အကျဉ်းထောင်တွေထဲမှာ ပညာတတ်လူငယ်အများအပြား ထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ အခြေအနေကို ကြည့်ပြီး ယူကျုံးမရ ဖြစ်မိကြောင်း နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့က လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ လွတ်လာတဲ့ ၈၈ မျိုးဆက်ခေါင်းဆောင် ကိုမြအေး က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ထောင်ဒဏ် (၂) နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရတဲ့ ကိုမြအေးဟာ လာမယ့် ဇန်နဝါရီလမှာ လွတ်မြောက်တော့မှာ ဖြစ်ပေမယ့် စစ်ကောင်စီက သူ့ကို နှစ်လလောက်စောပြီး နိုဝင်ဘာလ (၁၇)ရက်နေ့က လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ လွှတ်ပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ စစ်အာဏာသိမ်းတဲ့နေ့က အရင်ဆုံး ဖမ်းဆီးခံရသူတွေထဲမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ကိုမြအေးကို မအင်ကြင်းနိုင်က သီးသန့်ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ အာဏာသိမ်းမယ့်ညက ကျနော်က အာဏာသိမ်းမယ်ဆိုတာကိုလည်း ကြိုတင်တွက်ဆနေခဲ့တယ်။ မနက် ၄ နာရီ အပြင်ထွက်ရတဲ့အချိန်မှာ ကျနော်က အိမ်ကယူပြီးတော့ အပြင်မှာလျှောက်ကြည့်နေတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ တပ်က အိမ်ကိုရောက်လာတယ်။ ရောက်လာတဲ့အခါကြတော့ ကျနော်က အိမ်ကိုပြန်လာတယ်။ ပြန်လာတာက ကျနော်က ရှောင်စရာတွေ၊ ပုန်းစရာတွေ မလိုဘူး။ မရှိဘူး။ ရှောင်ရပုန်းရအောင်လည်း ပုန်းလျှိုကွယ်လျှိူ ကျနော်လုပ်တာ မရှိဘူး။ ကျနော်က ဒီဟာကို ရင်ဆိုင်ဖို့ စဉ်းစားခဲ့တယ်။ အဲဒီမှာပဲ ပြန်လာတဲ့အခါကြတော့ သူတို့ခေါ်တဲ့နောက်ကို လိုက်သွားခဲ့တယ်။ ကျနော်ထင်တာ ရေကြည်အိုင်လို့ပဲ ထင်တာပဲ။ ခေါ်သွားပြီး ကမ္ဘာအေးရောက်တော့ ခေါင်းစွပ်စွပ်လိုက်တဲ့အခါကြတော့ အပြင်တော့မသိတော့ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ရေကြည်အိုင်ပါပဲ။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ စစ်ကြောရေးကာလကို ဘယ်လိုဖြတ်သန်းခဲ့လဲ။ ဘယ်လောက်လောက်ကြာလဲ။ ဘယ်လိုဖြတ်သန်းရလဲ။
ဖြေ ။ ။ ကျနော်တို့ ဦးဆုံးဖမ်းခံရတဲ့ လူတွေ။ ကျနော်တို့ကြတော့ torture ပေးတာတို့ ဘာတို့တော့ မရှိဘူး။ ကျနော့်အနေနဲ့ ကျနော့်တစ်ယောက်ထဲကိုပဲ ပြောတာပါ။ နောက်ပိုင်းကတော့ နိုင်ငံရေးသဘောထားတွေ မေးတာတွေတော့ ရှိပါတယ်။ ဖေဖေါ်ဝါရီလ တစ်လလုံးပေါ့။ မတ်လ ၅ ရက်နေ့မှ အင်းစိန်ထောင်ကို ရောက်ခဲ့တာ။
မေး ။ ။ နောက်ပြီးတော့ အဲဒီအချိန်မှာ ကိုဗစ် တတိယလှိုင်းပိုင်း ဖြစ်နေတာ။ အဲဒီအချိန် ထောင်ထဲမှာ ဘယ်လိုဖြတ်သန်းခဲ့ကြလဲ။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီမှာ ကိုဗစ်က နည်းနည်းနောက်ကျတယ်။ အဲဒါက ထောင်ထဲရောက်ပြီး နည်းနည်းကြာမှ ဖြစ်တာ။ ကျနော်ထင်တယ် ဇွန်လလောက်တော့ ဖြစ်မယ်ထင်တယ်။ အချိန်အတိအကျတော့ မမှတ်မိတော့ဘူး။ ကျနော် ထောင်ထဲရောက်တဲ့အခါကြတော့ ပထမဦးဆုံး သီးသန့်ထောင်မှာ နှစ်ရက်ကြာတယ်။ အဲဒီမှာ နှစ်ရက်နေရတော့ ဖမ်းလာတဲ့ ကလေးတွေနဲ့ တွေ့ပြီးမှ၊ အပြင်အခြေအနေက တော်တော်ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဖမ်းတာတွေ ရှိနေပြီဆိုတာကို သိရတယ်။ အဲဒီနောက် ထောင်မကြီးကို ရွှေ့လိုက်တယ်။ အဲဒီမှာ တစ်တိုက်မှာ တောက်လျှောက်နေခဲ့ရပါတယ်။ ကိုဗစ် ဖြစ်လာတဲ့အခါကြတော့ အဲဒီအချိန်မှာ ထောင်ထဲရောက်သွားတဲ့အခါမှာ NLD အစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီး ဦးစိုးဝင်း။ နောက်တခါ ဝန်ကြီးဟောင်း ဦးကျော်ဝင်း အစရှိတဲ့လူူတွေနဲ့ နေရတယ်။ အကုန်လုံး ကိုဗစ် ဖြစ်ကြပါတယ်။ ကျနော်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ထောင်ထဲမှာ ကျန်းမာရေးကိစ္စ။ ခြေထောက်မှာ infection ဖြစ်တာတို့ဘာတို့ အဲဒီ့ကျန်းမာရေး အခြေအနေက ဘယ်လိုဖြစ်သွားတာလဲ မသိဘူး။
