{ Zawgyi / Unicode }
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် ဖြစ်လာတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေအပါအဝင် နိုင်ငံမတည်ငြိမ်မှုကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေးအတွက် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) ခေါင်းဆောင်တွေ စနေနေ့မှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးတော့ သဘောတူညီချက် ငါးရပ်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် (၅) ရပ်က မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကြပ်အတည်းဖြေရှင်းတဲ့နေရာမှာ ဘယ်လောက်ထိရောက်နိုင်သလဲဆိုတာကို ကျမတို့ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းအစီအစဉ်ရဲ့ အယ်ဒီတာ ဦးကျော်ဇံသာ ကို မသိင်္ဂီထိုက်က မေးမြန်းတင်ဆက်ထားပါတယ်။
မသိင်္ဂီထိုက်။ ။ အန်ကယ်ဦးကျော်ဇံသာ မင်္ဂလာပါရှင့်။ အရှေ့တောင်အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ထိပ်သီးတွေ စနေ နေ့ မြန်မာ့အရေးဆွေးနွေးပွဲဟာ ဘယ်လောက်ထူးခြားပါသလဲ ။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ ပထမဦးဆုံးထူးခြားမှုက အာဆီယံအဖွဲ့အတွက် ထူးခြားမှုဖြစ်ပါတယ်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်မစွတ်ဖက်ဘူးဆိုတဲ့ မူပေါ်မှာ အခြေခံပြီးဖွဲ့စည်းထားခဲ့တဲ့ အာဆီယံအဖွဲ့အနေနဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတခုဖြစ်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြည်တွင်းရေးကိစ္စကို သီးသန့်ကွက်ပြီးဆွေးနွေးဖို့အထူးအစည်းအဝေးတရပ်ခေါ်ပြီးဆွေးနွေးကြတဲ့ ကိစ္စဆိုတာ အတော်လေးထူးခြားတဲ့ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဘရူနိုင်း လိုနိုင်ငံမျိူးက အာဆီယံ အလှည့်ကျ ဥက္ကဌဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ နိုင်ငံတခုရဲ့ ပြည်တွင်းရေးမှာ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ မတရားလုပ်ကိုင်မှုနဲ့ပက်သက်တယ်ဆိုပါတော့။ ဒီကိစ္စမျိူးကို ဆွေးနွေးဖို့ဆိုတာ ဘရူနိုင်းကိုယ်တိုင်ကလည်း သက်ဦးဆံပိုင်နိင်ငံဖြစ်နေလေတော့ သူတို့က ကမကထလုပ်ပြီး ကျင်းပဖို့ဆိုတာ အတော်ခဲယင်းတဲ့ ကိစ္စပါ။ ဒါကြောင့်လည်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက တက်တက်ကြွကြွနဲ့လွန်းပျံ ခရီးသွားပြီးတော့ ဖြစ်အောင်လုပ်ခဲ့တယ်လို့ထင်ပါတယ်။ ဒါ ပထမ ထူးခြားချက်တရပ်ဖြစ်ပါတယ်။
နောက်ပြီးတော့ စောစောက မသိင်္ဂီပြောသလိုပဲ ဘုံသဘောတူညီချက် (၅) ရပ်က သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ အာဆီယံရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်က ဘုံသဘောတူညီချက်မရရင် ဘယ်လိုမှ ဆုံးဖြတ်ချက် မချနိုင်ပါဘူး။ ဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပက်သက်ပြီးတော့ ဘုံသဘောတူညီချက် (၅) ရပ်ချမှတ်နိုင်ခဲ့တယ် ဆိုတာလည်းပဲ ထူးခြားမှုတခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုထူးခြားလာရတာဟာလည်းပဲ အာဆီယံဟာ မြန်မာနိုင်ငံကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ အဓိက ဖိအားပေးခံနေရတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ပါတယ်။ အာဆီယံဟာ ဒေသတွင်းအဖွဲ့အစည်းဖြစ်တယ်။ ခင်ဗျားတို့က ဒီမိုကရေစီ၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ဒေသတွင်းမှာ ဖော်ဆောင်မယ်လို့ပြောထားတာ ဘာမှမလုပ်ပါလား။ လုပ်ဖို့တာဝန်ရှိတယ်ဆိုပြီးတော့ ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် နိုင်ငံတကာက တိုက်တွန်းဖိအားပေးကြတယ်။ တရုတ်ကလည်းပဲ အာဆီယံကိုပဲ ရှေ့တန်းတင်ပြီးတော့ တွန်းတင်ပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီလိုအချိန်မှာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့တာ အာဆီယံအတွက် ထူးခြားတဲ့ ကိစ္စတရပ်လို့ဆိုရမှာပါ မသိင်္ဂီ။
မသိင်္ဂီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ရှင့် ။ အဲဒီတော့ အာဆီယံနိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် (၅) နဲ့မြန်မာ့အကျပ်အတည်းကို ဘယ်လောက်ဖြေရှင်းပေးနိုင်မလဲရှင့်။ ဘယ်လောက် ထိရောက်နိုင်ပါသလဲရှင့်။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ သူတို့ရဲ့ သဘောတူညီချက်ကို ကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အဓိကကိစ္စဟာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့်ပေါ်လာတာပါ။ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားတဲ့ အစိုးရကို ဖြုတ်ချပြီးတော့ အာဏာသိမ်းတယ်ပေါ့လေ။ သူတို့က ဘယ်လိုပဲ လှည့်စားပြီးသုံးနှုန်းပေမယ့် ။ ဒီကိစ္စကို သူတို့က လုံး၀ ဝေဖန်ထိပါးခြင်း မရှိပါဘူး။ ဒါ့အပြင် လမ်းပေါ်ထွက်ပြီး ဆန္ဒပြတဲ့ လူငယ်တွေ၊ ကလေးလေးတွေအပါအဝင် အများအပြားသေဆုံးခဲ့ရတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပက်သက်ပြီး သူတို့က တစွန်းတစ ဝမ်းနည်းကြောင့်၊ ရှုတ်ချကြောင်းလည်း သူတို့က ဘာမှ ဖော်ပြထားခြင်းမရှိပါဘူး။ အဲဒီတော့ သူတို့ရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက်ဆိုတာဟာ ဖိအားပေးတောင်းဆိုတာထက် သာမန် သူတို့ရဲ့သဘောထားကို ဖော်ပြတဲ့ သဘောလောက်သာဖြစ်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ သဘောတူညီချက်ထဲမှာ အဓိကအားနည်းနေတာကတော့ ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့ နှစ်ဘက်စလုံးက သတ်ဖြတ်မှုတွေ၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို ရပ်ရမယ်လို့ပြောထားတယ်ပေါ့လေ။ ဆိုတော့ သူတို့က တဘက်သပ်မပြောဘူး ။ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းရာမှာ လုံခြုံရေးတွေဘက်က အင်အားအလွန်ကျွံသုံးစွဲမှုကို လုံး၀ သူတို့မပြောခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီတခုလည်း စဉ်းစားစရာဖြစ်ပါတယ်။ ဆွေးနွေးဖို့ဆိုတာ သူတို့ပြောထားတယ် ။ အချက် (၃) မှာထင်တယ်။ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းဖို့ဆိုတော့ ဘယ်သူနဲ့ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှာလဲ။ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေ၊ ထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေ လွှတ်ပေးပါလို့မပြောဘူး။ ဆိုတော့ လူတယောက်ကို ကြိုးနဲ့တုတ်ထားပြီးတော့ မင်းနဲ့ငါ ဆွေးနွေးမယ်ဆိုတော့ ဘယ်ဖြစ်မလဲ။ အဲဒီဟာတွေဟာ အဓိက အားနည်းချက်တွေဖြစ်နေတော့ အဓိက ဒီအချက်တွေကို ကြည့်ရင်ပဲ သိပ်ထိရောက်နိုင်ပါ့မလားဆိုတာတော့ သံသယရှိစရာကောင်းပါတယ် မသိင်္ဂီ။
မသိင်္ဂီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ပါရှင့် ။ အဲဒီတော့ ဘုံသဘောတူညီချက်တွေကရော ပြည့်စုံပါသလားရှင့်။ ပါသင့်ပါထိုက်တဲ့ အချက်တွေရော အားလုံးပါပါရဲ့လားရှင့်။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ အဓိကကျနော်ပြောခဲ့တာနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီးတော့ ပြောရမယ့် ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ အဓိကအားဖြင့် အာဏာသိမ်းထားတာရယ်၊ အခုသေဆုံးခဲ့ရတဲ့ကိစ္စတွေနဲ့ပက်သက်ပြီးတော့ တစွန်းတစ ပြစ်တင်ဝေဖန်တာမဟုတ်ရင်တောင်မှ ဝမ်းနည်းတယ်လို့တော့ ဖော်ပြသင့်တယ်လို့ထင်ပါတယ်။ ဒုတိယတချက်ကတော့ ထိန်းသိမ်းခံနေရတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို လွှတ်ပေးဖို့၊ အထူးသဖြင့် အဓိက ဆွေးနွေးဖို့ယခင်အစိုးရခေါင်းဆောင်တွေဖြစ်တဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့၊ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်တို့ကို လွှတ်ပေးဖို့ဆိုတာ လုံးဝမပါတော့ သူတို့ရဲ့ တတိယအချက်မှာ ဆွေးနွေးဖို့ဆိုတာ ဘယ်သူနဲ့ဆွေးနွေးရမှာလဲဆိုတာ အဓိက အားနည်းချက်ဖြစ်နေပါတယ်။
အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်လွှတ်ပါလို့ပြောတဲ့ကိစ္စမှာကတော့ အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်ကို သူတို့ကလက်ခံနိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်ဟာ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်ထက် အများကြီးသက်သာတယ်။ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်တို့၊ အနောက်နိုင်ငံက ကိုယ်စားလှယ်တို့၊ အမေရိကန်က ကိုယ်စားလှယ်တို့လာရင်တော့ အရပ်သားစကားနဲ့ပြောရင် ပိသာလေး ဘေးပစ် ပြောမှာပဲ။ သူတို့က ဘယ်လိုဖြစ်သင့်တယ်ဆိုပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပြောမှာပဲ။ အာဆီယံဟာ ဘယ်တော့ မှ မပြောပါဘူး။ အဓိကအားဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ ကိစ္စနဲ့ပက်သက်ပြီးတော့ပဲ စဉ်းစားကြည့်ပါ။ ဒုက္ခသည်တွေထွက်ပြေးရတဲ့ ကိစ္စ။ ဒီဘက်နိုင်ငံတွေက ကိုယ်စားလှယ်တွေက အများကြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန်ပြောတယ်။ အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်ကိုလက်ခံလိုက်တဲ့အခါမှာ အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်ရဲ့ ပြောကြားချက်က သိပ်ပြီးတော့ ပြင်းပြင်းထန်ထန်မရှိတဲ့အခါ မြန်မာအတွက် ခံသာတယ်။ အခု အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်ကို လက်ခံမယ်ဆိုတာကလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး မင်းအောင်လှိုင်တို့ဘက်က တွက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ အခံသာဆုံးကိုယ်စားလှယ်သာ ဖြစ်မယ်ဆိုပြီး လက်ခံလိုက်တာကောင်းတယ်ဆိုတဲ့ သဘောသာဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တမ်း ဘယ်လောက် အားကိုးရသလဲဆိုတော့ စစ်အာဏာရှင်ကို ဆန့်ကျင်နေကြတဲ့ ပြည်သူလူထုရဲ့ သဘောတူညီမှု၊ ကြည်ဖြူမှုကို ရပါ့မလားဆိုတာက အရေးကြီးပါတယ်။ အဲဒါကို မရနိုင်ဘူးဆိုရင်တော့ သိပ်အားကိုးလောက်တဲ့ သဘောတူညီမှုတွေလို့ဆိုနိုင်ဖို့ခက်ခဲပါလိမ့်မယ်။
မသိင်္ဂီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ အန်ကယ်။ နောက်ပြီးတော့ တရုတ်ဘက်ကလည်း မြန်မာ့ကိစ္စကို အာဆီယံနည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းဖို့ဆိုပြီးတော့ တွန်းတွန်းတိုက်တိုက်ပြောနေတာရှိပါတယ်။ နောက်တခုက ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှုးချုပ်ဘက်ကလည်း ဒီဟာကို အတော်လေး မျှော်လင့်တဲ့ သဘောမျိူး ပြောထားတာရှိပါတယ်။ ဆိုတော့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက်၊ အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက်တွေကို တရုတ်နဲ့နိုင်ငံတကာဘက်က လက်ခံနိုင်ချေရော ရှိနိုင်ပါသလားရှင့်။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ ပထမဦးဆုံး တရုတ်ကို ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ တရုတ်က လက်ခံလာနိုင်တဲ့ သဘောရှိပါတယ်။ အာဆီယံဟာ စောစောကပြောသလို အာဏာသိမ်းတာတွေ ဘာတွေ၊ သတ်ဖြတ်မှုတွေဘာတွေနဲ့ပက်သက်ပြီး ဆုံးဖြတ်ထားတာတွေမရှိတော့ တရုတ်ကလည်း သူတို့ပြောချင်တဲ့ လိုင်းနဲ့တလိုင်းထဲ ဖြစ်နေတဲ့ သဘောကို တွေ့ရပါတယ်။ တရုတ်တင်မကပါဘူး။ ဒေသတွင်းအင်အားကြီးနိုင်ငံတွေဖြစ်ကြတဲ့ ဂျပန်တို့ အိန္ဒိယတို့လည်း ဒီသဘောထားမျိူးခပ်ဆင်ဆင်ပဲ သွားကြလိမ့်မယ်လို့ထင်ပါတယ်။ သိပ်ပြင်းပြင်းထန်ထန်မပြောပဲနဲ့အပျော့ဆွဲနဲ့ သူတို့လုပ်လို့ရကောင်းရမလား။ အထူးသဖြင့် တရုတ်ဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ စီးပွားရေး အကျိူးစီးပွားတွေလည်း အများကြီးရှိနေတယ်။ ဒါကို သူတို့ ဘယ်လို မှ အထိအခိုက် မခံချင်ပါဘူး။ ဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တဘက်ကိုပုတ်ခတ်ပြီးတော့ တဘက်ကို အသာပေးတဲ့ လုပ်ရပ်မျိူးသူတို့လုပ်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါအပြင် တရုတ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အင်အားစုတွေအပေါ်မှာ အများကြီး သြဇာလွှမ်းမိုးထားတာဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်အနေနဲ့အဲဒီအင်အားစုတွေကို အဖိအဖော့လုပ်ပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရအပေါ်မှာ ကစားနိုင်တာလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ တရုတ်ကတော့ အာဆီယံက ဒီလမ်းကြောင်းကို ခင်းပေးလိုက်တာဟာ သူ့အတွက်တော်တော်ကောင်းတယ်။ အာဆီယံနဲ့ရှေ့မတိုးနိုင်ရင် သူနောက်တဆင့်တက်ဖို့ ဝင်လာကောင်းဝင်လာနိုင်တယ်ပေါ့လေ။ ဒါသူ့အတွက် ပိုပြီးတော့ လမ်းပွင့်သွားစေတဲ့ ကိစ္စလည်းဖြစ်မယ်လို့ထင်ပါတယ်။ ကျန်တဲ့ အနောက်နိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေဘက်ကကြည့်ရင်တော့ သူတို့ရဲ့ မျှော်မှန်းချက်ဟာ ဒီလောက်တင်မကပါဘူး။ ဒီဟာထက်ပိုပြီး ဖြစ်စေချင်ပါလိမ့်မယ်။ သို့သော်လည်းပဲ သူတို့ပြောထားတဲ့အတိုင်း အာဆီယံကဖော်ဖော်ရွေရွေလုပ်ပေးမယ်ဆိုရင်တော့ အာဆီယံဟာ သူတို့ပြောစကားကို နားထောင်သားပဲ၊ အာဆီယံဟာ သူတို့ပြောစကားကို လိုက်နာသားပဲလို့ ယူဆကောင်း ယူဆနိုင်စရာရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီဘက်က ဖိအားပေးမှုတွေကတော့ အာဆီယံရဲ့ ကူညီဖို့ဆိုပြီးတော့ စကားပြောနေယုံလောက်နဲ့တော့ ပြန်ပြီးတော့ လျော့ပါးသွားလိမ့်မယ်လို့မျှော်လင့်နိုင်စရာမရှိပါဘူးခင်ဗျ။
မသိင်္ဂီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ပါရှင့်။ အခု အာဆီယံဆွေးနွေးပွဲကထွက်လာတဲ့ ဘုံသဘောတူညီမှု (၅) ရပ်၊ အာဆီယံရဲ့ မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေးပွဲမှဆိုလို့ရှိရင်လည်း အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကောင်စီအကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်တိုင် တက်တာပေါ့နော်။ ဒီဆွေးနွေးပွဲဟာ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီအတွက် အကျိုးအမြတ်ပိုရှိစေသလား။ ဒါမှမဟုတ် (NUG) National Unity Government ဆိုပြီးတော့ ဒီဘက်က အကျိုးအမြတ်ပိုရှိစေသလား။ ဘယ်သူတွေ အမြတ်ထွက်သွားပါသလဲ အန်ကယ်။ ဒီဟာက မြန်မာပြည်သူတွေလည်း အတော်လေးစိတ်ဝင်စားကြမယ်ထင်ပါတယ်။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ လောင်းကစားဝိုင်းတခုလို ချက်ချင်းအရှုံးအနိုင်ကို သိရနိုင်ဖို့လွယ်တဲ့ကိစ္စမျိူးမဟုတ်ဖူးလို့တော့ထင်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း လောလောဆယ်မှာကြည့်ရတာတော့ ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးမင်းအောင်လှိုင်အတွက် အသက်ရှုပေါက်၊ ထွက်ပေါက်ရသွားတယ်လို့ပြောလို့ရပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ သူဟာ နိုင်ငံတွင်းမှာပဲနေပြီး ပြင်ပက ဝိုင်းပြောနေကြတာကို နားမထောင်ဘူး။ ထော်လော်ကန့်လန့်လုပ်နေတယ်၊ တင်းခံနေတယ်လို့ပဲ ယူဆနိုင်တဲ့ အခြေအနေက သူ လွတ်မြောက်သွားပါတယ်။ အာဆီယံက အထူးအရေးပေါ်အစည်းအဝေးလုပ်မယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စကို သူကိုယ်တိုင်၊ သူ့ရဲ့ အစတုန်းကနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေ ဘာတွေ လွှတ်ကြတယ်ပေါ့လေ။ တချို့နိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့ ဖိလစ်ပိုင်တို့ထိုင်းတို့လာအိုတို့ဆိုရင် လွှတ်ကြတယ်ပေါ့လေ။ သူက သူကိုယ်တိုင်သွားပြီးတော့တက်တယ်၊ ရင်ဆိုင်တယ် ဆိုတော့ ဒါဟာနိင်ငံတကာရဲ့ ဖိအားကို သူဟာ လိုက်လျောလက်ခံလိုစိတ်ရှိတဲ့သဘောကို ပြသရာရောက်တယ်ဆိုပြီးတော့ သူ့အတွက် အများကြီးထွက်ပေါက်ရသွားပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အာဆီယံဘက်ကလွှတ်မယ့်ကိုယ်စားလှယ်ကိုလည်းပဲ သူက လက်ခံနိုင်တယ်လို့စင်္ကာပူ ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီဟာလည်းပဲ သူ့အတွက် ထွက်ပေါက်ပါပဲ။ စောစောက ပြောသလို အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်လာပြီးဆွေးနွေးတာဟာ သူ့အတွက် သိပ်ပြီးတော့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖိအားနဲ့ရင်ဆိုင်ရစရာမရှိပါဘူး။ အာဆီယံဟာ သူတို့နဲ့သဘောထဲဖြစ်အောင် ပြောယူလို့ရမယ်လို့သူ့အတွက် မျှော်မှန်းနိုင်ပါတယ်။ နောက်ပြီး သူ့အတွက် အချိန်ဆွဲလို့ရသွားတာပေါ့ မသိင်္ဂီ။ အစတုန်းက သူတို့တနှစ်အတွင်းမှာလုပ်ပေးမယ်ဆိုပြီးပြောတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုပဲ သုံးလရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်တော့ အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်လွှတ်ဖို့က ဘယ်လောက်ကြာကြာမှ စီစဉ်နိုင်မှာလည်း။ ဘယ်တော့ လွှတ်ဖြစ်မှာလည်း၊ အဲဒါ တွေ့မှာ ၊ ညှိနှိုင်းမှာနဲ့၊ ဒီလိုနဲ့ကို ကုန်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့က ပိုပြီးတော့ အချိန်ဆွဲပြီး ကစားနိုင်တဲ့ အခြေအနေလည်း ရသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရပေါ့နော် National Unity Government ပေ့ါ။ အဲဒီဘက်ကတော့ သူ တို့ဘယ်လောက်ထိ မျှော်မှန်းချက်ထားသလဲပေါ့။ သူတို့ရဲ့ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာဆာဆာကတောင် အခုအာဆီယံရဲ့ သဘောတူညီမှု မူငါးချက်ကို ကြိုဆိုတယ်လို့အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် ကျနော်သိရပါတယ်။ ဘယ်လောက်ထိ ခိုင်ခိုင်မာမာ အလေးအနက်ထားကြိုဆိုသလဲဆိုတာတော့ ကျနော်တို့မသိနိုင်ပါဘူး။ ကြိုဆိုတယ်ဆိုတဲ့သဘောကတော့ ကောင်းပါတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ သူတို့လိုချင်တဲ့ အတိုင်းအတာရပါ့မလား။ အာဆီယံတောင်းဆိုချက်ထဲမှာကတော့ အရပ်ဘက်နဲ့ဆွေးနွေးဖို့ပါတယ်။ သူတို့ဟာ အာဆီယံကို အမှုးထားပြီးတော့ စစ်ကောင်စီနဲ့ဆွေးနွေးခွင့် ရမလား။ ရလာမယ်ဆိုရင်တော့ မဆိုးဘူးလို့ပြောနိုင်ပါတယ်။ ဘာပဲပြောပြော သူတို့နဲ့ တန်းတူထားပြီးဆွေးနွေးခွင့်ရမယ်။ဒါပေမယ့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မပါပဲနဲ့သူတို့ကိုယ်စားပြုလို့ရမလားဆိုတာလည်း မေးစရာဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက သူတို့ဘက်က ရအောင်တောင်းဆိုဖို့ကတော့ အနည်းဆုံး ခေါင်းဆောင်တွေကို လွှတ်ပြီးမှသာလျှင် ဆွေးနွေးဖို့တောင်းဆိုမယ်ဆိုရင် သူတို့ဘက်ကလည်းပဲ အကျိူးအမြတ်အနည်းငယ်ရရှိလိမ့်မယ်လို့ယူဆရပါတယ်။ အထူးသဖြင့်အရေးကြီးတာက ပြည်သူအတွက် ဘယ်လောက်အကျိူးရှိသလဲ။ အခုဆိုရင် ပြည်သူအတွက် အကျိူးအတော် ယုတ်ခဲ့ပါပြီ။ သမိုင်းမှာ ဆိုရိုးစကားရှိပါတယ်။ သမိုင်းမှာ တချက်မှားခဲ့လျှင် နောက်လာနောက်သားတို့တသက်လိုက်လို့မမီတော့ဘူးဆိုတာ။ ဒါသိပ်မှန်ကန်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၁၉၅၈၊ ၆၂ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ တချက်အမှားဟာ နှစ်ပေါင်းခြောက်ဆယ်ကျော်လာခဲ့ပါပြီ။ ရာစုတဝက်လွန်ခဲ့ပါပြီ။ အဖတ်ဆယ်လို့မရနိုင်သေးပါဘူး။ ဒီအမှားကို အခုလည်းပဲ ထပ်ခါထပ်ခါမှားနေခြင်းအားဖြင့် နောက်မျိူးဆက်တွေလည်းပဲ အများကြီး၊ အခုစစ်ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ သားသမီး၊ မြေးမြစ်မျိုးဆက်တွေလည်းပဲ ဒီဒဏ်က လွတ်ချင်မှ လွတ်မှာပါ။ ဒီလိုပဲ ဆက်ပြီးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ပြည်သူတွေ လွတ်မြောက်မှသာလျှင် ပြည်သူတွေ အမြတ်ထွက်မယ်လို့ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီဟာက အရှုံးအနိုင်ကို ကြိုတင်တွက်ဆလို့မရသေးဘူး။ အတော့်ကို အချိန်ယူတွက်ဆဦးမယ့်ကိစ္စဖြစ်တယ်လို့ ပြောရမယ်ထင်ပါတယ် မသိင်္ဂီ။
မသိင်္ဂီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ပါရှင့်။ အန်ကယ်ဦးကျော်ဇံသာ အထူးပဲ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင်။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ ရပါတယ် မသိင်္ဂီ။ ကျေးဇူးပါ။
= = = = = = = = = =
မြန်မာ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ဖြစ်လာရတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ချက်ချက် ရပ်တန့်ပြီး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရေး အပါအဝင် ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ် ရရှိခဲ့တာဟာ အာဆီယံ အဖွဲ့ကြီးရဲ့ အတိုင်းအတာ အရ အခု စည်းဝေး ဆောင်ရွက်မှုက ထူးခြားတယ်လို့ ရှုမြင်ပေမယ့်လည်း အာဆီယံရဲ့ တိုက်တွန်း ဆောင်ရွက်ချက်က မြန်မာ့ ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းရေးမှာ ထိရောက်မှု ရှိပါ့မလားဆိုတဲ့ အပေါ်မှာတော့ သံသယ ရှိနေသူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ထင်ရှားတဲ့ အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူ ဦးအောင်မျိုးမင်းကို မသိင်္ဂ ီထိုက် ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားပါတယ်။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ အာဆီယံ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ တောင်းဆိုတယ် ဆိုတာပဲပါတယ်။ တောင်းဆိုမယ် ဆိုလို့ ရှိရင် ဘယ်လို အချိန်မှာ ဘယ်လောက် နောက်ဆုံးထားပြီး တောင်းဆိုမလဲ ဆိုတဲ့ သတ်မှတ်ချက် မပါဘူး။ နောက်တခါ မဖြစ်မနေ တောင်းဆိုမယ် ဆိုတဲ့ လေသံမျိုး၊ စကားလုံးရဲ့ အလေးအနက် ပုံစံမျိုးလည်း မပါဘူး။ မပါတဲ့ အတွက်ကြောင့် မို့လို့ ဒီ တောင်းဆိုချက်က လုပ်ပါတယ်။ ငါတို့ဘက်က အာဆီယံ ဘက်က တတ်နိုင်သလောက် လုပ်နေပါတယ်။ ဆက်လက် ပြီးတော့လည်း လုပ်နေပါတယ်ဆိုတာမျိုး အချိန်ဆွဲတဲ့ နည်းဗျူဟာမျိုးကို ရောက်သွားမှာ အရမ်းစိုးရိမ်ပါတယ်။ ဒါမျိုးအချိန်ဆွဲခဲ့ရင် အရင်က လမ်းပြမြေပုံလိုမျိုးပဲ နှစ်ပေါင်းအများကြီး ကြာသွားနိုင်တယ် အဆင့်တွေ အများကြီး ကြာသွားမယ်။ တချိန်ထဲမှာပဲ နိုင်ငံတကာရဲ့ အရေးယူ ဆောင်ရွက်မှုတွေက - အာဆီယံ လုပ်နေတာပဲ ၊ မင်းတို့ ဝင်စရာ မလိုဘူးဆိုတဲ့ အခြေအနေမျိုး ရောက်သွားနိုင်တဲ့အတွက် အချိန်ကြာလေ ပြည်သူနာလေပါပဲ။ အချိန်ဆွဲတာမျိုး မဖြစ်ဖို့ အလေးနက် တိုက်တွန်းပါတယ်။ ဒီကိစ္စရဲ့ လှည့်ကွက်ထဲမှာလည်း သတိထားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ အာဆီယံ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ ပထမက အကြမ်းဖက်တာတွေရပ်ဖို့ သူတို့ တိုက်တွန်းထား ပါတယ်။ ဆိုတော့ ဒါက ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြသူတွေကို စစ်တပ်က အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲ နေတာတွေ အဆုံးသတ်သွားမယ့် လမ်းစလား။ ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ သူတို့ရဲ့ ဒီလို ပြောကြားချက်က လက်ရှိ အခြေအနေနဲ့ မထင်ဟပ်ဘူးလို့ ကျနော်ထင်တယ်။ လက်ရှိ အခြေအနေကို နားမလည်ပဲ ပြောထားတဲ့ပုံစံတခုက အဖြေကို ဘယ်တော့မှ ပုံဖေါ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆို ခုချိန်မှာ ပြည်သူနဲ့ စစ်တပ်ကြားမှာ ဘယ်သူက အကြမ်းဖက်တာလဲ ဆိုတာ သဘောပေါက်ဖို့ လိုပါတယ်။ ပြည်သူတွေက အသက်ကိုရင်းပြီး ဒီအကြမ်းဖက်မှုကို ခံနေရတဲ့သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ သတ်ဖြတ်မှု ၊ လုယက်မှု၊ ထောင်ထဲ နှိပ်စက်မှုတွေ ဖြစ်နေတာဟာ စစ်တပ်က အကြမ်းဖက်တာပါ။ ပြည်သူတွေ အကြမ်းဖက်တာ မဟုတ်တဲ့အတွက် နှစ်ဖက်လုံး အကြမ်းဖက်နေတာတွေ ရပ်တန့်ဖို့ဆိုပြီး ပြောကြားနေခြင်းက လွဲမှားတဲ့ ကောက်ချက် ဖြစ်ပါတယ်။ လွဲနေတဲ့အပေါ် အခြေခံပြီး ပြောဆိုနေတာက မှန်ကယ်တဲ့ လမ်းကြောင်းကို ဘယ်လိုမှ သွားနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ တင်ပြချင်ပါတယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ အခုလက်ရှိဖြစ်နေတာက ပြည်သူတွေဖက်ကလည်း သူတို့ စိုးရိမ်ချက်နဲ့ သူတို့ တိုက်ခိုက်နေတာရှိပါတယ်။ လက်လုပ် တူမီးလိုဟာမျိုးနဲ့ပေါ့နော်၊ နောက်တခါ အတားအဆီးတွေပေါ့။ ဒါကလည်း စစ်တပ်ဖက်က ဝင်လာပြီး သူတို့ကိုဖမ်းမှာ ရိုက်နှက်မှာ စိုးရိမ်ချက်ကြောင့် ဖြစ်လာတာလို့လည်း ပြောလို့ရနိုင်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ဒီလို အကြမ်းဖက်မှုတွေ မရှိတော့ပဲနဲ့ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲမျိုးများ ဖြစ်လာနိုင်မလားရှင့်။ အခု ကြေညာချက်ကို စစ်တပ်ဖက်က ဘယ်လောက် နားထောင်မယ်လို့ ဦးအောင်မျိုးမင်း ထင်ပါသလဲ။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ ဒီလိုမျိုး ထုတ်ပြန်ချက်မျိုးကို အစည်းအဝေး လာတက်တဲ့ စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင်ကနေ ဘာမှ သေသေချာချာ ပြန်ပြောသွားတာ မရှိဘူး။ လိုက်နာပါမယ် မလိုက်နာနိုင်ဘူး ပြောမသွားပါဘူး။ အဲဒီအချက်က ဘယ်လိုမျိုးနည်းနဲ့ ရပ်တန့်မလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို အများကြီး ဖြစ်စေပါတယ်။ တကယ်လို့သာ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းချင်တဲ့ စိတ်ဓါတ်မျိုးရှိရင် အခုလိုမျိုး အာဏာသိမ်းတာလည်း ရှိလာမှာ မဟုတ်ဘူး။ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုတဲ့ ဆန္ဒရှိရင် အစောကြီးထဲက ဒါကို လုပ်ဆောင်ပါ့မယ်ဆိုပြီးတော့ ကတိတွေပေးပြီး ဖြစ်နိုင်မယ့်လမ်းကြောင်းကို သွားမယ့်သဘောရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ခုက ရေရာသေချာတဲ့ အဖြေလည်း မပေးဘူး။ နောက်တခုက အဲဒီလိုမျိုး လုပ်ဆောင်မယ့်ဟာကို အချိန်ကာလတခု သတ်မှတ်ပြီးတော့ ဒီဘက်က တောင်းဆိုမှုလည်း မရှိတဲ့အတွက် ၊ ဟို ရပ်တန့်ဖို့ အတွက် ပြောသာပြောနေတယ် တကယ်တမ်းလုပ်လာဖို့က မရေရာ မသေချာဘူးဆိုတာ ရှင်းနေပါတယ်ခင်ဗျ။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ရှင့် အဲဒီတော့ ဒီ NUG ဒေါက်တာဆာဆာတို့ကတော့ အာဆီယံထုတ်ပြန်ချက်ကို ကြိုဆိုတယ်ဆိုတဲ့သဘောမျိုး ကြေညာချက် ထုတ်ထားတာ တွေ့ပါတယ်။ ပြေလည်လာမယ့် လမ်းစမျိုးများ ဖြစ်လာပါသလား။ အာဆီယံရဲ့ ဆွေးနွေးပွဲရလဒ်ကနေ အပြုသဘော ဘာများတွေ့ပါသလဲရှင့်။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ အပြုသဘောကတော့ ဒီ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သူတို့အနေနဲ့ ဒီလောက်ထိ ထွက်ပေါ်လာတယ်ဆိုတာက အာဆီယံရဲ့ စံချိန်အရဆိုရင် မဆိုးဘူးလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘာတွေ့ရလဲဆိုတော့ အရင်တုန်းက ဘရူနိုင်းရဲ့ ကြေညာချက် မတိုင်ခင်မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ စင်္ကာပူ၊ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား သူတို့ထုတ်ပြန်ချက်တွေက စကားလုံးသုံးနှုန်းမှုအရပါ ပိုပြီးတော့ ထိရောက်တယ်၊ လေးနက်တယ်ပေါ့ ။ ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ စကားလုံး လျော့သွားတယ် အဲဒီအချက်တခုက သူတို့အာဆီယံ အတွင်းမှာ ရပ်တည်ချက်မတူတဲ့နိုင်ငံတွေ ရှိနေတယ်ဆိုတာကို ပြတယ်။ ဒီလိုကိစ္စမှာ အာဆီယံအဖွဲ့ကို ကိုယ်စားပြုပြီး ထုတ်တဲ့ဟာက ကြေညာချက်သပ်သပ် ထုတ်တဲ့သဘောမျိုးပဲလို့ ခံယူတယ်ဆိုရင်တော့ ဒါက အောင်မြင်တယ်လို့ ပြောလို့ရနိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကြေညာချက်ပဲ ထုတ်ပြီးတော့ နောက်ဆက်တွဲ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုတွေ လိုက်မလာဘူးဆိုရင်တော့ ဒါက အာဆီယံစက္ကူကျားကနေ ထုတ်လိုက်တဲ့ နောက်ထပ် စက္ကူဖြူ-ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်မျိုးသာ ဖြစ်မယ် ၊ အဲဒါကိုတော့ ကျနော် စိုးရိမ်မိပါတယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ သူတို့ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ နံပါတ် ၃ အချက်က သူတို့ကနေပြီး ကြားဝင် စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေး လမ်းကြောင်းဖြစ်လာဖို့ လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ဟာ ပေါ်မှာရော ဒါဘယ်လောက်များ မျှော်လင့်ချက်ရှိမယ် ထင်ပါသလဲရှင့်။ ဆွေးနွေး အဖြေရှာရေး ဆိုတာကရော ဖြစ်လာနိုင်ပါသလား။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ သူတို့က ဘယ်လောက်ထိ စေ့စပ်ဆွေးနွေးမှု လုပ်နိုင်မလဲ ၊ နောက်တခါ စေ့စပ်ဆွေးနွေးမှုမှာ ပါဝင်လာမယ့် သူတွေဘက်ကရော ဘယ်လောက်ထိ လေးစားလိုက်နာမလဲ ဆိုတဲ့ အချက်အပေါ်မှာတော့ အများကြီး မူတည်ပါတယ်။ ထုတ်ပြန်ချက် တခုထဲနဲ့တော့ ဖြစ်လာနိုင်လား မဖြစ်နိုင်ဘူးလားဆိုတာ ပြောရခက်ပါတယ်။ စေ့စပ်ဆွေးနွေးမှု လုပ်မယ်ဆိုရင် တပ်မတော် စစ်တပ်နဲ့ပဲ တွေ့ပြီးတော့ စေ့စပ်လို့ မရဘူးဗျ၊ အခုချိန်မှာ ဖမ်းဆီးခံနေရတဲ့ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေ ပြည်သူတွေ ရှိတယ်။ သူတို့ကို မလွှတ်မချင်း စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေး ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ စေ့စပ်ဆွေးနွေးတယ်ဆိုတာ ယုံကြည်မှုပေါ် မူတည်လို့ပါ။ ယုံကြည်ချက်မရှိပဲ လာကြ စကားပြောကြမယ်ဆိုရင် ဒါက ရေရှည်တည်တံ့မှာ မဟုတ်ဘူး။ စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေးဆိုတာက အာဆီယံရဲ့လမ်းကြောင်းပဲ ဖြစ်တယ်။ ပြည်သူတွေကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ ပါဝင်သင့်သူတွေ မပါဘူးဆိုရင် စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေးက တောင်းဆိုးချက်တခုပဲဖြစ်ပြီး စကားလုံးပဲ ဖြစ်နေပါလိမ့်မယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ အခု အာဆီယံ ကြေညာချက်မှာဆိုရင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်အပါအဝင် ဖမ်းခံထားရတဲ့ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေ လွှတ်ပေးဖို့ဆိုတဲ့အချက်မျိုး မပါပါဘူး။ ကုလ လုံခြုံရေးကောင်စီကတောင် ဖမ်းထားသူတွေ ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုထားတာမျိုး ရှိပါတယ်။ ဦးအောင်မျိုးမင်း ပြောသလို ဖမ်းထားသူတွေ မလွှတ်မချင်း ယုံကြည်ချက် မတည်ဆောက်မချင်း စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေးက ဖြစ်လာမယ့်ပုံ မရှိဘူးဆိုတော့ ဒီ အာဆီယံကြေညာချက်ထဲမှာ ဒီလိုလူတွေ လွှတ်ပေးရေး ပြောတာ မတွေ့ရပါဘူးရှင့် ။ ဒီပေါ်မှာ ဦးအောင်မျိုးမင်း ဘာများပြောလိုပါသလဲ။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ အဲဒီအချက်က အရေးကြီးပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖေါ်ပြောဆိုမိလို့ ဖမ်းခံရသူပဲဖြစ်ဖြစ် နိုင်ငံရေးယုံကြည်ချက်ကြောင့် ဖမ်းခံရတာပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဒါက လူ့အခွင့်အရေးကိစ္စဖြစ်တယ်။ သူတို့ကို လွှတ်ပေးမှသာ လွတ်လွတ်လပ်လပ်နဲ့ ဆွေးနွေးတဲ့ကိစ္စတွေ ၊ တွေ့ဆုံမယ့်ကိစ္စတွေမှာ ပါဝင်နိုင်မှာ ဖြစ်တယ်။ ဒီလို အဖမ်းဆီးခံနေရသူတွေ အမြန်ဆုံးလွတ်လပ်စွာ နေနိုင်ဖို့အတွက် တောင်းဆိုမှု မရှိခြင်းက အာဆီယံပြောကြားချက်တွေထဲမှာ အဓိက အားအနည်းဆုံး၊ အဓိက လိုအပ်ချက်တခု ပျောက်နေတယ်လို့ပဲ ထောက်ပြချင်ပါတယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ အဲဒီတော့ ဒီအာဆီယံ ဆွေးနွေးပွဲနေ့မှာလည်း ဆန္ဒပြသူတွေကို စစ်တပ်နဲ့ရဲတွေက ဆက်ပြီးဖြိုခွင်းနေတာပါ။ အာဆီယံဆွေးနွေးပွဲကိုလည်း စစ်တပ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် သွားတက်ခဲ့ပြီ၊ အာဆီယံ ကြေညာချက်လည်း ထွက်လာပြီဆိုတော့ ရှေ့လျှောက် လူထုလှုပ်ရှားမှုတွေအပေါ်မှာ ဘာများ အပြောင်းအလဲ သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ပါသလဲရှင့်။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ လူထုရဲ့ စိတ်ဓါတ်က လျော့သွားမှာ မဟုတ်ဘူး သေချာတယ်။ အစောကြီးကတည်းက အာဆီယံကို လူထုက မမျှော်လင့်ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆို အာဆီယံသမိုင်း သူတို့ရဲ့မူဝါဒနဲ့ သူတို့ရဲ့ခံယူချက်ကို မြန်မာပြည်သူ လူထုက သိထားတဲ့အတွက် သိပ်ပြီး မျှော်လင့်ချက် မရှိဘူး။ တဖက်မှာ စစ်အုပ်စု ခေါင်းဆောင်ကတော့ - ငါ အာဆီယံနဲ့ ညှိပြီးသွားပြီ ၊ ငါ အာဆီယံကိုပိုင်တယ် ဒါကြောင့်မို့ ငါက အပေါ်မှာ ကတိပေးထားသလို ပုံစံမျိုး၊ အချိန်ဆွဲတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ လုပ်လို့ရနေပြီ။ ဒါကြောင့်မို့ မင်းတို့ကို ဂရုမစိုက်ဘူးဆိုပြိး စိန်ခေါ်တာမျိုး ၊ အကြမ်းဖက်မှုကို ဒီထက်လုပ်လာနိုင်မယ့် သဘောမျိုး ရှိပါတယ်။ ဒါက အကြောက်တရားနဲ့ ထပ်ပြီး ဖိနှိပ်မယ့်သဘောပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ပြည်သူလူထုကတော့ အကြောက်တရား ကင်းလာတဲ့ အနေအထားဖြစ်တယ်။ အာဆီယံကလည်း သူတို့အတွက် အားကိုးစရာ မရှိဘူးဆိုတဲ့အတွက်ကြောင့် ၊ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးပြီး ပြည်တွင်းအားနဲ့ပဲ ဆက်လက်လုပ်သွားမယ့် သဘောမျိုး အဲလိုမျိုးပဲ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျနော် ခန့်မှန်းမိပါတယ်။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ပါရှင့် ဦးအောင်မျိုးမင်း အထူးပဲ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဦးအောင်မျိုးမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။
