယျ။ ညနေ ၄ နာရီမှာတော့ ပွညျသူတှဟော လကျခုပျတှေ၊ သံပုံးတှတေီး၊ ကားဟှနျးတှတေီးပွီး အသံတိတျသပိတျကို အဆုံးသတျခဲ့ကွပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ပုံမှနျလို့ သှားလာလှုပျရှားနတေဲ့ နရောတခြို့လညျး ရှိခဲ့တဲ့အကွောငျ အပွည့ျအစုံ ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကို မစုမွတျမှနျက တငျပွပါမယျ။
စဈအာဏာသိမျး ၁ နှဈပွည့ျတဲ့ ဒီနေ့မှာ အာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျတဲ့ အသံတိတျ ဆန်ဒပွမှုတှေ၊ လကျခုပျတီး၊ ကားဟှနျးတီး ဆန်ဒပွမှုတှေ လုပျရငျ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေး ဥပဒတှေနေဲ့ အရေးယူမယျလို့ စဈကောငျစီက သတိပေးထားပမေဲ့ ပွညျသူတှဟော အသံတိတျ မကြနေပျမှုကို ဖောျထုတျပွသခဲ့ကွပါတယျ။ မနကျ ၁၀ နာရီကနေ ညနေ ၄ နာရီအထိ အသံတိတျသပိတျဆငျနှဲကွဖို့ ဆန်ဒပွ သူတှေ ဆောျသွထားကွတဲ့အတိုငျး အမြားစုက အဲဒီအခြိနျအတှငျး အိမျပွငျမထှကျဘဲ နခေဲ့ကွပါတယျ။ စီးပှားရေးမွို့တောျဖွဈတဲ့ ရနျကုနျမွို့မှာ ယာဉျအသှားအလာတှေ ရှငျးလငျးပွီး အရငျနေ့တှနေဲ့မတူအောငျကို တိတျဆိတျနခေဲ့တာပါ။ ရနျကုနျမွို့မှာ ယာဉျအသှားအလာ အမွဲစညျကားနတေဲ့ ပါရမီ ခြောျတှငျးကုနျး လမျးမကွီး နားနသေူတယကျေက ဒီနေ့ သိသိသာသာ တိတျဆိတျနပေုံကို ခုလိုပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ရပျကှကျ ပတျဝနျးကငြျမှာ ငွိမျသကျနပေါတယျ။ ကားအသှားအလာတှလေညျး ကငျးရှငျးနပေါတယျ၊ အခါတိုငျးဆိုရငျတော့ ဒီလိုအခြိနျမှာ ကားအသှားမလာတှေ မြားပါတယျ။ ရပျကှကျတှငျးမှာလညျး ဖွတျလမျးတှကေ ကားအသှားမလာတှရှေိပါတယျ၊ အခုတော့ မတှေ့ရသလောကျပါပဲ။ အခုဆိုလို့ရှိရငျ အာဏာပိုငျတှကေ တားဆီးမှုတှေ သတိပေးမှုတှရှေိနတေယျ၊ လူတှဟော မိမိတတျနိုငျတဲ့ အတိုငျးအတာအတှငျးကနပွေီးတော့ အသံတိတျသပိတျကို ပါဝငျပွီးရှိတယျဆိုတာကို သိသာနိုငျပါတယျ။ ဒါဟာ ကနြောျတို့ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ အကွမျးမဖကျလမျးစဉျကို အသုံးပွုပွီးတော့ အာဏာရှငျတှကေို တိုကျနိုငျတဲ့ နညျးလမျးနဲ့ပါဝငျပွီးတော့ ဆန့ျကငြျနတေယျဆိုတာကို ကမ်ဘာကို ပွသမှာပါ။”
မန်တလေးမွို့မှာလညျး ပွညျသူတှကေ သူတို့ရဲ့ဆန်ဒကို ပွတျပွတျသားသား ပွသခဲ့တယျလို့ မန်တလေးမွို့ခံက ခုလို ပွောပွပါတယျ။
