{{Zawgyi/Unicode}}
ချင်းပြည်နယ်ထဲမှာ လက်နက်ကြီး လက်နက်ငယ်တွေကျတဲ့အတွက် ထိခိုက်ခဲ့တဲ့ ဘာသာရေးအဆောက်အဦး ၂၂ ခုထက် မနည်းရှိတယ်လို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြား ဘာသာရေးအဆောက်အဦးတွေ၊ ဘုရားကျောင်းတွေကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်တာတွေဟာ ကျင့်ဝတ်နဲ့ညီညွတ်မှု မရှိတဲ့အတွက် ဒါတွေကို လေးစားလိုက်နာဖို့လိုကြောင်း မြန်မာအရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေက တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီသတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
“စစ်ကောင်စီကတော့ လက်နက်ကြီးအသုံးပြုတဲ့အချိန်မှာ ပြည်သူတွေရဲ့အိမ်လည်းမရွေးဘူး၊ ဘုရားကျောင်းလည်းမရွေး အကုန်ပစ်တာ။ .... မေလတုန်းက မိုးဗြဲတိုက်ပွဲမှာ ဖြစ်ပြီးတော့ လူထုတွေကို သွပ်နှစ်ချပ်၊ သုံးချပ်နဲ့ ပြန်အစားထိုးတဲ့ ဟာမျိုးတွေကတော့ ဒါ လုံးဝလက်ခံနိုင်စရာမရှိဘူး။ လူထုတောင်းဆိုမှုက အခြေခံကျတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီ၊ ဖက်ဒရယ်အရေး အဲဒါပါပဲ။” (ကယား ဒေသခံ)
စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ လက်နက်ကိုင် ဒေသခံပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေကြား တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်နေတဲ့ ချင်းပြည်နယ်ထဲမှာ ဘာသာရေးဆိုင်ရာ အဆောက်အဦး အများအပြား ပျက်စီးနေရတယ်လို့ ချင်းတိုင်းရင်းသား အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေက ထောက်ပြ ပြောနေကြပါတယ်။ သြဂုတ်လကစလို့ အခုအချိန်ထိ ချင်းပြည်နယ်ထဲက ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း ၂၂ ခုထက်မနည်း ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ CHRO ရဲ့ ဒုတိယအမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဆလိုင်းဇာအုပ်က ခုလို ပြောပြပါတယ်။
“လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်တာတွေရယ်၊ လက်နက်ငယ်တွေနဲ့ ပေါင်းလိုက်ရင် ဘုရားကျောင်း ပျက်စီးသွားတဲ့ဟာက (ချင်းပြည်နယ်မှာ) ၂၂ ခု ရှိသွားပြီခင်ဗျ။ ဩဂုတ်လကနေ။ လူနေအိမ်က ဩဂုတ်လကနေ ပြောမယ်ဆိုရင် ၃၇၀- ၈၀ လောက် ရှိသွားပြီ။”
ကယားပြည်နယ်ထဲက အထင်ကရ ဘုရားကျောင်း ၇ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ရတယ်လို့ တိုးတက်သော ကရင်နီပြည်သူ့အင်အားစု အဖွဲ့ကလည်း ဒီနေ့ နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက်နေ့စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဖယ်ခုံ၊ ဒီးမော့ဆို၊ ဖရူဆို စတဲ့မြို့နယ်တွေထဲကအပါအဝင် ပျက်စီးသွားတဲ့ဘုရားကျောင်းတွေရဲ့ စာရင်းကို ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဘုရားကျောင်းအများစုဟာ လက်နက်ကြီးထိမှန်တာဖြစ်ပြီး တချို့ဘုရားကျောင်း တွေဟာ နှစ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ကရင်နီအမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ်ရဲ့ တပ်ရင်း (၃) က ဗိုလ်ဟန်းဂေါ်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“၇ လုံးဆိုတာတောင် information အရလောက်ပဲ။ တကယ့်မြေပြင်မှာ information မရတဲ့နေရာ အများကြီးရှိတယ်။ ဘုရားကျောင်းကို အသုံးချပြီးတော့ လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်တာတွေ၊ ဘုရားကျောင်းပေါ်မှာ စစ်ဘေးရှောင်တွေ မနေရဲလောက်အောင် ခြိမ်းခြောက်တာတွေ အများကြီးရှိတယ်။”
