(Zawgyi/Unicode)
မူလနေရပ်ရင်းကို ပြန်ဖို့မဖြစ်နိုင်တော့တဲ့ ကချင်ပြည်နယ်ပူတာအိုမြို့နယ်က စစ်ရှောင် ၃၇၀အတွက် နေရာသစ်မှာ ပြန်လည်နေရာချထားပေးဖို့ စီစဉ်လုပ်ဆောင်နေတဲ့အခြေအနေကို နိုင်ကွန်းအိန် တင်ဆက်ပေးမှာပါ။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့KIOတို့အကြားတိုက်ပွဲကြောင့် နေရပ်ကနေတိမ်းရှောင်လာကြတဲ့ ပူတာ အိုမြို့နယ် လုံစွတ်စခန်းကစစ်ရှောင်တွေအတွက် ကချင်ဒေသ စစ်ဘေးရှောင်များကူညီစောင့်ရှောက်ရေး ကော်မတီ (KHCC)ကနေ ပူတာအို နဲ့မချမ်းဘောကြားမှာ ပြန်လည်နေရာချထားပေးဖို့ စီစဉ်လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ သိက္ခာတော်ရဆရာ ဒေါက်တာ ခါလမ်ဆမ်ဆွန်ကပြောပါတယ်။
“မချမ်းဘောနဲ့ ပူတာအိုကြားကနေရာတခုကို သွားကြည့်ပြီးမှ ကျွန်တော်တို့က အဲဒီမှာနည်းနည်း ညှိနှိုင်းပေးတယ်။ ရွာကအခံတွေနဲ့ပေါ့။ ဒေသခံတွေနဲ့။ နောက်ဆုံးတော့ပြေလည်သွားတယ်အဲဒီမှာ ကျွန်တော်တို့ ဧက(၆၂)ဧကကို သူတို့အိမ်ခြေ(၇၂)အိမ် လူဦးရေ(၃၀၀)ကျော်တယ်။ အဲတာကိုကျွန်တော်တို့ သက်ဆိုင်ရာ ခရိုင်နဲ့ညှိနှိုင်းပြီးမှ အားလုံးမြေတိုင်းစာရင်းတွေဝင်ပြီး ဒီနိပွန်းဖေါင်ဒေးရှင်းရဲ့ အကူညီနဲ့အခု အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီး။ မနေ့ကလဲ ကျွန်တော် တို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဝင်းမြတ်အေးတို့နဲ့ ကျွန်တော်တို့တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးမှ လုပ်ငန်းတော့စဖို့ အခု Ready ဖြစ်နေပါပြီ။”
ပူတာအိုမြို့နယ် လုံးစွတ်စစ်ရှောင်စခန်းက စစ်ဘေးရှောင်တွေအတွက် ပူတာအိုနဲ့ မချမ်းဘောကြားမှာရှိတဲ့ ဇီတန်ရွာရဲ့ ဘေးမှာ မြေနေရာတစ်ခုကို အစိုးရနှဲ့ညှိနှိုင်းပြီး ဂျပန်နိုင်ငံ နိပွန်ဖေါင်ဒေးရှင်းအကူအညီနဲ့ စီစဉ်ပေးနေတာလို့ သူကဆိုပါတယ်။
စစ်ရှောင်တွေအနေနဲ့ မူလနေရပ်ရင်းမှာပြန်လည်နေထိုင်ဖို့လုံခြုံမှုမရှိသေးတဲ့အခြေအနေကြောင့် နေရာသစ်ကို စီစဉ် နေတာလို့ ဒေါက်တာ ခါလမ်ဆမ်ဆွန်ကပြောပါတယ်။
“သူတို့ရဲ့မူလနေရာက တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့တဲ့နေရာ။ ဆိုတော့ အဲဒီနေရာက သွားရေးလာရေးလဲခက်တယ်။ ဒီဘက်ကို သူတို့ ပြန်ဖို့ကလဲ အဲဒီမှာ ပြည်သူ့စစ်တွေစစ်တပ်တွေကအများကြီးကျန်ရှိသေးတယ်။ သူတို့က ပြန်လည်နေရာချထား ရေးကိုဘဲ ပိုပြီးမှဆန္ဒရှိတယ်။ ဆိုတော့ နောက်တကြိမ် ရွှေ့ချင်တော့ဘူး။”
စစ်ရှောင်တွေနေရာချထားပေးအပြီး အချိန်တခုအထိ ဆက်လက်ကြည့်ရှု ထောက်ပံ့သွားမယ်လို့သူကဆိုပါတယ်။