စစ်အာဏာသိမ်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ချက်ချင်း ရပ်ဆိုင်းပြီး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးကြရေး၊ မြန်မာလူထု အကျိုးစီးပွားအတွက် ငြိမ်းချမ်းတဲ့ ဖြေရှင်းချက် တရပ် ထွက်ပေါ်လာရေး အတွက် သက်ဆိုင်သူ အားလုံး ခိုင်ခိုင်မာမာ ဆွေးနွေးကြရေး၊ အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ ပံ့ပိုးမှုနဲ့အတူ အာဆီယံ ဥက္ကဌရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ် တဦးက ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ ကြားဝင် ဆောင်ရွက်ပေးရေး၊ အထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းကို သွားရောက်ပြီး သက်ဆိုင်သူ အားလုံးနဲ့ တွေ့ဆုံရေးနဲ့ နောက်တချက်ကတော့ အာဆီယံဘက်က လူသားချင်း စာနာထောက်ကူမှု ဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ ပေးရေး ဖြစ်ပါတယ်။
[ Unicode ]
အာဆီယံ အစညျးအဝေးအပေါျ အကဲခတျတှရေဲ့ သုံးသပျခကြျ
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးပွီးတဲ့နောကျ ဖွဈလာတဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှအေပါအဝငျ နိုငျငံမတညျငွိမျမှုကို ဖွရှေငျးနိုငျရေးအတှကျ အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံမြားအသငျး (အာဆီယံ) ခေါငျးဆောငျတှေ စနနေေ့မှာ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးပွီးတော့ သဘောတူညီခကြျ ငါးရပျကို ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ အာဆီယံခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ (၅) ရပျက မွနျမာ့နိုငျငံရေး အကွပျအတညျးဖွရှေငျးတဲ့နရောမှာ ဘယျလောကျထိရောကျနိုငျသလဲဆိုတာကို ကမြတို့ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးအစီအစဉျရဲ့ အယျဒီတာ ဦးကြောျဇံသာ ကို မသိငျ်ဂီထိုကျက မေးမွနျးတငျဆကျထားပါတယျ။
မသိငျ်ဂီထိုကျ။ ။ အနျကယျဦးကြောျဇံသာ မငျ်ဂလာပါရှငျ့။ အရှေ့တောငျအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံမြားအသငျး (အာဆီယံ) အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှရေဲ့ ထိပျသီးတှေ စနေ နေ့ မွနျမာ့အရေးဆှေးနှေးပှဲဟာ ဘယျလောကျထူးခွားပါသလဲ ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ ပထမဦးဆုံးထူးခွားမှုက အာဆီယံအဖှဲ့အတှကျ ထူးခွားမှုဖွဈပါတယျ။ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှရေဲ့ ပွညျတှငျးရေးကို ဝငျမစှတျဖကျဘူးဆိုတဲ့ မူပေါျမှာ အခွခေံပွီးဖှဲ့စညျးထားခဲ့တဲ့ အာဆီယံအဖှဲ့အနနေဲ့ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတခုဖွဈတဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ပွညျတှငျးရေးကိစ်စကို သီးသနျ့ကှကျပွီးဆှေးနှေးဖို့အထူးအစညျးအဝေးတရပျခေါျပွီးဆှေးနှေးကွတဲ့ ကိစ်စဆိုတာ အတောျလေးထူးခွားတဲ့ကိစ်စဖွဈပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ဘရူနိုငျး လိုနိုငျငံမြိူးက အာဆီယံ အလှည့ျကြ ဥက်ကဌဖွဈနတေဲ့ အခြိနျမှာ နိုငျငံတခုရဲ့ ပွညျတှငျးရေးမှာ အာဏာပိုငျတှရေဲ့ မတရားလုပျကိုငျမှုနဲ့ပကျသကျတယျဆိုပါတော့။ ဒီကိစ်စမြိူးကို ဆှေးနှေးဖို့ဆိုတာ ဘရူနိုငျးကိုယျတိုငျကလညျး သကျဦးဆံပိုငျနိငျငံဖွဈနလေတေော့ သူတို့က ကမကထလုပျပွီး ကငြျးပဖို့ဆိုတာ အတောျခဲယငျးတဲ့ ကိစ်စပါ။ ဒါကွောင့ျလညျး အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံက တကျတကျကွှကွှနဲ့လှနျးပြံ ခရီးသှားပွီးတော့ ဖွဈအောငျလုပျခဲ့တယျလို့ထငျပါတယျ။ ဒါ ပထမ ထူးခွားခကြျတရပျဖွဈပါတယျ။
နောကျပွီးတော့ စောစောက မသိငျ်ဂီပွောသလိုပဲ ဘုံသဘောတူညီခကြျ (၅) ရပျက သိပျအရေးကွီးပါတယျ။ အာဆီယံရဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျက ဘုံသဘောတူညီခကြျမရရငျ ဘယျလိုမှ ဆုံးဖွတျခကြျ မခနြိုငျပါဘူး။ ဆိုတော့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ပကျသကျပွီးတော့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ (၅) ရပျခမြှတျနိုငျခဲ့တယျ ဆိုတာလညျးပဲ ထူးခွားမှုတခုဖွဈပါတယျ။ ဒီလိုထူးခွားလာရတာဟာလညျးပဲ အာဆီယံဟာ မွနျမာနိုငျငံကိစ်စနဲ့ပတျသကျပွီးတော့ အဓိက ဖိအားပေးခံနရေတဲ့ အဖှဲ့အစညျးဖွဈပါတယျ။ အာဆီယံဟာ ဒသေတှငျးအဖှဲ့အစညျးဖွဈတယျ။ ခငျဗြားတို့က ဒီမိုကရစေီ၊ တရားဥပဒစေိုးမိုးရေး၊ ငွိမျးခမြျးရေး ဒသေတှငျးမှာ ဖောျဆောငျမယျလို့ပွောထားတာ ဘာမှမလုပျပါလား။ လုပျဖို့တာဝနျရှိတယျဆိုပွီးတော့ ကုလသမဂ်ဂအပါအဝငျ နိုငျငံတကာက တိုကျတှနျးဖိအားပေးကွတယျ။ တရုတျကလညျးပဲ အာဆီယံကိုပဲ ရှေ့တနျးတငျပွီးတော့ တှနျးတငျပေးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီလိုအခြိနျမှာ ကငြျးပနိုငျခဲ့တာ အာဆီယံအတှကျ ထူးခွားတဲ့ ကိစ်စတရပျလို့ဆိုရမှာပါ မသိငျ်ဂီ။
မသိငျ်ဂီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ရှင့ျ ။ အဲဒီတော့ အာဆီယံနိုငျငံခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ (၅) နဲ့မွနျမာ့အကပြျအတညျးကို ဘယျလောကျဖွရှေငျးပေးနိုငျမလဲရှင့ျ။ ဘယျလောကျ ထိရောကျနိုငျပါသလဲရှင့ျ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ သူတို့ရဲ့ သဘောတူညီခကြျကို ကွည့ျမယျဆိုရငျတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈပကြျခဲ့တဲ့ အဓိကကိစ်စဟာ စဈအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျပေါျလာတာပါ။ ရှေးကောကျတငျမွှောကျထားတဲ့ အစိုးရကို ဖွုတျခပြွီးတော့ အာဏာသိမျးတယျပေါ့လေ။ သူတို့က ဘယျလိုပဲ လှည့ျစားပွီးသုံးနှုနျးပမေယ့ျ ။ ဒီကိစ်စကို သူတို့က လုံး၀ ဝဖေနျထိပါးခွငျး မရှိပါဘူး။ ဒါ့အပွငျ လမျးပေါျထှကျပွီး ဆန်ဒပွတဲ့ လူငယျတှေ၊ ကလေးလေးတှအေပါအဝငျ အမြားအပွားသဆေုံးခဲ့ရတယျ။ ဒီကိစ်စနဲ့ပကျသကျပွီး သူတို့က တစှနျးတစ ဝမျးနညျးကွောင့ျ၊ ရှုတျခကြွောငျးလညျး သူတို့က ဘာမှ ဖောျပွထားခွငျးမရှိပါဘူး။ အဲဒီတော့ သူတို့ရဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျဆိုတာဟာ ဖိအားပေးတောငျးဆိုတာထကျ သာမနျ သူတို့ရဲ့သဘောထားကို ဖောျပွတဲ့ သဘောလောကျသာဖွဈနတောကို တှေ့ရပါတယျ။ သူတို့ရဲ့ သဘောတူညီခကြျထဲမှာ အဓိကအားနညျးနတောကတော့ ပထမဦးဆုံးအနနေဲ့ နှဈဘကျစလုံးက သတျဖွတျမှုတှေ၊ အကွမျးဖကျမှုတှကေို ရပျရမယျလို့ပွောထားတယျပေါ့လေ။ ဆိုတော့ သူတို့က တဘကျသပျမပွောဘူး ။ အကွမျးဖကျဖွိုခှငျးရာမှာ လုံခွုံရေးတှဘေကျက အငျအားအလှနျကြှံသုံးစှဲမှုကို လုံး၀ သူတို့မပွောခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီတခုလညျး စဉျးစားစရာဖွဈပါတယျ။ ဆှေးနှေးဖို့ဆိုတာ သူတို့ပွောထားတယျ ။ အခကြျ (၃) မှာထငျတယျ။ ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးဖို့ဆိုတော့ ဘယျသူနဲ့ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးမှာလဲ။ နိုငျငံရေးခေါငျးဆောငျတှေ၊ ထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ ခေါငျးဆောငျတှေ လှှတျပေးပါလို့မပွောဘူး။ ဆိုတော့ လူတယောကျကို ကွိုးနဲ့တုတျထားပွီးတော့ မငျးနဲ့ငါ ဆှေးနှေးမယျဆိုတော့ ဘယျဖွဈမလဲ။ အဲဒီဟာတှဟော အဓိက အားနညျးခကြျတှဖွေဈနတေော့ အဓိက ဒီအခကြျတှကေို ကွည့ျရငျပဲ သိပျထိရောကျနိုငျပါ့မလားဆိုတာတော့ သံသယရှိစရာကောငျးပါတယျ မသိငျ်ဂီ။