အရပ်သားတွေ နေထိုင်ရာဘက်ကို စစ်တပ်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တဲ့အတွက် ခုလို ဘာသာရေးအဆောက်အဦးတွေ ထိမှန်တာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ခုလို စစ်တပ်နဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်တွေ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်နေကြတဲ့ နေရာမှာ ဘာသာရေး အဆောက်အဦးတွေနဲ့ စာသင်ကျောင်းတွေရှိတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ စစ်မျက်နှာပြင်မဖြစ်အောင် ကျင့်ဝတ်တွေကို စောင့်ထိန်းဖို့၊ လေးစားလိုက်နာဖို့လိုတယ်လို့ ကယားပြည်နယ် ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
“စစ်ကောင်စီကတော့ လက်နက်ကြီးအသုံးပြုတဲ့အချိန်မှာ ပြည်သူတွေရဲ့အိမ်လည်းမရွေးဘူး၊ ဘုရားကျောင်းလည်းမရွေး အကုန်ပစ်တာ။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ လုံးဝလက်မခံနိုင်ဘူးပေါ့။ မေလတုန်းက မိုးဗြဲတိုက်ပွဲမှာ ဖြစ်ပြီးတော့ လူထုတွေကို သွပ်နှစ်ချပ်၊ သုံးချပ်နဲ့ ပြန်အစားထိုးတဲ့ ဟာမျိုးတွေကတော့ ဒါ လုံးဝလက်ခံနိုင်စရာမရှိဘူး။ လူထုတောင်းဆိုမှုက အခြေခံကျတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီ၊ ဖက်ဒရယ်အရေး အဲဒါပါပဲ။”
နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်မှာလုပ်တဲ့ ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ ရပ်ဆိုင်းကြဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ အကြမ်းဖက်မှုတွေ မပေါ်ပေါက်အောင်လည်း စစ်တပ်ဘက်က အတတ်နိုင်ဆုံး ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ပါလို့ လုံခြုံရေးကောင်စီ အဖွဲ့ဝင် ၁၅ နိုင်ငံစလုံးက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပက အရပ်ဘက်နဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်း ၅၀၀ ကျော်ကလည်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြား ဘာသာရေးအဆောက်အဦးတွေ၊ ဘုရားကျောင်းတွေကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက် တာတွေဟာ ကျင့်ဝတ်နဲ့ညီညွတ်မှု မရှိတဲ့အတွက် ဒါတွေကို လေးစားလိုက်နာဖို့လိုကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
အောက်တိုဘာလ ၂၉ ရက်တုန်းက ထန်တလန်မြို့ပေါ်ကို လက်နက်ကြီးတွေ ကျရောက်ခဲ့တဲ့အတွက် လူနေအိမ် ၁၀၀ ကျော်နဲ့ ဘုရားကျောင်း ၂ ခု မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်တွေ တပ်စွဲထားတဲ့ဘက်ကလာတဲ့ လက်နက်ကြီးတွေ ကျရောက်ခဲ့တာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင် စီက နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ ထန်တလန်မြို့ပေါ်က လူနေအိမ်နဲ့ ဘာသာရေးအဆောက်အဦတွေ မီးလောင်ပျက်စီးမှုဟာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ရဲ့ ဩဇာခံဖြစ်တဲ့ ဒေသခံ PDF အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တွေရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေလို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
