[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းခဲ့တာကို ဆန့်ကျင်တဲ့အနေနဲ့ မန္တလေးမြို့မှာ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြတဲ့ လူငယ် လေး ယောက်ကို ဒီကနေ့ ရုံးထုတ်စစ်ဆေးခဲ့ပါတယ်။ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ လူငယ်တွေ အမှုရင်ဆိုင်နေရတဲ့ နောက်ဆုံးအခြေအနေကိုတော့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုထက်အောင်ခန့် မန္တလေးမြို့ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
အရပ်သားအစိုးရကို ဖယ်ရှားပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတဲ့လုပ်ရပ်ကို ကန့်ကွက်တဲ့အနေနဲ့ မန္တလေး ဆေးတက္ကသိုလ်ရှေ့မှာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြတဲ့ လူငယ် လေး ယောက်ကို ဖမ်းဆီးသွားပြီး နောက်တနေ့မှာပဲ မန္တလေးချမ်းအေးသာစံတရားရုံးမှာ ရုံးထုတ်စစ်ဆေးခဲ့တာပါ။
ဖမ်းဆီးထားသူတွေကိုတော့ ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်နဲ့ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ (၁၉) အပြင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှု ဥပဒေတို့နဲ့ပါ အရေးယူထားတယ်လို့လည်း ချမ်းအေးသာစံ မြို့နယ် တရားသူကြီး ဦးကျော်မျိုးဝင်းကပြောပါတယ်။
“ရဲမှူးတင်ကိုကနေပြီး တရားခံ ပြည့်စုံအောင်ပါ၊ ၄ ဦးကို ငြိမ်းစုစီပုဒ်မ ၁၉ နဲ့ စွဲဆိုပါတယ်။ စွဲဆိုတဲ့ အကြောင်းအရင်းကတော့ ခွင့်ပြုချက်မယူဘဲ စီးတန်းလှည့်လည်ခြင်း၊ ဆန္ဒပြခြင်းတွေအပေါ်မှာ တရားစွဲဆိုတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီအမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမှုလက်ခံရရှိတဲ့ တရားလို ရဲမှူးတင်ကို ကိုစစ်ဆေးပါတယ်။ နောက်ဒီဘက်က သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ ပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ စွဲတဲ့အမှုကိုလည်း လိုပြသက်သေတွေကို စစ်ဆေးပါမယ်။ စစ်ဆေးပြီးတော့မှာ စွဲချက်တင်သင့် မတင်သင့် ဆုံးဖြတ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ စွဲချက်တင်ဖြစ်တယ်ဆိုရင်တော့ တရားခံဘက်က သက်သေတင်တာတို့ တရားခံစစ်တာတို့ ဒါတွေဆက်လုပ်ရမှာပေါ့။”
ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင် ကိုပြည့်စုံအောင်၊ စောဥက္ကာဦး၊ ကိုရဲဝင်းထွန်းနဲ့ ကိုမင်းညီညီကွန်းတို့ကို ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်နဲ့ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေအပြင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ ဥပဒေနဲ့ပါ အမှုဖွင့် တရားစွဲထားတာဟာ မျှတမှု မရှိဘူးလို့လည်း ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုမှာ ဦးဆောင်ပါဝင်ခဲ့သူ ကိုတေဇာဆန်းက ပြောပါတယ်။
“သဘာဝဘေးဆိုတဲ့အခါ လက်ရှိစုဝေးနေတဲ့ လက်ရှိလည်းပဲ စုဝေးနေတဲ့ ဆန္ဒပြ ကန့်ကွက်နေတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ ကျနော်တို့ ဒီမိုကရေစီဘက်တော်သားတွေ ရှိသလို တဘက်ကလည်း အမျိုးဘာသာသာသနာအုပ်စုတွေ၊ တပ်မတော် ထောက်ခံပွဲဆိုတဲ့သူတွေ အရေအတွက်များစွာ လုပ်နေတဲ့ဟာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါတွေကလည်း ဘယ်လိုမှ မဖြစ်သင့်တဲ့ ကိစ္စတွေပါပဲ။ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ ငြိမ်းစုစီနဲ့စွဲတာကိုရော၊ သဘာဝဘေးနဲ့စွဲတာကိုရော ဘယ်လိုမှ လက်မခံဘူး။ ဒါတွေက မဖြစ်သင့်တဲ့ကိစ္စတွေလို့ ယူဆပါတယ်။”
နောက်တကြိမ် ရုံးချိန်းကိုတော့ လာမယ့် တနင်္လာနေ့ ပြန်လည် ချိန်းဆိုထားပါတယ်။ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတဲ့ လုပ်ရပ်အပေါ် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်သူတွေကို အာဏာပိုင်တွေ အရေးယူနေတဲ့ တချိန်တည်းမှာပဲ ရာနဲ့ချီတဲ့ စစ်တပ်ထောက်ခံသူတွေကတော့ မန္တလေး မနော်ရမ္မံကွင်းမှာ စုဝေးပြီး တပ်မတော်ရဲ့ အာဏာသိမ်းတဲ့လုပ်ရပ်ကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့ကြပါတယ်။
