(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ မက်သာဖီတမင်းဆေးပြား ၁၉၃ သန်းအပါအဝင် ဓါတုဗေဒနည်းနဲ့ ဖန်တီးထားတဲ့ Fentanyl ဆေးရည်အမြောက်အမြား ဖမ်းဆီးမိတာက အရှေ့တောင် အာရှ ဒေသ ဓါတု မူးယစ် ဆေးဝါးတွေ ထုတ်လုပ်ရာ ပင်မ နေရာဖြစ်လာ ခါနီးပြီဆိုတာကို ပြသနေတာလို့ မူးယစ်ဆေးဝါး နဲ့ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂရုံး (UNODC) ရဲ့ အရှေ့တောင်အာရှဒေသ ဌာနေ ကိုယ်စားလှယ် Jeremy Douglas သတိပေးပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသရဲ့ နာမည်ဆိုးနဲ့ ကျော်ကြားတဲ့ ရွှေတြိဂံဒေသက မြန်မာနိုင်ငံထဲ ဖန်တနိုင်း ဓါတု မူးယစ်ဆေးရည် ဂါလံ ၉၉၀ ကို ဖမ်းဆီးမိအပြီး အခုလို ပြောလိုက်တာပါ။ ဒါဟာ အရှေ့ တောင်အာရှဒေသထဲမှာလည်း Fentanyl သုံးစွဲသူဈေးကွက်ရှိနေတယ်ဆိုတာကို ပြသနေတယ်လို့လည်း သူက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
အဲဒီ Fentanyl နဲ့ထုတ်လုပ်တဲ့ မူးယစ်ဆေးဟာ ဘိန်းဖြူထက် အဆ ၃၀ ကနေ ၅၀ အထိ ပို ပြင်းပြီး ဘိန်းဖြူထက် ထုတ်လုပ်ရလွယ်ကူသလို ခိုးသွင်းရလည်း လွယ်ကူပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းမှာ OPIOD လို့ခေါ်တဲ့ မူးယစ်ဆေးစွဲမှု ပြဿနာဖြစ်ပွားနေရာမှာ အဲဒီ Fentanyl က အဓိက အခန်းကဏ္ဍက ပါဝင်နေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံဟာ အဲဒီဆေးရည်တွေ အမေရိကန်နိုင်ငံထဲ အဓိက တင်ပို့နေတာလို့ အမေရိကန်နိုင်ငံက စွပ်စွဲထားပေမဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကတော့ ငြင်းဆိုထားပါတယ်။
အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသထဲ ဟီးရိုးအင်း သုံးစွဲမှု ရှိနေတာကို အခွင့်ကောင်းယူပြီး နိုင်ငံတကာက ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းအဖွဲ့အစည်းတွေ ရွှေတြိဂံ နယ်မြေထဲ ခြေကုပ်ယူပြီး ဒီ ဓါတုမူးယစ်ဆေးတွေကို ထုတ်လုပ်နေတာလို့လည်း Jeremy Douglas ရဲ့ တနင်္လာနေ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေညာချက်မှာ ပါရှိပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ အတိုင်းအတာရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု မရှိဘဲ ပမာဏ ဒီလောက် အမြောက်အမြား ထုတ်လုပ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။
ဒ့ါအပြင်၊ ဒေသတွင်းက စစ်သွေးကြွလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ဒီလုပ်ငန်းထဲ ပါဝင်ပတ်သက် နေတဲ့ အထောက်အထားတွေ တွေ့ရတယ် လို့ ပြောပါတယ်။ အမည်အတိအကျကိုတော့ သူက ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခြင်း မရှိပါဘူး။
မြန်မာ စစ်တပ်အကူအညီနဲ့ မူးယစ်ဆေးနှိမ်နင်းရေး ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ရှမ်းပြည်နယ် ကွက်ခိုင်မြို့နယ်ထဲ မူးယစ်ဆေးဝါးနှိမ်နင်းရေး စစ်ဆင်ရေးတွေကို ဒီနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်နေ့ က ဧပြီလ ၉ ရက်နေ့အထိ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာကြောင့် မက်သာဖီတမင်းဆေးပြားနဲ့ဘိန်းဖြူတွေ အပါအဝင် မူးယစ်ဆေးတွေနဲ့ Fentanyl ဆေးရည် အမြောက်အမြားကို သိမ်းဆည်းမိသလို နိုင်ငံခြားသားတွေ အပါအဝင် လူ ၃၃ ယောက်ကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့ရမိခဲ့ပါတယ်။
.................
