သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

CNF ဌာနချုပ် ဝိတိုရိယစခန်းကို စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းကနေ ၃ကြိမ် ထပ်မံ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်


ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ (CHRO) က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ဗွီဒီယိုဖိုင် (ဇန်နဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၂၃)
ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ (CHRO) က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ဗွီဒီယိုဖိုင် (ဇန်နဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၂၃)

CNF ဌာနချုပ်ဖြစ်တဲ့ ဝိတိုရိယစခန်းနဲ့ ဖလမ်းမြို့နယ်အစပ်မှာ ဒီနေ့ ညနေပိုင်းလောက် မြန်မာစစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ ၃ကြိမ် ထပ်မံ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့်၊ ဆေးရုံ ပြင်ပလူနာဆောင် ထိခိုက်ပျက်စီးသလို မိသားစုလိုင်းခန်းတစ်ခု မီးလောင်ပျက်စီးသွားပါတယ်။ အခုလို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကို ချင်းတိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းအတော်များများက ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို မမြသဇင်အောင်က ပြောပြပါမယ်။

ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF) ဌာနချုပ်ရှိရာ ဝိတိုရိယစခန်းနဲ့ ဖလမ်းမြို့နယ်အစပ်မှာ ဇန်နဝါရီလ ၁၁ရက် ဒီနေ့ညနေ ၅နာရီကျော်လောက်မှာ ဂျက်လေယာဉ်နဲ့ ၃ကြိမ်ထပ်မံ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တယ်လို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွ့ဲ (CHRO) ဒါရိုက်တာတဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။

“ထန်တလန်မြို့နယ်ထဲမှာ Camp Victoria (ဝိတိုရိယစခန်း)ဆိုရင် နှစ်နေရာလို့ ကြားတယ်။ နှစ်နေရာပေ့ါနော်။ ပြီးတော့ ထန်တလန်မြို့နယ်နဲ့ ဖလမ်းမြို့နယ် အဲ့နယ်စပ်မှာ ဖလမ်းမြို့နယ်မထဲမှာ တစ်နေရာ အဲ့လိုကြားတာပေါ့နော်။ ဂျက်ဖိုက်တာက ၃စီးလို့ ကျနော်ကြားတယ်။ စခန်းမှာလည်း ၂ကြိမ်လောက်ပစ်တယ်လို့ ပြောကြတာပဲ ပြီးတော့ အဲ့ဒီစခန်းနားမှာကို ဟိုတပ်စခန်းတစ်နေရာမှာလည်း ပစ်တယ် Victoria စခန်းမှာလည်း မီးခိုးတွေ့တယ်လို့ သူတို့ ပြောတယ်။”

ဝိတိုရိယစခန်းမှာရှိတဲ့ အမည်မဖော်လိုသူတဦးကတော့ စခန်းကို ဂျက်လေယာဉ်နဲ့ ၂ကြိမ်လာရောက် ဗုံးကြဲကြောင်းနဲ့
ဆေးရုံ ပြင်ပလူနာဆောင် ထိခိုက်ပျက်စီးပြီး မိသားစုလိုင်းခန်းတစ်ခု မီးလောင်ပျက်စီးသွားတယ်လို့ အတည်ပြုပြောဆိုပါတယ်။ လူတွေကတော့ ဘေးကင်းတဲ့နေရာကို ပြောင်းရွှေ့ထားကြလို့ အထိအခိုက်မရှိဘူးလို့ ပြောပါတယ်။

ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF) ဌာနချုပ်ရှိရာ ဝိတိုရိယစခန်းကို ဇန်နဝါရီလ ၁၀ ရက် မနေ့ညနေကလည်း စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၅ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၀ ဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိပါတယ်။ ဒဏ်ရာရသူတွေဟာ စစ်ရှောင်ခုံလှုံလာတဲ့ အရပ်သားပြည်သူတွေဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဝိတိုရိယစခန်းဟာ CNF တပ်တွေ အဓိက ခြေကုတ်နေထိုင်တဲ့နေရာ မဟုတ်ဘဲ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေ ခိုလှုံတဲ့နေရာနဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုပေးတဲ့ နေရာတွေဖြစ်တယ်လို့ (CHRO) ဒါရိုက်တာတဦးက ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့ ဘယ်လိုပြောမလဲ ရှုတ်ချတာပေါ့နော်။ တကယ်လို့ ဒီ Camp Victoria (ဝိတိုရိယစခန်း)က CNF ဌာနချုပ်ဖြစ်ပေမယ့် CNF တွေက လုံးလုံးခြေကုတ်တာမဟုတ်ဘူး ခုလောလောဆယ်ဆယ် စစ်ပြေးရှောင်တွေ အများအားဖြင့် အရပ်သားတွေ ခိုလှုံတဲ့ အဝင်အထွက်လုပ်တဲ့ နေရာဖြစ်တယ်။ ကျန်းမာရေးပြုစုတဲ့နေရာလည်းဖြစ်တယ်။ အဲ့ဒါဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် တကယ်ဆို အခုလုပ်တာက CNF သက်သက်ကို သူတို့ Focus (အာရုံစိုက်) လုပ်တာမဟုတ်ဘဲ အရပ်သားအပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေကို သူတို့ Focus (အာရုံစိုက်) လုပ်တယ်လို့ မြင်တယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် တကယ်ဆိုးရွားတယ်လို့ ပြောချင်တယ်။ တကယ်စစ်ရေးအရ အရေးယူမယ်ဆိုရင် တကယ်ဆိုရင် သူတို့ခြေကုပ်တဲ့နေရာ CNF သီးသန့်နေတဲ့နေရာ အများကြီးရှိတာပဲ အဲ့ဒါ သူတို့ဘာလို့မလုပ်ပဲနဲ့ အများအားဖြင့် အရပ်သားရှိတဲ့နေရာကို သူတို Focus (အာရုံစိုက်) လုပ်တယ်ဆိုရင် တကယ်ဆိုးဝါးတဲ့အရပ်သားအပေါ်မှာ သူတို့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိလုပ်တယ်လို့ ကျနော်တို့သုံးသပ်တယ်။”

ဒီ CNF စခန်းဟာ အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်မှာ တည်ရှိတာဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယ်နိမိတ်နဲ့ ချောင်းတခုသာခြားတဲ့အတွက် အခုလို စစ်ကောင်စီက လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲတာကြောင့် အိန္ဒိယဘက်ကိုလည်း ဗုံးသီး နှစ်လုံးကျတာရှိပေမယ့် အိန္ဒိယအစိုးရဖက်က တစုံတရာထုတ်ဖော် ပြောဆိုတာမျိုး မတွေ့ရသေးဘူးလို့ (CHRO) ဒါရိုက်တာက ပြောဆိုပါတယ်။ CNF စခန်းကို လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်တာနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ စစ်ကောင်စီက သတင်းထုတ်ပြန်တာ မရှိသေးပါဘူး။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မယ်ရီလန်းပြည်နယ်က ချင်းတိုင်းရင်းသားများအဖွဲ့ CAM ကလည်း ဒီဖြစ်စဉ်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ရှုတ်ချပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလို တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် အားလျှော့စရာမရှိပဲ၊ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေးအတွက် ပိုပြီး အင်အားကောင်းလာဖို့ပဲရှိတယ်လို့လည်း CAM တာဝန်ရှိသူ ဇိုသုန်းမှုန်က VOA ကို ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့အနေနဲ့ စစ်အာဏာရှုတ်ချရေးအတွက် အင်အားဖြစ်စေတယ်လို့ ကျနော် အဲ့လိုပဲ သုံးသပ်ချင်တယ်။ သိတဲ့အတိုင်းပဲ ကျနော်တို့ ချင်းက တူးမီးကို ကိုင်ပြီး စတိုက်တဲ့ဟာ တိုက်လိမ်မယ့်လို့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ပြီးသားပဲ။ သူတို့က ဒီနိုင်ငံရေးကို နိုင်ငံရေးနဲ့ မဖြေရှင်းပဲနဲ့ အဲ့ဒီလို အကြမ်းဖက်နည်းနဲ့ တိုက်မယ်ဆိုတဲ့ဟာက ကျနော်တို့က မျှော်လင့်ထားပြီးသား ဒါပေမယ့် ခုနကျနော်ပြောသလို CNF ဖြစ်ဖြစ် CDF ပဲ ဖြစ်ဖြစ် ချင်းပြည်သူတွေအတွက် ဒီဟာက အင်အားပိုပြီးတော့ အင်အားဖြစ်စေချင်တယ်။ စစ်အာဏာရှင်ဖြုတ်ချရေးအတွက် အားတက်စေချင်တယ်။ ဒီ CNA/CNF ဌာနချုပ်တိုက်တဲ့ဟာက ဒါအမှားပဲ။”

