(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူတွေကို သတ်မှတ်ရေတွက်ပုံ ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့ အတွက် သေဆုံးသူ အရေအတွက် ကိန်းဂဏန်းလည်း တိုးလာပါတယ်။ သေဆုံးသူ အရေအတွက် ရုတ်တရက် တိုးလာတဲ့အတွက် စိုးရိမ်မှုတွေ ထွက်ပေါ်လာပေမဲ့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) တာဝန်ရှိသူတွေကတော့ စိုးရိမ်စရာ မရှိကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ကြတာပါ။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှု နောက်ဆုံး အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ AFP သတင်းဆောင်းပါးကိုတော့ ကိုအောင်လွင်ဦးက ပြောပြပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စတင်ပျံ့နှံ့ခဲ့တဲ့ ဝူဟန်မြို့ရှိရာ ဟူဘေးပြည်နယ်က အများစု အပါအဝင် နောက်ထပ် သေဆုံးသူတွေနဲ့ ရောဂါကူးစက်မှုတွေကို တရုတ်အမျိုးသား ကျန်းမာရေး ကော်မရှင် ပြောခွင့်ရ Mi Feng က ကြာသပတေးနေ့မှာပဲ အတည်ပြုလိုက်တာပါ။
“ဟူဘေးပြည်နယ်မှာ ကူးစက်မှုအသစ် ၁၄,၈၄၀ ကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပြီး၊ ဒီအထဲက ၁၃,၄၃၆ ယောက်ကတော့ ဝူဟန်မြို့မှာပါ။ ဝူဟန်မှာပဲ ကုသပျောက်ကင်းသူ နောက်ထပ် ၈၀၂ ယောက်နဲ့ ဆေးရုံက ဆင်းခွင့်ပြုလိုက်သူ ၅၃၈ ယောက် ရှိပါတယ်။ နောက်ထပ် သေဆုံးသူ ၂၄၂ ယောက် ရှိခဲ့ပြီး၊ ဒီအထဲက ၂၁၆ ယောက်ကတော့ ဝူဟန်မြို့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။”
တစ်နေ့တည်းမှာ အများဆုံး ကိန်းဂဏန်းဖြစ်တဲ့အတွက် ရောဂါဖြစ်ပွားမှု အခြေအနေဟာ ထင်တာထက် ပိုဆိုးနေမလားဆိုပြီး စိုးရိမ်တဲ့ သဘောထားတွေလည်း ထွက်ပေါ်ခဲ့တာပါ။ တရုတ်အမျိုးသား ကျန်းမာရေး ကော်မရှင် ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်ကတော့ ဆေးရုံတွေမှာ အဆုတ်ကို ဓာတ်မှန်ရိုက်ကူး စစ်ဆေးတာ အပါအဝင် ကူးစက်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ သတ်မှတ်ရေတွက်ပုံ ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့အတွက် ကူးစက်သူ အရေအတွက် ပိုတိုးလာတာလို့ ဆိုပါတယ်။ ဟူဘေးပြည်နယ် အပြင်မှာတော့ ကြာသပတေးနေ့က ကူးစက်မှုအသစ် ၃၁၂ ယောက်သာ အတည်ပြုခဲ့တဲ့အတွက် ၉ ရက် ဆက်တိုက်အဖြစ် ကျဆင်းခဲ့တာပါ။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ရဲ့ ကျန်းမာရေး အရေးပေါ်အစီအစဉ် အကြီးအကဲ Michael Ryan ကတော့ အစိုးရိမ် မလွန်ကြဖို့ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဂျနီဗာမြို့မှာ သတင်းထောက်တွေကို ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
“တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကူးစက်သူလူနာအသစ် ကိန်းဂဏန်း ရုတ်တရက် တိုးလာတာ တွေ့ရပေမဲ့ ရောဂါကူးစက်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ခန့်မှန်းချက်မှာတော့ အပြောင်းအလဲ မရှိပါဘူး။”
