(Zawgyi/Unicode)
ထိုင်းနို်င်ငံမှာ ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းကူးစက်မူမှာ ရွေပြောင်းအလုပ်သမားတွေ အများအပြားကူးစက်နေတာကြောင့် ဘန်ကောက်နဲ့အနီးတဝိုက်က ဆောက်လုပ်ရေးဆိုဒ် ၆၀၀ လောက်ကို ဇွန်လ ၂၈ ရက်ကစပြီး တလကြာ ကန့်သတ်ပိတ်ဆို့မူ လုပ်ထားပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ထားချိန်မှာပဲ မြန်မာအပါအဝင် ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားတချို့ဟာ ကန့်သတ်ပိတ်ဆိုထားတဲ့နေရာကနေ ထွက်ပြေးတာတွေ ဖြစ်ပေါ်နေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မအေးအေးမာက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းကူးစက် ပြန့်နှံ့မူတွေ ဖြစ်နေတာမှာ ရောဂါပိုးကူးစက်သူ နေ့စဉ် ထောင်ချီတိုးနေတာကြောင့် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်သားအများအပြား ကူးစက်မူတွေဖြစ်တယ်ဆိုပြီး ထိုင်းအစိုးရက ဘန်ကောက်နဲ့အနီးတဝိုက်က ဆောက်လုပ်ရေးဆိုဒ် ၆၀၀ လောက်ကို Lock down လုပ်ပြီး လုံခြုံရေးတွေ စောင့်ကြပ်ထားပါတယ်။ ဒီလိုပိတ်ဆို့ထားချိန်မှာ မြန်မာရွေပြောင်းအလုပ်သမားတချို့ဟာ စိုးရိမ်မူတွေဖြစ်ပြီး ပိတ်ဆိုထားတဲ့နေရာကနေ ထွက်ပြေးတာတွေရှိနေတယ်လို့ ပညာရေးနဲ့ဖွံဖြိုးရေးဖောင်ဒေးရှင်းက အလုပ်သမားရေးရာတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက အခုလိုပြောပြပါတယ်။
"တချိုတွေထွက်ပြေးလို့ဖမ်းတယ်လေ။ သူတို့က တလလုံးအပိတ်ခံထားမယ်ဆိုတော့ တချို့က စိုးရိမ်တာပေါ့။ အထဲမှာနေရင်လည်းရောဂါတွေဘာတွေဖြစ်လို့ ကူးစက်တာဆိုရင်လည် းကုသပေးဖို့ကလည်း အစီစဉ်ကသိပ်မရှိဘူးလေ။ ထိုင်းအစိုးရက သူတို့မှာလည်း မနိုင်မနင်းဖြစ်နေတာဆိုတော့။ အထဲမှာဖြစ်တယ်ဆိုရင် ကုသလလို့မရမှာစိုးတာ၊ အကြာကြီးပိတ်မှာကိုစိုးတာ။ အဲဒီတော့ လူတွေက တချို့ကထွက်ပြေးဖို့ ကြိုးစားကြတာပေါ့။ တရားမဝင်အလုပ်သမားတွေလည်း ရှိနိုင်တယ်။ တခြားနေရာက လာလုပ်တာလည်း ရှိနိုင်တယ်။ အဲဒီလူတွေကို အလုပ်သမားဌာနကတွေ့ရင်တော့ အရေး ယူခံရနိုင်တယ်။ အဲဒါကိုလည်းကြောက်တာပေါ့။ အဲဒါကြောင့်ထွက်ပြေးတာလည်း ပါမယ်။ ရွေပြောင်းအလုပ်သမားတွေအတွက်က တချိုကလည်း ဖမ်းမိတယ် ဖမ်းမိပြီးတော့ အဲဒီ camp ထဲကိုပြန်ထားတာပေါ့။"
ထိုင်းအစိုးရက ဘန်ကောက်က ဆောက်လုပ်ရေးဆိုဒ် ၆၀၀ လောက်က အလုပ်သမား ၇သောင်းကနေ ၈သောင်းဝန်းကျင်ကို ကိုဗစ်ကူးစက်မူတွေ များတာကြောင့်ဆိုပြီး ကန့်သတ်ပိတ်ဆို့ထားပါ။ တလတာပိတ်ဆို့ကန်သတ်ထားချိန်မှာ အလုပ်သမားတွေရဲ့အကျိုးခံစားခွင့်နဲ့ပတ်သက်လို့လည်း ဦးမင်းဦးကပြောပြပါတယ်။
"သူတို့ ကြေငြာထားတာက အစိုးရအနေနဲ့က လစာရဲ့ ၅၀ရာခိုင်နှုန်း ပေးမယ်။ သူတို့နဲ့ဆိုင်တဲ့ကုမ္ပဏီကတော့ ကျန်တဲ့ ၅၀ရာခိုင်နှုံးပေးရမယ်လို့ ကြေငြာထားတယ်။ အဲ့ဒါကတော့ လူမူ့ဖူလုံရေးဝင်ထားတဲ့သူတွေ ကုမ္ပဏီကြီးကြီးတွေနဲ့ လုပ်တဲ့သူတွေကတော့ ရနိုင်တယ်။ ကျန်တဲ့ကုမ္ပဏီသေးသေးတွေ Sub ကန်ထရိုက်တွေ လုပ်တဲ့သူတွေကျတော့ မသေချာဘူး၊ မရနိုင်ပါဘူး။"