မသိငျ်ဂီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ပါရှင့ျ ။ အဲဒီတော့ ဘုံသဘောတူညီခကြျတှကေရော ပွည့ျစုံပါသလားရှင့ျ။ ပါသင့ျပါထိုကျတဲ့ အခကြျတှရေော အားလုံးပါပါရဲ့လားရှင့ျ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ အဓိကကနြောျပွောခဲ့တာနဲ့ ဆကျနှယျပွီးတော့ ပွောရမယ့ျ ကိစ်စဖွဈပါတယျ။ အဓိကအားဖွင့ျ အာဏာသိမျးထားတာရယျ၊ အခုသဆေုံးခဲ့ရတဲ့ကိစ်စတှနေဲ့ပကျသကျပွီးတော့ တစှနျးတစ ပွဈတငျဝဖေနျတာမဟုတျရငျတောငျမှ ဝမျးနညျးတယျလို့တော့ ဖောျပွသင့ျတယျလို့ထငျပါတယျ။ ဒုတိယတခကြျကတော့ ထိနျးသိမျးခံနရေတဲ့ နိုငျငံရေးသမားတှကေို လှှတျပေးဖို့၊ အထူးသဖွင့ျ အဓိက ဆှေးနှေးဖို့ယခငျအစိုးရခေါငျးဆောငျတှဖွေဈတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျတို့၊ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျတို့ကို လှှတျပေးဖို့ဆိုတာ လုံးဝမပါတော့ သူတို့ရဲ့ တတိယအခကြျမှာ ဆှေးနှေးဖို့ဆိုတာ ဘယျသူနဲ့ဆှေးနှေးရမှာလဲဆိုတာ အဓိက အားနညျးခကြျဖွဈနပေါတယျ။
အာဆီယံကိုယျစားလှယျလှှတျပါလို့ပွောတဲ့ကိစ်စမှာကတော့ အာဆီယံကိုယျစားလှယျကို သူတို့ကလကျခံနိုငျပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလညျးဆိုတော့ အာဆီယံကိုယျစားလှယျဟာ ကုလသမဂ်ဂကိုယျစားလှယျထကျ အမြားကွီးသကျသာတယျ။ ကုလသမဂ်ဂကိုယျစားလှယျတို့၊ အနောကျနိုငျငံက ကိုယျစားလှယျတို့၊ အမရေိကနျက ကိုယျစားလှယျတို့လာရငျတော့ အရပျသားစကားနဲ့ပွောရငျ ပိသာလေး ဘေးပဈ ပွောမှာပဲ။ သူတို့က ဘယျလိုဖွဈသင့ျတယျဆိုပွီး ပွငျးပွငျးထနျထနျ ပွောမှာပဲ။ အာဆီယံဟာ ဘယျတော့ မှ မပွောပါဘူး။ အဓိကအားဖွင့ျ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ဖွဈပကြျခဲ့တဲ့ ကိစ်စနဲ့ပကျသကျပွီးတော့ပဲ စဉျးစားကွည့ျပါ။ ဒုက်ခသညျတှထှေကျပွေးရတဲ့ ကိစ်စ။ ဒီဘကျနိုငျငံတှကေ ကိုယျစားလှယျတှကေ အမြားကွီး ပွငျးပွငျးထနျထနျပွောတယျ။ အာဆီယံကိုယျစားလှယျကိုလကျခံလိုကျတဲ့အခါမှာ အာဆီယံကိုယျစားလှယျရဲ့ ပွောကွားခကြျက သိပျပွီးတော့ ပွငျးပွငျးထနျထနျမရှိတဲ့အခါ မွနျမာအတှကျ ခံသာတယျ။ အခု အာဆီယံကိုယျစားလှယျကို လကျခံမယျဆိုတာကလညျး ဗိုလျခြုပျမှုးကွီး မငျးအောငျလှိုငျတို့ဘကျက တှကျနိုငျပါတယျ။ ဒါဟာ အခံသာဆုံးကိုယျစားလှယျသာ ဖွဈမယျဆိုပွီး လကျခံလိုကျတာကောငျးတယျဆိုတဲ့ သဘောသာဖွဈပါတယျ။ တကယျတမျး ဘယျလောကျ အားကိုးရသလဲဆိုတော့ စဈအာဏာရှငျကို ဆနျ့ကငြျနကွေတဲ့ ပွညျသူလူထုရဲ့ သဘောတူညီမှု၊ ကွညျဖွူမှုကို ရပါ့မလားဆိုတာက အရေးကွီးပါတယျ။ အဲဒါကို မရနိုငျဘူးဆိုရငျတော့ သိပျအားကိုးလောကျတဲ့ သဘောတူညီမှုတှလေို့ဆိုနိုငျဖို့ခကျခဲပါလိမ့ျမယျ။
မသိငျ်ဂီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ အနျကယျ။ နောကျပွီးတော့ တရုတျဘကျကလညျး မွနျမာ့ကိစ်စကို အာဆီယံနညျးလမျးနဲ့ ဖွရှေငျးဖို့ဆိုပွီးတော့ တှနျးတှနျးတိုကျတိုကျပွောနတောရှိပါတယျ။ နောကျတခုက ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှုးခြုပျဘကျကလညျး ဒီဟာကို အတောျလေး မြှောျလင့ျတဲ့ သဘောမြိူး ပွောထားတာရှိပါတယျ။ ဆိုတော့ အာဆီယံခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ၊ အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျတှကေို တရုတျနဲ့နိုငျငံတကာဘကျက လကျခံနိုငျခြရေော ရှိနိုငျပါသလားရှင့ျ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ ပထမဦးဆုံး တရုတျကို ပွောမယျဆိုရငျတော့ တရုတျက လကျခံလာနိုငျတဲ့ သဘောရှိပါတယျ။ အာဆီယံဟာ စောစောကပွောသလို အာဏာသိမျးတာတှေ ဘာတှေ၊ သတျဖွတျမှုတှဘောတှနေဲ့ပကျသကျပွီး ဆုံးဖွတျထားတာတှမေရှိတော့ တရုတျကလညျး သူတို့ပွောခငြျတဲ့ လိုငျးနဲ့တလိုငျးထဲ ဖွဈနတေဲ့ သဘောကို တှေ့ရပါတယျ။ တရုတျတငျမကပါဘူး။ ဒသေတှငျးအငျအားကွီးနိုငျငံတှဖွေဈကွတဲ့ ဂပြနျတို့ အိန်ဒိယတို့လညျး ဒီသဘောထားမြိူးခပျဆငျဆငျပဲ သှားကွလိမ့ျမယျလို့ထငျပါတယျ။ သိပျပွငျးပွငျးထနျထနျမပွောပဲနဲ့အပြော့ဆှဲနဲ့ သူတို့လုပျလို့ရကောငျးရမလား။ အထူးသဖွင့ျ တရုတျဆိုရငျ မွနျမာနိုငျငံအတှငျးမှာ စီးပှားရေး အကြိူးစီးပှားတှလေညျး အမြားကွီးရှိနတေယျ။ ဒါကို သူတို့ ဘယျလို မှ အထိအခိုကျ မခံခငြျပါဘူး။ ဆိုတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ တဘကျကိုပုတျခတျပွီးတော့ တဘကျကို အသာပေးတဲ့ လုပျရပျမြိူးသူတို့လုပျမှာမဟုတျပါဘူး။ ဒါအပွငျ တရုတျဟာ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအငျအားစုတှအေပေါျမှာ အမြားကွီး သွဇာလှှမျးမိုးထားတာဖွဈပါတယျ။ တရုတျအနနေဲ့အဲဒီအငျအားစုတှကေို အဖိအဖော့လုပျပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံအစိုးရအပေါျမှာ ကစားနိုငျတာလညျး ရှိနိုငျပါတယျ။ တရုတျကတော့ အာဆီယံက ဒီလမျးကွောငျးကို ခငျးပေးလိုကျတာဟာ သူ့အတှကျတောျတောျကောငျးတယျ။ အာဆီယံနဲ့ရှေ့မတိုးနိုငျရငျ သူနောကျတဆင့ျတကျဖို့ ဝငျလာကောငျးဝငျလာနိုငျတယျပေါ့လေ။ ဒါသူ့အတှကျ ပိုပွီးတော့ လမျးပှင့ျသှားစတေဲ့ ကိစ်စလညျးဖွဈမယျလို့ထငျပါတယျ။ ကနြျတဲ့ အနောကျနိုငျငံ ဒီမိုကရစေီနိုငျငံတှဘေကျကကွည့ျရငျတော့ သူတို့ရဲ့ မြှောျမှနျးခကြျဟာ ဒီလောကျတငျမကပါဘူး။ ဒီဟာထကျပိုပွီး ဖွဈစခေငြျပါလိမ့ျမယျ။ သို့သောျလညျးပဲ သူတို့ပွောထားတဲ့အတိုငျး အာဆီယံကဖောျဖောျရှရှေလေုပျပေးမယျဆိုရငျတော့ အာဆီယံဟာ သူတို့ပွောစကားကို နားထောငျသားပဲ၊ အာဆီယံဟာ သူတို့ပွောစကားကို လိုကျနာသားပဲလို့ ယူဆကောငျး ယူဆနိုငျစရာရှိပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ဒီဘကျက ဖိအားပေးမှုတှကေတော့ အာဆီယံရဲ့ ကူညီဖို့ဆိုပွီးတော့ စကားပွောနယေုံလောကျနဲ့တော့ ပွနျပွီးတော့ လြော့ပါးသှားလိမ့ျမယျလို့မြှောျလင့ျနိုငျစရာမရှိပါဘူးခငျဗြ။
မသိငျ်ဂီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ပါရှင့ျ။ အခု အာဆီယံဆှေးနှေးပှဲကထှကျလာတဲ့ ဘုံသဘောတူညီမှု (၅) ရပျ၊ အာဆီယံရဲ့ မွနျမာ့အရေး ဆှေးနှေးပှဲမှဆိုလို့ရှိရငျလညျး အာဏာသိမျးစဈတပျကောငျစီအကွီးအကဲ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကိုယျတိုငျ တကျတာပေါ့နောျ။ ဒီဆှေးနှေးပှဲဟာ အာဏာသိမျးစဈကောငျစီအတှကျ အကြိုးအမွတျပိုရှိစသေလား။ ဒါမှမဟုတျ (NUG) National Unity Government ဆိုပွီးတော့ ဒီဘကျက အကြိုးအမွတျပိုရှိစသေလား။ ဘယျသူတှေ အမွတျထှကျသှားပါသလဲ အနျကယျ။ ဒီဟာက မွနျမာပွညျသူတှလေညျး အတောျလေးစိတျဝငျစားကွမယျထငျပါတယျ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ လောငျးကစားဝိုငျးတခုလို ခကြျခငြျးအရှုံးအနိုငျကို သိရနိုငျဖို့လှယျတဲ့ကိစ်စမြိူးမဟုတျဖူးလို့တော့ထငျပါတယျ။ သို့သောျလညျး လောလောဆယျမှာကွည့ျရတာတော့ ဗိုလျခြုပျမှုးကွီးမငျးအောငျလှိုငျအတှကျ အသကျရှုပေါကျ၊ ထှကျပေါကျရသှားတယျလို့ပွောလို့ရပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလညျးဆိုတော့ သူဟာ နိုငျငံတှငျးမှာပဲနပွေီး ပွငျပက ဝိုငျးပွောနကွေတာကို နားမထောငျဘူး။ ထောျလောျကနျ့လနျ့လုပျနတေယျ၊ တငျးခံနတေယျလို့ပဲ ယူဆနိုငျတဲ့ အခွအေနကေ သူ လှတျမွောကျသှားပါတယျ။ အာဆီယံက အထူးအရေးပေါျအစညျးအဝေးလုပျမယျဆိုတဲ့ ကိစ်စကို သူကိုယျတိုငျ၊ သူ့ရဲ့ အစတုနျးကနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးတှေ ဘာတှေ လှှတျကွတယျပေါ့လေ။ တခြို့နိုငျငံတှဖွေဈတဲ့ ဖိလဈပိုငျတို့ထိုငျးတို့လာအိုတို့ဆိုရငျ လှှတျကွတယျပေါ့လေ။ သူက သူကိုယျတိုငျသှားပွီးတော့တကျတယျ၊ ရငျဆိုငျတယျ ဆိုတော့ ဒါဟာနိငျငံတကာရဲ့ ဖိအားကို သူဟာ လိုကျလြောလကျခံလိုစိတျရှိတဲ့သဘောကို ပွသရာရောကျတယျဆိုပွီးတော့ သူ့အတှကျ အမြားကွီးထှကျပေါကျရသှားပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ အာဆီယံဘကျကလှှတျမယ့ျကိုယျစားလှယျကိုလညျးပဲ သူက လကျခံနိုငျတယျလို့စငျ်ကာပူ ဝနျကွီးခြုပျက ပွောတာကို တှေ့ရပါတယျ။ ဆိုတော့ အဲဒီဟာလညျးပဲ သူ့အတှကျ ထှကျပေါကျပါပဲ။ စောစောက ပွောသလို အာဆီယံကိုယျစားလှယျလာပွီးဆှေးနှေးတာဟာ သူ့အတှကျ သိပျပွီးတော့ ပွငျးပွငျးထနျထနျ ဖိအားနဲ့ရငျဆိုငျရစရာမရှိပါဘူး။ အာဆီယံဟာ သူတို့နဲ့သဘောထဲဖွဈအောငျ ပွောယူလို့ရမယျလို့သူ့အတှကျ မြှောျမှနျးနိုငျပါတယျ။ နောကျပွီး သူ့အတှကျ အခြိနျဆှဲလို့ရသှားတာပေါ့ မသိငျ်ဂီ။ အစတုနျးက သူတို့တနှဈအတှငျးမှာလုပျပေးမယျဆိုပွီးပွောတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အခုပဲ သုံးလရှိလာခဲ့ပွီဖွဈတော့ အာဆီယံကိုယျစားလှယျလှှတျဖို့က ဘယျလောကျကွာကွာမှ စီစဉျနိုငျမှာလညျး။ ဘယျတော့ လှှတျဖွဈမှာလညျး၊ အဲဒါ တှေ့မှာ ၊ ညှိနှိုငျးမှာနဲ့၊ ဒီလိုနဲ့ကို ကုနျသှားမှာဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ သူတို့က ပိုပွီးတော့ အခြိနျဆှဲပွီး ကစားနိုငျတဲ့ အခွအေနလေညျး ရသှားမှာဖွဈပါတယျ။
