ပဋိပက္ခတွေကြားက မြန်မာကလေးငယ်တွေ အခြေအနေ
{{Zawgyi/Unicode}}
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းကာလ ၂ နှစ်နီးပါး ကြာလာတဲ့နောက် ပြည်တွင်းမှာ စစ်ဘေးဒဏ်သင့် ဒုက္ခရောက်နေကြတဲ့သူတွေထဲ ကလေးငယ်တွေလည်း အတော်များများ ပါဝင်နေပါတယ်။ ကလေးငယ်တွေဟာ ပညာရေး ကျန်းမာရေးအပါအဝင် သူတို့ရသင့်တဲ့ အခြေခံအခွင့်အရေးတွေကို စွန့်လွှတ်ထားရသလို၊ နေရပ်ကနေ အိုးအိမ်စွန့်ခွာပြေးနေရတာကြောင့်လည်း အကူအညီလိုအပ်ချက်တွေအတော်လေးရှိနေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကသတင်းပေးပို့တာ ကိုခင်မောင်စိုးမင်း က ပြောပြမှာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်းကြုံနေရတဲ့ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခတွေကြောင့် ကလေးငယ်တွေနဲ့ သူတို့မိသားစုတွေ ထိခိုက်နစ်နာမှုရှိနေပြီး၊ မြန်မာကလေးငယ် ၅ ဒဿမ ၆ သန်းလောက်ဟာ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီတွေ လိုအပ်နေတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂကလေးများ ရံပုံငွေအဖွဲ့ UNICEF က ပြောထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွက် အရေးတကြီးလိုအပ်တဲ့ ၁၁ နိုင်ငံထဲမှာ မြန်မာကို UNICEF က ထည့်သွင်းထားပါတယ်။ ဒေသတွင်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရတဲ့အထဲ ကလေးငယ်တွေအတော်များများပါဝင်ပြီး၊ သူတို့အတွက် လိုအပ်ချက်တွေ များလာနေတယ်လို့လည်း စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေကို အကူအညီပေးနေသူတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ရှောင်သူတွေဟာ သူတို့ရဲ့နေရပ်မှာ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ မရှိတော့ပေမယ့် တချို့က ပစ်ခတ်မှုတွေ ထပ်ဖြစ်လာမှာကို စိုးရိမ်ကြသလို၊ တချို့ကလည်း ပြန်စရာအိမ် လုံးဝမရှိတော့လို့ ရောက်တဲ့အရပ်မှာပဲ ဖြစ်သလို နေကြရတာပါ။ အဲဒီထဲမှာ ကလေးငယ်တွေ ပါဝင်နေပြီး ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးတွေမှာ စာနဲ့ဝေးတဲ့ဒဏ်ကြောင့် သင်ကြားရေး အခက်အခဲတွေရှိပြီး၊ ကလေးငယ်တွေအတွက် ကျန်းမာရေးနဲ့ တခြား လိုအပ်ချက်တွေကိုလည်း ကူညီပေးနေသူတဦးက အခုလို ပြောပါတယ်။
"ကလေးတွေ အခြေအနေကတော့ လိုအပ်ချက် တော်တော်ကြီးကြီးမားမား ရှိတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ အခြေခံပညာကတော့ တတ်နိုင်တဲ့သူက ကျောင်းပြန်နေကြတာ ရှိတယ်။ မနေနိုင်တဲ့ ကလေးတွေလည်း အများကြီးရှိတယ်။ အထူးသဖြင့် ကလေးတွေကတော့ သူတို့စစ်ဘေးရှောင်ရတာ ၂ နှစ်လောက်ဖြစ်တဲ့ အခါကျတော့ စာလက်လှမ်းမမီတဲ့ ကိစ္စတွေအများကြီး ရှိနေတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ အစာအာဟာရ အထောက်အပံ့ဖြစ်တဲ့ ဟာတွေ၊ ကလေးတွေလိုအပ်တဲ့ အနွေးထည်တွေ၊ ကျန်းမာရေးကိစ္စတွေတော့ တော်တော်လေး ခက်ခဲတာရှိတယ်။"