============
{{Unicode}}
တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ခငြျးဘာသာရေးအဆောကျအဦး ၂၀ ထကျမနညျးပကြျစီး
ခငြျးပွညျနယျထဲမှာ လကျနကျကွီး လကျနကျငယျတှကေတြဲ့အတှကျ ထိခိုကျခဲ့တဲ့ ဘာသာရေးအဆောကျအဦး ၂၂ ခုထကျ မနညျးရှိတယျလို့ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေား ဘာသာရေးအဆောကျအဦးတှေ၊ ဘုရားကြောငျးတှကေို ပဈမှတျထား တိုကျခိုကျတာတှဟော ကငြ့ျဝတျနဲ့ညီညှတျမှု မရှိတဲ့အတှကျ ဒါတှကေို လေးစားလိုကျနာဖို့လိုကွောငျး မွနျမာအရပျဘကျ အဖှဲ့အစညျးတှကေ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီသတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
“စဈကောငျစီကတော့ လကျနကျကွီးအသုံးပွုတဲ့အခြိနျမှာ ပွညျသူတှရေဲ့အိမျလညျးမရှေးဘူး၊ ဘုရားကြောငျးလညျးမရှေး အကုနျပဈတာ။ .... မလေတုနျးက မိုးဗွဲတိုကျပှဲမှာ ဖွဈပွီးတော့ လူထုတှကေို သှပျနှဈခပြျ၊ သုံးခပြျနဲ့ ပွနျအစားထိုးတဲ့ ဟာမြိုးတှကေတော့ ဒါ လုံးဝလကျခံနိုငျစရာမရှိဘူး။ လူထုတောငျးဆိုမှုက အခွခေံကတြဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး၊ ဒီမိုကရစေီ၊ ဖကျဒရယျအရေး အဲဒါပါပဲ။” (ကယား ဒသေခံ)
စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ လကျနကျကိုငျ ဒသေခံပွညျသူ့ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှကွေား တိုကျပှဲ ပွငျးထနျနတေဲ့ ခငြျးပွညျနယျထဲမှာ ဘာသာရေးဆိုငျရာ အဆောကျအဦး အမြားအပွား ပကြျစီးနရေတယျလို့ ခငြျးတိုငျးရငျးသား အရပျဘကျအဖှဲ့တှကေ ထောကျပွ ပွောနကွေပါတယျ။ သွဂုတျလကစလို့ အခုအခြိနျထိ ခငြျးပွညျနယျထဲက ခရဈယာနျဘုရားကြောငျး ၂၂ ခုထကျမနညျး ပကြျစီးခဲ့တယျလို့ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ CHRO ရဲ့ ဒုတိယအမှုဆောငျဒါရိုကျတာ ဆလိုငျးဇာအုပျက ခုလို ပွောပွပါတယျ။
“လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျတာတှရေယျ၊ လကျနကျငယျတှနေဲ့ ပေါငျးလိုကျရငျ ဘုရားကြောငျး ပကြျစီးသှားတဲ့ဟာက (ခငြျးပွညျနယျမှာ) ၂၂ ခု ရှိသှားပွီခငျဗြ။ ဩဂုတျလကနေ။ လူနအေိမျက ဩဂုတျလကနေ ပွောမယျဆိုရငျ ၃၇၀- ၈၀ လောကျ ရှိသှားပွီ။”
ကယားပွညျနယျထဲက အထငျကရ ဘုရားကြောငျး ၇ ထိခိုကျပကြျစီးခဲ့ရတယျလို့ တိုးတကျသော ကရငျနီပွညျသူ့အငျအားစု အဖှဲ့ကလညျး ဒီနေ့ နိုဝငျဘာ ၁၂ ရကျနေ့စှဲနဲ့ ထုတျပွနျပါတယျ။ ဖယျခုံ၊ ဒီးမော့ဆို၊ ဖရူဆို စတဲ့မွို့နယျတှထေဲကအပါအဝငျ ပကြျစီးသှားတဲ့ဘုရားကြောငျးတှရေဲ့ စာရငျးကို ထုတျပွနျပါတယျ။ ဘုရားကြောငျးအမြားစုဟာ လကျနကျကွီးထိမှနျတာဖွဈပွီး တခြို့ဘုရားကြောငျး တှဟော နှဈကွိမျ တိုကျခိုကျခံခဲ့ရတယျလို့ ပွောပါတယျ။ ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ ကရငျနီအမြိုးသားမြား ကာကှယျရေးတပျရဲ့ တပျရငျး (၃) က ဗိုလျဟနျးဂေါျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“၇ လုံးဆိုတာတောငျ information အရလောကျပဲ။ တကယ့ျမွပွေငျမှာ information မရတဲ့နရော အမြားကွီးရှိတယျ။ ဘုရားကြောငျးကို အသုံးခပြွီးတော့ လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈတာတှေ၊ ဘုရားကြောငျးပေါျမှာ စဈဘေးရှောငျတှေ မနရေဲလောကျအောငျ ခွိမျးခွောကျတာတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။”
