[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဗြိတိန်သံအမတ်ဟောင်း ဗစ်ကီဘိုးမန်းကိုဖမ်းဆီးပြီး အမှုဖွင့် စစ်ဆေးနေကြောင်း စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရက ဗွီအိုအေကို အတည်ပြုပါတယ်။ သူနဲ့သူရဲ့ခင်ပွန်းကို လဝက အက်ဥပဒေနဲ့အရေးယူဖို့ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ နေထိုင်တဲ့ နိုင်ငံခြားသားတွေ လိုက်နာရမယ့်ဥပဒေနဲ့အညီနေထိုင်ဖို့ ပျက်ကွက်တာကြောင့် အရေးယူတာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ရန်ကုန်က ပေးပို့လာတဲ့သတင်းကို မဆုမွန်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဗြိတိန်သံအမတ်ဟောင်း မစ္စဗစ်ကီဘိုးမန်းကို မနေ့ သြဂုတ် ၂၄ ရက်ညပိုင်းမှာ ရန်ကုန်မြို့ကနေအိမ်မှာ ဖမ်းဆီးသွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းတဲ့ အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဗွီအိုအေကို ခုလိုပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ခေါ်ယူပြီးတော့ကျစစ်ဆေးနေတယ်။ အမှုဖွင့်ရတဲ့အကြောင်းကတော့ ၁၉ ၄၇၊ မြန်မာနိုင်ငံလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး လတ်တလောပြဌာန်းချက်အက်ဥပဒေပေါ့၊ ၁၃-၁ နဲ့ ၁၃-၅ ကို ဖောက်ဖျက်ခဲ့တဲ့အတွက် အမှုဖွင့်လှစ်ထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေအရ နိုင်ငံခြားသား မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်မှာ လိပ်စာပြောင်းလုပ်ထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီကတော့ သွားရောက်နေထိုင်တဲ့နေ့မှာပဲ ကြိုတင်ပြီးလျှောက်ထားရမှာဖြစ်တယ်။ လိပ်စာပြောင်း လျှောက်ထားဖို့လည်း ပျက်ကွက်ခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ အမှုဖွင့်ထားပါတယ်။ အမျိုးသားကတော့ ကျနော်တို့ အဲဒီဥပဒေပုဒ်မ ၁၃-၅ ပေ့ါ၊ ၁၃-၅ ကတော့ သတင်းပို့ဖို့ ပျက်ကွက်တာတို့၊ ပြီးရင် ဒီဟာတွေကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးခဲ့တာတို့နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ၁၃-၅ နဲ့ဆောင်ရွက်ထားပါတယ်။”
လဝက အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃-၁ ဆိုတာ နိုင်ငံခြားသားတဦးအနေနဲ့ သူနေထိုင်မယ့်နေရာ အတိအကျကို သက်ဆိုင်ရာကို ကြိုတင် အကြောင်းကြားဖို့ ပျက်ကွက်ရင် စွဲဆိုတဲ့ပုဒ်မဖြစ်ပါတယ်။ လဝက အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃-၅ ကတော့ နိုင်ငံခြားသားတဦးအနေနဲ့ သူနေထိုင်မယ့် နေရာ အတိအကျကို သက်ဆိုင်ရာကို ကြိုတင် အကြောင်းကြားဖို့ ပျက်ကွက်တဲ့အပေါ်မှာ လက်ခံတဲ့ နိုင်ငံသားတွေကို စွဲဆိုတဲ့ ပုဒ်မဖြစ်ပါတယ်။
မစ္စ ဗစ်ကီဘိုးမန်းနဲ့ ခင်ပွန်းဖြစ်သူတို့ ပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဗြိတိန် သံရုံးဘက်က ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေတာတွေရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်က ဥပဒေအရ ဆောင်ရွက်တာသာဖြစ်ပြီး တခြားရည်ရွယ်ချက် မရှိဘူးလို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