အမြိုးသား ညီညှတျရေးအစိုးရပေါ့နောျ National Unity Government ပေ့ါ။ အဲဒီဘကျကတော့ သူ တို့ဘယျလောကျထိ မြှောျမှနျးခကြျထားသလဲပေါ့။ သူတို့ရဲ့ကိုယျစားလှယျဖွဈတဲ့ ဒေါကျတာဆာဆာကတောငျ အခုအာဆီယံရဲ့ သဘောတူညီမှု မူငါးခကြျကို ကွိုဆိုတယျလို့အကွမျးဖငြျးအားဖွင့ျ ကနြောျသိရပါတယျ။ ဘယျလောကျထိ ခိုငျခိုငျမာမာ အလေးအနကျထားကွိုဆိုသလဲဆိုတာတော့ ကနြောျတို့မသိနိုငျပါဘူး။ ကွိုဆိုတယျဆိုတဲ့သဘောကတော့ ကောငျးပါတယျ။ သို့သောျလညျးပဲ သူတို့လိုခငြျတဲ့ အတိုငျးအတာရပါ့မလား။ အာဆီယံတောငျးဆိုခကြျထဲမှာကတော့ အရပျဘကျနဲ့ဆှေးနှေးဖို့ပါတယျ။ သူတို့ဟာ အာဆီယံကို အမှုးထားပွီးတော့ စဈကောငျစီနဲ့ဆှေးနှေးခှင့ျ ရမလား။ ရလာမယျဆိုရငျတော့ မဆိုးဘူးလို့ပွောနိုငျပါတယျ။ ဘာပဲပွောပွော သူတို့နဲ့ တနျးတူထားပွီးဆှေးနှေးခှင့ျရမယျ။ဒါပမေယ့ျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျမပါပဲနဲ့သူတို့ကိုယျစားပွုလို့ရမလားဆိုတာလညျး မေးစရာဖွဈပါတယျ။ အဓိက သူတို့ဘကျက ရအောငျတောငျးဆိုဖို့ကတော့ အနညျးဆုံး ခေါငျးဆောငျတှကေို လှှတျပွီးမှသာလြှငျ ဆှေးနှေးဖို့တောငျးဆိုမယျဆိုရငျ သူတို့ဘကျကလညျးပဲ အကြိူးအမွတျအနညျးငယျရရှိလိမ့ျမယျလို့ယူဆရပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျအရေးကွီးတာက ပွညျသူအတှကျ ဘယျလောကျအကြိူးရှိသလဲ။ အခုဆိုရငျ ပွညျသူအတှကျ အကြိူးအတောျ ယုတျခဲ့ပါပွီ။ သမိုငျးမှာ ဆိုရိုးစကားရှိပါတယျ။ သမိုငျးမှာ တခကြျမှားခဲ့လြှငျ နောကျလာနောကျသားတို့တသကျလိုကျလို့မမီတော့ဘူးဆိုတာ။ ဒါသိပျမှနျကနျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ ၁၉၅၈၊ ၆၂ ဗိုလျခြုပျနဝေငျးအာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ တခကြျအမှားဟာ နှဈပေါငျးခွောကျဆယျကြောျလာခဲ့ပါပွီ။ ရာစုတဝကျလှနျခဲ့ပါပွီ။ အဖတျဆယျလို့မရနိုငျသေးပါဘူး။ ဒီအမှားကို အခုလညျးပဲ ထပျခါထပျခါမှားနခွေငျးအားဖွင့ျ နောကျမြိူးဆကျတှလေညျးပဲ အမြားကွီး၊ အခုစဈခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ သားသမီး၊ မွေးမွဈမြိုးဆကျတှလေညျးပဲ ဒီဒဏျက လှတျခငြျမှ လှတျမှာပါ။ ဒီလိုပဲ ဆကျပွီးသှားမှာဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ ပွညျသူတှေ လှတျမွောကျမှသာလြှငျ ပွညျသူတှေ အမွတျထှကျမယျလို့ပွောရမယျဆိုရငျတော့ ဒီဟာက အရှုံးအနိုငျကို ကွိုတငျတှကျဆလို့မရသေးဘူး။ အတော့ျကို အခြိနျယူတှကျဆဦးမယ့ျကိစ်စဖွဈတယျလို့ ပွောရမယျထငျပါတယျ မသိငျ်ဂီ။
မသိငျ်ဂီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ပါရှင့ျ။ အနျကယျဦးကြောျဇံသာ အထူးပဲ ကြေးဇူးတငျပါတယျရှငျ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ ရပါတယျ မသိငျ်ဂီ။ ကြေးဇူးပါ။
= = = = = = = = = =
မွနျမာ့ စဈအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျ ဖွဈလာရတဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှေ ခကြျခကြျ ရပျတန့ျပွီး တှေ့ဆုံ ဆှေးနှေးရေး အပါအဝငျ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ရပျ ရရှိခဲ့တာဟာ အာဆီယံ အဖှဲ့ကွီးရဲ့ အတိုငျးအတာ အရ အခု စညျးဝေး ဆောငျရှကျမှုက ထူးခွားတယျလို့ ရှုမွငျပမေယ့ျလညျး အာဆီယံရဲ့ တိုကျတှနျး ဆောငျရှကျခကြျက မွနျမာ့ ပဋိပက်ခ ဖွရှေငျးရေးမှာ ထိရောကျမှု ရှိပါ့မလားဆိုတဲ့ အပေါျမှာတော့ သံသယ ရှိနသေူတှလေညျး ရှိပါတယျ။ ထငျရှားတဲ့ အခှင့ျအရေး လှုပျရှားသူ ဦးအောငျမြိုးမငျးကို မသိငျ်ဂ ီထိုကျ ဆကျသှယျ မေးမွနျးထားပါတယျ။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ အာဆီယံ ထုတျပွနျခကြျမှာ တောငျးဆိုတယျ ဆိုတာပဲပါတယျ။ တောငျးဆိုမယျ ဆိုလို့ ရှိရငျ ဘယျလို အခြိနျမှာ ဘယျလောကျ နောကျဆုံးထားပွီး တောငျးဆိုမလဲ ဆိုတဲ့ သတျမှတျခကြျ မပါဘူး။ နောကျတခါ မဖွဈမနေ တောငျးဆိုမယျ ဆိုတဲ့ လသေံမြိုး၊ စကားလုံးရဲ့ အလေးအနကျ ပုံစံမြိုးလညျး မပါဘူး။ မပါတဲ့ အတှကျကွောင့ျ မို့လို့ ဒီ တောငျးဆိုခကြျက လုပျပါတယျ။ ငါတို့ဘကျက အာဆီယံ ဘကျက တတျနိုငျသလောကျ လုပျနပေါတယျ။ ဆကျလကျ ပွီးတော့လညျး လုပျနပေါတယျဆိုတာမြိုး အခြိနျဆှဲတဲ့ နညျးဗြူဟာမြိုးကို ရောကျသှားမှာ အရမျးစိုးရိမျပါတယျ။ ဒါမြိုးအခြိနျဆှဲခဲ့ရငျ အရငျက လမျးပွမွပေုံလိုမြိုးပဲ နှဈပေါငျးအမြားကွီး ကွာသှားနိုငျတယျ အဆင့ျတှေ အမြားကွီး ကွာသှားမယျ။ တခြိနျထဲမှာပဲ နိုငျငံတကာရဲ့ အရေးယူ ဆောငျရှကျမှုတှကေ - အာဆီယံ လုပျနတောပဲ ၊ မငျးတို့ ဝငျစရာ မလိုဘူးဆိုတဲ့ အခွအေနမြေိုး ရောကျသှားနိုငျတဲ့အတှကျ အခြိနျကွာလေ ပွညျသူနာလပေါပဲ။ အခြိနျဆှဲတာမြိုး မဖွဈဖို့ အလေးနကျ တိုကျတှနျးပါတယျ။ ဒီကိစ်စရဲ့ လှည့ျကှကျထဲမှာလညျး သတိထားဖို့လိုအပျပါတယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ အာဆီယံ ထုတျပွနျခကြျထဲမှာ ပထမက အကွမျးဖကျတာတှရေပျဖို့ သူတို့ တိုကျတှနျးထား ပါတယျ။ ဆိုတော့ ဒါက ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒပွသူတှကေို စဈတပျက အကွမျးဖကျဖွိုခှဲ နတောတှေ အဆုံးသတျသှားမယ့ျ လမျးစလား။ ဘယျလိုမွငျပါသလဲ။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ သူတို့ရဲ့ ဒီလို ပွောကွားခကြျက လကျရှိ အခွအေနနေဲ့ မထငျဟပျဘူးလို့ ကနြောျထငျတယျ။ လကျရှိ အခွအေနကေို နားမလညျပဲ ပွောထားတဲ့ပုံစံတခုက အဖွကေို ဘယျတော့မှ ပုံဖေါျနိုငျမှာ မဟုတျပါဘူး။ ဘာကွောင့ျလဲဆို ခုခြိနျမှာ ပွညျသူနဲ့ စဈတပျကွားမှာ ဘယျသူက အကွမျးဖကျတာလဲ ဆိုတာ သဘောပေါကျဖို့ လိုပါတယျ။ ပွညျသူတှကေ အသကျကိုရငျးပွီး ဒီအကွမျးဖကျမှုကို ခံနရေတဲ့သူတှေ ဖွဈပါတယျ။ လကျရှိ ကွုံတှေ့နရေတဲ့ သတျဖွတျမှု ၊ လုယကျမှု၊ ထောငျထဲ နှိပျစကျမှုတှေ ဖွဈနတောဟာ စဈတပျက အကွမျးဖကျတာပါ။ ပွညျသူတှေ အကွမျးဖကျတာ မဟုတျတဲ့အတှကျ နှဈဖကျလုံး အကွမျးဖကျနတောတှေ ရပျတန့ျဖို့ဆိုပွီး ပွောကွားနခွေငျးက လှဲမှားတဲ့ ကောကျခကြျ ဖွဈပါတယျ။ လှဲနတေဲ့အပေါျ အခွခေံပွီး ပွောဆိုနတောက မှနျကယျတဲ့ လမျးကွောငျးကို ဘယျလိုမှ သှားနိုငျမှာ မဟုတျဘူးလို့ တငျပွခငြျပါတယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ အခုလကျရှိဖွဈနတောက ပွညျသူတှဖေကျကလညျး သူတို့ စိုးရိမျခကြျနဲ့ သူတို့ တိုကျခိုကျနတောရှိပါတယျ။ လကျလုပျ တူမီးလိုဟာမြိုးနဲ့ပေါ့နောျ၊ နောကျတခါ အတားအဆီးတှပေေါ့။ ဒါကလညျး စဈတပျဖကျက ဝငျလာပွီး သူတို့ကိုဖမျးမှာ ရိုကျနှကျမှာ စိုးရိမျခကြျကွောင့ျ ဖွဈလာတာလို့လညျး ပွောလို့ရနိုငျပါတယျ။ ဆိုတော့ ဒီလို အကွမျးဖကျမှုတှေ မရှိတော့ပဲနဲ့ ငွိမျးခမြျးတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲမြိုးမြား ဖွဈလာနိုငျမလားရှင့ျ။ အခု ကွညောခကြျကို စဈတပျဖကျက ဘယျလောကျ နားထောငျမယျလို့ ဦးအောငျမြိုးမငျး ထငျပါသလဲ။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ ဒီလိုမြိုး ထုတျပွနျခကြျမြိုးကို အစညျးအဝေး လာတကျတဲ့ စဈအုပျစုခေါငျးဆောငျကနေ ဘာမှ သသေခြောခြာ ပွနျပွောသှားတာ မရှိဘူး။ လိုကျနာပါမယျ မလိုကျနာနိုငျဘူး ပွောမသှားပါဘူး။ အဲဒီအခကြျက ဘယျလိုမြိုးနညျးနဲ့ ရပျတန့ျမလဲဆိုတဲ့ မေးခှနျးကို အမြားကွီး ဖွဈစပေါတယျ။ တကယျလို့သာ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးနဲ့ ဖွရှေငျးခငြျတဲ့ စိတျဓါတျမြိုးရှိရငျ အခုလိုမြိုး အာဏာသိမျးတာလညျး ရှိလာမှာ မဟုတျဘူး။ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးနဲ့ ဖွရှေငျးမယျဆိုတဲ့ ဆန်ဒရှိရငျ အစောကွီးထဲက ဒါကို လုပျဆောငျပါ့မယျဆိုပွီးတော့ ကတိတှပေေးပွီး ဖွဈနိုငျမယ့ျလမျးကွောငျးကို သှားမယ့ျသဘောရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ခုက ရရောသခြောတဲ့ အဖွလေညျး မပေးဘူး။ နောကျတခုက အဲဒီလိုမြိုး လုပျဆောငျမယ့ျဟာကို အခြိနျကာလတခု သတျမှတျပွီးတော့ ဒီဘကျက တောငျးဆိုမှုလညျး မရှိတဲ့အတှကျ ၊ ဟို ရပျတန့ျဖို့ အတှကျ ပွောသာပွောနတေယျ တကယျတမျးလုပျလာဖို့က မရရော မသခြောဘူးဆိုတာ ရှငျးနပေါတယျခငျဗြ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ရှင့ျ အဲဒီတော့ ဒီ NUG ဒေါကျတာဆာဆာတို့ကတော့ အာဆီယံထုတျပွနျခကြျကို ကွိုဆိုတယျဆိုတဲ့သဘောမြိုး ကွညောခကြျ ထုတျထားတာ တှေ့ပါတယျ။ ပွလေညျလာမယ့ျ လမျးစမြိုးမြား ဖွဈလာပါသလား။ အာဆီယံရဲ့ ဆှေးနှေးပှဲရလဒျကနေ အပွုသဘော ဘာမြားတှေ့ပါသလဲရှင့ျ။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ အပွုသဘောကတော့ ဒီ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ သူတို့အနနေဲ့ ဒီလောကျထိ ထှကျပေါျလာတယျဆိုတာက အာဆီယံရဲ့ စံခြိနျအရဆိုရငျ မဆိုးဘူးလို့ ပွောလို့ရတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဘာတှေ့ရလဲဆိုတော့ အရငျတုနျးက ဘရူနိုငျးရဲ့ ကွညောခကြျ မတိုငျခငျမှာ ထုတျပွနျခဲ့တဲ့ စငျ်ကာပူ၊ မလေးရှား၊ အငျဒိုနီးရှား သူတို့ထုတျပွနျခကြျတှကေ စကားလုံးသုံးနှုနျးမှုအရပါ ပိုပွီးတော့ ထိရောကျတယျ၊ လေးနကျတယျပေါ့ ။ ဒါပမေဲ့ နောကျပိုငျးမှာ စကားလုံး လြော့သှားတယျ အဲဒီအခကြျတခုက သူတို့အာဆီယံ အတှငျးမှာ ရပျတညျခကြျမတူတဲ့နိုငျငံတှေ ရှိနတေယျဆိုတာကို ပွတယျ။ ဒီလိုကိစ်စမှာ အာဆီယံအဖှဲ့ကို ကိုယျစားပွုပွီး ထုတျတဲ့ဟာက ကွညောခကြျသပျသပျ ထုတျတဲ့သဘောမြိုးပဲလို့ ခံယူတယျဆိုရငျတော့ ဒါက အောငျမွငျတယျလို့ ပွောလို့ရနိုငျတယျ။ ဒါပမေဲ့ ကွညောခကြျပဲ ထုတျပွီးတော့ နောကျဆကျတှဲ အရေးယူဆောငျရှကျမှုတှေ လိုကျမလာဘူးဆိုရငျတော့ ဒါက အာဆီယံစက်ကူကြားကနေ ထုတျလိုကျတဲ့ နောကျထပျ စက်ကူဖွူ-ထုတျပွနျကွညောခကြျမြိုးသာ ဖွဈမယျ ၊ အဲဒါကိုတော့ ကနြောျ စိုးရိမျမိပါတယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ သူတို့ ထုတျပွနျခကြျထဲမှာ နံပါတျ ၃ အခကြျက သူတို့ကနပွေီး ကွားဝငျ စေ့စပျဆှေးနှေးရေး လမျးကွောငျးဖွဈလာဖို့ လုပျမယျဆိုတဲ့ဟာ ပေါျမှာရော ဒါဘယျလောကျမြား မြှောျလင့ျခကြျရှိမယျ ထငျပါသလဲရှင့ျ။ ဆှေးနှေး အဖွရှောရေး ဆိုတာကရော ဖွဈလာနိုငျပါသလား။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ သူတို့က ဘယျလောကျထိ စေ့စပျဆှေးနှေးမှု လုပျနိုငျမလဲ ၊ နောကျတခါ စေ့စပျဆှေးနှေးမှုမှာ ပါဝငျလာမယ့ျ သူတှဘေကျကရော ဘယျလောကျထိ လေးစားလိုကျနာမလဲ ဆိုတဲ့ အခကြျအပေါျမှာတော့ အမြားကွီး မူတညျပါတယျ။ ထုတျပွနျခကြျ တခုထဲနဲ့တော့ ဖွဈလာနိုငျလား မဖွဈနိုငျဘူးလားဆိုတာ ပွောရခကျပါတယျ။ စေ့စပျဆှေးနှေးမှု လုပျမယျဆိုရငျ တပျမတောျ စဈတပျနဲ့ပဲ တှေ့ပွီးတော့ စေ့စပျလို့ မရဘူးဗြ၊ အခုခြိနျမှာ ဖမျးဆီးခံနရေတဲ့ နိုငျငံရေးခေါငျးဆောငျတှေ ပွညျသူတှေ ရှိတယျ။ သူတို့ကို မလှှတျမခငြျး စေ့စပျဆှေးနှေးရေး ဖွဈလာမှာ မဟုတျဘူး။ စေ့စပျဆှေးနှေးတယျဆိုတာ ယုံကွညျမှုပေါျ မူတညျလို့ပါ။ ယုံကွညျခကြျမရှိပဲ လာကွ စကားပွောကွမယျဆိုရငျ ဒါက ရရှေညျတညျတံ့မှာ မဟုတျဘူး။ စေ့စပျဆှေးနှေးရေးဆိုတာက အာဆီယံရဲ့လမျးကွောငျးပဲ ဖွဈတယျ။ ပွညျသူတှကေို ကိုယျစားပွုတဲ့ ပါဝငျသင့ျသူတှေ မပါဘူးဆိုရငျ စေ့စပျဆှေးနှေးရေးက တောငျးဆိုးခကြျတခုပဲဖွဈပွီး စကားလုံးပဲ ဖွဈနပေါလိမ့ျမယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ အခု အာဆီယံ ကွညောခကြျမှာဆိုရငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျအပါအဝငျ ဖမျးခံထားရတဲ့ နိုငျငံရေး ခေါငျးဆောငျတှေ လှှတျပေးဖို့ဆိုတဲ့အခကြျမြိုး မပါပါဘူး။ ကုလ လုံခွုံရေးကောငျစီကတောငျ ဖမျးထားသူတှေ ပွနျလှှတျပေးဖို့ တောငျးဆိုထားတာမြိုး ရှိပါတယျ။ ဦးအောငျမြိုးမငျး ပွောသလို ဖမျးထားသူတှေ မလှှတျမခငြျး ယုံကွညျခကြျ မတညျဆောကျမခငြျး စေ့စပျဆှေးနှေးရေးက ဖွဈလာမယ့ျပုံ မရှိဘူးဆိုတော့ ဒီ အာဆီယံကွညောခကြျထဲမှာ ဒီလိုလူတှေ လှှတျပေးရေး ပွောတာ မတှေ့ရပါဘူးရှင့ျ ။ ဒီပေါျမှာ ဦးအောငျမြိုးမငျး ဘာမြားပွောလိုပါသလဲ။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ အဲဒီအခကြျက အရေးကွီးပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ လှတျလပျစှာ ထုတျဖေါျပွောဆိုမိလို့ ဖမျးခံရသူပဲဖွဈဖွဈ နိုငျငံရေးယုံကွညျခကြျကွောင့ျ ဖမျးခံရတာပဲ ဖွဈဖွဈ၊ ဒါက လူ့အခှင့ျအရေးကိစ်စဖွဈတယျ။ သူတို့ကို လှှတျပေးမှသာ လှတျလှတျလပျလပျနဲ့ ဆှေးနှေးတဲ့ကိစ်စတှေ ၊ တှေ့ဆုံမယ့ျကိစ်စတှမှော ပါဝငျနိုငျမှာ ဖွဈတယျ။ ဒီလို အဖမျးဆီးခံနရေသူတှေ အမွနျဆုံးလှတျလပျစှာ နနေိုငျဖို့အတှကျ တောငျးဆိုမှု မရှိခွငျးက အာဆီယံပွောကွားခကြျတှထေဲမှာ အဓိက အားအနညျးဆုံး၊ အဓိက လိုအပျခကြျတခု ပြောကျနတေယျလို့ပဲ ထောကျပွခငြျပါတယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ အဲဒီတော့ ဒီအာဆီယံ ဆှေးနှေးပှဲနေ့မှာလညျး ဆန်ဒပွသူတှကေို စဈတပျနဲ့ရဲတှကေ ဆကျပွီးဖွိုခှငျးနတောပါ။ အာဆီယံဆှေးနှေးပှဲကိုလညျး စဈတပျခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ သှားတကျခဲ့ပွီ၊ အာဆီယံ ကွညောခကြျလညျး ထှကျလာပွီဆိုတော့ ရှေ့လြှောကျ လူထုလှုပျရှားမှုတှအေပေါျမှာ ဘာမြား အပွောငျးအလဲ သကျရောကျမှု ရှိနိုငျပါသလဲရှင့ျ။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ လူထုရဲ့ စိတျဓါတျက လြော့သှားမှာ မဟုတျဘူး သခြောတယျ။ အစောကွီးကတညျးက အာဆီယံကို လူထုက မမြှောျလင့ျပါဘူး။ ဘာကွောင့ျလဲဆို အာဆီယံသမိုငျး သူတို့ရဲ့မူဝါဒနဲ့ သူတို့ရဲ့ခံယူခကြျကို မွနျမာပွညျသူ လူထုက သိထားတဲ့အတှကျ သိပျပွီး မြှောျလင့ျခကြျ မရှိဘူး။ တဖကျမှာ စဈအုပျစု ခေါငျးဆောငျကတော့ - ငါ အာဆီယံနဲ့ ညှိပွီးသှားပွီ ၊ ငါ အာဆီယံကိုပိုငျတယျ ဒါကွောင့ျမို့ ငါက အပေါျမှာ ကတိပေးထားသလို ပုံစံမြိုး၊ အခြိနျဆှဲတဲ့ ပုံစံမြိုးနဲ့ လုပျလို့ရနပွေီ။ ဒါကွောင့ျမို့ မငျးတို့ကို ဂရုမစိုကျဘူးဆိုပွိး စိနျခေါျတာမြိုး ၊ အကွမျးဖကျမှုကို ဒီထကျလုပျလာနိုငျမယ့ျ သဘောမြိုး ရှိပါတယျ။ ဒါက အကွောကျတရားနဲ့ ထပျပွီး ဖိနှိပျမယ့ျသဘောပေါ့။ ဒါပမေဲ့ ပွညျသူလူထုကတော့ အကွောကျတရား ကငျးလာတဲ့ အနအေထားဖွဈတယျ။ အာဆီယံကလညျး သူတို့အတှကျ အားကိုးစရာ မရှိဘူးဆိုတဲ့အတှကျကွောင့ျ ၊ ကိုယ့ျအားကိုယျကိုးပွီး ပွညျတှငျးအားနဲ့ပဲ ဆကျလကျလုပျသှားမယ့ျ သဘောမြိုး အဲလိုမြိုးပဲ ဖွဈလာလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျ ခန့ျမှနျးမိပါတယျ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဟုတျကဲ့ပါရှင့ျ ဦးအောငျမြိုးမငျး အထူးပဲ ကြေးဇူးတငျပါတယျ။
ဦးအောငျမြိုးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ ကြေးဇူးတငျပါတယျ ခငျဗြာ။
စဈအာဏာသိမျး မွနျမာနိုငျငံမှာ အကွမျးဖကျမှုတှေ ခကြျခငြျး ရပျဆိုငျးပွီး တှေ့ဆုံ ဆှေးနှေးကွရေး၊ မွနျမာလူထု အကြိုးစီးပှားအတှကျ ငွိမျးခမြျးတဲ့ ဖွရှေငျးခကြျ တရပျ ထှကျပေါျလာရေး အတှကျ သကျဆိုငျသူ အားလုံး ခိုငျခိုငျမာမာ ဆှေးနှေးကွရေး၊ အာဆီယံ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ ပံ့ပိုးမှုနဲ့အတူ အာဆီယံ ဥက်ကဌရဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျ တဦးက ဆှေးနှေးပှဲ လုပျငနျးစဉျမှာ ကွားဝငျ ဆောငျရှကျပေးရေး၊ အထူးကိုယျစားလှယျနဲ့ ကိုယျစားလှယျ အဖှဲ့ မွနျမာနိုငျငံတှငျးကို သှားရောကျပွီး သကျဆိုငျသူ အားလုံးနဲ့ တှေ့ဆုံရေးနဲ့ နောကျတခကြျကတော့ အာဆီယံဘကျက လူသားခငြျး စာနာထောကျကူမှု ဆိုငျရာ အကူအညီတှေ ပေးရေး ဖွဈပါတယျ။