ကုလသမဂ္ဂကလေးများ ရံပုံငွေအဖွဲ့ UNICEF ကတော့ ကလေးငယ် ၇ သိန်းခွဲအတွက် အစောပိုင်း သင်ယူလေ့လာရေး အခွင့်အလမ်းတွေနဲ့ တဦးချင်း သင်ယူလေ့လာရေး အထောက်အကူပြု ပစ္စည်းတွေ ပံ့ပိုးတာ အပါအဝင် ပညာရေးကို လက်လှမ်းမီ သင်ယူနိုင်အောင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီနှစ်ထဲမှာ ပံ့ပို့ပေးဖို့ ရည်မှန်းထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေထဲက ထက်ဝက်လောက်ဟာ ကလေးငယ်တွေ ဖြစ်နေပြီး သူတို့အတွက် အကူအညီတွေ လိုအပ်နေတယ်လို့ တအောင်းအမျိုးသမီးအဖွဲ့ TWO ရဲ့ တာဝန်ခံကလည်း အခုလို ပြောပါတယ်။
"လတ်တလော လိုအပ်နေတဲ့ အပိုင်းမှာဆိုရင်တော့ တော်တော်များများ စားသောက်ရေးနဲ့ တခြားအပိုင်းတွေတော့ လာကူကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကလေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကလေးနို့မှုန့်တွေ၊ အာဟာရမှုန့်တွေ၊ အနွေးထည်တွေကျတော့ ကူတဲ့သူတွေ မရှိဘူးဖြစ်နေတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ အဲဒီအပိုင်းမှာတော့ အခက်အခဲ ရှိနေသေးတယ်။"
မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်း အိုးအိမ်စွန့်ခွာ တိမ်းရှောင်ကြရသူ လူပေါင်း ၁ ဒဿမ ၅ သန်းကျော်ရှိပြီး၊ အဲဒီထဲက ၁ ဒဿမ ၁ သန်းကျော်ဟာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက်ပိုင်းတိုးလာတဲ့ အရေအတွက်ဖြစ်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးမှူးရုံး UNOCHA ရဲ့ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းထားတာ ၂ နှစ်နီးပါး ကြာပြီးတဲ့နောက် ပဋိပက္ခတွေနဲ့ ငွေကြေးဖောင်းပွတာတွေကြောင့် ပိုဆိုးရွားလာတဲ့ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းဒဏ်ကို မြန်မာပြည်သူတွေ ဆက်လက်ခံစား နေကြရတယ်လို့လည်း UNOCHA က ပြောထားပါတယ်။
ပဋိပက်ခတှကွေားက မွနျမာကလေးငယျတှေ အခွအေနေ
{{Zawgyi/Unicode}}
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးကာလ ၂ နှဈနီးပါး ကွာလာတဲ့နောကျ ပွညျတှငျးမှာ စဈဘေးဒဏျသင့ျ ဒုက်ခရောကျနကွေတဲ့သူတှထေဲ ကလေးငယျတှလေညျး အတောျမြားမြား ပါဝငျနပေါတယျ။ ကလေးငယျတှဟော ပညာရေး ကနြျးမာရေးအပါအဝငျ သူတို့ရသင့ျတဲ့ အခွခေံအခှင့ျအရေးတှကေို စှန့ျလှှတျထားရသလို၊ နရေပျကနေ အိုးအိမျစှန့ျခှာပွေးနရေတာကွောင့ျလညျး အကူအညီလိုအပျခကြျတှအေတောျလေးရှိနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကသတငျးပေးပို့တာ ကိုခငျမောငျစိုးမငျး က ပွောပွမှာပါ။
မွနျမာနိုငျငံတှငျးကွုံနရေတဲ့ ပွညျတှငျးပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ ကလေးငယျတှနေဲ့ သူတို့မိသားစုတှေ ထိခိုကျနဈနာမှုရှိနပွေီး၊ မွနျမာကလေးငယျ ၅ ဒူမ ၆ သနျးလောကျဟာ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီတှေ လိုအပျနတေယျလို့ ကုလသမဂ်ဂကလေးမြား ရံပုံငှအေဖှဲ့ UNICEF က ပွောထားပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ၂၀၂၃ ခုနှဈအတှကျ အရေးတကွီးလိုအပျတဲ့ ၁၁ နိုငျငံထဲမှာ မွနျမာကို UNICEF က ထည့ျသှငျးထားပါတယျ။ ဒသေတှငျး လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ အိုးအိမျစှန့ျခှာထှကျပွေးနရေတဲ့အထဲ ကလေးငယျတှအေတောျမြားမြားပါဝငျပွီး၊ သူတို့အတှကျ လိုအပျခကြျတှေ မြားလာနတေယျလို့လညျး စဈပွေးဒုက်ခသညျတှကေို အကူအညီပေးနသေူတှကေ ပွောပါတယျ။
