မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက် တင်မြှောက်ထားတဲ့ အစိုးရကို ဖယ်ရှားပြီး စစ်တပ် အာဏာသိမ်းခဲ့တာ ၂ နှစ် ကြာလာချိန်မှာ တိုင်းပြည်တွင်း အကျပ်အတည်းတွေဟာ စဉ်းစားကြည့်လို့ မရနိုင်လောက်အောင် ဆိုးဝါးဆုတ်ယုတ်လာခဲ့တယ်လို့ UNOHCR လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂမဟာမင်းကြီး Volker Türk က ဒီကနေ့ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်၊ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်းကစလို့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု စသဖြင့် နယ်ပယ်စုံမှာ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေတွေ သိသိသာသာ ဆိုးရွားလာခဲ့တယ်လို့ ကုလမဟာမင်းကြီး Volker Türk က ဒီကနေ့ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်သတိပေးလိုက်တာပါ။ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဖြစ်လာရင် အရပ်သားတွေကို ကာကွယ်ပေးရမယ့် တာဝန်ရှိတဲ့ စစ်တပ်ဟာ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေတွေကို ဆက်တိုက်ချိုးဖောက်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အရပ်သား စစ်သား မခွဲခြားဘဲ အရပ်သားတွေကိုပါ ပစ်မှတ်ထားပြီး ရွာလုံးကျွတ်မီးရှို့တာ၊ နှိပ်စက်ညှင်းပမ်းတာ၊ တရားလက်လွတ် သတ်ဖြတ်တာ၊ ကုန်ကြောင်း လေကြောင်းတွေကနေ တိုက်ခိုက်တာတွေ လုပ်နေတယ်လို့ ကုလ မဟာမင်းကြီးက ပြောပါတယ်။ ခိုင်မာတဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တွေအရ စစ်တပ်နဲ့ သူတို့အပေါင်းအပါတွေရဲ့ လက်ချက်နဲ့ သေဆုံးရသူ ၂၈၉၀ ထက်မနည်း ရှိနေပြီး တကယ်တမ်း စစ်တပ်လက်ချက်နဲ့ သေဆုံးရတဲ့ အရပ်သားတွေဟာ အခုထက်ပို နိုင်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ ပြည်တွင်း အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးသူပေါင်း ၁.၂ သန်း ကျော်ရှိနေပြီး နိုင်ငံနယ်နိမိတ်ဖြတ်ကျော် ထွက်ပြေးရတဲ့ ဒုက္ခသည်က ၇ သောင်းကျော် ရှိတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ချက်ချင်းရပ်ဖို့တောင်းဆိုတဲ့ သမိုင်းဝင်ဆုံးဖြတ်ချက်တခုကို ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီမှာ ပြီးခဲ့တဲ့လက တညီတညွတ်တည်း ချမှတ်နိုင်ခဲ့တာကိုလည်း ကုလမဟာမင်းကြီး Volker Türk က ပြန်လည်ထောက်ပြပြီး မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေ ရပ်တန့်အောင်၊ မြန်မာပြည်သူတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်အောင်နဲ့ အခြေခံ လူ့အခွင့်အရေး လေးစား လိုက်နာမှုတွေ ရှိလာအောင် ကမ္ဘာကြီးက ဝိုင်းဝန်း ဖိအားပေးရမယ့်အချိန် ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဒီကနေ့ ကြေညာချက်မှာ တောင်းဆိုထားပါတယ်။ အာဏာသိမ်းအုပ်ချုပ်နေတာ ၂ နှစ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ စစ်ကောင်စီဟာ သူ့ ပြည်သူတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်ဖိနှိပ်နေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန လူထုဆက်ဆံရေးဌာနရဲ့ ShareAmerica အင်တာနက် စာမျက်နှာမှာ ဖေါ်ပြပါတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေ သူတို့ အနာဂတ်ကို သူတို့ ပုံဖေါ်နိုင်အောင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ ဟိုးအရင်ထဲက ထောက်ခံအားပေးခဲ့တဲ့အကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးနေ့က ပေးပို့တဲ့ သဝဏ်လွှာပါ ရေးသားချက်ကိုလည်း ရန်ကုန် အမေရိကန်သံရုံး Twitter စာမျက်နှာမှာ ပြန်လည်ဖော်ပြထားပါတယ်။