စစ်ရှောင်တွေကိုနေရာချထားပေးရေးအတွက် မြေနေရာတစ်ခုစီစဉ်ပေးဖို့ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ အစိုးရထံမှာ ကချင် နှစ်ခြင်းခရစ်ယာန်အဖွဲ့ချုပ်(KBC)ကနေယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ (၆) ရက်နေ့က တောင်းဆိုထားခဲ့ပါတယ်။
နေရပ်ရွှေ့ပြောင်း လုံးစွတ်စစ်ရှောင်စခန်း တာဝန်ခံဦးဖုန်ထိန်ကတော့ သင့်တော်မယ့် နေရာအတွက် ရွေးချယ်ပြောင်းရွှေ့ တာလို့ဆိုပါတယ်။
“နေရာချမယ့် နေရာကတော့ မြေနေရာတော့တိုင်းပြီးပါပြီး။ လူဦးရေက(၃၇၀)။ အဆင်ပြေတယ်လို့တော့ မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ် လိုချင်တဲ့နေရာရဖို့မလွယ်တော့ဘူး။ မြေတွေက လွတ်လပ်တဲ့ နေရာလဲမရှိတော့။ သင့်တော်မယ်ထင်တဲ့ မြေနေရာ ရွေးထားတယ်။”
ပူတာအိုမြို့၊ လုံစွတ်စစ်ရှောင်စခန်းက စစ်ဘေးရှောင်အများစုဟာ မချမ်းဘော၊ ပူတာအိုနဲ့ ခေါင်လန်ဖူးမြို့နယ်တို့ က မပြုံးကျေးရွာ၊ အင်ခါးဂါကျေးရွာ၊ အင်ဖျီဂါကျေးရွာ၊ ဖကန်းကျေးရွာနဲ့ နှင်းတန်ဂေါင်ကျေးရွာတို့က ရွာသားတွေဖြစ်ကြပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ်ကတည်းက တပ်မတော်နှင့် ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ (KIO) တို့အကြား ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် နေရပ်စွန့် ထွက်ပြေးလာကြတာပါ။
ကာလအတန်ကြာ တိုက်ပွဲရပ်တန့်နေတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် KIAအကြား ဇွန်လ(၆) ရက်နဲ့(၇)ရက်နေ့က ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း မူဆယ်မြို့နယ်ဘက်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့KIOတို့တိုက်ပွဲဖြစ်စဉ်ကြောင့် စစ်ရှောင်ဦးရေ တသိန်းတသောင်းကျော် ရှိလာနေခဲ့ပြီး တရုတ်နယ်စပ်နဲ့ ပြည်တွင်းမှာ စစ်ရှောင်စခန်း(၁၂၇)ခုရှိနေတယ်လို့ ကချင်ဒေသ စစ်ဘေးရှောင်များ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ ခါလမ်ဆမ်ဆွန်ကပြောပါတယ်။
ကချင်စစ်ရှောင်တွေနေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် နှစ်ဖက်လက်နက်ကိုင်တွေ သဘောတူညီမှု တစ်စုံတစ်ခု ရရှိမှသာလျှင် နေရပ်ပြန်ရေး စိတ်ချရမယ်လို့ ဇွန်လ(၉)မှာကျရောက်တဲ့ ကချင်တိုက်ပွဲ(၉)နှစ်ပြည့်နေ့ မှာ ကချင်အမျိုးသား အတိုင်ပင် ခံအဖွဲ့က တိုက်တွန်း တောင်းဆိုထားပါတယ်။
ကချင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တခုဖြစ်တဲ့ KIOဟာ မြန်မာအစိုးရနဲ့NCAအပစ်ရပ်စာချုပ် လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ခြင်းမရှိသေး ပါဘူး။
..............
ပူတာအိုက စဈရှောငျတှအေတှကျ နရောသဈမှာ ပွနျလညျနရောခထြားဖို့ စီစဉျ
(Unicode)
မူလနရေပျရငျးကို ပွနျဖို့မဖွဈနိုငျတော့တဲ့ ကခငြျပွညျနယျပူတာအိုမွို့နယျက စဈရှောငျ ၃၇၀အတှကျ နရောသဈမှာ ပွနျလညျနရောခထြားပေးဖို့ စီစဉျလုပျဆောငျနတေဲ့အခွအေနကေို နိုငျကှနျးအိနျ တငျဆကျပေးမှာပါ။
မွနျမာစဈတပျနဲ့ ကခငြျလှတျလပျရေးအဖှဲ့KIOတို့အကွားတိုကျပှဲကွောင့ျ နရေပျကနတေိမျးရှောငျလာကွတဲ့ ပူတာ အိုမွို့နယျ လုံစှတျစခနျးကစဈရှောငျတှအေတှကျ ကခငြျဒသေ စဈဘေးရှောငျမြားကူညီစောင့ျရှောကျရေး ကောျမတီ (KHCC)ကနေ ပူတာအို နဲ့မခမြျးဘောကွားမှာ ပွနျလညျနရောခထြားပေးဖို့ စီစဉျလုပျဆောငျနတေယျလို့ အဖှဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ သိက်ခာတောျရဆရာ ဒေါကျတာ ခါလမျဆမျဆှနျကပွောပါတယျ။
“မခမြျးဘောနဲ့ ပူတာအိုကွားကနရောတခုကို သှားကွည့ျပွီးမှ ကြှနျတောျတို့က အဲဒီမှာနညျးနညျး ညှိနှိုငျးပေးတယျ။ ရှာကအခံတှနေဲ့ပေါ့။ ဒသေခံတှနေဲ့။ နောကျဆုံးတော့ပွလေညျသှားတယျအဲဒီမှာ ကြှနျတောျတို့ ဧက(၆၂)ဧကကို သူတို့အိမျခွေ(၇၂)အိမျ လူဦးရေ(၃၀၀)ကြောျတယျ။ အဲတာကိုကြှနျတောျတို့ သကျဆိုငျရာ ခရိုငျနဲ့ညှိနှိုငျးပွီးမှ အားလုံးမွတေိုငျးစာရငျးတှဝေငျပွီး ဒီနိပှနျးဖေါငျဒေးရှငျးရဲ့ အကူညီနဲ့အခု အဆငျသင့ျဖွဈနပွေီး။ မနေ့ကလဲ ကြှနျတောျ တို့ ပွညျထောငျစုဝနျကွီး ဒေါကျတာဝငျးမွတျအေးတို့နဲ့ ကြှနျတောျတို့တှေ့ဆုံဆှေးနှေးပွီးမှ လုပျငနျးတော့စဖို့ အခု Ready ဖွဈနပေါပွီ။”
ပူတာအိုမွို့နယျ လုံးစှတျစဈရှောငျစခနျးက စဈဘေးရှောငျတှအေတှကျ ပူတာအိုနဲ့ မခမြျးဘောကွားမှာရှိတဲ့ ဇီတနျရှာရဲ့ ဘေးမှာ မွနေရောတဈခုကို အစိုးရနှဲ့ညှိနှိုငျးပွီး ဂပြနျနိုငျငံ နိပှနျဖေါငျဒေးရှငျးအကူအညီနဲ့ စီစဉျပေးနတောလို့ သူကဆိုပါတယျ။
စဈရှောငျတှအေနနေဲ့ မူလနရေပျရငျးမှာပွနျလညျနထေိုငျဖို့လုံခွုံမှုမရှိသေးတဲ့အခွအေနကွေောင့ျ နရောသဈကို စီစဉျ နတောလို့ ဒေါကျတာ ခါလမျဆမျဆှနျကပွောပါတယျ။
“သူတို့ရဲ့မူလနရောက တိုကျပှဲဖွဈခဲ့တဲ့နရော။ ဆိုတော့ အဲဒီနရောက သှားရေးလာရေးလဲခကျတယျ။ ဒီဘကျကို သူတို့ ပွနျဖို့ကလဲ အဲဒီမှာ ပွညျသူ့စဈတှစေဈတပျတှကေအမြားကွီးကနြျရှိသေးတယျ။ သူတို့က ပွနျလညျနရောခထြား ရေးကိုဘဲ ပိုပွီးမှဆန်ဒရှိတယျ။ ဆိုတော့ နောကျတကွိမျ ရှှေ့ခငြျတော့ဘူး။”
စဈရှောငျတှနေရောခထြားပေးအပွီး အခြိနျတခုအထိ ဆကျလကျကွည့ျရှု ထောကျပံ့သှားမယျလို့သူကဆိုပါတယျ။