ဖြေ ။ ။ ကျနော်က နှစ်လုံးခွဲထားတဲ့အခါကြတော့ ခြေထောက်က ခွဲပြီးတော့၊ အကြောတွေ ထုတ်ပြီးတော့၊ ရင်ဘတ်ထဲ ထည့်ထားတာ။ ဆိုတော့ ခြေထောက်က ရိုးရိုးယောင်လာတာလို့ပဲ ထင်ခဲ့တယ်။ နှစ်ရက်ဖျားပြီးတော့ ခြေထောက်ကြီးကို အရမ်းယောင်လာတယ်။ အရမ်းယောင်လာတဲ့အခါကြတော့ ထောင်ဆေးရုံကို တစ်ရက်တက်ရတယ်။ တက်ရပြီးမှ ကျနော့်ကို အပြင်ဆေးရုံကို ထုတ်လိုက်တယ်။ အဲဒီထောင်ဆေးရုံမှာ သတိလစ် တစ်ကြိမ် လဲကျသွားတယ်။ အဲဒီမှာ နောက်နေ့ကြတော့ အပြင်အင်းစိန်ဆေးရုံကို ထုတ်သွားပြီး၊ အဲဒီမှာ နှစ်လကြာတယ်။ ဆေးရုံတက်ပြီး Antibiotics တွေ သွင်းရတယ်။ အဲဒီတော့မှ ….ဆိုတာကို သိလာတယ်။ ဆေးရုံမှာကြတော့ ကျနော်လည်းပြောတယ် ကျနော်လည်း မိသားစုမလာဘဲနဲ့ ဆေးရုံမှာ ဘယ်လိုနေမလဲ။ အဲဒီတော့ အခုနပြောသလို မိသားစုနဲ့ အချိန်ပိုင်း တွေ့လို့ရပါတယ်။ အမှန်မှာက တွေ့လို့မရဘူးဆိုတာ ကိုဗစ်ကြောင့် အကြောင်းပြပြီးတော့ မရသေးတာ။ အခုထိကို ထောင်ဝင်စာတွေ ဘာတွေ မရဘဲ၊ အကုန်လုံးပေါ့။ အကျဉ်းသားတွေ အကုန်လုံး တွေ့ရတဲ့ အခြေအနေမျိုး မရှိဘူး။
မေး ။ ။ အဲဒီလို သူတို့ အကိုတို့ကို တခြားထောင်အကျဉ်းသားတွေနဲ့ ဖြတ်ထားတဲ့အချိန်မှာ လူထုကလည်း ပြန်ပြီးတော့ လမ်းမတွေမှာ ဆန္ဒပြ၊ ဖြိုခွဲခံရတယ်ဆိုတော့ အဲဒီအချိန်မှာ အကိုကိုယ်တိုင် ထောင်ထဲရောက်နေတော့ ဘယ်လိုမြင်မိသလဲ။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီမှာ ကလေးတွေကို ကြည့်ပြီးတော့ စိတ်မကောင်း ဖြစ်မိတာပေါ့။ ဒီမှာ တိုင်းပြည်အတွက်လည်း တကယ်စိတ်မကောင်း ဖြစ်မိတယ်။ သွားပြီဆိုတာ - တိုင်းပြည်အခြေအနေ၊ လူငယ်တွေရဲ့ အနာဂတ်က ပျောက်သွားပြီ။ လူငယ်ပညာတတ်တွေ အတော်များများက ပြန်ရပြီဆိုတော့ ဝင်လာတဲ့ ကလေးတွေကိုကြည့်ပြီးတော့ ကျနော့်သားသမီးအရွယ်၊ တူတူမအရွယ်သာ ရှိတယ်။ ဒီကလေးတွေရဲ့ ရှေ့ရေးနဲ့ ဘယ်လိုပြန်တည်ဆောက်မယ်ဆိုတာတော့ မလွယ်တော့ဘူး။ တော်တော်လေး ခက်ခက်ခဲခဲ လုပ်ရတော့မယ်ဆိုတာဟာကိုတော့ စဉ်းစားမိတာတာပေါ့။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ထောင်ထဲမှာကို ဆန္ဒပြပွဲတွေ၊ ဘာတွေဆိုပြီး ကျမတို့လည်း ကြားရတယ်။ အကိုတို့ကော အဲဒီအခြေအနေကို ဘယ်လိုသိခဲ့ရသလဲ။ ဘယ်လိုတွေ့ခဲ့ရသလဲ။
ဖြေ ။ ။ ကျနော် မတွေ့ရဘူး။ ကျနော်တို့နေတဲ့ တိုက်မှာတော့ အပြင်လူလာလို့ မရဘူး။ ကျနော်တို့တွေရဲ့ တစ်တိုက်မှာ တခြားတိုက်တွေက တီဗီတွေ ဘာတွေ ကြည့်လို့ရတယ်။ ကျနော်တို့က တီဗီတို့ဘာတို့ ကြည့်လို့မရဘူး။ ကျနော်တို့ သတင်းရနိုင်တယ်ဆိုတာကတော့ အစိုးရထုတ်တဲ့ မြန်မာ့အလင်းနဲ့ ကြေးမုံ သတင်းစာ - အဲဒါတွေပဲ ရတယ်။ ဒါတောင်မှ တခါတလေ သတင်းစာမှာ အကြောင်းအရာတခု ထူးခြားတယ်လို့ သူတို့က ယူဆလို့ရှိရင် အဲဒီအပိုင်းကို ဖြဲပြီးတော့ ပေးတာမျိုး ရှိတယ်။ ပြောတော့မှ မဖြဲပါနဲ့ ဒါက အစိုးရထုတ်သတင်းစာပဲ ဒီလိုမလုပ်ဖို့ ပြောတော့မှ ရတယ်။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ အကို့ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေဖြစ်တဲ့ ကိုဂျင်မီနဲ့ ကိုဖြိုးဇေယျာသော်တို့ကို အင်းစိန်ထောင်ထဲမှာ ကြိုးပေးအသတ်ခံရတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကို ဘယ်လို အကို သိရလဲ။ အကို သိရတဲ့အချိန်၊ သူတို့ကို ကြိုးပေးသတ်တဲ့အချိန် အကိုကလည်း ထောင်ထဲမှာ ရှိနေတော့၊ အဲဒီအခြေအနေကို ပြောပြပါ။
ဖြေ ။ ။ ကျနော် အဲဒီကိစ္စကို သိတဲ့အခါကြတော့ တော်တော် shock ရသွားခဲ့တယ်။ စိတ်လည်း အရမ်းမကောင်းဘူး။ စိတ်ထဲက ဟုတ်ပါ့ဟုတ်ပါ့မလားလို့ ဖြစ်ခဲ့။ ပြီးတော့ တကယ်ဖြစ်နေတယ်။ ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ ကိုဂျင်မီ၊ ကိုဇေယျာသော်တို့လည်း ကျနော့် ညီအကိုတွေပဲ။ နောက် ရင်းနှီးတဲ့လူတွေလည်း ဖြစ်နေ - တကယ့်ရဲဘော်ရဲဘက်တွေဆိုတော့ စိတ်ထဲမှာ လုံးဝမကောင်းဘူး။ နောက်တခုက တိုင်းပြည်အတွက်လည်း ဒါက ကောင်းကျိုးထက် ဆိုးကျိုးများစေတယ်လို့ မြင်တယ်။ ကြိုးမပေးတာလည်း နှစ်ပေါင်းသုံးဆယ်ကျော်ခဲ့ပြီ။ နှစ်ပေါင်းသုံးဆယ်ကျော်မှ ပြန်ပြီးမှ အဲဒီလိုဖြစ်တယ်ဆိုတော့ လုံးဝမကောင်းဘူးလို့ မြင်တယ်။ နောက် ကလေးတွေအတွက်လည်း စိုးရိမ်တဲ့စိတ်တွေ အရမ်းဖြစ်တာပေါ့။ အဲဒီလို ဖြစ်မိပါတယ်။
