စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မြင်းမူမြို့နယ်ထဲမှာ စစ်ကောင်စီနဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၂ ဖက် အကျအဆုံးရှိခဲ့သလို အရပ်သားသေဆုံးတာတွေလည်းရှိခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ခင်ဦးမြို့နယ်နဲ့ မကွေးတိုင်း၊ စလင်းနဲ့ ပေါက်မြို့နယ်အစပ်မှာလည်း နယ်မြေရှင်းလင်းတာတွေကြောင့် အရပ်သားတွေ တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းက အခြေအနေအပြည့်အစုံကို ကိုဝင်းခန့်မောင်က တင်ပြပေးပါမယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မြင်းမူမြို့နယ်နဲ့ ၆ မိုင်ကွာဝေးတဲ့ ကန်တော် ကျေးရွာအနီးမှာ ဒေသခံပူးပေါင်း ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ စစ်ကောင်စီတို့ မနက် ၉ နာရီကနေ ညအထိ တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့တာပါ။ စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်က မြင်းမူနဲ့ အရာတော်အစပ်ဖြစ်တဲ့ ကန်ရင်းကျေးရွာကနေ မြင်းမူမြို့နယ်ထဲကို နယ်မြေရှင်းလင်းဖို့ ဝင်ရောက်လာချိန် ကန်တော်ကျေးရွာအနီး ရောက်ချိန်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ကြတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ တိုက်ပွဲအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ Zero ပျောက်ကြားတပ်ဖွဲ့က ကို Z ကြီး (ကိုဇက်ကြီး) က အခုလို ပြောပြပါတယ်။
“မြင်းမူရဲ့အရှေ့ဘက် ၆ မိုင်အကွာရှိတဲ့ ကန်တော်ရွာကို စစ်ကြောင်းထိုးလာတယ်။ စစ်ကြောင်းထိုးတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့က ဖြတ်တိုက်တာပေါ့နော်။ လမ်းက ဖြတ်တိုက်တာ တကြိမ် သူတို့ ကန်တော်ရွာထဲ ရောက်သွားတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့က ပတ်ပြီးတော့ တိုက်တာ တစ်ကြိမ်ပေါ့။ မနက် ၉ နာရီကနေ ည ၇ နာရီခွဲအထိ တိုက်ပွဲအကြာကြီး ကြာမြင့်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဘက်က ကလေး ၂ ယောက် ကျဆုံးပါတယ်။ တိုက်ပွဲမှာ သူတို့ဘက်က ၁၇ ယောက်လောက် ကျွန်တော်တို့ ရလိုက်ပါတယ်။ အခုတော့ ဒီနေ့ မနက်အစောမှာ သူတို့က ပြန်ဆုတ်သွားပါပြီ။ မြင်းမူကနေမှ ထီးဆောင်း ထီးဆောင်ကနေမှ အခြားတနေရာကို ပြန်ဆုတ်သွားပါတယ်။ လက်ရှိတော့ ဒီနေ့တော့ အေးအေးဆေးဆေးပါ နယ်မြေရှင်းလင်းရေးတွေ ဒေသခံတွေ လုပ်နေကြပါတယ်။”
နယ်မြေရှင်းလင်းမှုအတွက် ကန်ဆွယ်ကျေးရွာက အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ် နဲ့ အသက် ၁၃ နှစ် အသက်မပြည့်သေးတဲ့ ကလေးငယ် ၂ ဦးလည်း သတ်ဖြတ်ခံရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပေမယ့် ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့တော့ ဗွီအိုအေက သီးခြား အတည်မပြုနိုင်သေးပါဘူး။
စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက ခင်ဦးမြို့နယ်ထဲမှာဆိုရင်လည်း ဖေဖော်ဝါရီ ဒုတိယအပတ်ကစလို့ စစ်တပ်က နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်နေတဲ့အတွက် ဒေသခံတွေဟာ ဘေးလွတ်ရာတွေကို တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။ ဒေသခံ အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ စစ်ဘေးရှောင် ကူညီပေးနေသူ တစ်ဦးက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ဒီ ၂၃ လား၊ ၂၄ လား၊ အဲ့နေ့က မြို့ပေါ်မှာ ၁၀ ဦးထက် မနည်း ဖမ်းဆီးခံရတယ်ပေါ့နော်။ တွေ့တဲ့သူ အကုန်ဖမ်းတာပေါ့နော်။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင် တီးဆရာ မုန့်လုပ်တဲ့သူ အကုန်ဖမ်းတယ်။ ၂၅ ရက်နေ့က ခင်ဦးရဲ့ အနောက်ဖက် အခြမ်းကို တက်လာတယ် တက်လာပြီးတော့ တအိုးကို တညအိပ်တယ်။ ဒီဘက်က ဟိုတနေ့က ပြေးတဲ့ဟာတွေကတော့ ပြန်ဝင်ပြီပေါ့။ အခုက ဟိုဘက်က ရွာတွေ ဆက်ပြေးရတာပေါ့။ ခန့်မှန်းအားလုံးပေါင်း ၁၀ ရွာကျော်တယ်ဆိုတော့ အားလုံးပေါင်း ၁ သောင်းဝန်းကျင်လောက်ရှိမယ်။ သူတို့ သက်သက်မဲ့ စစ်ကြောင်းလှည့် မီးရှို့တာပေါ့။”
ဒါက စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက အခြေအနေပါ မကွေးတိုင်း ပေါက်မြို့နယ်နဲ့ ဆိပ်ဖြူမြို့ အစပ်မှာ စစ်တပ်က နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ် တပ်စွဲနေတဲ့အတွက်ဒေသခံတွေ တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။ တိမ်းရှောင်နေရတာကြောင့် စားနပ်ရိက္ခာ အခက်အခဲတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့ ဒေသခံတဦးက အခုလိုပြောပါတယ်။
“စစ်ဘေးရှောင်တွေမှာ ဆီတို့၊ ဟင်းချိုမှုန့်တို့၊ ငါးပိတို့ အဲ့လို စားနပ်ရိက္ခာတွေ ပြတ်နေတာ။”
ပေါက်မြို့နယ်တောင်ပိုင်းရဲ့ ကုန်စည် စီဆင်းတာတွေကို စစ်ကောင်စီဘက်က တင်းကြပ်ထားတဲ့အတွက် စစ်တပ်နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်လို့ တိမ်းရှောင်ရချိန်မှာ အခုလိုစားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လပ်တာတွေ ကြုံတွေ့နေရတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်ကစလို့ စစ်တပ်နဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့တွေ တိုက်ပွဲတွေပိုပြီး ပြင်းထန်လာခဲ့သလို အာဏာသိမ်း ၂ နှစ်ပြည့်တဲ့အချိန်မှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတဲ့ ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်း ၈ ခုက မြို့နယ် ၄၀ ကို စစ်ကောင်စီက စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေငြာခဲ့ပါသေးတယ်။
{Unicode}
မွငျးမူတိုကျပှဲအတှငျး အရပျသားအပါအဝငျ နှဈဘကျ ကဆြုံးမှုတှရှေိ
စဈကိုငျးတိုငျး၊ မွငျးမူမွို့နယျထဲမှာ စဈကောငျစီနဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှေ တိုကျပှဲတှဖွေဈပှားခဲ့ပွီး ၂ ဖကျ အကအြဆုံးရှိခဲ့သလို အရပျသားသဆေုံးတာတှလေညျးရှိခဲ့ပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျး၊ ခငျဦးမွို့နယျနဲ့ မကှေးတိုငျး၊ စလငျးနဲ့ ပေါကျမွို့နယျအစပျမှာလညျး နယျမွရှေငျးလငျးတာတှကွေောင့ျ အရပျသားတှေ တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျးနဲ့ မကှေးတိုငျးက အခွအေနအေပွည့ျအစုံကို ကိုဝငျးခန့ျမောငျက တငျပွပေးပါမယျ။
စဈကိုငျးတိုငျး၊ မွငျးမူမွို့နယျနဲ့ ၆ မိုငျကှာဝေးတဲ့ ကနျတောျ ကြေးရှာအနီးမှာ ဒသေခံပူးပေါငျး ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှနေဲ့ စဈကောငျစီတို့ မနကျ ၉ နာရီကနေ ညအထိ တိုကျပှဲပွငျးထနျခဲ့တာပါ။ စဈကောငျစီတပျဟာ ဖဖေောျဝါရီ ၂၃ ရကျက မွငျးမူနဲ့ အရာတောျအစပျဖွဈတဲ့ ကနျရငျးကြေးရှာကနေ မွငျးမူမွို့နယျထဲကို နယျမွရှေငျးလငျးဖို့ ဝငျရောကျလာခြိနျ ကနျတောျကြေးရှာအနီး ရောကျခြိနျမှာ တိုကျပှဲဖွဈကွတာလညျး ဖွဈပါတယျ။ တိုကျပှဲအခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ Zero ပြောကျကွားတပျဖှဲ့က ကို Z ကွီး (ကိုဇကျကွီး) က အခုလို ပွောပွပါတယျ။