စဈရှောငျတှကေိုနရောခထြားပေးရေးအတှကျ မွနေရောတဈခုစီစဉျပေးဖို့ ပွညျနယျဝနျကွီးခြုပျနဲ့ အစိုးရထံမှာ ကခငြျ နှဈခွငျးခရဈယာနျအဖှဲ့ခြုပျ(KBC)ကနယေခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီလ (၆) ရကျနေ့က တောငျးဆိုထားခဲ့ပါတယျ။
နရေပျရှှေ့ပွောငျး လုံးစှတျစဈရှောငျစခနျး တာဝနျခံဦးဖုနျထိနျကတော့ သင့ျတောျမယ့ျ နရောအတှကျ ရှေးခယြျပွောငျးရှှေ့ တာလို့ဆိုပါတယျ။
“နရောခမြယ့ျ နရောကတော့ မွနေရောတော့တိုငျးပွီးပါပွီး။ လူဦးရကေ(၃၇၀)။ အဆငျပွတေယျလို့တော့ မဟုတျဘူး။ ကိုယျ လိုခငြျတဲ့နရောရဖို့မလှယျတော့ဘူး။ မွတှေကေ လှတျလပျတဲ့ နရောလဲမရှိတော့။ သင့ျတောျမယျထငျတဲ့ မွနေရော ရှေးထားတယျ။”
ပူတာအိုမွို့၊ လုံစှတျစဈရှောငျစခနျးက စဈဘေးရှောငျအမြားစုဟာ မခမြျးဘော၊ ပူတာအိုနဲ့ ခေါငျလနျဖူးမွို့နယျတို့ က မပွုံးကြေးရှာ၊ အငျခါးဂါကြေးရှာ၊ အငျဖြီဂါကြေးရှာ၊ ဖကနျးကြေးရှာနဲ့ နှငျးတနျဂေါငျကြေးရှာတို့က ရှာသားတှဖွေဈကွပွီး ၂၀၁၃ ခုနှဈကတညျးက တပျမတောျနှင့ျ ကခငြျလှတျလပျရေးအဖှဲ့ (KIO) တို့အကွား ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ တိုကျပှဲကွောင့ျ နရေပျစှန့ျ ထှကျပွေးလာကွတာပါ။
ကာလအတနျကွာ တိုကျပှဲရပျတန့ျနတေဲ့ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ကခငြျလှတျလပျရေး တပျမတောျ KIAအကွား ဇှနျလ(၆) ရကျနဲ့(၇)ရကျနေ့က ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး မူဆယျမွို့နယျဘကျမှာ တိုကျပှဲဖွဈပှါးခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျနဲ့KIOတို့တိုကျပှဲဖွဈစဉျကွောင့ျ စဈရှောငျဦးရေ တသိနျးတသောငျးကြောျ ရှိလာနခေဲ့ပွီး တရုတျနယျစပျနဲ့ ပွညျတှငျးမှာ စဈရှောငျစခနျး(၁၂၇)ခုရှိနတေယျလို့ ကခငြျဒသေ စဈဘေးရှောငျမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေး ကောျမတီ ဥက်ကဋ်ဌ ဒေါကျတာ ခါလမျဆမျဆှနျကပွောပါတယျ။
ကခငြျစဈရှောငျတှနေရေပျပွနျနိုငျရေးအတှကျ နှဈဖကျလကျနကျကိုငျတှေ သဘောတူညီမှု တဈစုံတဈခု ရရှိမှသာလြှငျ နရေပျပွနျရေး စိတျခရြမယျလို့ ဇှနျလ(၉)မှာကရြောကျတဲ့ ကခငြျတိုကျပှဲ(၉)နှဈပွည့ျနေ့ မှာ ကခငြျအမြိုးသား အတိုငျပငျ ခံအဖှဲ့က တိုကျတှနျး တောငျးဆိုထားပါတယျ။
ကခငြျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တခုဖွဈတဲ့ KIOဟာ မွနျမာအစိုးရနဲ့NCAအပဈရပျစာခြုပျ လကျမှတျရေးထိုးနိုငျခွငျးမရှိသေး ပါဘူး။
