ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့က ရဲစခန်းကို ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေပြီး၊ စစ်ကောင်စီဖက်က လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ် မြို့တော်ဖြစ်တဲ့ ဟားခါးကနေလည်း ထန်တလန်ကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ်တွင်း တိုက်ပွဲအခြေအနေ သတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုသားညွန့်ဦး ပြောပြမှာပါ။
ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်ရဲစခန်းမှာ တပ်စွဲထားတဲ့ မြန်မာစစ်ကောင်စီတပ်ကို CNA နဲ့ ချင်းကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ CDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့တွေက ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက် ညပိုင်းမှာ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ ပူးပေါင်းအဖွဲ့တွေ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး လက်နက်တွေအများအပြားကိုလည်း သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သလို တိုက်ပွဲပြင်းထန်တဲ့အတွက် မြန်မာစစ်တပ်က ညတွင်းချင်း လေကြောင်းကနေ တန်ပြန် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက် မနက်ပိုင်းမှာဆိုရင်လည်း မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က ထန်တလန်မြို့ထဲကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့အပြင် CNA ရဲ့ စခန်းအချို့ကိုလည်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ဆလိုင်းတေရက ပြောပါတယ်။
“ရဲစခန်းမှာ တပ်စွဲထားတဲ့ စစ်ကောင်စီစခန်းကို CNA နဲ့ CDF တပ်တွေက သိမ်းထားတယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ကြားလိုက်တာပေါ့။ သူတို့လက်နက် ၄၀ ကျော်ပေါ့ ခဲရမ်းမီးကျောက်တွေနဲ့ ကျည်ဆံတွေဘာတွေကို သူတို့ရတယ်လို့ ကြားတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် လေကြောင်းပစ်ကူရှိခဲ့တယ်။ ဒီမနက်လည်း ထန်တလန်ကို ၂ ခါလောက် ဗုံးကြဲတယ်။ လူလဲမှာလည်း အထက ကျောင်းကို တခါ ဗုံးကြဲတယ်။ ပြီးတော့ လန်ပီးရွာက CNA စခန်းကိုလည်း သူတို့ဗုံး ၂ ခါကြဲတာပေါ့။ အဲ့လို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေရှိတာပေါ့။”
လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူထိခိုက်မှုမကြားရပေမယ့်၊ CNA တပ်စခန်းရဲ့ အဆောက်အဦးတချို့ ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့လည်းပြောပါတယ်။ အခုလို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်တာတွေအပြင် ဟားခါးမြို့ကနေလည်း လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ထန်တလန်မြို့ထဲကို ပစ်ခတ်တာတွေ ရှိနေတယ်လို့ ဟားခါးဒေသခံတဦးက အခုလို ပြောပါတယ်။
“လက်နက်ကြီးတွေ ကားဘီးပါတဲ့ လက်နက်ကြီးတွေပေါ့နော်။ အဲ့ဒါကို သူတို့ရွှေ့တယ်။ ထန်တလန်ဘက် တောင်ကုန်းပေါ်မှာ လွတ်လပ်ရေး ကျောက်တိုင်ဘက်မှာထင်တယ် အဲ့ဒီမှာရွှေ့ပြီးမှ တောက်လျှောက်ပစ်တာ အခုထိပဲ။ မနက်ကတည်းကနေပစ်တာပေါ့ ခုနကအထိပဲ။”