“ကျနော်သိရသလောက်ကတော့ အခုလောလောဆယ် ဗြိတိန်သံရုံးကတော့ ကောင်စစ်ရေးရာ တွေ့ဆုံခွင့်တို့ ဘာတို့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကို တင်ပြထားတယ်ပြောပါတယ်။ ဒီဟာနဲ့ပတ်သက်ပြီးလည်း ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနကို ဆက်လက် အကြောင်းကြားပြီး ဆက်လက်လုပ်ဆောင်လျှက်ရှိပါတယ်ဗျား။ အဲဒီမှာ ကျနော်ပြောချင်တာကတော့ ဗြိတိန်သံအမတ်ကြီးကို ကျနော်တို့လုပ်တယ်၊ ဗြိတိန်သံရုံးနဲ့ ဆက်ဆံရေးမပြေလည်လို့ လုပ်တယ်ဆိုတာတွေကတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါက ပုဂ္ဂလိကဆိုင်ရာပဲဖြစ်တယ်။ ပုဂ္ဂလိကဆိုင်ရာကိစ္စဆိုတာ ကျနော်ဆိုလိုတာက သူ့ရဲ့ဗီဇာ...သီးခြား၊ တဦးတည်းဖောက်ဖျက်မှုပေါ့နော်- တဦးတည်းဖောက်ဖျက်မှုကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့ ကျန်တဲ့အကြောင်းအရာတွေမပါပါဘူး၊ အခုချိန်မှာ။”
ဗစ်ကီဘိုးမန်း (မြန်မာနာမည်-ဒေါ်ဥမ္မာခင်) ဟာ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဗြိတိန်သံအမတ်ကြီး အဖြစ် စစ်အစိုးရလက်ထက် ၂၀၀၂ ခုနှစ်ကနေ ၂၀၀၆ ခုနှစ်အထိ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ ပန်းချီပညာရှင် ဦးထိန်လင်းနဲ့ ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှာ လက်ထပ်ခဲ့ပါတယ်။ မစ္စ ဗစ်ကီဘိုးမန်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခြေချနေထိုင်နေပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ Myanmar Center for Responsible Business အဖွဲ့ကိုဦးဆောင်ကာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားဝင် ကုမ္ပဏီဖွင့်လှစ်ထားတာဖြစ်ပါ တယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီး လူအတော်များများ ဖမ်းဆီးခံထားရပြီး သံတမန်ဟောင်းတဦး အခု ပထမဆုံး အဖမ်းခံရတာပါ။ သူ့ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ဦးထိန်လင်းဟာလည်း ယခင် နိုင်ငံရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတဦးဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားဟောင်းတဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ဗြိတိန်အစိုးရက မြန်မာစစ်ကောင်စီနဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေး အဆင့် လျှော့ချထားပါတယ်။
ဗြိတိန်အစိုးရက စစ်ကောင်စီကို သံအမတ်ခန့်အပ်လွှာပေးစရာမလိုဘဲ သံရုံးအလုပ်တွေ ဆက်လုပ်နိုင်ဖို့နဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေကို ဆက်လက် ထောက်ပံ့နိုင်ဖို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ်အဖြစ်ခန့်ထားတဲ့ Peter Bowles သံရုံးယာယီတာဝန်ခံအဖြစ် ပြောင်းလဲခန့်အပ်ခဲ့ပေမယ့် စစ်ကောင်စီဘက်က လက်မခံတာမို့ မစ္စတာ Peter Bowles မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြန်လည်ထွက်ခွာခဲ့ရပါတယ်။