ချင်းကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ (CDF-မင်းတပ်) ကတော့ ဒီလုပ်ရပ်ကို ပြင်းထန်စွာ ရှုတ်ချကြောင်းနဲ့ ချင်းပြည်သူတစ်ရပ်လုံးကို မထီမဲ့မြင်ပြုရာရောက်ပြီး စစ်ကောင်စီ အပေါ် နာကြည်းမှုများ တိုးပွားစေတဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်ပြီး ချင်းပြည်သူတွေရဲ့ တော်လှန်ရေး စိတ်အားထက်သန်မှုကို ပိုမိုခိုင်မာအောင် လုပ်ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ဒီနေ့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ဒီလုပ်ရပ်နဲ့ ဖြစ်ပတ်သက်လို့ ကြားကာလ ချင်းအမျိုးသား အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ၊ ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားပြု ကော်မတီ စတဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း ပြင်းထန်စွာ ရှုတ်ချကြောင်း အသီးသီး သဘောထားထုတ်ပြန်ထားကြပါတယ်။

တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

=========================================

[Unicode]

CNF ဌာနခြုပျ ဝိတိုရိယစခနျးကို စဈကောငျစီ လကွေောငျးကနေ ၃ကွိမျ ထပျမံ ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျ

CNF ဌာနခြုပျဖွဈတဲ့ ဝိတိုရိယစခနျးနဲ့ ဖလမျးမွို့နယျအစပျမှာ ဒီနေ့ ညနပေိုငျးလောကျ မွနျမာစဈကောငျစီက လကွေောငျးကနေ ၃ကွိမျ ထပျမံ ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့တာကွောင့ျ၊ ဆေးရုံ ပွငျပလူနာဆောငျ ထိခိုကျပကြျစီးသလို မိသားစုလိုငျးခနျးတဈခု မီးလောငျပကြျစီးသှားပါတယျ။ အခုလို လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှကေို ခငြျးတိုငျးရငျးသား အဖှဲ့အစညျးအတောျမြားမြားက ပွငျးပွငျးထနျထနျဝဖေနျရှုတျခခြဲ့ပါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို မမွသဇငျအောငျက ပွောပွပါမယျ။

ခငြျးအမြိုးသားတပျဦး(CNF) ဌာနခြုပျရှိရာ ဝိတိုရိယစခနျးနဲ့ ဖလမျးမွို့နယျအစပျမှာ ဇနျနဝါရီလ ၁၁ရကျ ဒီနေ့ညနေ ၅နာရီကြောျလောကျမှာ ဂကြျလယောဉျနဲ့ ၃ကွိမျထပျမံ ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျတယျလို့ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှ့ဲ (CHRO) ဒါရိုကျတာတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။

“ထနျတလနျမွို့နယျထဲမှာ Camp Victoria (ဝိတိုရိယစခနျး)ဆိုရငျ နှဈနရောလို့ ကွားတယျ။ နှဈနရောပေ့ါနောျ။ ပွီးတော့ ထနျတလနျမွို့နယျနဲ့ ဖလမျးမွို့နယျ အဲ့နယျစပျမှာ ဖလမျးမွို့နယျမထဲမှာ တဈနရော အဲ့လိုကွားတာပေါ့နောျ။ ဂကြျဖိုကျတာက ၃စီးလို့ ကနြောျကွားတယျ။ စခနျးမှာလညျး ၂ကွိမျလောကျပဈတယျလို့ ပွောကွတာပဲ ပွီးတော့ အဲ့ဒီစခနျးနားမှာကို ဟိုတပျစခနျးတဈနရောမှာလညျး ပဈတယျ Victoria စခနျးမှာလညျး မီးခိုးတှေ့တယျလို့ သူတို့ ပွောတယျ။”