“လူထုပါဝငျမှုက ပွီးခဲ့တဲ့ပှဲထကျကို ဒီဇငျဘာ ၁၀ ရကျကပှဲထကျကို မလြော့ဘဲနဲ့ ဒီပှဲက ပိုပွီးပူးပေါငျးပါဝငျမှု မြားတယျဗြ။ သူတို့တှကေို တုံ့ပွနျလုပျတဲ့၊ လမျးပေါျထှကျဖို့လုပျတဲ့ ဆှဲဆောငျမှုတှေ၊ စညျးရုံးမှုတှကွေားမှာကို ပွညျသူလူထုက ပွတျပွတျသားသား ရပျတညျပေးတာဗြ။ စကျဘီးပွိုငျပှဲမှာကိုလညျး ပွတျပွတျသားသား ရပျတညျပွီးတော့ ဘယျသူမှ ဝငျမပွိုငျဘူး။ ဖိအားဘယျလောကျပေးပေး၊ ဈေးတှကေလညျး ဈေးတှအေတိုငျး တာဝနျကြအေောငျ လုပျသှားတာပဲ။ ဈေးသညျတှကေရော။”
နပွေညျတောျမှာတော့ ပုံမှနျသှားလာနသေူတှလေညျးရှိပမေဲ့ တခြို့က အိမျပွငျမထှကျ အသံတိတျသပိတျမှာ ကိုယ့ျနညျး ကိုယ့ျဟနျနဲ့ ပါဝငျခဲ့ကွတယျလို့ မွို့ခံတယောကျက ပွောပွပါတယျ။
“မြားသောအားဖွင့ျတော့ တိတျဆိတျပါတယျ။ ဥပမာ-ဆိုငျကယျတစီးတလေ ဖွတျသှားတာ အဲလောကျပဲ။ ကနြျတာကတော့ လူတှကေ သူ့အသိစိတျနဲ့သူပါဝငျကွတာမြားတယျ။ တယောကျနဲ့တယောကျလညျး အသိပေးထားတာပေါ့။ အပွငျအထှကျနဲ့၊ ခကြျခွငျးမဖှင့ျနဲ့၊ တိတျတိတျဆိတျဆိတျနကွေ။ အဲလိုမြိုး-ကိုယ့ျမိသားစုထဲမှာဆိုရငျလညျး နငျတို့ဈေးဝယျမှာဆိုရငျလညျးဝယျ၊ အဲဒီနေ့ အပွငျမထှကျနဲ့။ တခါတညျးမှာထားပွီးသား-အဲလိုမြိုးတှေ ပူးပေါငျးပါဝငျကွတာပေါ့။”
အာဏာပိုငျတှရေဲ့ သတိပေးခွိမျးခွောကျမှုတှေ ရှိနတေဲ့ကွားက အသံတိတျသပိတျမှာ ဘာကွောင့ျ ပါဝငျရသလဲဆိုတာ ကခငြျပွညျနယျ၊ မွဈကွီးနားမွို့က အထညျဆိုငျပိုငျရှငျတယောကျကလညျး ခုလို ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“အဈမတို့က စဈအာဏာရှငျစနဈကို ကွိုကျဘူးပေါ့နောျ၊ ကိုယျက စဈမှနျတဲ့ဒီမိုကရစေီစနဈကိုလညျး ရခငြျတယျပေါ့၊ ရှေ့တနျးကနပွေီးတော့ လူတှတေောျတောျမြားမြား အသကျတှေ စှန့ျပွီးတော့ အကုနျလုံး မွနျမာနိုငျငံလှတျလပျရေးရဖို့ ပါဝငျဆငျနှဲနကွေတာ အဈမတို့က ဒီအသံတိတျသပိတျမှာ အိမျထဲမှာပဲ ကိုယျက နရေုံလေးနပေေးရတာ ဒီလောကျလေးတောငျမှ မကူညီနိုငျဘူးလားပေါ့ အဲလိုစိတျနဲ့ ကိုယျက အိမျထဲမှာပဲ နဖွေဈတာပေါ့၊ ကိုယျပါဝငျ နိုငျသလောကျ ပါဝငျဖွဈတာပေါ့။”
အသံတိတျသပိတျဆငျနှဲဖို့ ကွိုတငျဆောျသွမှုတှရှေိသလို ဈေးဆိုငျတှမေဖှင့ျရငျ ခြိတျပိတျအရေးယူမယျလို့ အာဏာပိုငျတှကေလညျး သတိပေးထားပါတယျ။ ဆိုငျတှကေို အတငျးဖှင့ျခိုငျးလို့သာ ဖှင့ျကွပမေယ့ျ ဈေးဝယျလာသူတယောကျမှ မရှိဘူးလို့ ရနျကုနျမွို့ တောငျဥက်ကလာဈေးက အထညျဆိုငျပိုငျရှငျတဦးကပွောပွပါတယျ။