မေး ။ ။ နောက်ပြီးတော့ ပုဒ်မ ၅၀၅ (ဂ) နဲ့ တရားစွဲပြီးတော့ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့တဲ့ကိစ္စ။ အကို့ကို ဖမ်းပြီးမှ ပုဒ်မတပ်ပြီးတော့ ထောင်ချခဲ့တဲ့ အဲဒီဖြစ်ရပ်၊ အဲဒီအပေါ် ဘယ်လိုမြင်လဲရှင့်။
ဖြေ ။ ။ ဖမ်းထားတဲ့လူတွေထဲမှာ ကျနော် မြင်တာကတော့ တစ်ယောက်မှ မလွတ်ဘဲ၊ ပုဒ်မတစ်ခုခုနဲ့ ငြိအောင်လုပ်တာပဲ။ ကျနော်တို့က ဘာမှဝှက်ထားစရာလည်း မရှိဘူး။ ဒီဟာက အီးမေးလ်ပို့တဲ့ကိစ္စနဲ့ တရားစွဲတာ။ အီးမေးလ် ပို့တဲ့ကိစ္စကလည်း ၂၀၁၄ ခုနှစ်က။ နောက်တခုက အဲဒီအချိန်မှာ လောက်ကိုင်မှာ စစ်ဖြစ်နေတယ်။ တဘက်ကလဲ ဒါက ဦးသိန်းစိန်လက်ထက်။ တဘက်က NCA စာချုပ် ဖြစ်ပေါ်ရေးအတွက် လုပ်ကိုင်နေတဲ့ လက်မှတ်ထိုးပွဲလုပ်ဖို့ကို ကြိုးစားနေချိန်။ ကျနော်တို့က အဲဒီအချိန်မှာ ဘာသဘောထား ရှိသလဲဆိုတော့ TNLA နဲ့ MNDAA ပါလာဖို့အတွက်ကို ဖြစ်စေချင်တော့ ကျနော်တို့က တရုတ်ကို လှမ်းပြီးတော့ ပြောတဲ့ အီးမေးလ်။ အဲဒီထဲမှာ Burmanization ဆိုတဲ့ အသုံးက ပါသွားတယ်။ ဒါကလဲ လက်တွေ့ကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေရှိတာကို ပြောတဲ့အပေါ် ကောက်ချက်ဆွဲ ရတဲ့ဟာနဲ့ ဆွဲချိတ်လိုက်တာပါ။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ကိုမြအေး ထောင်ထဲက ထွက်လာတဲ့အချိန်မှာ ကြိုဆိုနေတဲ့ လူတွေကို တွေ့ထဲအချိန်မှာ အကိုပြောတာက ပြည်သူတွေနဲ့ တသားတည်း ရပ်တည်သွားမယ်ဆိုတော့ အဲဒါက ဘယ်လိုမျိုး ရပ်တည်သွားဖို့ ရှိပါလဲရှင့်။
ဖြေ ။ ။ ကျနော်တို့က ပြည်သူ့ရဲ့ ကျောထောက်နောက်ခံနဲ့ ရပ်တည်ကြတာ။ မြန်မာပြည်သူတွေ ဒုက္ခရောက်နေတာ၊ ကျနော့်ရဲ့ဒုက္ခ။ ကျနော်လည်း ပြည်သူပဲလေ။ မြန်မာပြည်သူထဲက တစ်ဦးလေ။ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ဒုက္ခသုတ်ခတွေကို အတူတူခံစားရမှာပဲ။ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေက ကျနော့်ရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေပဲ။ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံရေးလုပ်တယ်ဆိုတာ နိုင်ငံရေးသမားတယောက်ဟာ ပြည်သူလူထုရဲ့ ဘာဖြစ်ချင်လဲ။ လိုလားတောင်းတချက်တွေ ဆန္ဒတွေအားလုံးကို ဘယ်လိုဖော်ဆောင်ပေးမလဲဆိုတာကို စဉ်းစားရမှာ။ အဲဒီတော့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ဒုက္ခသုတ်ခတွေနဲ့အတူတူ ဒီလောက် ဒုက္ခရောက်နေတဲ့အချိန်မှာ ကျနော်က မျက်နှာလွှဲခဲပစ် ဘာမှမလုပ်နိုင်ပါဘူး။ ကျနော်က ဒီနိုင်ငံမှာမွေးတယ်၊ ဒီနိုင်ငံမှာ ကြီးလာတယ်။ ဒီနိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေရဲ့ ကောင်းမှုကြောင့် ကျနော် ဒီအခြေအနေ ရောက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့ ကျနော်က ဒီနိုင်ငံပေါ် သစ္စာရှိရှိနဲ့ ဘယ်လို ဆက်လုပ်မလဲဆိုတာကို ဒါပဲစဉ်းစားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးစကားအရ ပြောမယ်ဆိုရင် - ဒါကတော့ အရပ်ပြောပြောနေတာ။ နိုင်ငံရေးစကားအရ ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ မြန်မာပြည်သူတွေ လိုလားတာ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ဖြစ်တယ်။ ဒီမိုကရေစီ ရှင်သန်တဲ့ နိုင်ငံတခု ဖြစ်ချင်တဲ့ စီးပွားရေးဘဝတွေ၊ လူမှုရေးဘဝတွေ။ သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေး မျှော်မှန်းတမ်းတချက်တွေ ပြည့်စုံစေချင်တယ်။ လုံခြုံမှု ရှိစေချင်တယ်။ အဲဒီအခြေအနေတွေ ဖြစ်သွားအောင် ကျနော်တို့ နိုင်ငံရေး ရှင်သန်မှု အတွေ့အကြုံနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ။ ဘယ်လိုဖြစ်သင့်သလဲ။ အဲဒါတွေကတော့ လုပ်ရကိုင်ရ ပြောရဆိုရတော့ ရှိလိမ့်မယ်။