[Unicode Version]
မန်တလေးက ဆန်ဒပွ လူငယျလေးဦး ပုဒျမနှဈခုနဲ့ စှဲခကြျတငျ တရားစှဲခံထားရ
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျကအာဏာသိမျးခဲ့တာကို ဆန့ျကငြျတဲ့အနနေဲ့ မန်တလေးမွို့မှာ ကန့ျကှကျဆန်ဒပွခဲ့ကွတဲ့ လူငယျ လေး ယောကျကို ဒီကနေ့ ရုံးထုတျစဈဆေးခဲ့ပါတယျ။ တကျကွှလှုပျရှားသူ လူငယျတှေ အမှုရငျဆိုငျနရေတဲ့ နောကျဆုံးအခွအေနကေိုတော့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုထကျအောငျခန့ျ မန်တလေးမွို့ကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
အရပျသားအစိုးရကို ဖယျရှားပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျးတဲ့လုပျရပျကို ကန့ျကှကျတဲ့အနနေဲ့ မန်တလေး ဆေးတက်ကသိုလျရှေ့မှာ ဆန်ဒပွခဲ့ကွတဲ့ လူငယျ လေး ယောကျကို ဖမျးဆီးသှားပွီး နောကျတနေ့မှာပဲ မန်တလေးခမြျးအေးသာစံတရားရုံးမှာ ရုံးထုတျစဈဆေးခဲ့တာပါ။
ဖမျးဆီးထားသူတှကေိုတော့ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှင့ျနဲ့ စီတနျးလှည့ျလညျခှင့ျဆိုငျရာ ဥပဒပေုဒျမ (၁၉) အပွငျ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲမှု ဥပဒတေို့နဲ့ပါ အရေးယူထားတယျလို့လညျး ခမြျးအေးသာစံ မွို့နယျ တရားသူကွီး ဦးကြောျမြိုးဝငျးကပွောပါတယျ။
“ရဲမှူးတငျကိုကနပွေီး တရားခံ ပွည့ျစုံအောငျပါ၊ ၄ ဦးကို ငွိမျးစုစီပုဒျမ ၁၉ နဲ့ စှဲဆိုပါတယျ။ စှဲဆိုတဲ့ အကွောငျးအရငျးကတော့ ခှင့ျပွုခကြျမယူဘဲ စီးတနျးလှည့ျလညျခွငျး၊ ဆန်ဒပွခွငျးတှအေပေါျမှာ တရားစှဲဆိုတာ ဖွဈပါတယျ။ အဲ့ဒီအမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး အမှုလကျခံရရှိတဲ့ တရားလို ရဲမှူးတငျကို ကိုစဈဆေးပါတယျ။ နောကျဒီဘကျက သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ ပုဒျမ ၂၅ နဲ့ စှဲတဲ့အမှုကိုလညျး လိုပွသကျသတှေကေို စဈဆေးပါမယျ။ စဈဆေးပွီးတော့မှာ စှဲခကြျတငျသင့ျ မတငျသင့ျ ဆုံးဖွတျမှာဖွဈပါတယျ။ တကယျလို့ စှဲခကြျတငျဖွဈတယျဆိုရငျတော့ တရားခံဘကျက သကျသတေငျတာတို့ တရားခံစဈတာတို့ ဒါတှဆေကျလုပျရမှာပေါ့။”
ဖမျးဆီးခံထားရတဲ့ ကြောငျးသားသမဂ်ဂ အဖှဲ့ဝငျ ကိုပွည့ျစုံအောငျ၊ စောဥက်ကာဦး၊ ကိုရဲဝငျးထှနျးနဲ့ ကိုမငျးညီညီကှနျးတို့ကို ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှင့ျနဲ့ စီတနျးလှည့ျလညျခှင့ျဆိုငျရာ ဥပဒအေပွငျ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ ဥပဒနေဲ့ပါ အမှုဖှင့ျ တရားစှဲထားတာဟာ မြှတမှု မရှိဘူးလို့လညျး ဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုမှာ ဦးဆောငျပါဝငျခဲ့သူ ကိုတဇောဆနျးက ပွောပါတယျ။
“သဘာဝဘေးဆိုတဲ့အခါ လကျရှိစုဝေးနတေဲ့ လကျရှိလညျးပဲ စုဝေးနတေဲ့ ဆန်ဒပွ ကန့ျကှကျနတေဲ့ လှုပျရှားမှုတှဟော ကနြောျတို့ ဒီမိုကရစေီဘကျတောျသားတှေ ရှိသလို တဘကျကလညျး အမြိုးဘာသာသာသနာအုပျစုတှေ၊ တပျမတောျ ထောကျခံပှဲဆိုတဲ့သူတှေ အရအေတှကျမြားစှာ လုပျနတေဲ့ဟာတှေ အမြားကွီးရှိပါတယျ။ ဒါတှကေလညျး ဘယျလိုမှ မဖွဈသင့ျတဲ့ ကိစ်စတှပေါပဲ။ ကနြောျတို့ အနနေဲ့ကတော့ ငွိမျးစုစီနဲ့စှဲတာကိုရော၊ သဘာဝဘေးနဲ့စှဲတာကိုရော ဘယျလိုမှ လကျမခံဘူး။ ဒါတှကေ မဖွဈသင့ျတဲ့ကိစ်စတှလေို့ ယူဆပါတယျ။”
နောကျတကွိမျ ရုံးခြိနျးကိုတော့ လာမယ့ျ တနငျ်လာနေ့ ပွနျလညျ ခြိနျးဆိုထားပါတယျ။ စဈတပျက အာဏာသိမျးတဲ့ လုပျရပျအပေါျ ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျသူတှကေို အာဏာပိုငျတှေ အရေးယူနတေဲ့ တခြိနျတညျးမှာပဲ ရာနဲ့ခြီတဲ့ စဈတပျထောကျခံသူတှကေတော့ မန်တလေး မနောျရမ်မံကှငျးမှာ စုဝေးပွီး တပျမတောျရဲ့ အာဏာသိမျးတဲ့လုပျရပျကို ထောကျခံကွောငျး ပွသခဲ့ကွပါတယျ။