လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ ICJ ကြားနာပွဲချေပခွင့် စစ်ကောင်စီနဲ့ NUG အပြိုင်တင်သွင်းထား
ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ The Hague မြို့အခြေစိုက် ICJ တရားရုံးမှာ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တရားစွဲဆိုထားတဲ့အမှု ဒုတိယအကြိမ် ကြားနာပွဲအတွက် စစ်ကောင်စီဘက်က ဝန်ကြီးတဦး ဦးဆောင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စား ဦးဆောင် ဖြေရှင်းဖို့စီစဉ်နေကြောင်း စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ပြင်ဆင်ပြီးပါပြီ။ ဝန်ကြီးတဦး ဦးစီးပြီးတော့၊ ရှေ့နေချုပ်တဦးလည်း ပါပါမယ်။ သွားဖို့အတွက် ပြင်ဆင်ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ တခုရှိတာကတော့ ကျနော်တို့Virtual နဲ့ပဲ လျှောက်လှဲချက်ပေးဖြစ်မလား၊ ကိုယ်တိုင်သွားပြီးတော့ လျှောက်လှဲချက်ပေးဖြစ်မလား၊ ဆိုတာကိုတော့ ကျနော်တို့ဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျ။ ကျနော်တို့တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု ရှိရှိနဲ့ဖြေရှင်းမှာတော့ဖြစ်ပါတယ်။ လျှောက်လဲချက်ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။”
ICJ မှာ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် စွဲဆိုထားတဲ့အမှုကို ရင်ဆိုင်ဖို့အတွက် ဦးဆောင်ကော်မတီတရပ်ကို မြန်မာစစ်ကောင်စီက မနှစ် ဇွန်လ ၂၄ ရက်နေ့က ဖွဲ့စည်းခဲ့တာမှာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်က ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဦးဆောင်ပြီး စစ်ကောင်စီလက်အောက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီး ဦးကိုကိုလှိုင်၊ ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ် ဒေါ်သီတာဦးတို့ကို ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌတွေအဖြစ် တာဝန်ပေးထားပါတယ်။
အခု ဒုတိယအကြိမ် ကြားနာပွဲကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့ကနေ ၂၈ ရက်နေ့အထိ လုပ်မယ်လို့ ICJ က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကလည်း နယူးယောက်မြို့က ကုလသမဂ္ဂဌာနချုပ်မှာ မြန်မာ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် လက်ရှိ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းကို မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စား ဦးဆောင် ဖြေရှင်းဖို့ ICJ တရားရုံးကို စာရေး အကြောင်းကြားထားပြီးဖြစ်တယ်လို့ NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်က DVB သတင်းဌာနကို ဒီကနေ့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ICJ မှာ မြန်မာ့အရေးကို အရင်တခေါက် ကြားနာ စစ်ဆေးစဉ်တုန်းက မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စား တက်ရောက် ဖြေကြားခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မတက်ရောက်နိုင်ရင် Alternate Agent ကိုယ်စားပြုနိုင်တဲ့ နောက်ထပ် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းကို အဆိုပြုထားပြီးဖြစ်တယ်လို့ ဒေါ်ဇင်မာအောင်က ပြောပါတယ်။
ဒါ့အပြင် လက်ရှိ ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုနေတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ဟာ ဦးကျော်မိုးထွန်းတဦးသာရှိတဲ့အတွက် အရင် Alternate Agent အဖြစ် အဆိုပြုထားတာနဲ့ ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြု ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဦးကျော်မိုးထွန်း တဦးထဲရှိတဲ့ကိစ္စကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစားပေးဖို့ ICJ ကို အကြောင်းကြားထားတယ်လို့ ဒေါ်ဇင်မာအောင်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
