(Zawgyi / Unicode)
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှု ဆိုးရွားနေတဲ့ နိုင်ငံတချို့က ခရီးသွားတွေကို မြန်မာအစိုးရက ဗီဇာထုတ်ပေးမှု ကန့်သတ်လိုက်တာကြောင့် မြန်မာနွယ်ဖွား အမေရိကန်နိုင်ငံသားတချို့ လမ်းခုလတ်က လှည့်ပြန်နေကြရပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို မသိင်္ဂီထိုက်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ဆိုက်ရောက်ဗီဇာနဲ့ အွန်လိုင်းဗီဇာတွေကို ခေတ္တဆိုင်းငံ့လိုက်တဲ့ မြန်မာအစိုးရရဲ့ ညွှန်ကြားချက်သစ်က သောကြာနေ့မှာ ထွက်လာပြီး စနေနေ့မှာ စတင် သက်ရောက်တာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံကို ပျံသန်းမယ့် လေယာဉ်တွေက ဆိုက်ရောက်ဗီဇာနဲ့ E Visa ခရီးသည်တွေကို တိုင်ပေလေဆိပ်မှာပဲ ချန်ထားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုကနေ ရန်ကုန်သွားဖို့ သောကြာနေ့က တရုတ်လေကြောင်းလိုင်းနဲ့ လိုက်လာတဲ့ ကိုမင်းဝဏ်လည်း တိုင်ပေလေဆိပ်မှာ ပိတ်မိနေပါတယ်။
“ဆန်ဖရန်စစ္စကိုကနေ ထွက်တော့ China Airline နဲ့ မေးကြည့်သေးတယ်။ သွားလို့ရသေးလားဆိုတော့ သူတို့က ရန်ကုန် Flight က အိုကေသေးတယ် ဆိုတာနဲ့ ကျနော်လည်း လေယာဉ်ပျံပေါ်တက်ပြီး လိုက်လာတာ။ ဒီ တိုင်ပေလည်း ရောက်ပြီး လေယာဉ်ပျံလည်းဆင်းရော သူတို့က ရန်ကုန်သွားမှာဆိုရင် ဗီဇာရှိလားတဲ့၊ ကျနော်က Business Arrival Visa နဲ့ သွားမှာဆိုတော့ သူတို့က အဲဒါဆိုရင် ညကပဲ Government က အမိန့်ထုတ်လိုက်တယ်တဲ့၊ Ban လိုက်ပြီတဲ့၊ ဗီဇာတွေ ပေးမဝင်တော့ဘူးတဲ့။ ဆိုတော့ မသိဘူးလို့၊ ညက လေယာဉ်ပေါ်တက်ခါနီး မေးတော့ အိုကေသေးတယ်ပေါ့။ အဲဒါ တက်လို့ရမလား မေးတော့ ပေးမဝင်တော့ဘူးတဲ့။
“အဲတော့ ကျနော် တော်တော် ဒုက္ခရောက်သွားတယ်။ အခု ၁၂ နာရီလောက် စောင့်ရမှာပေါ့၊ နောက်လေယာဉ်ပျံ ပြောင်းဖို့အတွက်က။ ၁၄ နာရီလောက် စီးလာပြီးတော့ သက်သက်မဲ့ အဝေးကြီး လာပြီးတော့ အဲလိုမျိုး အလယ်ရောက်မှ ပြန်လွှတ်တယ်ဆိုတော့ သိပ်တော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ အကြာကြီးလည်း စောင့်ရဦးမယ်။ အခုလည်း ပြန်စီးရင် ၁၄ နာရီ စီးရမယ်ဆိုတော့၊ နည်းနည်း ကြိုပြီးတော့ ပြောရင်တော့ ကျနော်တို့လည်း အဆင်ပြေတာပေါ့။ အခုတော့ ကြိုမပြောဘဲ အဲလို ဗြုန်းစားကြီး လုပ်လိုက်တော့ ကျနော်တယောက်တည်း မဟုတ်ဘူး၊ တခြားလူတွေလည်း အများကြီးပဲ။ Airport မှာ တန်းစီပြီး အကုန် ဒုက္ခတွေ ရောက်ကုန်ကြတယ်။ လေယာဉ်ပျံပေါ် ပေးကိုမတက်တော့တာ၊ ဗီဇာမရှိဘူးဆိုရင်။ E Visa ရှိတဲ့သူဆိုရင်တော့ ရသေးတယ်တဲ့ အဲဒီအချိန်တုန်းက။ ခနလောက်လည်းနေရာ E Visa ပါ Ban လိုက်တယ်ဆိုပြီး ဖြစ်သွားတာ။ ကျနော်ကတော့ Arrival Visa ဆိုတော့ ပေးမဝင်တော့ဘူးတဲ့။”