“ဆိုငျမထှကျလို့ရှိရငျ ဆိုငျက အပိတျခံရမယျပေါ့နောျ။ ဒီနေ့အမထှကျရငျ သူတို့က အဲလိုမြိုးကွညောထားတယျ။ ဈေးရှေ့မှာလညျး ဆိုငျပုဒျတှဘောတှေ ကပျထားတယျ။ လကျမှတျတှဘောတှလေညျး ထိုးရတယျ။ အရငျလို ဈေးကိုတော့ ဘယျသူမှမလာဘူး၊ ဆိုငျဖှင့ျထားတဲ့ လူတှလေောကျပဲရှိတယျ။ တခြို့ ဆိုလို့ရှိရငျလညျး လကျမှတျထိုးပွီးတော့ ပွနျသှားကွတဲ့သူတှလေညျးရှိတယျ။ အဈမတို့က နညျးနညျးဝေးတော့ အိမျကိုမပွနျတော့ဘူး။ ဆိုငျမှာပဲ နလေိုကျတယျ။”
ရနျကုနျ၊ မန်တလေး၊ ကလေးစတဲ့ မွို့တခြို့မှာ ဒီနေ့မှာ ဆိုငျပိတျမယျလို့ ကွိုတငျ အသိပေးထားတဲ့ ဈေးဆိုငျပိုငျရှငျတခြို့ ဖမျးဆီးခံရတာတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒီနေ့ အသံတိတျဆန်ဒပွဖို့ သတျမှတျခြိနျ ၄ နာရီရောကျခါနီးမှာတော့ ပွညျသူတှဟော သံပုံးတှေ၊ လကျခုပျတှေ၊ သံပုံးတှတေီးပွီး အသံတိတျသပိတျကို ခုလို အဆုံးသတျခဲ့ကွပါတယျ။
စဈအာဏာသိမျးခြိနျကစလို့ ဒီနေ့အထိ လမျးပေါျထှကျဆန်ဒပွပှဲတှေ မပွတျရှိခဲ့တဲ့ ဖားကန့ျမွို့မှာလညျး နေ့လညျပိုငျး အသံတိတျသပိတျလုပျကွသလို ညနပေိုငျးမှာလညျး လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒထုတျဖောျပှဲတှေ လုပျတယျလို့ ဖားကန့ျမွို့ပေါျ ဒသေခံတဦးကပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့လုပျပါတယျ။ အခုလေးနာရီလောကျကတြော့ ဈေးဆိုငျတှေ လူတှေ ပွနျပွီး ဖွတျသှားဖွတျလာ ရှိတယျ။ ဒီမနကျကနပွေီးတော့ တောျတျောလေးတော့ တိတျဆိတျတယျ၊ လှနျခဲ့တဲ့ ငါးမိနဈလောကျက ခုနတုနျးက လူအနညျးငယျက လမျးပေါျထှကျပွီးတော့ ဆန်ဒထုတျဖောျတာတော့ ရှိတယျပေါ့နောျ။”
ခုလို မွနျမာနိုငျငံ မွို့တောျတောျမြားမြားမှာ စဈအာဏာသိမျးမှု ၁ နှဈပွည့ျနေ့မှာ တတျနိုငျတဲ့နညျးနဲ့ ဆနျကငြျကွောငျး ဆန်ဒထုတျဖောျခဲ့ကွပမေဲ့ ပုံမှနျလို့ သှားလာကွတဲ့ ဒသေတခြို့လညျးရှိပါတယျ။ အဲဒီထဲမှာ ရခိုငျပွညျနယျထဲက မွို့တှပေါဝငျပါတယျ။ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျပှဲတှေ သိပျလုပျလေ့မရှိတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျ မှာ ရခိုငျပွညျသူအမြားကရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ရဲ့ ရက်ခိုတလမျးစဉျ တခုတညျးကိုသာ လကျခံ ယုံကွညျထားတာကွောင့ျ ဖွဈတယျလို့လညျး ရခိုငျ ဒသေခံ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဟောငျးတဦးဖွဈတဲ့ ကိုဇောျဇောျက သူ့အမွငျကို ပွောပါတယျ။