မစ္စ ဗစ်ကီဘိုးမန်းနဲ့ခင်ပွန်းဖြစ်သူတို့ကို လက်ရှိစွဲဆိုထားတဲ့ လဝက အက်ဥပဒေ ၁၃-၁ နဲ့ ၁၃-၅ အရ ဥပဒေဖောက်ဖျက်တယ်လို့ စီရင်ချက်ချမယ်ဆိုရင် အမြင့်ဆုံး ပြစ်ဒဏ် ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ်အထိချမှတ်နိုင်ပြီးငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်နိုင်တယ်လို့ တည်ဆဲဥပဒေမှာ ပြဌာန်းထားပါတယ်ရှင်။
===============
[[Unicode]]
ဗွိတိနျသံအမတျဟောငျး ဗဈကီဘိုးမနျးနဲ့ ခငျပှနျးဦးထိနျလငျး ဖမျးဆီးခံရ
မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ဗွိတိနျသံအမတျဟောငျး ဗဈကီဘိုးမနျးကိုဖမျးဆီးပွီး အမှုဖှင့ျ စဈဆေးနကွေောငျး စဈကောငျစီပွောခှင့ျရက ဗှီအိုအကေို အတညျပွုပါတယျ။ သူနဲ့သူရဲ့ခငျပှနျးကို လဝက အကျဥပဒနေဲ့အရေးယူဖို့ ဆောငျရှကျနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။ ပွညျတှငျးမှာ နထေိုငျတဲ့ နိုငျငံခွားသားတှေ လိုကျနာရမယ့ျဥပဒနေဲ့အညီနထေိုငျဖို့ ပကြျကှကျတာကွောင့ျ အရေးယူတာဖွဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။ ရနျကုနျက ပေးပို့လာတဲ့သတငျးကို မဆုမှနျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ဗွိတိနျသံအမတျဟောငျး မစ်စဗဈကီဘိုးမနျးကို မနေ့ သွဂုတျ ၂၄ ရကျညပိုငျးမှာ ရနျကုနျမွို့ကနအေိမျမှာ ဖမျးဆီးသှားတာ ဖွဈပါတယျ။ ဖမျးဆီးထိနျးသိမျးတဲ့ အခွအေနနေဲ့ပတျသကျလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဗှီအိုအကေို ခုလိုပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ခေါျယူပွီးတော့ကစြဈဆေးနတေယျ။ အမှုဖှင့ျရတဲ့အကွောငျးကတော့ ၁၉ ၄၇၊ မွနျမာနိုငျငံလူဝငျမှုကွီးကွပျရေး လတျတလောပွဌာနျးခကြျအကျဥပဒပေေါ့၊ ၁၃-၁ နဲ့ ၁၃-၅ ကို ဖောကျဖကြျခဲ့တဲ့အတှကျ အမှုဖှင့ျလှဈထားခွငျး ဖွဈပါတယျ။ သူ့ရဲ့စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှအေရ နိုငျငံခွားသား မှတျပုံတငျလကျမှတျမှာ လိပျစာပွောငျးလုပျထားရမှာဖွဈပါတယျ။ အဲဒီကတော့ သှားရောကျနထေိုငျတဲ့နေ့မှာပဲ ကွိုတငျပွီးလြှောကျထားရမှာဖွဈတယျ။ လိပျစာပွောငျး လြှောကျထားဖို့လညျး ပကြျကှကျခဲ့တယျ။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ ကနြောျတို့အနနေဲ့ အမှုဖှင့ျထားပါတယျ။ အမြိုးသားကတော့ ကနြောျတို့ အဲဒီဥပဒပေုဒျမ ၁၃-၅ ပေ့ါ၊ ၁၃-၅ ကတော့ သတငျးပို့ဖို့ ပကြျကှကျတာတို့၊ ပွီးရငျ ဒီဟာတှကေို ကူညီဆောငျရှကျပေးခဲ့တာတို့နဲ့ပတျသကျတဲ့ ၁၃-၅ နဲ့ဆောငျရှကျထားပါတယျ။”
လဝက အကျဥပဒပေုဒျမ ၁၃-၁ ဆိုတာ နိုငျငံခွားသားတဦးအနနေဲ့ သူနထေိုငျမယ့ျနရော အတိအကကြို သကျဆိုငျရာကို ကွိုတငျ အကွောငျးကွားဖို့ ပကြျကှကျရငျ စှဲဆိုတဲ့ပုဒျမဖွဈပါတယျ။ လဝက အကျဥပဒပေုဒျမ ၁၃-၅ ကတော့ နိုငျငံခွားသားတဦးအနနေဲ့ သူနထေိုငျမယ့ျ နရော အတိအကကြို သကျဆိုငျရာကို ကွိုတငျ အကွောငျးကွားဖို့ ပကြျကှကျတဲ့အပေါျမှာ လကျခံတဲ့ နိုငျငံသားတှကေို စှဲဆိုတဲ့ ပုဒျမဖွဈပါတယျ။