“မွငျးမူရဲ့အရှေ့ဘကျ ၆ မိုငျအကှာရှိတဲ့ ကနျတောျရှာကို စဈကွောငျးထိုးလာတယျ။ စဈကွောငျးထိုးတဲ့အခြိနျမှာ ကြှနျတောျတို့က ဖွတျတိုကျတာပေါ့နောျ။ လမျးက ဖွတျတိုကျတာ တကွိမျ သူတို့ ကနျတောျရှာထဲ ရောကျသှားတဲ့အခြိနျမှာ ကြှနျတောျတို့က ပတျပွီးတော့ တိုကျတာ တဈကွိမျပေါ့။ မနကျ ၉ နာရီကနေ ည ၇ နာရီခှဲအထိ တိုကျပှဲအကွာကွီး ကွာမွင့ျပါတယျ။ ကြှနျတောျတို့ဘကျက ကလေး ၂ ယောကျ ကဆြုံးပါတယျ။ တိုကျပှဲမှာ သူတို့ဘကျက ၁၇ ယောကျလောကျ ကြှနျတောျတို့ ရလိုကျပါတယျ။ အခုတော့ ဒီနေ့ မနကျအစောမှာ သူတို့က ပွနျဆုတျသှားပါပွီ။ မွငျးမူကနမှေ ထီးဆောငျး ထီးဆောငျကနမှေ အခွားတနရောကို ပွနျဆုတျသှားပါတယျ။ လကျရှိတော့ ဒီနေ့တော့ အေးအေးဆေးဆေးပါ နယျမွရှေငျးလငျးရေးတှေ ဒသေခံတှေ လုပျနကွေပါတယျ။”
နယျမွရှေငျးလငျးမှုအတှကျ ကနျဆှယျကြေးရှာက အသကျ ၁၂ နှဈအရှယျ နဲ့ အသကျ ၁၃ နှဈ အသကျမပွည့ျသေးတဲ့ ကလေးငယျ ၂ ဦးလညျး သတျဖွတျခံရတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပမေယ့ျ ဒါနဲ့ပတျသကျလို့တော့ ဗှီအိုအကေ သီးခွား အတညျမပွုနိုငျသေးပါဘူး။
စဈကိုငျးတိုငျးထဲက ခငျဦးမွို့နယျထဲမှာဆိုရငျလညျး ဖဖေောျဝါရီ ဒုတိယအပတျကစလို့ စဈတပျက နယျမွရှေငျးလငျးရေးလုပျနတေဲ့အတှကျ ဒသေခံတှဟော ဘေးလှတျရာတှကေို တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။ ဒသေခံ အခွအေနတှေနေဲ့ ပတျသကျလို့ စဈဘေးရှောငျ ကူညီပေးနသေူ တဈဦးက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ဒီ ၂၃ လား၊ ၂၄ လား၊ အဲ့နေ့က မွို့ပေါျမှာ ၁၀ ဦးထကျ မနညျး ဖမျးဆီးခံရတယျပေါ့နောျ။ တှေ့တဲ့သူ အကုနျဖမျးတာပေါ့နောျ။ လကျဖကျရညျဆိုငျ တီးဆရာ မုန့ျလုပျတဲ့သူ အကုနျဖမျးတယျ။ ၂၅ ရကျနေ့က ခငျဦးရဲ့ အနောကျဖကျ အခွမျးကို တကျလာတယျ တကျလာပွီးတော့ တအိုးကို တညအိပျတယျ။ ဒီဘကျက ဟိုတနေ့က ပွေးတဲ့ဟာတှကေတော့ ပွနျဝငျပွီပေါ့။ အခုက ဟိုဘကျက ရှာတှေ ဆကျပွေးရတာပေါ့။ ခန့ျမှနျးအားလုံးပေါငျး ၁၀ ရှာကြောျတယျဆိုတော့ အားလုံးပေါငျး ၁ သောငျးဝနျးကငြျလောကျရှိမယျ။ သူတို့ သကျသကျမဲ့ စဈကွောငျးလှည့ျ မီးရှို့တာပေါ့။”
ဒါက စဈကိုငျးတိုငျးထဲက အခွအေနပေါ မကှေးတိုငျး ပေါကျမွို့နယျနဲ့ ဆိပျဖွူမွို့ အစပျမှာ စဈတပျက နယျမွရှေငျးလငျးရေးလုပျ တပျစှဲနတေဲ့အတှကျဒသေခံတှေ တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။ တိမျးရှောငျနရေတာကွောင့ျ စားနပျရိက်ခာ အခကျအခဲတှလေညျး ရှိနတေယျလို့ ဒသေခံတဦးက အခုလိုပွောပါတယျ။
“စဈဘေးရှောငျတှမှော ဆီတို့၊ ဟငျးခြိုမှုန့ျတို့၊ ငါးပိတို့ အဲ့လို စားနပျရိက်ခာတှေ ပွတျနတော။”
ပေါကျမွို့နယျတောငျပိုငျးရဲ့ ကုနျစညျ စီဆငျးတာတှကေို စဈကောငျစီဘကျက တငျးကွပျထားတဲ့အတှကျ စဈတပျနယျမွရှေငျးလငျးရေးလုပျလို့ တိမျးရှောငျရခြိနျမှာ အခုလိုစားနပျရိက်ခာ ပွတျလပျတာတှေ ကွုံတှေ့နရေတာလညျး ဖွဈပါတယျ။
၂၀၂၃ ခုနှဈကစလို့ စဈတပျနဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေး တပျဖှဲ့တှေ တိုကျပှဲတှပေိုပွီး ပွငျးထနျလာခဲ့သလို အာဏာသိမျး ၂ နှဈပွည့ျတဲ့အခြိနျမှာ တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျနတေဲ့ ပွညျနယျနဲ့ တိုငျး ၈ ခုက မွို့နယျ ၄၀ ကို စဈကောငျစီက စဈအုပျခြုပျရေး ကွငွောခဲ့ပါသေးတယျ။