NUG ရော၊ စစ်ကောင်စီဘက်ကပါ မြန်မာနိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုပြီး ICJ တရားရုံးမှာ ဖြေရှင်းကြဖို့ အကြောင်းကြားထားတာကြောင့် ICJ ဘက်က ဘယ်သူ့ကိုလက်ခံပြီး ကိုယ်စားပြုခွင့်ပေးမယ်ဆိုတာကိုတော့ မသိရသေးပါဘူး။
၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ် ရှင်းလင်းရေးစစ်ဆင်မှုအတွင်း ရိုဟင်ဂျာမွတ်ဆလင်တွေကို စစ်တပ်က လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ခဲ့တယ်ဆိုပြီး ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံကို ICJ မှာ တရားစွဲထားတာပါ။ အဲဒီစွပ်စွဲချက်အတွက် ပထမဆုံး ကြားနာပွဲ ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကလုပ်ခဲ့ပြီး အဲဒီအချိန်က နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ဦးဆောင် ချေပခဲ့တာပါ။
ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်နေ့မှာစမယ့် ကြားနာပွဲကို လူကိုယ်တိုင်တက်ရောက်တာနဲ့ အွန်လိုင်းက တက်ရောက်တာ နှစ်မျိုးရော လုပ်သွားမယ်လို့ ICJ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
အများပြည်သူ နားထောင်နိုင်တဲ့ ကြားနာပွဲဖြစ်ပြီး ICJ ရဲ့ အင်တာနက်စာမျက်နှာနဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အွန်လိုင်း ရုပ်သံလွှင့်စာမျက်နှာ UN Web TV တို့မှာ တိုက်ရိုက် နားဆင် ကြည့်ရှုနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်နေ့၊ နယ်သာလန် ဒေသစံတော်ချိန် နေ့လည် ၁ နာရီခွဲကနေ ၄ နာရီခွဲအထိ မြန်မာဘက်က ပထမအကျော့ တင်ပြမှာဖြစ်ပြီး ၂၃ ရက်နေ့ နေ့လည် ၁ နာရီခွဲကနေ ၄ နာရီခွဲအထိ ဂမ်ဘီယာဘက်က ပထမအကျော့ တင်ပြပါမယ်။ ၂၅ ရက်နေ့ နေ့လည် ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခွဲအထိ မြန်မာဘက်က ဒုတိယအကျော့တင်ပြမှာဖြစ်ပြီး ၂၈ ရက်နေ့ နေ့လည် ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခွဲအထိ ဂမ်ဘီယာဘက်က ဒုတိယအကျော့ တင်ပြမှာဖြစ်ပါတယ်။
.........................................................................................
လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုဆိုငျရာ ICJ ကွားနာပှဲခြပေခှင့ျ စဈကောငျစီနဲ့ NUG အပွိုငျတငျသှငျးထား
(Unicode)
ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုနဲ့ နယျသာလနျနိုငျငံ၊ The Hague မွို့အခွစေိုကျ ICJ တရားရုံးမှာ ဂမျဘီယာနိုငျငံက မွနျမာနိုငျငံအပေါျ တရားစှဲဆိုထားတဲ့အမှု ဒုတိယအကွိမျ ကွားနာပှဲအတှကျ စဈကောငျစီဘကျက ဝနျကွီးတဦး ဦးဆောငျပွီး မွနျမာနိုငျငံကိုယျစား ဦးဆောငျ ဖွရှေငျးဖို့စီစဉျနကွေောငျး စဈကောငျစီ ပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ပွငျဆငျပွီးပါပွီ။ ဝနျကွီးတဦး ဦးစီးပွီးတော့၊ ရှေ့နခြေုပျတဦးလညျး ပါပါမယျ။ သှားဖို့အတှကျ ပွငျဆငျပွီးဖွဈပါတယျ။ တခုရှိတာကတော့ ကနြောျတို့Virtual နဲ့ပဲ လြှောကျလှဲခကြျပေးဖွဈမလား၊ ကိုယျတိုငျသှားပွီးတော့ လြှောကျလှဲခကြျပေးဖွဈမလား၊ ဆိုတာကိုတော့ ကနြောျတို့ဆောငျရှကျနဆေဲဖွဈပါတယျခငျဗြ။ ကနြောျတို့တာဝနျယူမှု၊ တာဝနျခံမှု ရှိရှိနဲ့ဖွရှေငျးမှာတော့ဖွဈပါတယျ။ လြှောကျလဲခကြျပေးမှာဖွဈပါတယျ။”
ICJ မှာ မွနျမာနိုငျငံအပေါျ စှဲဆိုထားတဲ့အမှုကို ရငျဆိုငျဖို့အတှကျ ဦးဆောငျကောျမတီတရပျကို မွနျမာစဈကောငျစီက မနှဈ ဇှနျလ ၂၄ ရကျနေ့က ဖှဲ့စညျးခဲ့တာမှာ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ဦးဝဏ်ဏမောငျလှငျက ဥက်ကဋ်ဌအဖွဈ ဦးဆောငျပွီး စဈကောငျစီလကျအောကျ အပွညျပွညျဆိုငျရာ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးဝနျကွီး ဦးကိုကိုလှိုငျ၊ ပွညျထောငျစုရှေ့နခြေုပျ ဒေါျသီတာဦးတို့ကို ဒုတိယဥက်ကဋ်ဌတှအေဖွဈ တာဝနျပေးထားပါတယျ။