“တကယျဆိုရငျ ပွညျသူတှထေောကျခံတဲ့ ULA/ AAကို NLDအစိုးရလကျထကျ မှာ အကွမျးဖကျအဖှဲ့အစညျးသတျမှတျခဲ့တယျ။ အဲဒီအပေါျမှာလညျး ပွညျသူတှကေ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး လပိုငျးလောကျအကွာမှာပဲ အကွမျးဖကျအဖှဲ့ကနပွေီးတော့ ဖကြျသိမျးလိုကျတယျ၊ ခံစားခကြျ ရှိကောငျးရှိနိုငျတယျ။ စဈတပျကအာဏာသိမျးပွီး နောကျပိုငျးမှပဲ ပိုပွီးတော့ ပှင့ျပှင့ျလင့ျလင့ျဖွဈ သှားတယျဆိုတာမြိုးပေါ့၊ NLD အစိုးရလကျထကျမှာတောငျမှ ပိုပွီးတော့ နိုပျကှပျ ခံခဲ့ရတယျဆိုတဲ့ အမွငျမြိုးတှလေညျး ရှိကောငျးရှိနိုငျတယျ။ နောကျ ရခိုငျအမြားစုလကျခံထားတာက ULA/AA သှားနတေဲ့ လမျးကွောငျးဟာ တခွားတောျလှနျရေး အဖှဲ့အစညျးတှေ သှားနတေဲ့လမျးကွောငျးနဲ့မတူတဲ့ သီးခွားပုံစံမြိုး အမြားအားဖွင့ျလူတှကေ အဲဒါကို ယုံကွညျနတေယျ။ အဲဒါကွောင့ျ တခွားမှာဖွဈနတေဲ့ကိစ်စဟာ သူတို့နဲ့သိပျမဆိုငျဘူးဆိုပွီးတော့ ခံယူထားသူတှလေညျး တောျတောျမြားတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ မပါဝငျလာဘူးလို့လညျး ပွောလို့ရပါတယျ။”
အသံတိတျသပိတျလှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျသူတှကေို တညျဆဲဥပဒတှေနေဲ့ တရားစှဲဆိုမှာဖွဈပွီး ပွဈမှုနဲ့သကျဆိုငျတဲ့ ရှှေ့ပွောငျးနိုငျတဲ့ပစ်စညျး၊ မရှှေ့ပွောငျးနိုငျတဲ့ ပစ်စညျးတှကေို အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေး ဥပဒအေရ ပွဈမှုထငျရှားရငျ နိုငျငံဘဏ်ဍာအဖွဈ သိမျးဆညျးမယျလို့လညျး စဈကောငျစီကသတိပေးထားတဲ့ကွားကနေ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ အာဏာရှငျဆန့ျကငြျတဲ့ အသံတိတျသပိတျမှာ တနိုငျ ငံလုံးအတိုငျးအတာနဲ့ ပါဝငျခဲ့ကွတာလညျးဖွဈပါတယျ။ ၂၀၂၁ခုနှဈ မတျလနဲ့ ဒီဇငျဘာလတှတေုနျးကလညျး စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျတဲ့ အသံတိတျသပိတျ လှုပျရှားမှုတှေ ရှိခဲ့ပွီး အရေးယူခံရသူ၊ ပစ်စညျးအသိမျးခံရသူတှေ ရှိခဲ့တယျလို့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေ ပွောပါတယျ။
#MyanmarMilitaryCoup #MyanmarSilentStrike #VOABurmese
#စဈအာဏာသိမျးတနှဈပွည့ျ #အသံတိတျသပိတျ #ဂြိုးဘိုငျဒနျ #တှမျအငျဒရူးဈ #ဗှီအိုအေ
=============