ထိုင်းအစိုးရ က ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်းဖြစ်တဲ့အချိန် ဆာမွတ်ဆာခွန်းပြည်နယ် ပင်လယ်စာလုပ်ငန်းမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ ရွေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေကနေ စတင်ကူးစက်တယ်ဆိုပြီး မြန်မာအပါအဝင် ရွှေပြောင်းအလုပ်သမားတွေရဲ့ ခရီးသွားလာခွင့်တွေ၊ တနယ်နဲ့တနယ်ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့်တွေကို မပြုတော့ပဲ သက်တမ်းတိုးပြီး ကန့်သတ်ထားတာ အခု တတိယလှိုင်း ဖြစ်တဲ့အချိန်ထိပါ။
အခုဆိုရင် နွံထဘူရီပြည်နယ်အတွင်းက စက်ရုံတွေမှာလည်း ရွေပြောင်းအလုပ်သမားတွေ ကိုဗစ်ကူးစက်မူတွေရှိနေသလို ဆုန်ခလာပြည်နယ်နဲ့ တာခ့်ပြည်နယ်ထဲမှာလည်း ရွေပြောင်းအလုပ်သမားတွေ ရာနဲ့ချီပြီး ကူးစက်မူတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ နေ့စဉ်လည်း ကူးစက်မူတွေတိုးနေပါတယ်။ ကူးစက်မူတွေထဲမှာ အများစုကတော့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။
ထိုင်းတနိုင်ငံလုံးမှာကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာ ၂သိန်း ၅သောင်း၉ ထောင်ကျော်ရှိနေပြီး ဇွန်လ ၃၀ရက်နေ့မှာတော့ လူနာအသစ် ၄၈၀၀ နီးပါးတိုးလာပါတယ်။ သေဆုံးသူကတော့ ၂၀၂၃ဦး ရှိသွားပြီဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းကျန်းမာရေးဌာနက တရားဝင်သတင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်ရှင်။
.......................................................................................
ဘနျကောကျအနီးဆောကျလုပျရေးလုပျငနျးခှငျ ၆၀၀ နီးပါး ကန့ျသတျပိတျဆို့ထား
(Unicode)
ထိုငျးနိုျငျငံမှာ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးကူးစကျမူမှာ ရှပွေောငျးအလုပျသမားတှေ အမြားအပွားကူးစကျနတောကွောင့ျ ဘနျကောကျနဲ့အနီးတဝိုကျက ဆောကျလုပျရေးဆိုဒျ ၆၀၀ လောကျကို ဇှနျလ ၂၈ ရကျကစပွီး တလကွာ ကန့ျသတျပိတျဆို့မူ လုပျထားပါတယျ။ ဒီလိုလုပျထားခြိနျမှာပဲ မွနျမာအပါအဝငျ ရှေ့ပွောငျးလုပျသားတခြို့ဟာ ကန့ျသတျပိတျဆိုထားတဲ့နရောကနေ ထှကျပွေးတာတှေ ဖွဈပေါျနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မအေးအေးမာက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံအတှငျး ကိုဗဈတတိယလှိုငျးကူးစကျ ပွန့ျနှံ့မူတှေ ဖွဈနတောမှာ ရောဂါပိုးကူးစကျသူ နေ့စဉျ ထောငျခြီတိုးနတောကွောင့ျ ဆောကျလုပျရေးလုပျသားအမြားအပွား ကူးစကျမူတှဖွေဈတယျဆိုပွီး ထိုငျးအစိုးရက ဘနျကောကျနဲ့အနီးတဝိုကျက ဆောကျလုပျရေးဆိုဒျ ၆၀၀ လောကျကို Lock down လုပျပွီး လုံခွုံရေးတှေ စောင့ျကွပျထားပါတယျ။ ဒီလိုပိတျဆို့ထားခြိနျမှာ မွနျမာရှပွေောငျးအလုပျသမားတခြို့ဟာ စိုးရိမျမူတှဖွေဈပွီး ပိတျဆိုထားတဲ့နရောကနေ ထှကျပွေးတာတှရှေိနတေယျလို့ ပညာရေးနဲ့ဖှံဖွိုးရေးဖောငျဒေးရှငျးက အလုပျသမားရေးရာတာဝနျခံ ဦးမငျးဦးက အခုလိုပွောပွပါတယျ။