အရပျသားတှေ နထေိုငျရာဘကျကို စဈတပျက လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျတဲ့အတှကျ ခုလို ဘာသာရေးအဆောကျအဦးတှေ ထိမှနျတာဖွဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။ ခုလို စဈတပျနဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေးတပျတှေ အပွနျအလှနျ တိုကျခိုကျနကွေတဲ့ နရောမှာ ဘာသာရေး အဆောကျအဦးတှနေဲ့ စာသငျကြောငျးတှရှေိတဲ့ ပတျဝနျးကငြျမှာ စဈမကြျနှာပွငျမဖွဈအောငျ ကငြ့ျဝတျတှကေို စောင့ျထိနျးဖို့၊ လေးစားလိုကျနာဖို့လိုတယျလို့ ကယားပွညျနယျ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
“စဈကောငျစီကတော့ လကျနကျကွီးအသုံးပွုတဲ့အခြိနျမှာ ပွညျသူတှရေဲ့အိမျလညျးမရှေးဘူး၊ ဘုရားကြောငျးလညျးမရှေး အကုနျပဈတာ။ ကနြောျတို့အနနေဲ့ လုံးဝလကျမခံနိုငျဘူးပေါ့။ မလေတုနျးက မိုးဗွဲတိုကျပှဲမှာ ဖွဈပွီးတော့ လူထုတှကေို သှပျနှဈခပြျ၊ သုံးခပြျနဲ့ ပွနျအစားထိုးတဲ့ ဟာမြိုးတှကေတော့ ဒါ လုံးဝလကျခံနိုငျစရာမရှိဘူး။ လူထုတောငျးဆိုမှုက အခွခေံကတြဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး၊ ဒီမိုကရစေီ၊ ဖကျဒရယျအရေး အဲဒါပါပဲ။”
နိုဝငျဘာ ၁၁ ရကျမှာလုပျတဲ့ ကုလလုံခွုံရေးကောငျစီ အစညျးအဝေးကတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ အကွမျးတိုကျခိုကျမှုတှေ ရပျဆိုငျးကွဖို့ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ အကွမျးဖကျမှုတှေ မပေါျပေါကျအောငျလညျး စဈတပျဘကျက အတတျနိုငျဆုံး ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျး ဆောငျရှကျပါလို့ လုံခွုံရေးကောငျစီ အဖှဲ့ဝငျ ၁၅ နိုငျငံစလုံးက တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။
ပွညျတှငျး၊ ပွညျပက အရပျဘကျနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့အစညျး ၅၀၀ ကြောျကလညျး လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေား ဘာသာရေးအဆောကျအဦးတှေ၊ ဘုရားကြောငျးတှကေို ပဈမှတျထား တိုကျခိုကျ တာတှဟော ကငြ့ျဝတျနဲ့ညီညှတျမှု မရှိတဲ့အတှကျ ဒါတှကေို လေးစားလိုကျနာဖို့လိုကွောငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။
အောကျတိုဘာလ ၂၉ ရကျတုနျးက ထနျတလနျမွို့ပေါျကို လကျနကျကွီးတှေ ကရြောကျခဲ့တဲ့အတှကျ လူနအေိမျ ၁၀၀ ကြောျနဲ့ ဘုရားကြောငျး ၂ ခု မီးလောငျကြှမျးခဲ့ပါတယျ။ စဈတပျတှေ တပျစှဲထားတဲ့ဘကျကလာတဲ့ လကျနကျကွီးတှေ ကရြောကျခဲ့တာလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ စဈကောငျ စီက နိုဝငျဘာ ၁၁ ရကျ ထုတျပွနျခကြျမှာတော့ ထနျတလနျမွို့ပေါျက လူနအေိမျနဲ့ ဘာသာရေးအဆောကျအဦတှေ မီးလောငျပကြျစီးမှုဟာ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUG ရဲ့ ဩဇာခံဖွဈတဲ့ ဒသေခံ PDF အကွမျးဖကျအဖှဲ့တှရေဲ့ လုပျဆောငျမှုတှလေို့ ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
#ခငြျးပွညျနယျ #ဘာသာရေးအဆောကျအဦး #ဘုရားကြောငျး #CHRO ဆလိုငျးဇာအုပျ #ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေး #တိုကျပှဲ
============