အခု ဒုတိယအကွိမျ ကွားနာပှဲကို ဖဖေောျဝါရီလ ၂၁ ရကျနေ့ကနေ ၂၈ ရကျနေ့အထိ လုပျမယျလို့ ICJ က ထုတျပွနျထားပါတယျ။
ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ (NUG) ကလညျး နယူးယောကျမွို့က ကုလသမဂ်ဂဌာနခြုပျမှာ မွနျမာ အမွဲတမျး ကိုယျစားလှယျအဖွဈ လကျရှိ တာဝနျထမျးဆောငျနတေဲ့ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးကို မွနျမာနိုငျငံကိုယျစား ဦးဆောငျ ဖွရှေငျးဖို့ ICJ တရားရုံးကို စာရေး အကွောငျးကွားထားပွီးဖွဈတယျလို့ NUG နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ဒေါျဇငျမာအောငျက DVB သတငျးဌာနကို ဒီကနေ့ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
ICJ မှာ မွနျမာ့အရေးကို အရငျတခေါကျ ကွားနာ စဈဆေးစဉျတုနျးက မွနျမာနိုငျငံကိုယျစား တကျရောကျ ဖွကွေားခဲ့တဲ့ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ မတကျရောကျနိုငျရငျ Alternate Agent ကိုယျစားပွုနိုငျတဲ့ နောကျထပျ ကိုယျစားလှယျအဖွဈ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးကို အဆိုပွုထားပွီးဖွဈတယျလို့ ဒေါျဇငျမာအောငျက ပွောပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ လကျရှိ ကုလသမဂ်ဂမှာ မွနျမာနိုငျငံကို ကိုယျစားပွုနတေဲ့ ကိုယျစားလှယျဟာ ဦးကြောျမိုးထှနျးတဦးသာရှိတဲ့အတှကျ အရငျ Alternate Agent အဖွဈ အဆိုပွုထားတာနဲ့ ကုလသမဂ်ဂမှာ မွနျမာနိုငျငံကိုယျစားပွု ကိုယျစားလှယျအဖွဈ ဦးကြောျမိုးထှနျး တဦးထဲရှိတဲ့ကိစ်စကိုပါ ထည့ျသှငျးစဉျးစားပေးဖို့ ICJ ကို အကွောငျးကွားထားတယျလို့ ဒေါျဇငျမာအောငျက ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
NUG ရော၊ စဈကောငျစီဘကျကပါ မွနျမာနိုငျငံကို ကိုယျစားပွုပွီး ICJ တရားရုံးမှာ ဖွရှေငျးကွဖို့ အကွောငျးကွားထားတာကွောင့ျ ICJ ဘကျက ဘယျသူ့ကိုလကျခံပွီး ကိုယျစားပွုခှင့ျပေးမယျဆိုတာကိုတော့ မသိရသေးပါဘူး။
၂၀၁၇ ခုနှဈ၊ ရခိုငျပွညျနယျ ရှငျးလငျးရေးစဈဆငျမှုအတှငျး ရိုဟငျဂြာမှတျဆလငျတှကေို စဈတပျက လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှု ကြူးလှနျခဲ့တယျဆိုပွီး ဂမျဘီယာနိုငျငံက မွနျမာနိုငျငံကို ICJ မှာ တရားစှဲထားတာပါ။ အဲဒီစှပျစှဲခကြျအတှကျ ပထမဆုံး ကွားနာပှဲ ကို ၂၀၁၉ ခုနှဈကလုပျခဲ့ပွီး အဲဒီအခြိနျက နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက ဦးဆောငျ ခြပေခဲ့တာပါ။
ဖဖေောျဝါရီ ၂၁ ရကျနေ့မှာစမယ့ျ ကွားနာပှဲကို လူကိုယျတိုငျတကျရောကျတာနဲ့ အှနျလိုငျးက တကျရောကျတာ နှဈမြိုးရော လုပျသှားမယျလို့ ICJ ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
အမြားပွညျသူ နားထောငျနိုငျတဲ့ ကွားနာပှဲဖွဈပွီး ICJ ရဲ့ အငျတာနကျစာမကြျနှာနဲ့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ အှနျလိုငျး ရုပျသံလှှင့ျစာမကြျနှာ UN Web TV တို့မှာ တိုကျရိုကျ နားဆငျ ကွည့ျရှုနိုငျမှာဖွဈပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီ ၂၁ ရကျနေ့၊ နယျသာလနျ ဒသေစံတောျခြိနျ နေ့လညျ ၁ နာရီခှဲကနေ ၄ နာရီခှဲအထိ မွနျမာဘကျက ပထမအကြော့ တငျပွမှာဖွဈပွီး ၂၃ ရကျနေ့ နေ့လညျ ၁ နာရီခှဲကနေ ၄ နာရီခှဲအထိ ဂမျဘီယာဘကျက ပထမအကြော့ တငျပွပါမယျ။ ၂၅ ရကျနေ့ နေ့လညျ ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခှဲအထိ မွနျမာဘကျက ဒုတိယအကြော့တငျပွမှာဖွဈပွီး ၂၈ ရကျနေ့ နေ့လညျ ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခှဲအထိ ဂမျဘီယာဘကျက ဒုတိယအကြော့ တငျပွမှာဖွဈပါတယျ။