"တခြိုတှထှေကျပွေးလို့ဖမျးတယျလေ။ သူတို့က တလလုံးအပိတျခံထားမယျဆိုတော့ တခြို့က စိုးရိမျတာပေါ့။ အထဲမှာနရေငျလညျးရောဂါတှဘောတှဖွေဈလို့ ကူးစကျတာဆိုရငျလညျ းကုသပေးဖို့ကလညျး အစီစဉျကသိပျမရှိဘူးလေ။ ထိုငျးအစိုးရက သူတို့မှာလညျး မနိုငျမနငျးဖွဈနတောဆိုတော့။ အထဲမှာဖွဈတယျဆိုရငျ ကုသလလို့မရမှာစိုးတာ၊ အကွာကွီးပိတျမှာကိုစိုးတာ။ အဲဒီတော့ လူတှကေ တခြို့ကထှကျပွေးဖို့ ကွိုးစားကွတာပေါ့။ တရားမဝငျအလုပျသမားတှလေညျး ရှိနိုငျတယျ။ တခွားနရောက လာလုပျတာလညျး ရှိနိုငျတယျ။ အဲဒီလူတှကေို အလုပျသမားဌာနကတှေ့ရငျတော့ အရေး ယူခံရနိုငျတယျ။ အဲဒါကိုလညျးကွောကျတာပေါ့။ အဲဒါကွောင့ျထှကျပွေးတာလညျး ပါမယျ။ ရှပွေောငျးအလုပျသမားတှအေတှကျက တခြိုကလညျး ဖမျးမိတယျ ဖမျးမိပွီးတော့ အဲဒီ camp ထဲကိုပွနျထားတာပေါ့။"
ထိုငျးအစိုးရက ဘနျကောကျက ဆောကျလုပျရေးဆိုဒျ ၆၀၀ လောကျက အလုပျသမား ၇သောငျးကနေ ၈သောငျးဝနျးကငြျကို ကိုဗဈကူးစကျမူတှေ မြားတာကွောင့ျဆိုပွီး ကန့ျသတျပိတျဆို့ထားပါ။ တလတာပိတျဆို့ကနျသတျထားခြိနျမှာ အလုပျသမားတှရေဲ့အကြိုးခံစားခှင့ျနဲ့ပတျသကျလို့လညျး ဦးမငျးဦးကပွောပွပါတယျ။
"သူတို့ ကွငွောထားတာက အစိုးရအနနေဲ့က လစာရဲ့ ၅၀ရာခိုငျနှုနျး ပေးမယျ။ သူတို့နဲ့ဆိုငျတဲ့ကုမ်ပဏီကတော့ ကနြျတဲ့ ၅၀ရာခိုငျနှုံးပေးရမယျလို့ ကွငွောထားတယျ။ အဲ့ဒါကတော့ လူမူ့ဖူလုံရေးဝငျထားတဲ့သူတှေ ကုမ်ပဏီကွီးကွီးတှနေဲ့ လုပျတဲ့သူတှကေတော့ ရနိုငျတယျ။ ကနြျတဲ့ကုမ်ပဏီသေးသေးတှေ Sub ကနျထရိုကျတှေ လုပျတဲ့သူတှကေတြော့ မသခြောဘူး၊ မရနိုငျပါဘူး။"
ထိုငျးအစိုးရ က ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ကိုဗဈဒုတိယလှိုငျးဖွဈတဲ့အခြိနျ ဆာမှတျဆာခှနျးပွညျနယျ ပငျလယျစာလုပျငနျးမှာ အလုပျလုပျနတေဲ့ ရှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှကေနေ စတငျကူးစကျတယျဆိုပွီး မွနျမာအပါအဝငျ ရှှပွေောငျးအလုပျသမားတှရေဲ့ ခရီးသှားလာခှင့ျတှေ၊ တနယျနဲ့တနယျဖွတျသနျးသှားလာခှင့ျတှကေို မပွုတော့ပဲ သကျတမျးတိုးပွီး ကန့ျသတျထားတာ အခု တတိယလှိုငျး ဖွဈတဲ့အခြိနျထိပါ။
အခုဆိုရငျ နှံထဘူရီပွညျနယျအတှငျးက စကျရုံတှမှောလညျး ရှပွေောငျးအလုပျသမားတှေ ကိုဗဈကူးစကျမူတှရှေိနသေလို ဆုနျခလာပွညျနယျနဲ့ တာခ့ျပွညျနယျထဲမှာလညျး ရှပွေောငျးအလုပျသမားတှေ ရာနဲ့ခြီပွီး ကူးစကျမူတှေ ဖွဈနပေါတယျ။ နေ့စဉျလညျး ကူးစကျမူတှတေိုးနပေါတယျ။ ကူးစကျမူတှထေဲမှာ အမြားစုကတော့ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ ဖွဈနပေါတယျ။
ထိုငျးတနိုငျငံလုံးမှာကိုဗဈအတညျပွုလူနာ ၂သိနျး ၅သောငျး၉ ထောငျကြောျရှိနပွေီး ဇှနျလ ၃၀ရကျနေ့မှာတော့ လူနာအသဈ ၄၈၀၀ နီးပါးတိုးလာပါတယျ။ သဆေုံးသူကတော့ ၂၀၂၃ဦး ရှိသှားပွီဖွဈကွောငျး ထိုငျးကနြျးမာရေးဌာနက တရားဝငျသတငျး ထုတျပွနျထားပါတယျရှငျ။