အမေရိကန်ကနေ မြန်မာနိုင်ငံကိုသွားတဲ့ အခုခရီးစဉ်မှာ လှည့်ပြန်ကြရမယ့်သူက ကိုမင်းဝဏ်တဦးတည်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ မြန်မာနွယ်ဖွား အမေရိကန်နိုင်ငံသား တချို့လည်း အထုပ်အပိုးတွေနဲ့ တိုင်ပေလေဆိပ်မှာ ပိတ်မိနေပါတယ်။ အခုလို လေယာဉ်ခရီးစဉ် ပျက်သွားတဲ့အတွက် လေကြောင်းလိုင်းက ငွေပြန်အမ်းပါသလားလို့ မေးရာမှတော့ ကိုမင်းဝဏ်က အခုလို ပြောပါတယ်။
“မရဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျနော်သွားမေးတော့ လေယာဉ်ပျံက Cancel မဟုတ်ဘူးတဲ့။ ရန်ကုန် Government က Ban လိုက်တာဆိုတော့ China Airline ရဲ့အပြစ်လည်း မဟုတ်ဘူးတဲ့။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် ပြန်ပေးလို့မရဘူးတဲ့။ ကျနော့်သူငယ်ချင်းတယောက်ဆို Luggage တွေ အများကြီးပဲ ပါလာတာ။ သူ ဟိုဘက်မှာ ထွက်တုန်းကလည်း အပို Weight ဖိုးတွေ ပေးခဲ့ရတယ်။ ပြီးတော့ ဒီရောက်တော့လည်း ရန်ကုန်ကို ဆက်သယ်သွားလို့ မရဘူးဆိုတော့ US ကို ပြန်ဝင်ဖို့ကြတော့ နောက်တခေါက် ထပ်ပေးရတယ်၊ Over Weight Luggage Fees တဲ့။ အဲလို နှစ်ဆ ခံရတယ်။ ပြီးတော့ လေယာဉ်ပျံလက်မှတ်ကလည်း အဆုံးပေါ့။”
အမေရိကန်ကနေ မြန်မာနိုင်ငံကိုအသွား လမ်းခုလတ်မှာ ရောက်နေသူတွေ ထိုင်းနိုင်ငံကနေတဆင့် သံရုံးဗီဇာ လျှောက်ထားဖို့ကလည်း မလွယ်ကူတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်နေတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးသွားလုပ်ငန်း ကော်မတီက ဦးသက်လွင်တိုးက ပြောပါတယ်။
“ထိုင်းကို Divert လုပ်ပြီး ထိုင်းကိုဝင်ပြီး မြန်မာသံရုံးမှာ ယူရင်တော့ ရနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ထိုင်းကိုဝင်ဖို့က နံပါတ်တစ် Health Declaration လိုသွားပြီ။ နံပါတ်နှစ်က Insurance ပေါ့၊ ဒေါ်လာတသိန်း Coverage ဖြစ်တဲ့ Insurance ပေးရမယ်ဆိုတော့ သူတို့မှာ Ready ပါမသွားရင် ထိုင်းကိုသွားပြောရင်တော့ ထိုင်းကလည်း အဲဒါမပါရင် မလာနဲ့ဆိုတဲ့သဘောပဲ။ အဲတော့ သံရုံးဗီဇာယူဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူး။”
မြန်မာနိုင်ငံ ဆိုက်ရောက်ဗီဇာနဲ့ အွန်လိုင်းကနေ လျှောက်ထားလို့ရတဲ့ E Visa ထုတ်ပေးမှုကို စနေနေ့ကစပြီး ဧပြီလကုန်ထိ ဆိုင်းငံ့လိုက်ပြီး သံရုံးဗီဇာနဲ့ လာရောက်သူကိုသာ ခွင့်ပြုတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန် အပါအဝင် နိုင်ငံတချို့ကလူတွေ သံရုံးဗီဇာနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို ဆိုက်ရောက်လာချိန်မှာ သီတင်း ၂ ပတ် သီးခြားခွဲခြားပြီး ၁၄ ရက်တာ စောင့်ကြည့်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကို လာမယ့် ခရီးသွားတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေး ထောက်ခံချက်လည်း လိုအပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