မစ်စ ဗဈကီဘိုးမနျးနဲ့ ခငျပှနျးဖွဈသူတို့ ပွနျလညျလှတျမွောကျရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ ဗွိတိနျ သံရုံးဘကျက ကူညီဆောငျရှကျပေးနတောတှရှေိတယျလို့ သိရပါတယျ။ စဈကောငျစီဘကျက ဥပဒအေရ ဆောငျရှကျတာသာဖွဈပွီး တခွားရညျရှယျခကြျ မရှိဘူးလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
“ကနြောျသိရသလောကျကတော့ အခုလောလောဆယျ ဗွိတိနျသံရုံးကတော့ ကောငျစဈရေးရာ တှေ့ဆုံခှင့ျတို့ ဘာတို့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနကို တငျပွထားတယျပွောပါတယျ။ ဒီဟာနဲ့ပတျသကျပွီးလညျး ပွညျထဲရေးဝနျကွီးဌာနကို ဆကျလကျ အကွောငျးကွားပွီး ဆကျလကျလုပျဆောငျလြှကျရှိပါတယျဗြား။ အဲဒီမှာ ကနြောျပွောခငြျတာကတော့ ဗွိတိနျသံအမတျကွီးကို ကနြောျတို့လုပျတယျ၊ ဗွိတိနျသံရုံးနဲ့ ဆကျဆံရေးမပွလေညျလို့ လုပျတယျဆိုတာတှကေတော့ မဟုတျပါဘူး။ ဒါက ပုဂ်ဂလိကဆိုငျရာပဲဖွဈတယျ။ ပုဂ်ဂလိကဆိုငျရာကိစ်စဆိုတာ ကနြောျဆိုလိုတာက သူ့ရဲ့ဗီဇာ...သီးခွား၊ တဦးတညျးဖောကျဖကြျမှုပေါ့နောျ- တဦးတညျးဖောကျဖကြျမှုကွောင့ျမို့လို့ ကနြောျတို့ ကနြျတဲ့အကွောငျးအရာတှမေပါပါဘူး၊ အခုခြိနျမှာ။”
ဗဈကီဘိုးမနျး (မွနျမာနာမညျ-ဒေါျဥမ်မာခငျ) ဟာ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ဗွိတိနျသံအမတျကွီး အဖွဈ စဈအစိုးရလကျထကျ ၂၀၀၂ ခုနှဈကနေ ၂၀၀၆ ခုနှဈအထိ တာဝနျ ထမျးဆောငျခဲ့သူဖွဈပါတယျ။ ပနျးခြီပညာရှငျ ဦးထိနျလငျးနဲ့ ၂၀၀၆ ခုနှဈမှာ လကျထပျခဲ့ပါတယျ။ မစ်စ ဗဈကီဘိုးမနျးဟာ မွနျမာနိုငျငံမှာ အခွခေနြထေိုငျနပွေီး ၂၀၁၃ ခုနှဈမှာ တညျထောငျခဲ့တဲ့ Myanmar Center for Responsible Business အဖှဲ့ကိုဦးဆောငျကာ မွနျမာနိုငျငံမှာ တရားဝငျ ကုမ်ပဏီဖှင့ျလှဈထားတာဖွဈပါ တယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး နိုငျငံရေးလှုပျရှားမှုတှနေဲ့ ဆကျနှယျပွီး လူအတောျမြားမြား ဖမျးဆီးခံထားရပွီး သံတမနျဟောငျးတဦး အခု ပထမဆုံး အဖမျးခံရတာပါ။ သူ့ခငျပှနျးဖွဈသူ ဦးထိနျလငျးဟာလညျး ယခငျ နိုငျငံရေး တကျကွှလှုပျရှားသူတဦးဖွဈပွီး နိုငျငံရေး အကဉြျးသားဟောငျးတဦးလညျး ဖွဈပါတယျ။
လကျရှိမှာ ဗွိတိနျအစိုးရက မွနျမာစဈကောငျစီနဲ့ သံတမနျဆကျဆံရေး အဆင့ျ လြှော့ခထြားပါတယျ။
ဗွိတိနျအစိုးရက စဈကောငျစီကို သံအမတျခန့ျအပျလှှာပေးစရာမလိုဘဲ သံရုံးအလုပျတှေ ဆကျလုပျနိုငျဖို့နဲ့ မွနျမာပွညျသူတှကေို ဆကျလကျ ထောကျပံ့နိုငျဖို့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ သံအမတျအဖွဈခန့ျထားတဲ့ Peter Bowles သံရုံးယာယီတာဝနျခံအဖွဈ ပွောငျးလဲခန့ျအပျခဲ့ပမေယ့ျ စဈကောငျစီဘကျက လကျမခံတာမို့ မစ်စတာ Peter Bowles မွနျမာနိုငျငံကနေ ပွနျလညျထှကျခှာခဲ့ရပါတယျ။
မစ်စ ဗဈကီဘိုးမနျးနဲ့ခငျပှနျးဖွဈသူတို့ကို လကျရှိစှဲဆိုထားတဲ့ လဝက အကျဥပဒေ ၁၃-၁ နဲ့ ၁၃-၅ အရ ဥပဒဖေောကျဖကြျတယျလို့ စီရငျခကြျခမြယျဆိုရငျ အမွင့ျဆုံး ပွဈဒဏျ ထောငျဒဏျ ၅ နှဈအထိခမြှတျနိုငျပွီးငှဒေဏျလညျး ခမြှတျနိုငျတယျလို့ တညျဆဲဥပဒမှော ပွဌာနျးထားပါတယျရှငျ။