Fentanyl မူးယဈဆေးသုံးစှဲမှု အရှေ့တောငျအာရှမှာ ကွီးထှားနပွေီလား
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံ ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ မကျသာဖီတမငျးဆေးပွား ၁၉၃ သနျးအပါအဝငျ ဓါတုဗဒေနညျးနဲ့ ဖနျတီးထားတဲ့ Fentanyl ဆေးရညျအမွောကျအမွား ဖမျးဆီးမိတာက အရှေ့တောငျ အာရှ ဒသေ ဓါတု မူးယဈ ဆေးဝါးတှေ ထုတျလုပျရာ ပငျမ နရောဖွဈလာ ခါနီးပွီဆိုတာကို ပွသနတောလို့ မူးယဈဆေးဝါး နဲ့ရာဇဝတျမှုဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂရုံး (UNODC) ရဲ့ အရှေ့တောငျအာရှဒသေ ဌာနေ ကိုယျစားလှယျ Jeremy Douglas သတိပေးပွောကွားလိုကျပါတယျ။
အရှေ့တောငျအာရှ ဒသေရဲ့ နာမညျဆိုးနဲ့ ကြောျကွားတဲ့ ရှှတွေိဂံဒသေက မွနျမာနိုငျငံထဲ ဖနျတနိုငျး ဓါတု မူးယဈဆေးရညျ ဂါလံ ၉၉၀ ကို ဖမျးဆီးမိအပွီး အခုလို ပွောလိုကျတာပါ။ ဒါဟာ အရှေ့ တောငျအာရှဒသေထဲမှာလညျး Fentanyl သုံးစှဲသူဈေးကှကျရှိနတေယျဆိုတာကို ပွသနတေယျလို့လညျး သူက သတိပေးလိုကျပါတယျ။
အဲဒီ Fentanyl နဲ့ထုတျလုပျတဲ့ မူးယဈဆေးဟာ ဘိနျးဖွူထကျ အဆ ၃၀ ကနေ ၅၀ အထိ ပို ပွငျးပွီး ဘိနျးဖွူထကျ ထုတျလုပျရလှယျကူသလို ခိုးသှငျးရလညျး လှယျကူပါတယျ။
အမရေိကနျနိုငျငံအတှငျးမှာ OPIOD လို့ခေါျတဲ့ မူးယဈဆေးစှဲမှု ပွူနာဖွဈပှားနရောမှာ အဲဒီ Fentanyl က အဓိက အခနျးကဏ်ဍက ပါဝငျနတောလညျး ဖွဈပါတယျ။ တရုတျနိုငျငံဟာ အဲဒီဆေးရညျတှေ အမရေိကနျနိုငျငံထဲ အဓိက တငျပို့နတောလို့ အမရေိကနျနိုငျငံက စှပျစှဲထားပမေဲ့ တရုတျနိုငျငံကတော့ ငွငျးဆိုထားပါတယျ။
အရှေ့တောငျအာရှ ဒသေထဲ ဟီးရိုးအငျး သုံးစှဲမှု ရှိနတောကို အခှင့ျကောငျးယူပွီး နိုငျငံတကာက ရာဇဝတျဂိုဏျးအဖှဲ့အစညျးတှေ ရှှတွေိဂံ နယျမွထေဲ ခွကေုပျယူပွီး ဒီ ဓါတုမူးယဈဆေးတှကေို ထုတျလုပျနတောလို့လညျး Jeremy Douglas ရဲ့ တနငျ်လာနေ့က ထုတျပွနျတဲ့ ကွညောခကြျမှာ ပါရှိပါတယျ။ နိုငျငံတကာ အတိုငျးအတာရှိတဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှရေဲ့ ငှကွေေးထောကျပံ့မှု မရှိဘဲ ပမာဏ ဒီလောကျ အမွောကျအမွား ထုတျလုပျဖို့ မဖွဈနိုငျဘူးလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။
ဒ့ါအပွငျ၊ ဒသေတှငျးက စဈသှေးကွှလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ ဒီလုပျငနျးထဲ ပါဝငျပတျသကျ နတေဲ့ အထောကျအထားတှေ တှေ့ရတယျ လို့ ပွောပါတယျ။ အမညျအတိအကကြိုတော့ သူက ထုတျဖောျ ပွောဆိုခွငျး မရှိပါဘူး။
မွနျမာ စဈတပျအကူအညီနဲ့ မူးယဈဆေးနှိမျနငျးရေး ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတှကေ ရှမျးပွညျနယျ ကှကျခိုငျမွို့နယျထဲ မူးယဈဆေးဝါးနှိမျနငျးရေး စဈဆငျရေးတှကေို ဒီနှဈ ဖဖေောျဝါရီ ၄ ရကျနေ့ က ဧပွီလ ၉ ရကျနေ့အထိ လုပျဆောငျခဲ့တာကွောင့ျ မကျသာဖီတမငျးဆေးပွားနဲ့ဘိနျးဖွူတှေ အပါအဝငျ မူးယဈဆေးတှနေဲ့ Fentanyl ဆေးရညျ အမွောကျအမွားကို သိမျးဆညျးမိသလို နိုငျငံခွားသားတှေ အပါအဝငျ လူ ၃၃ ယောကျကိုလညျး ဖမျးဆီးခဲ့ရမိခဲ့ပါတယျ။
