[[ ZAWGYI / UNICODE ]]
မြန်မာ့အရေး အာဆီယံ ဖိအားပေးဆောင်ရွက်ဖို့ အမေရိကန်တိုက်တွန်း
စစ်တပ်အုပ်ချုပ်မှုအောက်က မြန်မာနိုင်ငံ့အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဒီကနေ့ ကြာသပတေးနေ့ ASEAN အာဆီယံဝန်ကြီးတွေ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရာမှာ မြန်မာအပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူဖို့ အမေရိကန်က တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။ နိုဝင်ဘာလ ၁၀ ရက်ကနေ ၁၃ ရက်မှာ ကမ္ဘောဒီးယားမှာ ကျင်းပမယ့် အာဆီယံနဲ့ အရှေ့အာရှထိပ်စီးအစည်းဝေးတွေ မတိုင်ခင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဂျကာတာမှာ ဒီကနေ့ ကျင်းပမယ့် မြန်မာ့အရေး အရေးပေါ်အစည်းဝေး မတိုင်ခင် ပြောကြားလိုက်တာပါ။
လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်နှစ်ကျော်ကတည်းက ဒီမိုကရေစီအပြောင်းအလဲတွေ လုပ်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မနှစ်က ဖေဖေါ်ဝါရီမှာ အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ စစ်တပ်က တိုးတက်မှုအားလုံးကို လုံးဝဖျက်ဆီးခဲ့တယ်လို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာန အရှေ့အာရှနဲ့ ပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Daniel Kritenbrink က ပြောပါတယ်။ အရပ်သားတွေကို သတ်ဖြတ်တာ ကျောင်းတွေကို ဗုံးကြဲတာ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို ကွပ်မျက်တာလို ရက်စက်မှုတွေကို စစ်တပ်ကျူးလွန်နေကြောင်းနဲ့ အခု ကျင်းပမယ့်အရှေ့အာရှ ထိပ်သီးအစည်းဝေးမှာ မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေကို ဖိအားပိုပေးဖို့ အမေရိကန်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် တောင်းဆိုမှာ ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဝါရှင်တန်ဒီစီက CSI မဟာဗျူဟာနဲ့ နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးဌာနမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အခုလို မြန်မာနိုင်ငံတွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဆက်ဖြစ်ပွါးနေတာကိုရော လာမယ့်နှစ်ထဲ စစ်ကောင်စီက ကျင်းပဖို့ ပြင်နေတဲ့ အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲကိုပါ ဒီအတိုင်း လက်ပိုက်ကြည့်နေမှာ မဟုတ်ကြောင်း လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောပါတယ်။
မနှစ်က အာဆီယံက ချမှတ်ခဲ့တဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ် ဟာလည်း တိုးတက်မှု အနည်းငယ်ပဲတွေ့ရကြောင်းနဲ့ အာဆီယံကို အမေရိကန်က လေးစားပေမယ့် သြဂုတ်လ ဆွေးနွေးပွဲတွေအတွင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken က မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တိုးတက်မှု တစုံတရာ မတွေ့ရတဲ့အတွက် စိတ်ပျက်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့တယ်လို့ လည်း ထောက်ပြခဲ့တာပါ။
မြန်မာ့အရေးကို အရေးတကြီး ဆောင်ရွက်ဖို့ ကုလအတွင်းရေးမှုးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Noeleen Heyzer ကလည်း အင်္ဂါနေ့မှာပဲ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဌ ဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံကတော့ မြန်မာနိုင်ငံက မကြာခင်က ဖြစ်ပွါးခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် နိုင်ငံတလွှား လူသားစာနာမှု အကြပ်အတည်းတွေ ပိုဆိုးသွားနိုင်တဲ့ အတွက် အထူး စိုးရိမ်ကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန် ပြောဆိုထားပါတယ်။
အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ထိပ်သီးအစည်းဝေးတွေအတွက် မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကို မဖိတ်တာ အခုဆို ဒုတိယနှစ်ထဲ ရောက်လာပါပြီ။ မြန်မာစစ်ကောင်စီရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်ကိုလည်း ဖေဖေါ်ဝါရီနဲ့ သြဂုတ်လ အာဆီယံဝန်ကြီးများအဆင့် ဆွေးနွေးပွဲတွေ တက်ရောက်ဖို့ မဖိတ်ခဲ့ပါဘူး။