မေး ။ ။ အဲဒါဆိုရင် နိုင်ငံရေးအရကြတော့ ဘယ်လိုမျိုး ရပ်တည်သွားဖို့ ရှိသလဲ။
ဖြေ ။ ။ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းအရပြောတာ အမျိုးမျိုးအသီးသီး ကွဲပြားမှုတွေတော့ ရှိကြလိမ့်မယ်။ အသီးသီးကွဲပြားမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျနော် ဘာမှမဝေဖန်ချင်ဘူး။ သူတို့ ယုံကြည်ရာ လုပ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်လည်း ကျနော် ယုံကြည်ရာကိုလုပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သေချာတာတခုကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲလည်း ဝင်ခဲ့တဲ့လူလည်း မဟုတ်ဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ခဲ့တဲ့လူ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီလိုပဲ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲတွေ - ဗမာပြည်ရဲ့ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းက နဂိုကတည်းက ပြောခဲ့ပါတယ် - ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ ဖြတ်သန်းရမယ့် မှတ်တိုင်ပဲ ဖြစ်တယ်။ ဒါက ကျနော်တို့ရဲ့ ပန်းတိုင်မဟုတ်ဘူး။ အဖြေလည်း မဟုတ်ဘူး။ အခုဆို ပိုဆိုးသွားတယ်။ ပိုဆိုးသွားတော့ ဒီအခြေအနေကြီးကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းမလဲဆိုတာ ဒီနေ့ ခြောက်ရက်ရှိပြီ လွတ်လာတာ။ အဲဒီတော့ ဒီဟာကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းမလဲဆိုတာကို Brainstorming လုပ်ရမယ်။ အများကြီးပါ။ နည်းလမ်းတွေလည်း ရွေးချယ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သေချာတာတစ်ခုကတော့ ကျနော် အကြိမ်ကြိမ်လည်း ပြောပါတယ် - ကျနော်က Non-violence နဲ့သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
မေး ။ ။ နောက်ဆုံးမေးခွန်းကတော့ ထောင်ထဲမှာ Generation Z လူငယ်မျိုးဆက်သစ်တွေကို အများကြီးတွေ့ရတဲ့အချိန်မှာ အကို စောစောကလည်း ပြောသွားပါတယ်။ တကယ့်ကို သူတို့အနာဂတ်အတွက် ယူကြုံးမရ ဖြစ်မိတယ်ပေါ့။ ဆိုတော့ ထောင်ထဲမှာကော ဒီလူငယ်တွေရဲ့ ရပ်တည်ချက်ကို ဘယ်လိုတွေ့ရသလဲ။
ဖြေ ။ ။ အဓိကတော့ ရေကြည်အိုင်ကနေ ထောင်ထဲရောက်ချိန်မှာ သီးသန့်မှာ နေရတာ။ ကျနော်တို့နေရတဲ့ သီးသန့်တိုက်နဲ့ ရှေ့ကအဆောင်တွေက ကပ်နေတာ။ ကပ်နေတယ်ဆိုတော့ အဆောင်ဝရန်တာကနေ ကလေးတွေက အားအားအုအု ဦးမြအေး ကျန်းမာရေး ဂရုစိုက်၊ အေးအေးဆေးဆေး အနားယူ အဲဒီလိုမျိုး ဝိုင်းအားပေးတယ်။ ကလေးတွေက ကျနော်ကို ပြန်အားပေးတာ။ လူငယ်တွေက။ ကျနော် ကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာ ကလေးတွေအားလုံးက အခုနပြောသလို ဖူးယောင်နေကြတဲ့ ကလေးတွေနဲ့ လက်ကျိုးနေတဲ့ ကလေးတွေ၊ ခေါင်းပတ်တီးစီးထားတဲ့ ကလေးတွေဆိုတော့ ကျနော် မျက်ရည်ကျမိတယ်။ စိတ်လည်းမကောင်းဘူး။ ကျနော်တို့မှာ ပိုပြီးတော့ တာဝန်လည်းကြီးသွားပြီ။ ဒီကလေးတွေ အကုန်လုံးကို ထောင်ထဲမှာ မထားချင်ဘူး။ ကျနော်တို့ ဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့ဟာထက် ပိုကြမ်းတမ်းတဲ့လမ်းကို သူတို့ လျှောက်နေရပြီလို့ ကျနော် မြင်တယ်။ ဒီကလေးတွေ အကုန်လုံးကို ထောင်ထဲမှာ မထားနိုင်ဘူး။ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ အကုန်လုံး လွတ်မြောက်ရေး၊ ဒီကလေးတွေ အကုန်လုံး လွတ်မြောက်ရေး၊ မိသားစုတွေနဲ့လည်း ပြန်လည်ဆုံတွေ့ရေးအတွက် ကျနော်တို့အကြီးတွေမှာ တာဝန်ရှိပါတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် တတ်နိုင်သမျှ တာဝန်ယူလုပ်ပါမယ်။ နောက်တခုက ကျနော်တို့က အနာဂတ်မျိုးဆက်သစ်တွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေကို ရှင်သန်အောင် လုပ်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ အနာတ်မျိုးဆက်သစ်တွေက သူတို့ခေတ်မှာ သူတို့သမိုင်းကို သူတို့ဘာသာ ရေးထိုးတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့က အပေါ်ကနေ အုပ်မိုးထားပြီး၊ ဆရာကြီးလုပ်စရာအကြောင်း မရှိဘူးလို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။ ဒီလောက်ပါပဲ ဒါက တည့်တည့်ပဲ ပြောတာပါ။