[Unicode]
စဈအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျ ဆုတျယုတျမှုအတိုငျးအတာကွီးမားနလေို့ ကုလထောကျပွ
မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီနညျးကြ ရှေးကောကျ တငျမွှောကျထားတဲ့ အစိုးရကို ဖယျရှားပွီး စဈတပျ အာဏာသိမျးခဲ့တာ ၂ နှဈ ကွာလာခြိနျမှာ တိုငျးပွညျတှငျး အကပြျအတညျးတှဟော စဉျးစားကွည့ျလို့ မရနိုငျလောကျအောငျ ဆိုးဝါးဆုတျယုတျလာခဲ့တယျလို့ UNOHCR လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂမဟာမငျးကွီး Volker Türk က ဒီကနေ့ ပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ ၂၀၂၁ ခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျ၊ စဈတပျအာဏာသိမျးမှု နောကျပိုငျးကစလို့ နိုငျငံရေး၊ စီးပှားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉျကြေးမှု စသဖွင့ျ နယျပယျစုံမှာ လူ့အခှင့ျအရေး အခွအေနတှေေ သိသိသာသာ ဆိုးရှားလာခဲ့တယျလို့ ကုလ မဟာမငျးကွီး Volker Türk က ဒီကနေ့ ကွညောခကြျ ထုတျပွနျသတိပေးလိုကျတာပါ။ အကွမျးဖကျမှုတှေ ဖွဈလာရငျ အရပျသားတှကေို ကာကှယျပေးရမယ့ျ တာဝနျရှိတဲ့ စဈတပျဟာ နိုငျငံတကာ ဥပဒတှေကေို ဆကျတိုကျခြိုးဖောကျနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။ အရပျသား စဈသား မခှဲခွားဘဲ အရပျသားတှကေိုပါ ပဈမှတျထားပွီး ရှာလုံးကြှတျမီးရှို့တာ၊ နှိပျစကျညှငျးပမျးတာ၊ တရားလကျလှတျ သတျဖွတျတာ၊ ကုနျကွောငျး လကွေောငျးတှကေနေ တိုကျခိုကျတာတှေ လုပျနတေယျလို့ ကုလ မဟာမငျးကွီးက ပွောပါတယျ။ ခိုငျမာတဲ့ သတငျးရငျးမွဈတှအေရ စဈတပျနဲ့ သူတို့အပေါငျးအပါတှရေဲ့ လကျခကြျနဲ့ သဆေုံးရသူ ၂၈၉၀ ထကျမနညျး ရှိနပွေီး တကယျတမျး စဈတပျလကျခကြျနဲ့ သဆေုံးရတဲ့ အရပျသားတှဟော အခုထကျပို နိုငျတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ပွညျတှငျး အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးသူပေါငျး ၁.၂ သနျး ကြောျရှိနပွေီး နိုငျငံနယျနိမိတျဖွတျကြောျ ထှကျပွေးရတဲ့ ဒုက်ခသညျက ၇ သောငျးကြောျ ရှိတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျရဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှေ ခကြျခငြျးရပျဖို့တောငျးဆိုတဲ့ သမိုငျးဝငျဆုံးဖွတျခကြျတခုကို ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီမှာ ပွီးခဲ့တဲ့လက တညီတညှတျတညျး ခမြှတျနိုငျခဲ့တာကိုလညျး ကုလမဟာမငျးကွီး Volker Türk က ပွနျလညျထောကျပွပွီး မွနျမာစဈတပျရဲ့ သတျဖွတျမှုတှေ ရပျတန့ျအောငျ၊ မွနျမာပွညျသူတှကေို ကာကှယျပေးနိုငျအောငျနဲ့ အခွခေံ လူ့အခှင့ျအရေး လေးစား လိုကျနာမှုတှေ ရှိလာအောငျ ကမ်ဘာကွီးက ဝိုငျးဝနျး ဖိအားပေးရမယ့ျအခြိနျ ဖွဈတယျလို့လညျး ဒီကနေ့ ကွညောခကြျမှာ တောငျးဆိုထားပါတယျ။ အာဏာသိမျးအုပျခြုပျနတော ၂ နှဈရှိပွီဖွဈတဲ့ စဈကောငျစီဟာ သူ့ ပွညျသူတှအေပေါျ အကွမျးဖကျဖိနှိပျနဆေဲ ဖွဈတယျလို့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန လူထုဆကျဆံရေးဌာနရဲ့ ShareAmerica အငျတာနကျ စာမကြျနှာမှာ ဖေါျပွပါတယျ။ မွနျမာပွညျသူတှေ သူတို့ အနာဂတျကို သူတို့ ပုံဖေါျနိုငျအောငျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုအနနေဲ့ ဟိုးအရငျထဲက ထောကျခံအားပေးခဲ့တဲ့အကွောငျး အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီး Antony Blinken ရဲ့ မွနျမာနိုငျငံ လှတျလပျရေးနေ့က ပေးပို့တဲ့ သဝဏျလှှာပါ ရေးသားခကြျကိုလညျး ရနျကုနျ အမရေိကနျ သံရုံး Twitter စာမကြျနှာမှာ ပွနျလညျဖောျပွထားပါတယျ။