ဒီမတိုင်ခင် အချိန်အထိကတော့ ကူးစက်မှုတွေကို အဆင့်မြင့်ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်ပြီးမှ အတည်ပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတွက်လည်း ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာပါ သံသယရှိသူတွေကို စစ်ဆေးဖို့၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိဖို့တွေ လိုအပ်ကြောင်းလည်း ကျန်းမာရေး ပညာရှင်တချို့က တိုက်တွန်းနေပါတယ်။ လူပေါင်းထောင်ကျော် သေဆုံးပြီး သောင်းနဲ့ချီ ကူးစက်ခံနေရတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် တိုက်ဖျက်ရေးမှာ အားတက်စရာ ရလဒ်တွေ တွေ့ရကြောင်း တရုတ်သမ္မတ Xi Jinping ပြောဆိုလိုက်ပြီး နာရီပိုင်းအကြာမှာပဲ သေဆုံးမှုနဲ့ ကူးစက်မှုတွေ ပိုတိုးလာတဲ့သတင်း ထွက်ပေါ်လာတာပါ။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး အန္တရာယ်ကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာမှာ ဝေဖန်မှုတွေနဲ့ ကြုံနေရချိန်မှာပဲ ကူးစက်မှုတွေ စတင်ခဲ့ရာ ဟူဘေးပြည်နယ်က ကွန်မြူနစ်ပါတီ ထိပ်တန်းအရာရှိ ၂ ယောက်ကိုလည်း ရာထူးက ဖယ်ရှားလိုက်ပါတယ်။
WHO ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Tedros Adhanom Ghebreyesus ကတော့ ရောဂါတိုက်ဖျက်ရေး တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကို အသိအမှတ်ပြုဖို့လိုကြောင်း ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
“တရုတ်နိုင်ငံက ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အစီအစဉ်ကောင်းတွေကြောင့် ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှု အရှိန်လျော့ကျလာပါတယ်။ အချက်အလက်တွေကလည်း သက်သေပြနေပါတယ်။ ဒါကို အသိအမှတ်ပြုရပါလိမ့်မယ်။ ကောင်းမွန်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို အသိအမှတ်ပြု လက်ခံတယ်ဆိုရင် တခြားနိုင်ငံတွေကလည်း အတုယူနိုင်ကြမှာပါ။”
တချိန်တည်းမှာပဲ တရုတ်နိုင်ငံ ပြင်ပမှာလည်း ကူးစက်မှုတွေ ကြုံနေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှာဆိုရင် ရွာတွေမှာ ကူးစက်သူ ၆ ယောက်ကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် လူပေါင်း တစ်သောင်းလောက်ကို သီးသန့်ခွဲထားပြီး စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးနေရတာပါ။ ဂျပန်နိုင်ငံမှာလည်း ပထမဆုံး ကိုရိုနာဗိုင်းရစ်ကြောင့် သေဆုံးသူ တစ်ယောက်ရှိခဲ့တဲ့အတွက် ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ ဟောင်ဟောင် အပါအဝင် တရုတ်ပြည်မကြီး ပြင်ပမှာ တတိယမြောက် သေဆုံးမှုလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
.................
တရုတျ Coronavirus ကူးစကျမှု နောကျဆုံးအခွအေနေ
(Unicode)
တရုတျနိုငျငံမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရသူတှကေို သတျမှတျရတှေကျပုံ ပွောငျးလဲလိုကျတဲ့ အတှကျ သဆေုံးသူ အရအေတှကျ ကိနျးဂဏနျးလညျး တိုးလာပါတယျ။ သဆေုံးသူ အရအေတှကျ ရုတျတရကျ တိုးလာတဲ့အတှကျ စိုးရိမျမှုတှေ ထှကျပေါျလာပမေဲ့ ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ (WHO) တာဝနျရှိသူတှကေတော့ စိုးရိမျစရာ မရှိကွောငျး ပွောဆိုခဲ့ကွတာပါ။ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှု နောကျဆုံး အခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ AFP သတငျးဆောငျးပါးကိုတော့ ကိုအောငျလှငျဦးက ပွောပွပေးမှာ ဖွဈပါတယျ။
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ စတငျပြံ့နှံ့ခဲ့တဲ့ ဝူဟနျမွို့ရှိရာ ဟူဘေးပွညျနယျက အမြားစု အပါအဝငျ နောကျထပျ သဆေုံးသူတှနေဲ့ ရောဂါကူးစကျမှုတှကေို တရုတျအမြိုးသား ကနြျးမာရေး ကောျမရှငျ ပွောခှင့ျရ Mi Feng က ကွာသပတေးနေ့မှာပဲ အတညျပွုလိုကျတာပါ။