စစ်ကောင်စီဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၂ ရက်က ချင်းပြည်နယ်ရဲ့ မြို့နယ် ၇ မြို့ကို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေငြာခဲ့ပြီး အဲ့ဒီ့အထဲမှာ ဟားခါးမြို့နဲ့ ထန်တလန်မြို့တို့လည်း ပါဝင်ပြီး ကြေငြာပြီး တပတ်အကြာမှာ ထန်တလန်ရဲစခန်းမှာ တပ်စွဲထားတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ပူးပေါင်းအဖွဲ့တွေက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အတွင်း တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ထန်တလန်မြို့မှာ နေအိမ်တွေ မီးလောင်ကျွမ်းပြီး မြို့ခံတွေထွက်ပြေးခဲ့ကြရပါတယ်။ အဲဒီနောက် ထန်တလန်မှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီတပ်ကပဲ တပ်စွဲထားတာပါ။ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ မကြာခဏ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေပေမယ့်၊ အခုတကြိမ်မှာတော့ မြန်မာစစ်တပ် တပ်စွဲထားတဲ့နေရာကို ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်တွေ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်တဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ ဒီအခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ စစ်ကောင်စီဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်တာတော့ မရှိသေးပါဘူး။
အခုနှစ် ၂၀၂၃ အစပိုင်းကစလို့ ထန်တလန်မြို့နဲ့ ဟားခါးမြို့မှာ တိုက်ပွဲတွေ မကြာခဏဖြစ်ပွားနေပြီး စစ်တပ်ဘက်ကလည်း လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတာတွေ ပိုမိုပြုလုပ်လာနေပါတယ်။
ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်ကလည်း ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNA ရဲ့ ဌာနချုပ်ဖြစ်တဲ့ ဗစ်တိုးရီးယား စခန်းကို လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ CNA တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ မင်းတပ်မြို့က စစ်ရှောင်စခန်းတွေဘက်ကိုလည်း မြန်မာ စစ်တပ်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာတွေရှိခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။
{Unicode}
ထနျတလနျမွို့ရဲစခနျးကို ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှသေိမျးယူပွီးနောကျ တိုကျပှဲပွငျးထနျနေ
ဖဖေောျဝါရီ ၉၊ ၂၀၂၃ (ဗှီအိုအေ၊မွနျမာ)
ခငြျးပွညျနယျ ထနျတလနျမွို့က ရဲစခနျးကို ခငြျးကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှကေ ဝငျရောကျတိုကျခိုကျသိမျးပိုကျခဲ့ပွီးနောကျ မွနျမာစဈတပျနဲ့ တိုကျပှဲပွငျးထနျနပွေီး၊ စဈကောငျစီဖကျက လကွေောငျးကနေ ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျနပေါတယျ။ ခငြျးပွညျနယျ မွို့တောျဖွဈတဲ့ ဟားခါးကနလေညျး ထနျတလနျကို လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ခငြျးပွညျနယျတှငျး တိုကျပှဲအခွအေနေ သတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုသားညှန့ျဦး ပွောပွမှာပါ။
ခငြျးပွညျနယျ ထနျတလနျရဲစခနျးမှာ တပျစှဲထားတဲ့ မွနျမာစဈကောငျစီတပျကို CNA နဲ့ ခငြျးကာကှယျရေးအဖှဲ့ CDF ပူးပေါငျးအဖှဲ့တှကေ ဖဖေောျဝါရီ ၈ ရကျ ညပိုငျးမှာ ဝငျရောကျတိုကျခိုကျခဲ့တာပါ။ ပူးပေါငျးအဖှဲ့တှေ ဝငျရောကျတိုကျခိုကျခဲ့ပွီး လကျနကျတှအေမြားအပွားကိုလညျး သိမျးဆညျးရမိခဲ့သလို တိုကျပှဲပွငျးထနျတဲ့အတှကျ မွနျမာစဈတပျက ညတှငျးခငြျး လကွေောငျးကနေ တနျပွနျ တိုကျခိုကျခဲ့ပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီ ၉ ရကျ မနကျပိုငျးမှာဆိုရငျလညျး မွနျမာစဈတပျဘကျက ထနျတလနျမွို့ထဲကို ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့တဲ့အပွငျ CNA ရဲ့ စခနျးအခြို့ကိုလညျး ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့တယျလို့ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ ဒါရိုကျတာ ဆလိုငျးတရေက ပွောပါတယျ။