ဝိတိုရိယစခနျးမှာရှိတဲ့ အမညျမဖောျလိုသူတဦးကတော့ စခနျးကို ဂကြျလယောဉျနဲ့ ၂ကွိမျလာရောကျ ဗုံးကွဲကွောငျးနဲ့
ဆေးရုံ ပွငျပလူနာဆောငျ ထိခိုကျပကြျစီးပွီး မိသားစုလိုငျးခနျးတဈခု မီးလောငျပကြျစီးသှားတယျလို့ အတညျပွုပွောဆိုပါတယျ။ လူတှကေတော့ ဘေးကငျးတဲ့နရောကို ပွောငျးရှှေ့ထားကွလို့ အထိအခိုကျမရှိဘူးလို့ ပွောပါတယျ။

ခငြျးအမြိုးသားတပျဦး(CNF) ဌာနခြုပျရှိရာ ဝိတိုရိယစခနျးကို ဇနျနဝါရီလ ၁၀ ရကျ မနေ့ညနကေလညျး စဈကောငျစီက လကွေောငျးကနေ တိုကျခိုကျခဲ့လို့ တပျဖှဲ့ဝငျ ၅ ဦး သဆေုံးပွီး ၁၀ ဦးထကျမနညျး ဒဏျရာရရှိပါတယျ။ ဒဏျရာရသူတှဟော စဈရှောငျခုံလှုံလာတဲ့ အရပျသားပွညျသူတှဖွေဈတယျလို့ သိရပါတယျ။

ဝိတိုရိယစခနျးဟာ CNF တပျတှေ အဓိက ခွကေုတျနထေိုငျတဲ့နရော မဟုတျဘဲ စဈပွေးဒုက်ခသညျတှေ ခိုလှုံတဲ့နရောနဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုပေးတဲ့ နရောတှဖွေဈတယျလို့ (CHRO) ဒါရိုကျတာတဦးက ပွောပါတယျ။

“ကနြောျတို့ ဘယျလိုပွောမလဲ ရှုတျခတြာပေါ့နောျ။ တကယျလို့ ဒီ Camp Victoria (ဝိတိုရိယစခနျး)က CNF ဌာနခြုပျဖွဈပမေယ့ျ CNF တှကေ လုံးလုံးခွကေုတျတာမဟုတျဘူး ခုလောလောဆယျဆယျ စဈပွေးရှောငျတှေ အမြားအားဖွင့ျ အရပျသားတှေ ခိုလှုံတဲ့ အဝငျအထှကျလုပျတဲ့ နရောဖွဈတယျ။ ကနြျးမာရေးပွုစုတဲ့နရောလညျးဖွဈတယျ။ အဲ့ဒါဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျ တကယျဆို အခုလုပျတာက CNF သကျသကျကို သူတို့ Focus (အာရုံစိုကျ) လုပျတာမဟုတျဘဲ အရပျသားအပွဈမဲ့ပွညျသူတှကေို သူတို့ Focus (အာရုံစိုကျ) လုပျတယျလို့ မွငျတယျ။ အဲ့ဒါကွောင့ျ တကယျဆိုးရှားတယျလို့ ပွောခငြျတယျ။ တကယျစဈရေးအရ အရေးယူမယျဆိုရငျ တကယျဆိုရငျ သူတို့ခွကေုပျတဲ့နရော CNF သီးသန့ျနတေဲ့နရော အမြားကွီးရှိတာပဲ အဲ့ဒါ သူတို့ဘာလို့မလုပျပဲနဲ့ အမြားအားဖွင့ျ အရပျသားရှိတဲ့နရောကို သူတို Focus (အာရုံစိုကျ) လုပျတယျဆိုရငျ တကယျဆိုးဝါးတဲ့အရပျသားအပေါျမှာ သူတို့ ရညျရှယျခကြျရှိရှိလုပျတယျလို့ ကနြောျတို့သုံးသပျတယျ။”