=== Unicode ====
အကဉြျးထောငျတှထေဲမှာ ပညာတတျလူငယျအမြားအပွား ထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ အခွအေနကေို ကွည့ျပွီး ယူကြုံးမရ ဖွဈမိကွောငျး နိုဝငျဘာလ ၁၇ ရကျနေ့က လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျနဲ့ လှတျလာတဲ့ ၈၈ မြိုးဆကျခေါငျးဆောငျ ကိုမွအေး က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ ထောငျဒဏျ (၂) နှဈ ခမြှတျခံခဲ့ရတဲ့ ကိုမွအေးဟာ လာမယ့ျ ဇနျနဝါရီလမှာ လှတျမွောကျတော့မှာ ဖွဈပမေယ့ျ စဈကောငျစီက သူ့ကို နှဈလလောကျစောပွီး နိုဝငျဘာလ (၁၇)ရကျနေ့က လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျနဲ့ လှှတျပေးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ၂၀၂၁ ဖဖေေါျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ စဈအာဏာသိမျးတဲ့နေ့က အရငျဆုံး ဖမျးဆီးခံရသူတှထေဲမှာ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ကိုမွအေးကို မအငျကွငျးနိုငျက သီးသန့ျဆကျသှယျ မေးမွနျးထားပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ အာဏာသိမျးမယ့ျညက ကနြောျက အာဏာသိမျးမယျဆိုတာကိုလညျး ကွိုတငျတှကျဆနခေဲ့တယျ။ မနကျ ၄ နာရီ အပွငျထှကျရတဲ့အခြိနျမှာ ကနြောျက အိမျကယူပွီးတော့ အပွငျမှာလြှောကျကွည့ျနတေယျ။ အဲဒီအခြိနျမှာ တပျက အိမျကိုရောကျလာတယျ။ ရောကျလာတဲ့အခါကွတော့ ကနြောျက အိမျကိုပွနျလာတယျ။ ပွနျလာတာက ကနြောျက ရှောငျစရာတှေ၊ ပုနျးစရာတှေ မလိုဘူး။ မရှိဘူး။ ရှောငျရပုနျးရအောငျလညျး ပုနျးလြှိုကှယျလြှိူ ကနြောျလုပျတာ မရှိဘူး။ ကနြောျက ဒီဟာကို ရငျဆိုငျဖို့ စဉျးစားခဲ့တယျ။ အဲဒီမှာပဲ ပွနျလာတဲ့အခါကွတော့ သူတို့ခေါျတဲ့နောကျကို လိုကျသှားခဲ့တယျ။ ကနြောျထငျတာ ရကွေညျအိုငျလို့ပဲ ထငျတာပဲ။ ခေါျသှားပွီး ကမ်ဘာအေးရောကျတော့ ခေါငျးစှပျစှပျလိုကျတဲ့အခါကွတော့ အပွငျတော့မသိတော့ဘူး။ ဒါပမေဲ့ ရကွေညျအိုငျပါပဲ။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ စဈကွောရေးကာလကို ဘယျလိုဖွတျသနျးခဲ့လဲ။ ဘယျလောကျလောကျကွာလဲ။ ဘယျလိုဖွတျသနျးရလဲ။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျတို့ ဦးဆုံးဖမျးခံရတဲ့ လူတှေ။ ကနြောျတို့ကွတော့ torture ပေးတာတို့ ဘာတို့တော့ မရှိဘူး။ ကနြော့ျအနနေဲ့ ကနြော့ျတဈယောကျထဲကိုပဲ ပွောတာပါ။ နောကျပိုငျးကတော့ နိုငျငံရေးသဘောထားတှေ မေးတာတှတေော့ ရှိပါတယျ။ ဖဖေေါျဝါရီလ တဈလလုံးပေါ့။ မတျလ ၅ ရကျနေ့မှ အငျးစိနျထောငျကို ရောကျခဲ့တာ။
မေး ။ ။ နောကျပွီးတော့ အဲဒီအခြိနျမှာ ကိုဗဈ တတိယလှိုငျးပိုငျး ဖွဈနတော။ အဲဒီအခြိနျ ထောငျထဲမှာ ဘယျလိုဖွတျသနျးခဲ့ကွလဲ။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီမှာ ကိုဗဈက နညျးနညျးနောကျကတြယျ။ အဲဒါက ထောငျထဲရောကျပွီး နညျးနညျးကွာမှ ဖွဈတာ။ ကနြောျထငျတယျ ဇှနျလလောကျတော့ ဖွဈမယျထငျတယျ။ အခြိနျအတိအကတြော့ မမှတျမိတော့ဘူး။ ကနြောျ ထောငျထဲရောကျတဲ့အခါကွတော့ ပထမဦးဆုံး သီးသန့ျထောငျမှာ နှဈရကျကွာတယျ။ အဲဒီမှာ နှဈရကျနရေတော့ ဖမျးလာတဲ့ ကလေးတှနေဲ့ တှေ့ပွီးမှ၊ အပွငျအခွအေနကေ တောျတောျဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဖမျးတာတှေ ရှိနပွေီဆိုတာကို သိရတယျ။ အဲဒီနောကျ ထောငျမကွီးကို ရှှေ့လိုကျတယျ။ အဲဒီမှာ တဈတိုကျမှာ တောကျလြှောကျနခေဲ့ရပါတယျ။ ကိုဗဈ ဖွဈလာတဲ့အခါကွတော့ အဲဒီအခြိနျမှာ ထောငျထဲရောကျသှားတဲ့အခါမှာ NLD အစိုးရအဖှဲ့ရဲ့ စီမံဘဏ်ဍာဝနျကွီး ဦးစိုးဝငျး။ နောကျတခါ ဝနျကွီးဟောငျး ဦးကြောျဝငျး အစရှိတဲ့လူူတှနေဲ့ နရေတယျ။ အကုနျလုံး ကိုဗဈ ဖွဈကွပါတယျ။ ကနြောျလညျး ဖွဈပါတယျ။