“ဟူဘေးပွညျနယျမှာ ကူးစကျမှုအသဈ ၁၄,၈၄၀ ကို အတညျပွုနိုငျခဲ့ပွီး၊ ဒီအထဲက ၁၃,၄၃၆ ယောကျကတော့ ဝူဟနျမွို့မှာပါ။ ဝူဟနျမှာပဲ ကုသပြောကျကငျးသူ နောကျထပျ ၈၀၂ ယောကျနဲ့ ဆေးရုံက ဆငျးခှင့ျပွုလိုကျသူ ၅၃၈ ယောကျ ရှိပါတယျ။ နောကျထပျ သဆေုံးသူ ၂၄၂ ယောကျ ရှိခဲ့ပွီး၊ ဒီအထဲက ၂၁၆ ယောကျကတော့ ဝူဟနျမွို့မှာ ဖွဈပါတယျ။”
တရုတျအမြိုးသား ကနြျးမာရေး ကောျမရှငျ ပွောခှင့ျရပုဂ်ဂိုလျကတော့ ဆေးရုံတှမှော အဆုတျကို ဓာတျမှနျရိုကျကူး စဈဆေးတာ အပါအဝငျ ကူးစကျမှုနဲ့ ပတျသကျလို့ သတျမှတျရတှေကျပုံ ပွောငျးလဲလိုကျတဲ့အတှကျ ကူးစကျသူ အရအေတှကျ ပိုတိုးလာတာလို့ ဆိုပါတယျ။ ဟူဘေးပွညျနယျ အပွငျမှာတော့ ကွာသပတေးနေ့က ကူးစကျမှုအသဈ ၃၁၂ ယောကျသာ အတညျပွုခဲ့တဲ့အတှကျ ၉ ရကျ ဆကျတိုကျအဖွဈ ကဆြငျးခဲ့တာပါ။ ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ (WHO) ရဲ့ ကနြျးမာရေး အရေးပေါျအစီအစဉျ အကွီးအကဲ Michael Ryan ကတော့ အစိုးရိမျ မလှနျကွဖို့ ဆှဈဇာလနျနိုငျငံ ဂနြီဗာမွို့မှာ သတငျးထောကျတှကေို ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
“တရုတျနိုငျငံမှာ ကူးစကျသူလူနာအသဈ ကိနျးဂဏနျး ရုတျတရကျ တိုးလာတာ တှေ့ရပမေဲ့ ရောဂါကူးစကျမှုနဲ့ ပတျသကျလို့ ခန့ျမှနျးခကြျမှာတော့ အပွောငျးအလဲ မရှိပါဘူး။”
ဒီမတိုငျခငျ အခြိနျအထိကတော့ ကူးစကျမှုတှကေို အဆင့ျမွင့ျဓာတျခှဲစမျးသပျပွီးမှ အတညျပွုခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ ဒီအတှကျလညျး ဆေးရုံဆေးခနျးတှမှောပါ သံသယရှိသူတှကေို စဈဆေးဖို့၊ ပှင့ျလငျးမွငျသာမှုရှိဖို့တှေ လိုအပျကွောငျးလညျး ကနြျးမာရေး ပညာရှငျတခြို့က တိုကျတှနျးနပေါတယျ။ လူပေါငျးထောငျကြောျ သဆေုံးပွီး သောငျးနဲ့ခြီ ကူးစကျခံနရေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ တိုကျဖကြျရေးမှာ အားတကျစရာ ရလဒျတှေ တှေ့ရကွောငျး တရုတျသမ်မတ Xi Jinping ပွောဆိုလိုကျပွီး နာရီပိုငျးအကွာမှာပဲ သဆေုံးမှုနဲ့ ကူးစကျမှုတှေ ပိုတိုးလာတဲ့သတငျး ထှကျပေါျလာတာပါ။ ဗိုငျးရပျဈပိုး အန်တရာယျကို ကိုငျတှယျဖွရှေငျးရာမှာ ဝဖေနျမှုတှနေဲ့ ကွုံနရေခြိနျမှာပဲ ကူးစကျမှုတှေ စတငျခဲ့ရာ ဟူဘေးပွညျနယျက ကှနျမွူနဈပါတီ ထိပျတနျးအရာရှိ ၂ ယောကျကိုလညျး ရာထူးက ဖယျရှားလိုကျပါတယျ။
WHO ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ Tedros Adhanom Ghebreyesus ကတော့ ရောဂါတိုကျဖကြျရေး တရုတျနိုငျငံရဲ့ ကွိုးပမျးမှုတှကေို အသိအမှတျပွုဖို့လိုကွောငျး ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
“တရုတျနိုငျငံက ဆောငျရှကျနတေဲ့ အစီအစဉျကောငျးတှကွေောင့ျ ဗိုငျးရပျဈကူးစကျမှု အရှိနျလြော့ကလြာပါတယျ။ အခကြျအလကျတှကေလညျး သကျသပွေနပေါတယျ။ ဒါကို အသိအမှတျပွုရပါလိမ့ျမယျ။ ကောငျးမှနျတဲ့ လုပျရပျတှကေို အသိအမှတျပွု လကျခံတယျဆိုရငျ တခွားနိုငျငံတှကေလညျး အတုယူနိုငျကွမှာပါ။”
တခြိနျတညျးမှာပဲ တရုတျနိုငျငံ ပွငျပမှာလညျး ကူးစကျမှုတှေ ကွုံနရေဆဲဖွဈပါတယျ။ ဗီယကျနမျနိုငျငံမှာဆိုရငျ ရှာတှမှော ကူးစကျသူ ၆ ယောကျကို အတညျပွုနိုငျခဲ့ပွီးနောကျ လူပေါငျး တဈသောငျးလောကျကို သီးသန့ျခှဲထားပွီး စောင့ျကွည့ျစဈဆေးနရေတာပါ။ ဂပြနျနိုငျငံမှာလညျး ပထမဆုံး ကိုရိုနာဗိုငျးရဈကွောင့ျ သဆေုံးသူ တဈယောကျရှိခဲ့တဲ့အတှကျ ဖိလဈပိုငျနဲ့ ဟောငျဟောငျ အပါအဝငျ တရုတျပွညျမကွီး ပွငျပမှာ တတိယမွောကျ သဆေုံးမှုလညျး ဖွဈခဲ့ပါတယျ။