ဒီ CNF စခနျးဟာ အိန်ဒိယ-မွနျမာနယျစပျမှာ တညျရှိတာဖွဈပွီး အိန်ဒိယနိုငျငံ နယျနိမိတျနဲ့ ခြောငျးတခုသာခွားတဲ့အတှကျ အခုလို စဈကောငျစီက လယောဉျနဲ့ ဗုံးကွဲတာကွောင့ျ အိန်ဒိယဘကျကိုလညျး ဗုံးသီး နှဈလုံးကတြာရှိပမေယ့ျ အိန်ဒိယအစိုးရဖကျက တစုံတရာထုတျဖောျ ပွောဆိုတာမြိုး မတှေ့ရသေးဘူးလို့ (CHRO) ဒါရိုကျတာက ပွောဆိုပါတယျ။ CNF စခနျးကို လယောဉျနဲ့ ဗုံးကွဲ တိုကျခိုကျတာနဲ့ ပတျသကျလို့တော့ စဈကောငျစီက သတငျးထုတျပွနျတာ မရှိသေးပါဘူး။

အမရေိကနျပွညျထောငျစု မယျရီလနျးပွညျနယျက ခငြျးတိုငျးရငျးသားမြားအဖှဲ့ CAM ကလညျး ဒီဖွဈစဉျကို ပွငျးပွငျးထနျထနျ ဝဖေနျရှုတျခပြါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီလို တိုကျခိုကျခံရမှုကွောင့ျ အားလြှော့စရာမရှိပဲ၊ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေးအတှကျ ပိုပွီး အငျအားကောငျးလာဖို့ပဲရှိတယျလို့လညျး CAM တာဝနျရှိသူ ဇိုသုနျးမှုနျက VOA ကို ပွောပါတယျ။

“ကနြောျတို့အနနေဲ့ စဈအာဏာရှုတျခရြေးအတှကျ အငျအားဖွဈစတေယျလို့ ကနြောျ အဲ့လိုပဲ သုံးသပျခငြျတယျ။ သိတဲ့အတိုငျးပဲ ကနြောျတို့ ခငြျးက တူးမီးကို ကိုငျပွီး စတိုကျတဲ့ဟာ တိုကျလိမျမယ့ျလို့ ကနြောျတို့ မြှောျလင့ျပွီးသားပဲ။ သူတို့က ဒီနိုငျငံရေးကို နိုငျငံရေးနဲ့ မဖွရှေငျးပဲနဲ့ အဲ့ဒီလို အကွမျးဖကျနညျးနဲ့ တိုကျမယျဆိုတဲ့ဟာက ကနြောျတို့က မြှောျလင့ျထားပွီးသား ဒါပမေယ့ျ ခုနကနြောျပွောသလို CNF ဖွဈဖွဈ CDF ပဲ ဖွဈဖွဈ ခငြျးပွညျသူတှအေတှကျ ဒီဟာက အငျအားပိုပွီးတော့ အငျအားဖွဈစခေငြျတယျ။ စဈအာဏာရှငျဖွုတျခရြေးအတှကျ အားတကျစခေငြျတယျ။ ဒီ CNA/CNF ဌာနခြုပျတိုကျတဲ့ဟာက ဒါအမှားပဲ။”

ခငြျးကာကှယျရေးအဖှဲ့ (CDF-မငျးတပျ) ကတော့ ဒီလုပျရပျကို ပွငျးထနျစှာ ရှုတျခကြွောငျးနဲ့ ခငြျးပွညျသူတဈရပျလုံးကို မထီမဲ့မွငျပွုရာရောကျပွီး စဈကောငျစီ အပေါျ နာကွညျးမှုမြား တိုးပှားစတေဲ့ လုပျရပျဖွဈပွီး ခငြျးပွညျသူတှရေဲ့ တောျလှနျရေး စိတျအားထကျသနျမှုကို ပိုမိုခိုငျမာအောငျ လုပျခွငျးဖွဈတယျလို့ ဒီနေ့ ထုတျပွနျပါတယျ။

ဒီလုပျရပျနဲ့ ဖွဈပတျသကျလို့ ကွားကာလ ခငြျးအမြိုးသား အတိုငျပငျခံကောငျစီ၊ ခငြျးပွညျနယျ လှှတျတောျကိုယျစားပွု ကောျမတီ စတဲ့အဖှဲ့အစညျးတှကေလညျး ပွငျးထနျစှာ ရှုတျခကြွောငျး အသီးသီး သဘောထားထုတျပွနျထားကွပါတယျ။

XS
SM
MD
LG