(Zawgyi/Unicode)
အာဖရိကဒေသတလွှား ပိုလီယို အကြောသေရောဂါ ကင်းစင်သွားပြီးဖြစ်ကြောင်း WHO ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ အာဖရိကဒေသမှာ ၄ နှစ်တာ ကာလအတွင်း ပိုလီယိုရောဂါ ဖြစ်ပွားသူ တယောက်မှ မရှိတဲ့နောက် ခုလို ကြေညာလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို အာဖရိကဒေသမှာ ပိုလီယိုရောဂါ ကင်းစင်သွားတာကြောင့် WHO ရဲ့ ဒေသ ၆ ခုထဲက ၅ ခုမှာ ဒီရောဂါဒဏ်ခံရမှု ကင်းသွားတဲ့ သမိုင်းဝင် အောင်မြင်မှု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကျောက်ရောဂါ ပြီးရင် ကမ္ဘာမှာ ကူးစက်မှု ဒုတိယအများဆုံး ဖြစ်တဲ့ ပိုလီယိုရောဂါ ကမ္ဘာမှာကင်းစင်အောင် လုပ်နိုင်ဖို့ ပိုပြီး နီးစပ်လာနေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို အောင်မြင်မှု ရအောင် ဆယ်စုနှစ်နဲ့ချီပြီး သန်းနဲ့ချီတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေဟာ ခြေလ ျှင်ဖြစ်စေ၊ သင်္ဘောတို့ ဘတ်စကားတို့ စက်ဘီးတို့နဲ့ဖြစ်စေ ဝေးလံခေါင်ဖျား ဒေသတွေက ကလေးငယ်တွေ ဆီရောက်အောင် ကြိုးစားခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ကလေးငယ်တွေ ပိုလီယိုအကူးစက်ခံရပြီး တသက်တာ မသန်စွမ်းဖြစ်မယ့် အရေးကာကွယ်နိုင်အောင် အခက်အခဲ မျိုးမျိုးကြားက လှုပ်ရှားခဲ့ကြရတာပါ။
အာဖရိကဒေသမှာ ပိုလီယိုကင်းစင်ရေးအတွက် ၁၉၉၆ ခုနှစ်မှာ တောင်အာဖရိက သမ္မတ Nelson Mandela က ဦးဆောင်ပြီး ကလေးငယ်တိုင်း ပိုလီယို ကာကွယ်ဆေးထိုးနိုင်အောင် ကြိုးစားကြဖို့ အာဖရိကတိုက်တွင်း နိုင်ငံတွေက ခေါင်းဆောင်တွေကို ဆော်သြ ခဲ့တာပါ။ အဲဒီအချိန်က အာဖရိကတိုက်မှာ နှစ်စဉ် ကလေးငယ်ပေါင်း ၇ သောင်းခွဲလောက် ပိုလီယို အကြောသေရောဂါ ခံစားနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
.............
ပိုလီယိုကငျးစငျကွောငျး WHO ကွညော
(Unicode)
အာဖရိကဒသေတလှှား ပိုလီယို အကွောသရေောဂါ ကငျးစငျသှားပွီးဖွဈကွောငျး WHO ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ကွီးက ကွညောလိုကျပါတယျ။ အာဖရိကဒသေမှာ ၄ နှဈတာ ကာလအတှငျး ပိုလီယိုရောဂါ ဖွဈပှားသူ တယောကျမှ မရှိတဲ့နောကျ ခုလို ကွညောလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။
အခုလို အာဖရိကဒသေမှာ ပိုလီယိုရောဂါ ကငျးစငျသှားတာကွောင့ျ WHO ရဲ့ ဒသေ ၆ ခုထဲက ၅ ခုမှာ ဒီရောဂါဒဏျခံရမှု ကငျးသှားတဲ့ သမိုငျးဝငျ အောငျမွငျမှု ဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ကြောကျရောဂါ ပွီးရငျ ကမ်ဘာမှာ ကူးစကျမှု ဒုတိယအမြားဆုံး ဖွဈတဲ့ ပိုလီယိုရောဂါ ကမ်ဘာမှာကငျးစငျအောငျ လုပျနိုငျဖို့ ပိုပွီး နီးစပျလာနတောလညျး ဖွဈပါတယျ။
အခုလို အောငျမွငျမှု ရအောငျ ဆယျစုနှဈနဲ့ခြီပွီး သနျးနဲ့ခြီတဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှဟော ခွလေ ြှငျဖွဈစေ၊ သငျ်ဘောတို့ ဘတျစကားတို့ စကျဘီးတို့နဲ့ဖွဈစေ ဝေးလံခေါငျဖြား ဒသေတှကေ ကလေးငယျတှေ ဆီရောကျအောငျ ကွိုးစားခဲ့ကွတာ ဖွဈပါတယျ။ သူတို့ဟာ ကလေးငယျတှေ ပိုလီယိုအကူးစကျခံရပွီး တသကျတာ မသနျစှမျးဖွဈမယ့ျ အရေးကာကှယျနိုငျအောငျ အခကျအခဲ မြိုးမြိုးကွားက လှုပျရှားခဲ့ကွရတာပါ။
အာဖရိကဒသေမှာ ပိုလီယိုကငျးစငျရေးအတှကျ ၁၉၉၆ ခုနှဈမှာ တောငျအာဖရိက သမ်မတ Nelson Mandela က ဦးဆောငျပွီး ကလေးငယျတိုငျး ပိုလီယို ကာကှယျဆေးထိုးနိုငျအောငျ ကွိုးစားကွဖို့ အာဖရိကတိုကျတှငျး နိုငျငံတှကေ ခေါငျးဆောငျတှကေို ဆောျသွ ခဲ့တာပါ။ အဲဒီအခြိနျက အာဖရိကတိုကျမှာ နှဈစဉျ ကလေးငယျပေါငျး ၇ သောငျးခှဲလောကျ ပိုလီယို အကွောသရေောဂါ ခံစားနရေတာ ဖွဈပါတယျ။