-----------------------------------
(Unicode)
Covid-19 ကွောင့ျ မွနျမာက ဗီဇာပိတျလိုကျလို့ လမျးခုလတျမှာ မွနျမာတခြို့ ပိတျမိ
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျပြံ့နှံ့မှု ဆိုးရှားနတေဲ့ နိုငျငံတခြို့က ခရီးသှားတှကေို မွနျမာအစိုးရက ဗီဇာထုတျပေးမှု ကန့ျသတျလိုကျတာကွောင့ျ မွနျမာနှယျဖှား အမရေိကနျနိုငျငံသားတခြို့ လမျးခုလတျက လှည့ျပွနျနကွေရပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို မသိငျ်ဂီထိုကျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ဆိုကျရောကျဗီဇာနဲ့ အှနျလိုငျးဗီဇာတှကေို ခတေ်တဆိုငျးငံ့လိုကျတဲ့ မွနျမာအစိုးရရဲ့ ညှှနျကွားခကြျသဈက သောကွာနေ့မှာ ထှကျလာပွီး စနနေေ့မှာ စတငျ သကျရောကျတာကွောင့ျမွနျမာနိုငျငံကို ပြံသနျးမယ့ျ လယောဉျတှကေ ဆိုကျရောကျဗီဇာနဲ့ E Visa ခရီးသညျတှကေို တိုငျပလေဆေိပျမှာပဲ ခနြျထားခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ ဆနျဖရနျစစ်စကိုကနေ ရနျကုနျသှားဖို့ သောကွာနေ့က တရုတျလကွေောငျးလိုငျးနဲ့ လိုကျလာတဲ့ ကိုမငျးဝဏျလညျး တိုငျပလေဆေိပျမှာ ပိတျမိနပေါတယျ။
“ဆနျဖရနျစစ်စကိုကနေ ထှကျတော့ China Airline နဲ့ မေးကွည့ျသေးတယျ။ သှားလို့ရသေးလားဆိုတော့ သူတို့က ရနျကုနျ Flight က အိုကသေေးတယျ ဆိုတာနဲ့ ကနြောျလညျး လယောဉျပြံပေါျတကျပွီး လိုကျလာတာ။ ဒီ တိုငျပလေညျး ရောကျပွီး လယောဉျပြံလညျးဆငျးရော သူတို့က ရနျကုနျသှားမှာဆိုရငျ ဗီဇာရှိလားတဲ့၊ ကနြောျက Business Arrival Visa နဲ့ သှားမှာဆိုတော့ သူတို့က အဲဒါဆိုရငျ ညကပဲ Government က အမိန့ျထုတျလိုကျတယျတဲ့၊ Ban လိုကျပွီတဲ့၊ ဗီဇာတှေ ပေးမဝငျတော့ဘူးတဲ့။ ဆိုတော့ မသိဘူးလို့၊ ညက လယောဉျပေါျတကျခါနီး မေးတော့ အိုကသေေးတယျပေါ့။ အဲဒါ တကျလို့ရမလား မေးတော့ ပေးမဝငျတော့ဘူးတဲ့။
“အဲတော့ ကနြောျ တောျတောျ ဒုက်ခရောကျသှားတယျ။ အခု ၁၂ နာရီလောကျ စောင့ျရမှာပေါ့၊ နောကျလယောဉျပြံ ပွောငျးဖို့အတှကျက။ ၁၄ နာရီလောကျ စီးလာပွီးတော့ သကျသကျမဲ့ အဝေးကွီး လာပွီးတော့ အဲလိုမြိုး အလယျရောကျမှ ပွနျလှှတျတယျဆိုတော့ သိပျတော့ အဆငျမပွဘေူးပေါ့။ အကွာကွီးလညျး စောင့ျရဦးမယျ။ အခုလညျး ပွနျစီးရငျ ၁၄ နာရီ စီးရမယျဆိုတော့၊ နညျးနညျး ကွိုပွီးတော့ ပွောရငျတော့ ကနြောျတို့လညျး အဆငျပွတောပေါ့။ အခုတော့ ကွိုမပွောဘဲ အဲလို ဗွုနျးစားကွီး လုပျလိုကျတော့ ကနြောျတယောကျတညျး မဟုတျဘူး၊ တခွားလူတှလေညျး အမြားကွီးပဲ။ Airport မှာ တနျးစီပွီး အကုနျ ဒုက်ခတှေ ရောကျကုနျကွတယျ။ လယောဉျပြံပေါျ ပေးကိုမတကျတော့တာ၊ ဗီဇာမရှိဘူးဆိုရငျ။ E Visa ရှိတဲ့သူဆိုရငျတော့ ရသေးတယျတဲ့ အဲဒီအခြိနျတုနျးက။ ခနလောကျလညျးနရော E Visa ပါ Ban လိုကျတယျဆိုပွီး ဖွဈသှားတာ။ ကနြောျကတော့ Arrival Visa ဆိုတော့ ပေးမဝငျတော့ဘူးတဲ့။”