စဈရှောငျသူတှဟော သူတို့ရဲ့နရေပျမှာ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခ မရှိတော့ပမေယ့ျ တခြို့က ပဈခတျမှုတှေ ထပျဖွဈလာမှာကို စိုးရိမျကွသလို၊ တခြို့ကလညျး ပွနျစရာအိမျ လုံးဝမရှိတော့လို့ ရောကျတဲ့အရပျမှာပဲ ဖွဈသလို နကွေရတာပါ။ အဲဒီထဲမှာ ကလေးငယျတှေ ပါဝငျနပွေီး ကြောငျးနအေရှယျ ကလေးတှမှော စာနဲ့ဝေးတဲ့ဒဏျကွောင့ျ သငျကွားရေး အခကျအခဲတှရှေိပွီး၊ ကလေးငယျတှအေတှကျ ကနြျးမာရေးနဲ့ တခွား လိုအပျခကြျတှကေိုလညျး ကူညီပေးနသေူတဦးက အခုလို ပွောပါတယျ။
"ကလေးတှေ အခွအေနကေတော့ လိုအပျခကြျ တောျတောျကွီးကွီးမားမား ရှိတယျ။ ကလေးတှရေဲ့ အခွခေံပညာကတော့ တတျနိုငျတဲ့သူက ကြောငျးပွနျနကွေတာ ရှိတယျ။ မနနေိုငျတဲ့ ကလေးတှလေညျး အမြားကွီးရှိတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ကလေးတှကေတော့ သူတို့စဈဘေးရှောငျရတာ ၂ နှဈလောကျဖွဈတဲ့ အခါကတြော့ စာလကျလှမျးမမီတဲ့ ကိစ်စတှအေမြားကွီး ရှိနတေယျ။ ကလေးတှရေဲ့ ကနြျးမာရေး၊ အစာအာဟာရ အထောကျအပံ့ဖွဈတဲ့ ဟာတှေ၊ ကလေးတှလေိုအပျတဲ့ အနှေးထညျတှေ၊ ကနြျးမာရေးကိစ်စတှတေော့ တောျတောျလေး ခကျခဲတာရှိတယျ။"
ကုလသမဂ်ဂကလေးမြား ရံပုံငှအေဖှဲ့ UNICEF ကတော့ ကလေးငယျ ၇ သိနျးခှဲအတှကျ အစောပိုငျး သငျယူလေ့လာရေး အခှင့ျအလမျးတှနေဲ့ တဦးခငြျး သငျယူလေ့လာရေး အထောကျအကူပွု ပစ်စညျးတှေ ပံ့ပိုးတာ အပါအဝငျ ပညာရေးကို လကျလှမျးမီ သငျယူနိုငျအောငျ ၂၀၂၃ ခုနှဈ ဒီနှဈထဲမှာ ပံ့ပို့ပေးဖို့ ရညျမှနျးထားတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးက စဈပွေးဒုက်ခသညျတှထေဲက ထကျဝကျလောကျဟာ ကလေးငယျတှေ ဖွဈနပွေီး သူတို့အတှကျ အကူအညီတှေ လိုအပျနတေယျလို့ တအောငျးအမြိုးသမီးအဖှဲ့ TWO ရဲ့ တာဝနျခံကလညျး အခုလို ပွောပါတယျ။
"လတျတလော လိုအပျနတေဲ့ အပိုငျးမှာဆိုရငျတော့ တောျတောျမြားမြား စားသောကျရေးနဲ့ တခွားအပိုငျးတှတေော့ လာကူကွတယျ။ ဒါပမေဲ့ ကလေးနဲ့ပတျသကျတဲ့ ကလေးနို့မှုန့ျတှေ၊ အာဟာရမှုန့ျတှေ၊ အနှေးထညျတှကေတြော့ ကူတဲ့သူတှေ မရှိဘူးဖွဈနတေဲ့ အတှကျကွောင့ျမို့လို့ အဲဒီအပိုငျးမှာတော့ အခကျအခဲ ရှိနသေေးတယျ။"
မွနျမာနိုငျငံတဝှမျး အိုးအိမျစှန့ျခှာ တိမျးရှောငျကွရသူ လူပေါငျး ၁ ဒူမ ၅ သနျးကြောျရှိပွီး၊ အဲဒီထဲက ၁ ဒူမ ၁ သနျးကြောျဟာ စဈတပျအာဏာသိမျးပွီး နောကျပိုငျးတိုးလာတဲ့ အရအေတှကျဖွဈတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ ညှိနှိုငျးရေးမှူးရုံး UNOCHA ရဲ့ နောကျဆုံးထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးထားတာ ၂ နှဈနီးပါး ကွာပွီးတဲ့နောကျ ပဋိပက်ခတှနေဲ့ ငှကွေေးဖောငျးပှတာတှကွေောင့ျ ပိုဆိုးရှားလာတဲ့ စီးပှားရေး အကပြျအတညျးဒဏျကို မွနျမာပွညျသူတှေ ဆကျလကျခံစား နကွေရတယျလို့လညျး UNOCHA က ပွောထားပါတယျ။