{{Zawgyi/Unicode}}
ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် ပြဿနာဟာ ၅ နှစ်ကြာ ရှိလာပေမဲ့ အခုအချိန်အထိ မဖြေရှင်းနိုင်သေးတာကြောင့်၊ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းက ဝိုင်းဝန်းကူညီကြဖို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဝန်ကြီးချုပ် Sheikh Hasina က ကုလသမဂ္ဂမှာ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေကြောင့် ရိုဟင်ဂျာအရေး မရေမရာ ဖြစ်နေပေမဲ့လည်း ရေရှည်ပြေလည်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက အာရုံစိုက်ပြီး တက်တက်ကြွကြွ ဝိုင်းဝန်းကူညီ ဖြေရှင်းကြဖို့ မျှော်လင့်ကြောင်း သောကြာနေ့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ မိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်းပြောဆိုလိုက်တာပါ။ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်နိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေကို မြန်မာနိုင်ငံဖက်က ဖန်တီးဖို့လည်း တိုက်တွန်းခဲ့တာပါ။
ဒုက္ခသည်တွေ ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိ၊ လုံခြုံမှုရှိရှိ နေရပ်ပြန်နိုင်အောင် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအသင်း အာဆီယံ အပါအဝင် ဒေသတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာက ကူညီကြဖို့လည်း ပြောသွားပါတယ်။ ဝေဖန်စရာတွေ ကြုံခဲ့ရတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှာ ခိုလှုံနေကြတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေထဲက တချို့ကို ဘရှန်ချာကျွန်းမှာ ပြောင်းရွှေ့ စီစဉ်ထားတာတွေ၊ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးတဲ့ အစီအစဉ်တွေကိုလည်း ရှင်းပြခဲ့တာပါ။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ နယ်ခြားစောင့် ကင်းစခန်းတချို့ကို ARSA ရိုဟင်ဂျာ အစွန်းရောက်တွေက ၂၀၁၇ ခုနှစ်တုန်းက တိုက်ခိုက်ခဲ့တာကို တုံ့ပြန်တဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေကြောင့် နောက်ဆက်တွဲ သိန်းနဲ့ချီတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဖက် တိမ်းရှောင်သွားခဲ့ကြတာပါ။ မြန်မာအာဏာပိုင်တွေကတော့ ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြု လက်မခံပေမဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က ထွက်ပြေးသွားတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို စိစစ်လက်ခံမှာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုထားပြီး၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံနဲ့ရော ကုလသမဂ္ဂနဲ့ပါ သီးခြားစီ နားလည်မှု စာချွန်လွှာတွေ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါပေမဲ့လည်း လက်တွေ့မှာတော့ ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေး အစီအစဉ်တွေ အထမမြောက်သေးသလို၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာကြောင့် ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်အရေး ဘယ်လို ဆက်လက် ကိုင်တွယ်မလဲ ဆိုတာကလည်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်းတော့ မရှိသေးပါဘူး။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့တဲ့ NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရကတော့ ရိုဟင်ဂျာတွေ အပါအဝင် လူနည်းစုတွေ လူ့အခွင့်အရေးကို အကာကွယ်ပေးဖို့နဲ့ ၁၉၈၂ နိုင်ငံသားဖြစ်ရေး ဥပဒေတွေကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ဖို့ ကတိပြုထားပါတယ်။
..............................................
{{Unicode}}
ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျ ပွူနာဟာ ၅ နှဈကွာ ရှိလာပမေဲ့ အခုအခြိနျအထိ မဖွရှေငျးနိုငျသေးတာကွောင့ျ၊ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးက ဝိုငျးဝနျးကူညီကွဖို့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ ဝနျကွီးခြုပျ Sheikh Hasina က ကုလသမဂ်ဂမှာ ပွောဆိုလိုကျပါတယျ။
လကျရှိမွနျမာနိုငျငံရဲ့ နိုငျငံရေးအခွအေနကွေောင့ျ ရိုဟငျဂြာအရေး မရမေရာ ဖွဈနပေမေဲ့လညျး ရရှေညျပွလေညျမယ့ျ နညျးလမျးတှကေို နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးက အာရုံစိုကျပွီး တကျတကျကွှကွှ ဝိုငျးဝနျးကူညီ ဖွရှေငျးကွဖို့ မြှောျလင့ျကွောငျး သောကွာနေ့ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံ မိန့ျခှနျးမှာ ထည့ျသှငျးပွောဆိုလိုကျတာပါ။ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျနိုငျတဲ့ အခွအေနတှေကေို မွနျမာနိုငျငံဖကျက ဖနျတီးဖို့လညျး တိုကျတှနျးခဲ့တာပါ။
ဒုက်ခသညျတှေ ဂုဏျသိက်ခာရှိရှိ၊ လုံခွုံမှုရှိရှိ နရေပျပွနျနိုငျအောငျ အရှေ့တောငျအာရှ နိုငျငံမြားအသငျး အာဆီယံ အပါအဝငျ ဒသေတှငျးနဲ့ နိုငျငံတကာက ကူညီကွဖို့လညျး ပွောသှားပါတယျ။ ဝဖေနျစရာတှေ ကွုံခဲ့ရတဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံမှာ ခိုလှုံနကွေတဲ့ ဒုက်ခသညျတှထေဲက တခြို့ကို ဘရှနျခြာကြှနျးမှာ ပွောငျးရှှေ့ စီစဉျထားတာတှေ၊ ကိုဗဈကာကှယျဆေး ထိုးပေးတဲ့ အစီအစဉျတှကေိုလညျး ရှငျးပွခဲ့တာပါ။
ရခိုငျပွညျနယျမှာရှိတဲ့ နယျခွားစောင့ျ ကငျးစခနျးတခြို့ကို ARSA ရိုဟငျဂြာ အစှနျးရောကျတှကေ ၂၀၁၇ ခုနှဈတုနျးက တိုကျခိုကျခဲ့တာကို တုံ့ပွနျတဲ့ မွနျမာစဈတပျရဲ့ စဈဆငျရေးတှကွေောင့ျ နောကျဆကျတှဲ သိနျးနဲ့ခြီတဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဖကျ တိမျးရှောငျသှားခဲ့ကွတာပါ။ မွနျမာအာဏာပိုငျတှကေတော့ ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို တရားဝငျ အသိအမှတျပွု လကျမခံပမေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျက ထှကျပွေးသှားတဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေို စိစဈလကျခံမှာ ဖွဈကွောငျး ပွောဆိုထားပွီး၊ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ နိုငျငံနဲ့ရော ကုလသမဂ်ဂနဲ့ပါ သီးခွားစီ နားလညျမှု စာခြှနျလှှာတှေ လကျမှတျရေးထိုးခဲ့ကွပါတယျ။
ဒါပမေဲ့လညျး လကျတှေ့မှာတော့ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေး အစီအစဉျတှေ အထမမွောကျသေးသလို၊ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတာကွောင့ျ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျအရေး ဘယျလို ဆကျလကျ ကိုငျတှယျမလဲ ဆိုတာကလညျး ရှငျးရှငျးလငျးလငျးတော့ မရှိသေးပါဘူး။ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ဖှဲ့စညျးခဲ့တဲ့ NUG အမြိုးသားညီညှတျရေး အစိုးရကတော့ ရိုဟငျဂြာတှေ အပါအဝငျ လူနညျးစုတှေ လူ့အခှင့ျအရေးကို အကာကှယျပေးဖို့နဲ့ ၁၉၈၂ နိုငျငံသားဖွဈရေး ဥပဒတှေကေို ပွနျလညျပွငျဆငျဖို့ ကတိပွုထားပါတယျ။