အမရေိကနျကနေ မွနျမာနိုငျငံကိုသှားတဲ့ အခုခရီးစဉျမှာ လှည့ျပွနျကွရမယ့ျသူက ကိုမငျးဝဏျတဦးတညျးတော့ မဟုတျပါဘူး။ မွနျမာနှယျဖှား အမရေိကနျနိုငျငံသား တခြို့လညျး အထုပျအပိုးတှနေဲ့ တိုငျပလေဆေိပျမှာ ပိတျမိနပေါတယျ။ အခုလို လယောဉျခရီးစဉျ ပကြျသှားတဲ့အတှကျ လကွေောငျးလိုငျးက ငှပွေနျအမျးပါသလားလို့ မေးရာမှတော့ ကိုမငျးဝဏျက အခုလို ပွောပါတယျ။
“မရဘူး။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကနြောျသှားမေးတော့ လယောဉျပြံက Cancel မဟုတျဘူးတဲ့။ ရနျကုနျ Government က Ban လိုကျတာဆိုတော့ China Airline ရဲ့အပွဈလညျး မဟုတျဘူးတဲ့။ အဲဒီအတှကျကွောင့ျ ပွနျပေးလို့မရဘူးတဲ့။ ကနြော့ျသူငယျခငြျးတယောကျဆို Luggage တှေ အမြားကွီးပဲ ပါလာတာ။ သူ ဟိုဘကျမှာ ထှကျတုနျးကလညျး အပို Weight ဖိုးတှေ ပေးခဲ့ရတယျ။ ပွီးတော့ ဒီရောကျတော့လညျး ရနျကုနျကို ဆကျသယျသှားလို့ မရဘူးဆိုတော့ US ကို ပွနျဝငျဖို့ကွတော့ နောကျတခေါကျ ထပျပေးရတယျ၊ Over Weight Luggage Fees တဲ့။ အဲလို နှဈဆ ခံရတယျ။ ပွီးတော့ လယောဉျပြံလကျမှတျကလညျး အဆုံးပေါ့။”
အမရေိကနျကနေ မွနျမာနိုငျငံကိုအသှား လမျးခုလတျမှာ ရောကျနသေူတှေ ထိုငျးနိုငျငံကနတေဆင့ျ သံရုံးဗီဇာ လြှောကျထားဖို့ကလညျး မလှယျကူတဲ့ အခွအေနေ ဖွဈနတေယျလို့ မွနျမာနိုငျငံ ခရီးသှားလုပျငနျး ကောျမတီက ဦးသကျလှငျတိုးက ပွောပါတယျ။
“ထိုငျးကို Divert လုပျပွီး ထိုငျးကိုဝငျပွီး မွနျမာသံရုံးမှာ ယူရငျတော့ ရနိုငျတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ထိုငျးကိုဝငျဖို့က နံပါတျတဈ Health Declaration လိုသှားပွီ။ နံပါတျနှဈက Insurance ပေါ့၊ ဒေါျလာတသိနျး Coverage ဖွဈတဲ့ Insurance ပေးရမယျဆိုတော့ သူတို့မှာ Ready ပါမသှားရငျ ထိုငျးကိုသှားပွောရငျတော့ ထိုငျးကလညျး အဲဒါမပါရငျ မလာနဲ့ဆိုတဲ့သဘောပဲ။ အဲတော့ သံရုံးဗီဇာယူဖို့ မဖွဈနိုငျတော့ဘူး။”
မွနျမာနိုငျငံ ဆိုကျရောကျဗီဇာနဲ့ အှနျလိုငျးကနေ လြှောကျထားလို့ရတဲ့ E Visa ထုတျပေးမှုကို စနနေေ့ကစပွီး ဧပွီလကုနျထိ ဆိုငျးငံ့လိုကျပွီး သံရုံးဗီဇာနဲ့ လာရောကျသူကိုသာ ခှင့ျပွုတော့မှာ ဖွဈပါတယျ။ အမရေိကနျ အပါအဝငျ နိုငျငံတခြို့ကလူတှေ သံရုံးဗီဇာနဲ့မွနျမာနိုငျငံကို ဆိုကျရောကျလာခြိနျမှာ သီတငျး ၂ ပတျ သီးခွားခှဲခွားပွီး ၁၄ ရကျတာ စောင့ျကွည့ျမှာ ဖွဈပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံကို လာမယ့ျ ခရီးသှားတှအေနနေဲ့ ကနြျးမာရေး ထောကျခံခကြျလညျး လိုအပျမှာ ဖွဈပါတယျ။