မေး ။ ။ ထောငျထဲမှာ ကနြျးမာရေးကိစ်စ။ ခွထေောကျမှာ infection ဖွဈတာတို့ဘာတို့ အဲဒီ့ကနြျးမာရေး အခွအေနကေ ဘယျလိုဖွဈသှားတာလဲ မသိဘူး။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျက နှဈလုံးခှဲထားတဲ့အခါကွတော့ ခွထေောကျက ခှဲပွီးတော့၊ အကွောတှေ ထုတျပွီးတော့၊ ရငျဘတျထဲ ထည့ျထားတာ။ ဆိုတော့ ခွထေောကျက ရိုးရိုးယောငျလာတာလို့ပဲ ထငျခဲ့တယျ။ နှဈရကျဖြားပွီးတော့ ခွထေောကျကွီးကို အရမျးယောငျလာတယျ။ အရမျးယောငျလာတဲ့အခါကွတော့ ထောငျဆေးရုံကို တဈရကျတကျရတယျ။ တကျရပွီးမှ ကနြော့ျကို အပွငျဆေးရုံကို ထုတျလိုကျတယျ။ အဲဒီထောငျဆေးရုံမှာ သတိလဈ တဈကွိမျ လဲကသြှားတယျ။ အဲဒီမှာ နောကျနေ့ကွတော့ အပွငျအငျးစိနျဆေးရုံကို ထုတျသှားပွီး၊ အဲဒီမှာ နှဈလကွာတယျ။ ဆေးရုံတကျပွီး Antibiotics တှေ သှငျးရတယျ။ အဲဒီတော့မှ ….ဆိုတာကို သိလာတယျ။ ဆေးရုံမှာကွတော့ ကနြောျလညျးပွောတယျ ကနြောျလညျး မိသားစုမလာဘဲနဲ့ ဆေးရုံမှာ ဘယျလိုနမေလဲ။ အဲဒီတော့ အခုနပွောသလို မိသားစုနဲ့ အခြိနျပိုငျး တှေ့လို့ရပါတယျ။ အမှနျမှာက တှေ့လို့မရဘူးဆိုတာ ကိုဗဈကွောင့ျ အကွောငျးပွပွီးတော့ မရသေးတာ။ အခုထိကို ထောငျဝငျစာတှေ ဘာတှေ မရဘဲ၊ အကုနျလုံးပေါ့။ အကဉြျးသားတှေ အကုနျလုံး တှေ့ရတဲ့ အခွအေနမြေိုး မရှိဘူး။
မေး ။ ။ အဲဒီလို သူတို့ အကိုတို့ကို တခွားထောငျအကဉြျးသားတှနေဲ့ ဖွတျထားတဲ့အခြိနျမှာ လူထုကလညျး ပွနျပွီးတော့ လမျးမတှမှော ဆန်ဒပွ၊ ဖွိုခှဲခံရတယျဆိုတော့ အဲဒီအခြိနျမှာ အကိုကိုယျတိုငျ ထောငျထဲရောကျနတေော့ ဘယျလိုမွငျမိသလဲ။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီမှာ ကလေးတှကေို ကွည့ျပွီးတော့ စိတျမကောငျး ဖွဈမိတာပေါ့။ ဒီမှာ တိုငျးပွညျအတှကျလညျး တကယျစိတျမကောငျး ဖွဈမိတယျ။ သှားပွီဆိုတာ - တိုငျးပွညျအခွအေနေ၊ လူငယျတှရေဲ့ အနာဂတျက ပြောကျသှားပွီ။ လူငယျပညာတတျတှေ အတောျမြားမြားက ပွနျရပွီဆိုတော့ ဝငျလာတဲ့ ကလေးတှကေိုကွည့ျပွီးတော့ ကနြော့ျသားသမီးအရှယျ၊ တူတူမအရှယျသာ ရှိတယျ။ ဒီကလေးတှရေဲ့ ရှေ့ရေးနဲ့ ဘယျလိုပွနျတညျဆောကျမယျဆိုတာတော့ မလှယျတော့ဘူး။ တောျတောျလေး ခကျခကျခဲခဲ လုပျရတော့မယျဆိုတာဟာကိုတော့ စဉျးစားမိတာတာပေါ့။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ထောငျထဲမှာကို ဆန်ဒပွပှဲတှေ၊ ဘာတှဆေိုပွီး ကမြတို့လညျး ကွားရတယျ။ အကိုတို့ကော အဲဒီအခွအေနကေို ဘယျလိုသိခဲ့ရသလဲ။ ဘယျလိုတှေ့ခဲ့ရသလဲ။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျ မတှေ့ရဘူး။ ကနြောျတို့နတေဲ့ တိုကျမှာတော့ အပွငျလူလာလို့ မရဘူး။ ကနြောျတို့တှရေဲ့ တဈတိုကျမှာ တခွားတိုကျတှကေ တီဗီတှေ ဘာတှေ ကွည့ျလို့ရတယျ။ ကနြောျတို့က တီဗီတို့ဘာတို့ ကွည့ျလို့မရဘူး။ ကနြောျတို့ သတငျးရနိုငျတယျဆိုတာကတော့ အစိုးရထုတျတဲ့ မွနျမာ့အလငျးနဲ့ ကွေးမုံ သတငျးစာ - အဲဒါတှပေဲ ရတယျ။ ဒါတောငျမှ တခါတလေ သတငျးစာမှာ အကွောငျးအရာတခု ထူးခွားတယျလို့ သူတို့က ယူဆလို့ရှိရငျ အဲဒီအပိုငျးကို ဖွဲပွီးတော့ ပေးတာမြိုး ရှိတယျ။ ပွောတော့မှ မဖွဲပါနဲ့ ဒါက အစိုးရထုတျသတငျးစာပဲ ဒီလိုမလုပျဖို့ ပွောတော့မှ ရတယျ။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ အကို့ရဲ့ လုပျဖောျကိုငျဖကျတှဖွေဈတဲ့ ကိုဂငြျမီနဲ့ ကိုဖွိုးဇယြောသောျတို့ကို အငျးစိနျထောငျထဲမှာ ကွိုးပေးအသတျခံရတယျဆိုတဲ့ သတငျးကို ဘယျလို အကို သိရလဲ။ အကို သိရတဲ့အခြိနျ၊ သူတို့ကို ကွိုးပေးသတျတဲ့အခြိနျ အကိုကလညျး ထောငျထဲမှာ ရှိနတေော့၊ အဲဒီအခွအေနကေို ပွောပွပါ။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျ အဲဒီကိစ်စကို သိတဲ့အခါကွတော့ တောျတောျ shock ရသှားခဲ့တယျ။ စိတျလညျး အရမျးမကောငျးဘူး။ စိတျထဲက ဟုတျပါ့ဟုတျပါ့မလားလို့ ဖွဈခဲ့။ ပွီးတော့ တကယျဖွဈနတေယျ။ ပွောမယျဆိုရငျတော့ ကိုဂငြျမီ၊ ကိုဇယြောသောျတို့လညျး ကနြော့ျ ညီအကိုတှပေဲ။ နောကျ ရငျးနှီးတဲ့လူတှလေညျး ဖွဈနေ - တကယ့ျရဲဘောျရဲဘကျတှဆေိုတော့ စိတျထဲမှာ လုံးဝမကောငျးဘူး။ နောကျတခုက တိုငျးပွညျအတှကျလညျး ဒါက ကောငျးကြိုးထကျ ဆိုးကြိုးမြားစတေယျလို့ မွငျတယျ။ ကွိုးမပေးတာလညျး နှဈပေါငျးသုံးဆယျကြောျခဲ့ပွီ။ နှဈပေါငျးသုံးဆယျကြောျမှ ပွနျပွီးမှ အဲဒီလိုဖွဈတယျဆိုတော့ လုံးဝမကောငျးဘူးလို့ မွငျတယျ။ နောကျ ကလေးတှအေတှကျလညျး စိုးရိမျတဲ့စိတျတှေ အရမျးဖွဈတာပေါ့။ အဲဒီလို ဖွဈမိပါတယျ။
မေး ။ ။ နောကျပွီးတော့ ပုဒျမ ၅၀၅ (ဂ) နဲ့ တရားစှဲပွီးတော့ ထောငျဒဏျခမြှတျခဲ့တဲ့ကိစ်စ။ အကို့ကို ဖမျးပွီးမှ ပုဒျမတပျပွီးတော့ ထောငျခခြဲ့တဲ့ အဲဒီဖွဈရပျ၊ အဲဒီအပေါျ ဘယျလိုမွငျလဲရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ ဖမျးထားတဲ့လူတှထေဲမှာ ကနြောျ မွငျတာကတော့ တဈယောကျမှ မလှတျဘဲ၊ ပုဒျမတဈခုခုနဲ့ ငွိအောငျလုပျတာပဲ။ ကနြောျတို့က ဘာမှဝှကျထားစရာလညျး မရှိဘူး။ ဒီဟာက အီးမေးလျပို့တဲ့ကိစ်စနဲ့ တရားစှဲတာ။ အီးမေးလျ ပို့တဲ့ကိစ်စကလညျး ၂၀၁၄ ခုနှဈက။ နောကျတခုက အဲဒီအခြိနျမှာ လောကျကိုငျမှာ စဈဖွဈနတေယျ။ တဘကျကလဲ ဒါက ဦးသိနျးစိနျလကျထကျ။ တဘကျက NCA စာခြုပျ ဖွဈပေါျရေးအတှကျ လုပျကိုငျနတေဲ့ လကျမှတျထိုးပှဲလုပျဖို့ကို ကွိုးစားနခြေိနျ။ ကနြောျတို့က အဲဒီအခြိနျမှာ ဘာသဘောထား ရှိသလဲဆိုတော့ TNLA နဲ့ MNDAA ပါလာဖို့အတှကျကို ဖွဈစခေငြျတော့ ကနြောျတို့က တရုတျကို လှမျးပွီးတော့ ပွောတဲ့ အီးမေးလျ။ အဲဒီထဲမှာ Burmanization ဆိုတဲ့ အသုံးက ပါသှားတယျ။ ဒါကလဲ လကျတှေ့ကွုံတှေ့နရေတဲ့ အခကျအခဲတှရှေိတာကို ပွောတဲ့အပေါျ ကောကျခကြျဆှဲ ရတဲ့ဟာနဲ့ ဆှဲခြိတျလိုကျတာပါ။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ကိုမွအေး ထောငျထဲက ထှကျလာတဲ့အခြိနျမှာ ကွိုဆိုနတေဲ့ လူတှကေို တှေ့ထဲအခြိနျမှာ အကိုပွောတာက ပွညျသူတှနေဲ့ တသားတညျး ရပျတညျသှားမယျဆိုတော့ အဲဒါက ဘယျလိုမြိုး ရပျတညျသှားဖို့ ရှိပါလဲရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျတို့က ပွညျသူ့ရဲ့ ကြောထောကျနောကျခံနဲ့ ရပျတညျကွတာ။ မွနျမာပွညျသူတှေ ဒုက်ခရောကျနတော၊ ကနြော့ျရဲ့ဒုက်ခ။ ကနြောျလညျး ပွညျသူပဲလေ။ မွနျမာပွညျသူထဲက တဈဦးလေ။ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ ဒုက်ခသုတျခတှကေို အတူတူခံစားရမှာပဲ။ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ မြှောျလင့ျခကြျတှကေ ကနြော့ျရဲ့ မြှောျလင့ျခကြျတှပေဲ။ အထူးသဖွင့ျ နိုငျငံရေးလုပျတယျဆိုတာ နိုငျငံရေးသမားတယောကျဟာ ပွညျသူလူထုရဲ့ ဘာဖွဈခငြျလဲ။ လိုလားတောငျးတခကြျတှေ ဆန်ဒတှအေားလုံးကို ဘယျလိုဖောျဆောငျပေးမလဲဆိုတာကို စဉျးစားရမှာ။ အဲဒီတော့ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ ဒုက်ခသုတျခတှနေဲ့အတူတူ ဒီလောကျ ဒုက်ခရောကျနတေဲ့အခြိနျမှာ ကနြောျက မကြျနှာလှှဲခဲပဈ ဘာမှမလုပျနိုငျပါဘူး။ ကနြောျက ဒီနိုငျငံမှာမှေးတယျ၊ ဒီနိုငျငံမှာ ကွီးလာတယျ။ ဒီနိုငျငံသူ နိုငျငံသားတှရေဲ့ ကောငျးမှုကွောင့ျ ကနြောျ ဒီအခွအေနေ ရောကျလာတာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒါကွောင့ျမို့ ကနြောျက ဒီနိုငျငံပေါျ သစ်စာရှိရှိနဲ့ ဘယျလို ဆကျလုပျမလဲဆိုတာကို ဒါပဲစဉျးစားရမှာ ဖွဈပါတယျ။ နိုငျငံရေးစကားအရ ပွောမယျဆိုရငျ - ဒါကတော့ အရပျပွောပွောနတော။ နိုငျငံရေးစကားအရ ပွောမယျဆိုရငျတော့ မွနျမာပွညျသူတှေ လိုလားတာ ဖယျဒရယျဒီမိုကရစေီ ပွညျထောငျစု ဖွဈတယျ။ ဒီမိုကရစေီ ရှငျသနျတဲ့ နိုငျငံတခု ဖွဈခငြျတဲ့ စီးပှားရေးဘဝတှေ၊ လူမှုရေးဘဝတှေ။ သူတို့ရဲ့ နိုငျငံရေး မြှောျမှနျးတမျးတခကြျတှေ ပွည့ျစုံစခေငြျတယျ။ လုံခွုံမှု ရှိစခေငြျတယျ။ အဲဒီအခွအေနတှေေ ဖွဈသှားအောငျ ကနြောျတို့ နိုငျငံရေး ရှငျသနျမှု အတှေ့အကွုံနဲ့ ပေါငျးစပျပွီး ဘယျလိုလုပျကွမလဲ။ ဘယျလိုဖွဈသင့ျသလဲ။ အဲဒါတှကေတော့ လုပျရကိုငျရ ပွောရဆိုရတော့ ရှိလိမ့ျမယျ။
