မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်ရာဇဝတ်မှု နဲ့ လူမျိုးတုန်းအောင်လုပ်ဆောင်မှု ဆိုင်ရာစွပ်စွဲချက်တွေကို အထောက်အကူဖြစ်နိုင်တဲ့ သန်းနဲ့ချီတဲ့အချက်အလက်တွေကို Facebook ကပေးအပ်ခဲ့တယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာလွတ်လပ်စွာစုံစမ်းစစ်ဆေးရေး ယန္တယား IIMM ကတနင်္လာနေ့မှာပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
ကိုယ်ရေးအချက်အလက်အမှန်ဖေါ်ပြမထားတဲ့ ဖေ့စ်ဘုတ်ကောင့်အတုတွေကနေဖြန့်ဝေခဲ့တဲ့ သန်းနဲ့ချီတဲ့ အထောက်အ ထားတွေကိုပေးအပ်ခဲ့တယ်လို့ IIMM အကြီးအကဲ Nicholas Koumjian က ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဂျနီဗာမြို့က UNHRC ညီလာခံမှာ တနင်္လာနေ့ကပြော ဆိုခဲ့တာပါ။ ဒီ အကောင့်အတုတွေကိုတော့နောက်ပိုင်းမှာ Facebook ကပိတ်ပစ်ခဲ့ပါတယ်။
IIMM လွတ်လပ်စွာစုံစမ်းရေးယန္တယားကို ၂၀၁၈ ခုနှစ်က ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီUNHRC ကဖွဲ့စည်းပေးခဲ့ တာဖြစ်ပြီး၊ နိုင်ငံအဆင့်၊ ဒေသဆိုင်ရာအဆင့်နဲ့ နိုင်ငံတကာအဆင့် တရားရုံးတွေကိုတင်ပြသွားဖို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးနေတာဖြစ်ပါတယ်။
လူမှုကွန်ယက်ကနေအမုန်းစကားတွေဖြန့်ဝေခဲ့တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးတာဝန်ရှိသူတွေက ၂၀၁၈ ခုနှစ်တုန်းကပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဖေ့ဘုတ်ကလည်း ဒါတွေကိုပိတ်ဆို့ကာဆီးဖို့လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ပြောဆိုပါတယ်။
၂၀၁၇ ခုနှစ်က ရခိုင်ပြည်နယ် အတွင်းမြန်မာစစ်တပ်ကနယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်စဉ် ရိုဟင်ဂျာ ၇ သိန်းကျော် ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်ဘက်ကိုထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး၊ ICJ နိုင်ငံတကာခုံရုံးမှာလူမျိုးတုန်းအောင်လုပ်ဆောင်မှုနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို တရားစွဲခံ ထားရပါ တယ်။
မြန်မာစစ်တပ်ကတော့ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု စွပ်စွဲချက်တွေကို ငြင်းဆန်ထားပြီး၊ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်သူတွေ ကိုရှင်းလင်းတဲ့ တရားဝင်စစ်ဆင်ရေးတွေဖြစ်တယ်လို့တုန့်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
Unicode
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈရာဇဝတျမှု နဲ့ လူမြိုးတုနျးအောငျလုပျဆောငျမှု ဆိုငျရာစှပျစှဲခကြျတှကေို အထောကျအကူဖွဈနိုငျတဲ့ သနျးနဲ့ခြီတဲ့အခကြျအလကျတှကေို Facebook ကပေးအပျခဲ့တယျလို့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာလှတျလပျစှာစုံစမျးစဈဆေးရေး ယန်တယား IIMM ကတနငျ်လာနေ့မှာပွောဆိုလိုကျပါတယျ။
ကိုယျရေးအခကြျအလကျအမှနျဖေါျပွမထားတဲ့ ဖေ့စဘုတျကောင့ျအတုတှကေနဖွေန့ျဝခေဲ့တဲ့ သနျးနဲ့ခြီတဲ့ အထောကျအ ထားတှကေိုပေးအပျခဲ့တယျလို့ IIMM အကွီးအကဲ Nicholas Koumjian က ဆှဈဇာလနျနိုငျငံ ဂနြီဗာမွို့က UNHRC ညီလာခံမှာ တနငျ်လာနေ့ကပွော ဆိုခဲ့တာပါ။ ဒီ အကောင့ျအတုတှကေိုတော့နောကျပိုငျးမှာ Facebook ကပိတျပဈခဲ့ပါတယျ။
IIMM လှတျလပျစှာစုံစမျးရေးယန်တယားကို ၂၀၁၈ ခုနှဈက ကုလသမဂ်ဂလူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီUNHRC ကဖှဲ့စညျးပေးခဲ့ တာဖွဈပွီး၊ နိုငျငံအဆင့ျ၊ ဒသေဆိုငျရာအဆင့ျနဲ့ နိုငျငံတကာအဆင့ျ တရားရုံးတှကေိုတငျပွသှားဖို့ စုံစမျးစဈဆေးနတောဖွဈပါတယျ။
လူမှုကှနျယကျကနအေမုနျးစကားတှဖွေန့ျဝခေဲ့တယျလို့ ကုလသမဂ်ဂလူ့အခှင့ျအရေးတာဝနျရှိသူတှကေ ၂၀၁၈ ခုနှဈတုနျးကပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။ ဖေ့ဘုတျကလညျး ဒါတှကေိုပိတျဆို့ကာဆီးဖို့လုပျဆောငျနတေယျလို့ပွောဆိုပါတယျ။
၂၀၁၇ ခုနှဈက ရခိုငျပွညျနယျ အတှငျးမွနျမာစဈတပျကနယျမွရှေငျးလငျးရေးလုပျစဉျ ရိုဟငျဂြာ ၇ သိနျးကြောျ ဘငျ်ဂလား ဒေ့ရျှဘကျကိုထှကျပွေးခဲ့ရပွီး၊ ICJ နိုငျငံတကာခုံရုံးမှာလူမြိုးတုနျးအောငျလုပျဆောငျမှုနဲ့ မွနျမာနိုငျငံကို တရားစှဲခံ ထားရပါ တယျ။
မွနျမာစဈတပျကတော့ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှု စှပျစှဲခကြျတှကေို ငွငျးဆနျထားပွီး၊ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး အကွမျးဖကျတိုကျခိုကျသူတှေ ကိုရှငျးလငျးတဲ့ တရားဝငျစဈဆငျရေးတှဖွေဈတယျလို့တုန့ျပွနျခဲ့ပါတယျ။