“ရဲစခနျးမှာ တပျစှဲထားတဲ့ စဈကောငျစီစခနျးကို CNA နဲ့ CDF တပျတှကေ သိမျးထားတယျလို့ ကြှနျတောျတို့ ကွားလိုကျတာပေါ့။ သူတို့လကျနကျ ၄၀ ကြောျပေါ့ ခဲရမျးမီးကြောကျတှနေဲ့ ကညြျဆံတှဘောတှကေို သူတို့ရတယျလို့ ကွားတယျ။ အဲ့ဒါကွောင့ျ လကွေောငျးပဈကူရှိခဲ့တယျ။ ဒီမနကျလညျး ထနျတလနျကို ၂ ခါလောကျ ဗုံးကွဲတယျ။ လူလဲမှာလညျး အထက ကြောငျးကို တခါ ဗုံးကွဲတယျ။ ပွီးတော့ လနျပီးရှာက CNA စခနျးကိုလညျး သူတို့ဗုံး ၂ ခါကွဲတာပေါ့။ အဲ့လို လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှရှေိတာပေါ့။”
လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ လူထိခိုကျမှုမကွားရပမေယ့ျ၊ CNA တပျစခနျးရဲ့ အဆောကျအဦးတခြို့ ပကြျစီးခဲ့တယျလို့လညျးပွောပါတယျ။ အခုလို လကွေောငျးတိုကျခိုကျတာတှအေပွငျ ဟားခါးမွို့ကနလေညျး လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ထနျတလနျမွို့ထဲကို ပဈခတျတာတှေ ရှိနတေယျလို့ ဟားခါးဒသေခံတဦးက အခုလို ပွောပါတယျ။
“လကျနကျကွီးတှေ ကားဘီးပါတဲ့ လကျနကျကွီးတှပေေါ့နောျ။ အဲ့ဒါကို သူတို့ရှှေ့တယျ။ ထနျတလနျဘကျ တောငျကုနျးပေါျမှာ လှတျလပျရေး ကြောကျတိုငျဘကျမှာထငျတယျ အဲ့ဒီမှာရှှေ့ပွီးမှ တောကျလြှောကျပဈတာ အခုထိပဲ။ မနကျကတညျးကနပေဈတာပေါ့ ခုနကအထိပဲ။”
စဈကောငျစီဟာ ဖဖေောျဝါရီ ၂ ရကျက ခငြျးပွညျနယျရဲ့ မွို့နယျ ၇ မွို့ကို စဈအုပျခြုပျရေးကွငွောခဲ့ပွီး အဲ့ဒီ့အထဲမှာ ဟားခါးမွို့နဲ့ ထနျတလနျမွို့တို့လညျး ပါဝငျပွီး ကွငွောပွီး တပတျအကွာမှာ ထနျတလနျရဲစခနျးမှာ တပျစှဲထားတဲ့ မွနျမာစဈတပျကို ပူးပေါငျးအဖှဲ့တှကေ ဝငျရောကျတိုကျခိုကျခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့နှဈအတှငျး တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ထနျတလနျမွို့မှာ နအေိမျတှေ မီးလောငျကြှမျးပွီး မွို့ခံတှထှေကျပွေးခဲ့ကွရပါတယျ။ အဲဒီနောကျ ထနျတလနျမှာ မွနျမာစဈကောငျစီတပျကပဲ တပျစှဲထားတာပါ။ ဒသေခံကာကှယျရေး တပျဖှဲ့တှနေဲ့ မကွာခဏ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈနပေမေယ့ျ၊ အခုတကွိမျမှာတော့ မွနျမာစဈတပျ တပျစှဲထားတဲ့နရောကို ဒသေခံကာကှယျရေးတပျတှေ တိုကျခိုကျသိမျးပိုကျနိုငျတဲ့အထိ ဖွဈခဲ့တာပါ။ ဒီအခွအေနတှေနေဲ့ ပတျသကျလို့တော့ စဈကောငျစီဘကျက သတငျးထုတျပွနျတာတော့ မရှိသေးပါဘူး။
အခုနှဈ ၂၀၂၃ အစပိုငျးကစလို့ ထနျတလနျမွို့နဲ့ ဟားခါးမွို့မှာ တိုကျပှဲတှေ မကွာခဏဖွဈပှားနပွေီး စဈတပျဘကျကလညျး လကွေောငျးကနေ ဗုံးကွဲတာတှေ ပိုမိုပွုလုပျလာနပေါတယျ။
ဇနျနဝါရီ ၁၀ ရကျကလညျး ခငြျးအမြိုးသားတပျဦး CNA ရဲ့ ဌာနခြုပျဖွဈတဲ့ ဗဈတိုးရီးယား စခနျးကို လကွေောငျးကနေ ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့လို့ CNA တပျဖှဲ့ဝငျတှေ သဆေုံးခဲ့ပါတယျ။ မငျးတပျမွို့က စဈရှောငျစခနျးတှဘေကျကိုလညျး မွနျမာ စဈတပျက ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့တာတှရှေိခဲ့တယျလို့ ဒသေခံတှကေပွောပါတယျ။