===============
{{ UNICODE }}
မွနျမာ့အရေး အာဆီယံ ဖိအားပေးဆောငျရှကျဖို့ အမရေိကနျတိုကျတှနျး
စဈတပျအုပျခြုပျမှုအောကျက မွနျမာနိုငျငံ့အရေးနဲ့ပတျသကျပွီး ဒီကနေ့ ကွာသပတေးနေ့ ASEAN အာဆီယံဝနျကွီးတှေ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးရာမှာ မွနျမာအပေါျ ပွငျးပွငျးထနျထနျ အရေးယူဖို့ အမရေိကနျက တိုကျတှနျးလိုကျပါတယျ။ နိုဝငျဘာလ ၁၀ ရကျကနေ ၁၃ ရကျမှာ ကမ်ဘောဒီးယားမှာ ကငြျးပမယ့ျ အာဆီယံနဲ့ အရှေ့အာရှထိပျစီးအစညျးဝေးတှေ မတိုငျခငျ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံ ဂကြာတာမှာ ဒီကနေ့ ကငြျးပမယ့ျ မွနျမာ့အရေး အရေးပေါျအစညျးဝေး မတိုငျခငျ ပွောကွားလိုကျတာပါ။
လှနျခဲ့တဲ့ ဆယျနှဈကြောျကတညျးက ဒီမိုကရစေီအပွောငျးအလဲတှေ လုပျနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံမှာ မနှဈက ဖဖေေါျဝါရီမှာ အာဏာသိမျးခဲ့တဲ့ စဈတပျက တိုးတကျမှုအားလုံးကို လုံးဝဖကြျဆီးခဲ့တယျလို့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဌာန အရှေ့အာရှနဲ့ ပစိဖိတျဒသေဆိုငျရာ လကျထောကျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Daniel Kritenbrink က ပွောပါတယျ။ အရပျသားတှကေို သတျဖွတျတာ ကြောငျးတှကေို ဗုံးကွဲတာ၊ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေို ကှပျမကြျတာလို ရကျစကျမှုတှကေို စဈတပျကြူးလှနျနကွေောငျးနဲ့ အခု ကငြျးပမယ့ျအရှေ့အာရှ ထိပျသီးအစညျးဝေးမှာ မွနျမာစဈခေါငျးဆောငျတှကေို ဖိအားပိုပေးဖို့ အမရေိကနျက ပွငျးပွငျးထနျထနျ တောငျးဆိုမှာ ဖွဈကွောငျးလညျး ဝါရှငျတနျဒီစီက CSI မဟာဗြူဟာနဲ့ နိုငျငံတကာလေ့လာရေးဌာနမှာ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ အခုလို မွနျမာနိုငျငံတှငျး အကွမျးဖကျမှုတှေ ဆကျဖွဈပှါးနတောကိုရော လာမယ့ျနှဈထဲ စဈကောငျစီက ကငြျးပဖို့ ပွငျနတေဲ့ အတုအယောငျ ရှေးကောကျပှဲကိုပါ ဒီအတိုငျး လကျပိုကျကွည့ျနမှော မဟုတျကွောငျး လကျထောကျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက ပွောပါတယျ။
မနှဈက အာဆီယံက ခမြှတျခဲ့တဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ရပျ ဟာလညျး တိုးတကျမှု အနညျးငယျပဲတှေ့ရကွောငျးနဲ့ အာဆီယံကို အမရေိကနျက လေးစားပမေယ့ျ သွဂုတျလ ဆှေးနှေးပှဲတှအေတှငျး နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Antony Blinken က မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျပွီး တိုးတကျမှု တစုံတရာ မတှေ့ရတဲ့အတှကျ စိတျပကြျကွောငျး ပွောဆိုခဲ့တယျလို့ လညျး ထောကျပွခဲ့တာပါ။
မွနျမာ့အရေးကို အရေးတကွီး ဆောငျရှကျဖို့ ကုလအတှငျးရေးမှုးခြုပျရဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျ Noeleen Heyzer ကလညျး အငျ်ဂါနေ့မှာပဲ ကွညောခကြျ ထုတျပွနျပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။ အာဆီယံအလှည့ျကြ ဥက်ကဌ ဖွဈတဲ့ ကမ်ဘောဒီးယား နိုငျငံကတော့ မွနျမာနိုငျငံက မကွာခငျက ဖွဈပှါးခဲ့တဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှကွေောင့ျ နိုငျငံတလှှား လူသားစာနာမှု အကွပျအတညျးတှေ ပိုဆိုးသှားနိုငျတဲ့ အတှကျ အထူး စိုးရိမျကွောငျး ကွညောခကြျ ထုတျပွနျ ပွောဆိုထားပါတယျ။
အာဆီယံခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ ထိပျသီးအစညျးဝေးတှအေတှကျ မွနျမာစဈခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျမှုးကွီး မငျးအောငျလှိုငျကို မဖိတျတာ အခုဆို ဒုတိယနှဈထဲ ရောကျလာပါပွီ။ မွနျမာစဈကောငျစီရဲ့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ဦးဝဏ်ဏမောငျလှငျကိုလညျး ဖဖေေါျဝါရီနဲ့ သွဂုတျလ အာဆီယံဝနျကွီးမြားအဆင့ျ ဆှေးနှေးပှဲတှေ တကျရောကျဖို့ မဖိတျခဲ့ပါဘူး။