မေး ။ ။ အဲဒါဆိုရငျ နိုငျငံရေးအရကွတော့ ဘယျလိုမြိုး ရပျတညျသှားဖို့ ရှိသလဲ။
ဖွေ ။ ။ နိုငျငံရေးလမျးကွောငျးအရပွောတာ အမြိုးမြိုးအသီးသီး ကှဲပွားမှုတှတေော့ ရှိကွလိမ့ျမယျ။ အသီးသီးကှဲပွားမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကနြောျ ဘာမှမဝဖေနျခငြျဘူး။ သူတို့ ယုံကွညျရာ လုပျတာ ဖွဈပါတယျ။ ကနြောျလညျး ကနြောျ ယုံကွညျရာကိုလုပျမှာ ဖွဈပါတယျ။ သခြောတာတခုကတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲလညျး ဝငျခဲ့တဲ့လူလညျး မဟုတျဘူး။ ရှေးကောကျပှဲကို ဝငျခဲ့တဲ့လူ မဟုတျဘူး။ အဲဒီလိုပဲ လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲတှေ - ဗမာပွညျရဲ့ နိုငျငံရေးလမျးကွောငျးက နဂိုကတညျးက ပွောခဲ့ပါတယျ - ရှေးကောကျပှဲဆိုတာ ဖွတျသနျးရမယ့ျ မှတျတိုငျပဲ ဖွဈတယျ။ ဒါက ကနြောျတို့ရဲ့ ပနျးတိုငျမဟုတျဘူး။ အဖွလေညျး မဟုတျဘူး။ အခုဆို ပိုဆိုးသှားတယျ။ ပိုဆိုးသှားတော့ ဒီအခွအေနကွေီးကို ဘယျလိုဖွရှေငျးမလဲဆိုတာ ဒီနေ့ ခွောကျရကျရှိပွီ လှတျလာတာ။ အဲဒီတော့ ဒီဟာကို ဘယျလိုဖွရှေငျးမလဲဆိုတာကို Brainstorming လုပျရမယျ။ အမြားကွီးပါ။ နညျးလမျးတှလေညျး ရှေးခယြျရမှာ ဖွဈပါတယျ။ သခြောတာတဈခုကတော့ ကနြောျ အကွိမျကွိမျလညျး ပွောပါတယျ - ကနြောျက Non-violence နဲ့သှားမှာ ဖွဈပါတယျ။
မေး ။ ။ နောကျဆုံးမေးခှနျးကတော့ ထောငျထဲမှာ Generation Z လူငယျမြိုးဆကျသဈတှကေို အမြားကွီးတှေ့ရတဲ့အခြိနျမှာ အကို စောစောကလညျး ပွောသှားပါတယျ။ တကယ့ျကို သူတို့အနာဂတျအတှကျ ယူကွုံးမရ ဖွဈမိတယျပေါ့။ ဆိုတော့ ထောငျထဲမှာကော ဒီလူငယျတှရေဲ့ ရပျတညျခကြျကို ဘယျလိုတှေ့ရသလဲ။
ဖွေ ။ ။ အဓိကတော့ ရကွေညျအိုငျကနေ ထောငျထဲရောကျခြိနျမှာ သီးသန့ျမှာ နရေတာ။ ကနြောျတို့နရေတဲ့ သီးသန့ျတိုကျနဲ့ ရှေ့ကအဆောငျတှကေ ကပျနတော။ ကပျနတေယျဆိုတော့ အဆောငျဝရနျတာကနေ ကလေးတှကေ အားအားအုအု ဦးမွအေး ကနြျးမာရေး ဂရုစိုကျ၊ အေးအေးဆေးဆေး အနားယူ အဲဒီလိုမြိုး ဝိုငျးအားပေးတယျ။ ကလေးတှကေ ကနြောျကို ပွနျအားပေးတာ။ လူငယျတှကေ။ ကနြောျ ကွည့ျလိုကျတဲ့အခါမှာ ကလေးတှအေားလုံးက အခုနပွောသလို ဖူးယောငျနကွေတဲ့ ကလေးတှနေဲ့ လကျကြိုးနတေဲ့ ကလေးတှေ၊ ခေါငျးပတျတီးစီးထားတဲ့ ကလေးတှဆေိုတော့ ကနြောျ မကြျရညျကမြိတယျ။ စိတျလညျးမကောငျးဘူး။ ကနြောျတို့မှာ ပိုပွီးတော့ တာဝနျလညျးကွီးသှားပွီ။ ဒီကလေးတှေ အကုနျလုံးကို ထောငျထဲမှာ မထားခငြျဘူး။ ကနြောျတို့ ဖွတျသနျးခဲ့ရတဲ့ဟာထကျ ပိုကွမျးတမျးတဲ့လမျးကို သူတို့ လြှောကျနရေပွီလို့ ကနြောျ မွငျတယျ။ ဒီကလေးတှေ အကုနျလုံးကို ထောငျထဲမှာ မထားနိုငျဘူး။ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှေ အကုနျလုံး လှတျမွောကျရေး၊ ဒီကလေးတှေ အကုနျလုံး လှတျမွောကျရေး၊ မိသားစုတှနေဲ့လညျး ပွနျလညျဆုံတှေ့ရေးအတှကျ ကနြောျတို့အကွီးတှမှော တာဝနျရှိပါတယျ။ အဲဒီအတှကျကွောင့ျ တတျနိုငျသမြှ တာဝနျယူလုပျပါမယျ။ နောကျတခုက ကနြောျတို့က အနာဂတျမြိုးဆကျသဈတှရေဲ့ မြှောျလင့ျခကြျတှကေို ရှငျသနျအောငျ လုပျပေးရမှာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီတော့ အနာတျမြိုးဆကျသဈတှကေ သူတို့ခတျေမှာ သူတို့သမိုငျးကို သူတို့ဘာသာ ရေးထိုးတာနဲ့ ပတျသကျပွီး ကနြောျတို့က အပေါျကနေ အုပျမိုးထားပွီး၊ ဆရာကွီးလုပျစရာအကွောငျး မရှိဘူးလို့ ကနြောျမွငျပါတယျ။ ဒီလောကျပါပဲ ဒါက တည့ျတည့ျပဲ ပွောတာပါ။
